Γράφει ο Θάνος Μαντζάνας
Ο μastroKristo (Χρίστος Παραπαγκίδης) είναι ξυλουργός, μουσικός και σχεδιαστής ήχων. Συστήθηκε με την πολυμεσική διαδραστική εγκατάσταση «Συναισθησία - Solomon's case» στο Ιδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης το 2016 η οποία έγινε αφορμή για να προσκληθεί από την Διεθνή Ομοσπονδία Συναισθητικών Καλλιτεχνών και Επιστημόνων για να την παρουσιάσει στο πλαίσιο του 2ου Παγκοσμίου Συνεδρίου Συναισθησίας στη Μόσχα το 2019.
Η πρώτη δισκογραφική εργασία του «Departures», μια σειρά από υποβλητικά ατμοσφαιρικές «νυχτερινές» ambient συνθέσεις, κυκλοφόρησε το ’21 από την αμερικανική Lost Tribe Sound και απέσπασε πολύ εγκωμιαστικές κριτικές στο εξωτερικό αλλά και στην Ελλάδα. Τώρα έφτασε η στιγμή για την πρώτη ζωντανή παρουσίαση της. Την Παρασκευή 20, το Σάββατο 21 και την Παρασκευή 27 Ιανουαρίου ο μastroKristo στο πιάνο και τις μαγνητοταινίες μαζί με τους σολίστ Μενέλαο Μωραΐτη στην τούμπα και Δημήτρη Ντακοβάνο στο φαγκότο θα παίξουν για πρώτη φορά ζωντανά το «Departures» στο Κέντρο Επισκεπτών του Αστεροσκοπείου Αθηνών σε τρεις βραδιές όπου η μουσική θα συναντήσει την νύχτα, τον έναστρο ουρανό και την επιστήμη της αστρονομίας.
Θα είχες δημιουργήσει ποτέ αυτό το album αν δεν είχε μεσολαβήσει η πανδημία;
Το υλικό υπήρχε αρκετά χρόνια στο αρχείο μου και η αίσθηση της παύσης και της απομόνωσης που προκάλεσε βίαια η παρουσία της πανδημίας στις ζωές μας δημιούργησε τις ευνοϊκές συνθήκες νοηματικά και απέδωσε με φυσικούς τρόπους το πλαίσιο και την διαφορετική προοπτική στην αντίληψη του χρόνου με την οποία ήθελα να συνδιαλλαγώ πνευματικά και δημιουργικά εκείνη την περίοδο. Ό,τι προκάλεσε και ό,τι απέμεινε από τη σφοδρή σύγκρουση αυτής της απρόσμενης παύσης και ακινησίας με τις απίστευτες ταχύτητες και τους ρυθμούς της καθημερινότητας που ζούσαμε πριν από αυτή υπήρξε εφαλτήριο για την ολοκλήρωση του δίσκου.
Η πανδημία και οι καραντίνες επηρέασαν την γραφή σου και, αν ναι, με ποιο τρόπο και σε πόσο μεγάλο βαθμό;
Ο τρόπος ζωής μου εμπεριείχε πάντα την απομόνωση. Θα μπορούσα να πω πως η περίοδος εκείνη με βρήκε κάπως προετοιμασμένο καθώς είχα καλλιεργήσει συναισθηματικές άμυνες για να εκφράζω τη δημιουργικότητα μου υπό τέτοιες συνθήκες. Θυμάμαι να αναφέρω σε συζητήσεις ότι είναι ευκαιρία αυτό που μας συμβαίνει να μας κάνει να αντισταθούμε στο σκοτάδι μέσω των δημιουργιών μας καθώς βιώναμε (και βιώνουμε) ήδη αρκετό. Ήταν ευκαιρία να προσπαθήσουμε, μέσα από την δημιουργία, να εστιάσουμε στο φως που τόσο μας έχει λείψει και έχουμε ανάγκη όλοι μας. Θυμάμαι μόνο να το αναφέρω. Ήταν μια ευκαιρία που χάθηκε καθώς δεν κατάφερα να απομακρυνθώ δημιουργικά από αυτό.
Ηταν η συγκυρία που σε έκανε να χρησιμοποιήσεις το συγκεκριμένο ξεκούρδιστο πιάνο ή ούτως ή άλλως με αυτό κυρίως εργάζεσαι;
Εχω μια ιδιαίτερη αγάπη για τα όργανα, τα μηχανήματα και τα αντικείμενα που τα έχει ακινητοποιήσει το πέρασμα του χρόνου. Με συγκινεί βαθύτατα ο ήχος και η μυρωδιά που δημιουργούνται όταν, μετά από την μακροχρόνια ακινησία τους, το πάτημα ενός πλήκτρου τα επανεκκινεί και τα επαναφέρει στη ζωή. Το John Spencer & Co με το οποίο δημιουργήθηκε το Departures ήταν αχρησημοποίητο για πολλά χρόνια σε ένα σαλόνι.
Όλα τα μέρη του πιάνου του «Departures» ηχογραφήθηκαν τις δυο πρώτες ημέρες που ήρθε στο στούντιο αυτό το υπέροχο όργανο. Οι μικρόκοσμοι που δημιουργούνται από την ανασφαλή τονικότητα του κουρδίσματος του, συνδυαστικά με τη παρουσία και τη μυρωδιά της σκόνης στους γερασμένους μηχανισμούς του, μου δημιουργούσαν περισσότερο την αίσθηση ότι χειριζόμουν μια χρονομηχανή παρά ένα πιάνο.
Αυτή την αίσθηση προσπάθησα να καταγράψω εκείνες τις ημέρες χωρίς να έχω στο μυαλό μου κάποιον προορισμό ή κάποια φόρμα.
Τι σε έκανε να χρησιμοποιήσεις δύο από τα όχι και τόσο συνηθισμένα εκτός κλασικής μουσικής πνευστά, το φαγκότο και την τούμπα, όταν μάλιστα είναι μάλλον αντίθετα μεταξύ τους, σαν ηχοχρώματα αλλά ακόμα και από πλευράς χαρακτήρα;
Η ευαίσθητη και έντονη εκφραστικότητα του φαγκότου με συγκινούσε ιδιαιτέρως και πάντα ήθελα να γράψω κάτι για αυτό το υπέροχο όργανο. Από την άλλη μεριά η τούμπα, ήθελα να αποδώσει ένα εμβατηριακό λυρισμό κινούμενη σε οριακές για το όργανο υψηλές θέσεις προσδίδοντας έτσι τη συγκίνηση που προκαλεί η προσπάθεια ενός μουσικού να ελέγξει το παίξιμο του και να ερμηνεύσει απλά μελωδικά σχήματα.
Υπάρχει ένας συμβολισμός για εσένα στην συνύπαρξη τους ή ίσως επιδιώκεις να υπάρχει για τον/την ακροατή/ια;
Πρόθεση μου είναι, μέσω της ανάμειξης όλων των συστατικών που χρησιμοποίησα για τη δημιουργία αυτού του υλικού, να προκληθεί μια θαμπή ηχοχρωματικά αίσθηση και ταυτόχρονα ένας λυρισμός τον οποίο να χαρακτηρίζει το συχνοτικό αποτέλεσμα της συνομιλίας των δυο σολιστικών οργάνων.
Το ότι χρησιμοποίησες ένα πολυκάναλο κασετόφωνο έγινε εξ ανάγκης λόγω της συγκυρίας ή θα το έκανες όπως και αν είχε;
Είμαι λάτρης και συλλέκτης αυτής της τεχνολογίας. Συγκινούμαι με την αίσθηση νοσταλγίας που μου προκαλούν τα τυχαία τεχνικά σφάλματα (wow & flutter) αυτών των συσκευών, τόσο κατά τη διάρκεια της ηχογράφησης όσο και της αναπαραγωγής. Οι ποιότητες αυτές με ενδιαφέρουν ως αίσθηση εικαστικά και ήταν μέσα στις προθέσεις μου να υπάρχουν στο ηχητικό περιβάλλον και στο τελικό αποτέλεσμα που είχα στο μυαλό μου για το «Departures».
Το lo-fi είναι μόνον αισθητική ή και μέρος της δημιουργικής διαδικασίας για εσένα;
Το lo-fi θα πρέπει να ομολογήσω πως αποτελεί μέρος της αποδοχής μου για τον τρόπο που έχω επιλέξει να ζω. Εμπεριέχονται σε αυτό κάποια στοιχεία με τα οποία συντονίζομαι και συγκινούμαι ως δημιουργός. Αυτά είναι η ευθραυστότητα, η ακινησία, η φθορά και το παρελθόν.
Θα δεχόσουν τον χαρακτηρισμό dark ambient για τον δίσκο ή τον θεωρείς περιοριστικό;
Η αλήθεια είναι, πως η ποσότητα των νέων μουσικών έργων και η ταχύτητα με την οποία κυκλοφορούν χει κάνει απαραίτητη την επινόηση και τη χρήση διαφόρων όρων. Αισθάνομαι πως οι κατηγοριοποιήσεις γενικότερα αποσκοπούν με κάποιον τρόπο κυρίως στην απλούστευση της καταναλωτικής διαδικασίας Υπό αυτή την έννοια σίγουρα το «Departures» θα μπορούσε να ενταχθεί και σε αυτή τη κατηγορία.
Ηταν η πανδημία που σε υποχρέωσε να καθυστερήσεις τόσο την ζωντανή παρουσίαση του album ή άλλοι λόγοι;
Το 2022 που κυκλοφόρησε το «Departures» ήταν η χρονιά μετά τις καραντίνες, όταν άρχισαν να ανοίγουν υπό όρους τα θέατρα και να γίνονται προσβάσιμα σιγά - σιγά διάφορα καλλιτεχνικά δρώμενα. Ανήκω στις περιπτώσεις που η επανεκκίνηση μετά τις καραντίνες με δυσκόλεψε περισσότερο από τους εγκλεισμούς. Το 2022, πέρα από τον μεγάλο όγκο εργασίας σε διάφορες παραγωγές, υπήρξε μια τοξική χρονιά για εμένα και αποφάσισα πως έπρεπε να προστατέψω το υλικό του δίσκου με την υπόσχεση να το επισκεφτώ ξανά καθαρός και ήρεμος. τόσο συναισθηματικά όσο και ψυχολογικά.
Επέλεξες το Αστεροσκοπείο επειδή απλά σου αρέσει σαν χώρος ή κάπως συνδέεται με το περιεχόμενο και το πνεύμα του album;
Οι συνθέσεις του «Departures» και η πρόθεση τους να απευθυνθούν σε μικρό κοινό, συνδυαστικά με την αγάπη μου για την αστρονομία και τις επιστήμες, είναι οι λόγοι που επέλεξα το Αστεροσκοπείο για την παρουσίαση του. Οι θεατές θα τοποθετηθούν περιμετρικά γύρω από το εμβληματικό τηλεσκόπιο Δωρίδη δημιουργώντας έτσι μια τελετουργική αίσθηση όπως αυτή που συναντάται στις συνθέσεις με τελικό προορισμό τις αναχωρήσεις στο παρελθόν μέσω της παρατήρησης των πλανητών και των αστερισμών.
Θα υπάρξουν και κάποια οπτικά ή άλλα στοιχεία εκτός της μουσικής και, αν ναι, ποια θα είναι αυτά;
Μετά την παρουσίαση του δίσκου στο Αστεροσκοπείο θα ακολουθήσει ξενάγηση στον νυχτερινό ουρανό από τους αστρονόμους και παρατήρηση των ουρανίων σωμάτων με το τηλεσκόπιο Δωρίδη.
Υπάρχει ήδη πλάνο για την τρίτη εργασία σου και μπορείς να πεις κάποια πράγματα για αυτήν;
Βρίσκομαι στη διαδικασία δημιουργίας ενός νέου διαδραστικού έργου με εκπαιδευτικό χαρακτήρα που θα συνδυάζει την φωτογραφία, τον κινηματογράφο και την μουσική.
Και μόνον ο συνδυασμός των διαφορετικών μορφών δημιουργίας είναι αρκετός για να το περιμένουμε με μεγάλο ενδιαφέρον…
Ο μastroKristo (Χρίστος Παραπαγκίδης) είναι ξυλουργός, μουσικός και σχεδιαστής ήχων. Συστήθηκε με την πολυμεσική διαδραστική εγκατάσταση «Συναισθησία - Solomon's case» στο Ιδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης το 2016 η οποία έγινε αφορμή για να προσκληθεί από την Διεθνή Ομοσπονδία Συναισθητικών Καλλιτεχνών και Επιστημόνων για να την παρουσιάσει στο πλαίσιο του 2ου Παγκοσμίου Συνεδρίου Συναισθησίας στη Μόσχα το 2019.
Η πρώτη δισκογραφική εργασία του «Departures», μια σειρά από υποβλητικά ατμοσφαιρικές «νυχτερινές» ambient συνθέσεις, κυκλοφόρησε το ’21 από την αμερικανική Lost Tribe Sound και απέσπασε πολύ εγκωμιαστικές κριτικές στο εξωτερικό αλλά και στην Ελλάδα. Τώρα έφτασε η στιγμή για την πρώτη ζωντανή παρουσίαση της. Την Παρασκευή 20, το Σάββατο 21 και την Παρασκευή 27 Ιανουαρίου ο μastroKristo στο πιάνο και τις μαγνητοταινίες μαζί με τους σολίστ Μενέλαο Μωραΐτη στην τούμπα και Δημήτρη Ντακοβάνο στο φαγκότο θα παίξουν για πρώτη φορά ζωντανά το «Departures» στο Κέντρο Επισκεπτών του Αστεροσκοπείου Αθηνών σε τρεις βραδιές όπου η μουσική θα συναντήσει την νύχτα, τον έναστρο ουρανό και την επιστήμη της αστρονομίας.
Θα είχες δημιουργήσει ποτέ αυτό το album αν δεν είχε μεσολαβήσει η πανδημία;
Το υλικό υπήρχε αρκετά χρόνια στο αρχείο μου και η αίσθηση της παύσης και της απομόνωσης που προκάλεσε βίαια η παρουσία της πανδημίας στις ζωές μας δημιούργησε τις ευνοϊκές συνθήκες νοηματικά και απέδωσε με φυσικούς τρόπους το πλαίσιο και την διαφορετική προοπτική στην αντίληψη του χρόνου με την οποία ήθελα να συνδιαλλαγώ πνευματικά και δημιουργικά εκείνη την περίοδο. Ό,τι προκάλεσε και ό,τι απέμεινε από τη σφοδρή σύγκρουση αυτής της απρόσμενης παύσης και ακινησίας με τις απίστευτες ταχύτητες και τους ρυθμούς της καθημερινότητας που ζούσαμε πριν από αυτή υπήρξε εφαλτήριο για την ολοκλήρωση του δίσκου.
Η πανδημία και οι καραντίνες επηρέασαν την γραφή σου και, αν ναι, με ποιο τρόπο και σε πόσο μεγάλο βαθμό;
Ο τρόπος ζωής μου εμπεριείχε πάντα την απομόνωση. Θα μπορούσα να πω πως η περίοδος εκείνη με βρήκε κάπως προετοιμασμένο καθώς είχα καλλιεργήσει συναισθηματικές άμυνες για να εκφράζω τη δημιουργικότητα μου υπό τέτοιες συνθήκες. Θυμάμαι να αναφέρω σε συζητήσεις ότι είναι ευκαιρία αυτό που μας συμβαίνει να μας κάνει να αντισταθούμε στο σκοτάδι μέσω των δημιουργιών μας καθώς βιώναμε (και βιώνουμε) ήδη αρκετό. Ήταν ευκαιρία να προσπαθήσουμε, μέσα από την δημιουργία, να εστιάσουμε στο φως που τόσο μας έχει λείψει και έχουμε ανάγκη όλοι μας. Θυμάμαι μόνο να το αναφέρω. Ήταν μια ευκαιρία που χάθηκε καθώς δεν κατάφερα να απομακρυνθώ δημιουργικά από αυτό.
Ηταν η συγκυρία που σε έκανε να χρησιμοποιήσεις το συγκεκριμένο ξεκούρδιστο πιάνο ή ούτως ή άλλως με αυτό κυρίως εργάζεσαι;
Εχω μια ιδιαίτερη αγάπη για τα όργανα, τα μηχανήματα και τα αντικείμενα που τα έχει ακινητοποιήσει το πέρασμα του χρόνου. Με συγκινεί βαθύτατα ο ήχος και η μυρωδιά που δημιουργούνται όταν, μετά από την μακροχρόνια ακινησία τους, το πάτημα ενός πλήκτρου τα επανεκκινεί και τα επαναφέρει στη ζωή. Το John Spencer & Co με το οποίο δημιουργήθηκε το Departures ήταν αχρησημοποίητο για πολλά χρόνια σε ένα σαλόνι.
Όλα τα μέρη του πιάνου του «Departures» ηχογραφήθηκαν τις δυο πρώτες ημέρες που ήρθε στο στούντιο αυτό το υπέροχο όργανο. Οι μικρόκοσμοι που δημιουργούνται από την ανασφαλή τονικότητα του κουρδίσματος του, συνδυαστικά με τη παρουσία και τη μυρωδιά της σκόνης στους γερασμένους μηχανισμούς του, μου δημιουργούσαν περισσότερο την αίσθηση ότι χειριζόμουν μια χρονομηχανή παρά ένα πιάνο.
Αυτή την αίσθηση προσπάθησα να καταγράψω εκείνες τις ημέρες χωρίς να έχω στο μυαλό μου κάποιον προορισμό ή κάποια φόρμα.
Τι σε έκανε να χρησιμοποιήσεις δύο από τα όχι και τόσο συνηθισμένα εκτός κλασικής μουσικής πνευστά, το φαγκότο και την τούμπα, όταν μάλιστα είναι μάλλον αντίθετα μεταξύ τους, σαν ηχοχρώματα αλλά ακόμα και από πλευράς χαρακτήρα;
Η ευαίσθητη και έντονη εκφραστικότητα του φαγκότου με συγκινούσε ιδιαιτέρως και πάντα ήθελα να γράψω κάτι για αυτό το υπέροχο όργανο. Από την άλλη μεριά η τούμπα, ήθελα να αποδώσει ένα εμβατηριακό λυρισμό κινούμενη σε οριακές για το όργανο υψηλές θέσεις προσδίδοντας έτσι τη συγκίνηση που προκαλεί η προσπάθεια ενός μουσικού να ελέγξει το παίξιμο του και να ερμηνεύσει απλά μελωδικά σχήματα.
Υπάρχει ένας συμβολισμός για εσένα στην συνύπαρξη τους ή ίσως επιδιώκεις να υπάρχει για τον/την ακροατή/ια;
Πρόθεση μου είναι, μέσω της ανάμειξης όλων των συστατικών που χρησιμοποίησα για τη δημιουργία αυτού του υλικού, να προκληθεί μια θαμπή ηχοχρωματικά αίσθηση και ταυτόχρονα ένας λυρισμός τον οποίο να χαρακτηρίζει το συχνοτικό αποτέλεσμα της συνομιλίας των δυο σολιστικών οργάνων.
Το ότι χρησιμοποίησες ένα πολυκάναλο κασετόφωνο έγινε εξ ανάγκης λόγω της συγκυρίας ή θα το έκανες όπως και αν είχε;
Είμαι λάτρης και συλλέκτης αυτής της τεχνολογίας. Συγκινούμαι με την αίσθηση νοσταλγίας που μου προκαλούν τα τυχαία τεχνικά σφάλματα (wow & flutter) αυτών των συσκευών, τόσο κατά τη διάρκεια της ηχογράφησης όσο και της αναπαραγωγής. Οι ποιότητες αυτές με ενδιαφέρουν ως αίσθηση εικαστικά και ήταν μέσα στις προθέσεις μου να υπάρχουν στο ηχητικό περιβάλλον και στο τελικό αποτέλεσμα που είχα στο μυαλό μου για το «Departures».
Το lo-fi είναι μόνον αισθητική ή και μέρος της δημιουργικής διαδικασίας για εσένα;
Το lo-fi θα πρέπει να ομολογήσω πως αποτελεί μέρος της αποδοχής μου για τον τρόπο που έχω επιλέξει να ζω. Εμπεριέχονται σε αυτό κάποια στοιχεία με τα οποία συντονίζομαι και συγκινούμαι ως δημιουργός. Αυτά είναι η ευθραυστότητα, η ακινησία, η φθορά και το παρελθόν.
Θα δεχόσουν τον χαρακτηρισμό dark ambient για τον δίσκο ή τον θεωρείς περιοριστικό;
Η αλήθεια είναι, πως η ποσότητα των νέων μουσικών έργων και η ταχύτητα με την οποία κυκλοφορούν χει κάνει απαραίτητη την επινόηση και τη χρήση διαφόρων όρων. Αισθάνομαι πως οι κατηγοριοποιήσεις γενικότερα αποσκοπούν με κάποιον τρόπο κυρίως στην απλούστευση της καταναλωτικής διαδικασίας Υπό αυτή την έννοια σίγουρα το «Departures» θα μπορούσε να ενταχθεί και σε αυτή τη κατηγορία.
Ηταν η πανδημία που σε υποχρέωσε να καθυστερήσεις τόσο την ζωντανή παρουσίαση του album ή άλλοι λόγοι;
Το 2022 που κυκλοφόρησε το «Departures» ήταν η χρονιά μετά τις καραντίνες, όταν άρχισαν να ανοίγουν υπό όρους τα θέατρα και να γίνονται προσβάσιμα σιγά - σιγά διάφορα καλλιτεχνικά δρώμενα. Ανήκω στις περιπτώσεις που η επανεκκίνηση μετά τις καραντίνες με δυσκόλεψε περισσότερο από τους εγκλεισμούς. Το 2022, πέρα από τον μεγάλο όγκο εργασίας σε διάφορες παραγωγές, υπήρξε μια τοξική χρονιά για εμένα και αποφάσισα πως έπρεπε να προστατέψω το υλικό του δίσκου με την υπόσχεση να το επισκεφτώ ξανά καθαρός και ήρεμος. τόσο συναισθηματικά όσο και ψυχολογικά.
Επέλεξες το Αστεροσκοπείο επειδή απλά σου αρέσει σαν χώρος ή κάπως συνδέεται με το περιεχόμενο και το πνεύμα του album;
Οι συνθέσεις του «Departures» και η πρόθεση τους να απευθυνθούν σε μικρό κοινό, συνδυαστικά με την αγάπη μου για την αστρονομία και τις επιστήμες, είναι οι λόγοι που επέλεξα το Αστεροσκοπείο για την παρουσίαση του. Οι θεατές θα τοποθετηθούν περιμετρικά γύρω από το εμβληματικό τηλεσκόπιο Δωρίδη δημιουργώντας έτσι μια τελετουργική αίσθηση όπως αυτή που συναντάται στις συνθέσεις με τελικό προορισμό τις αναχωρήσεις στο παρελθόν μέσω της παρατήρησης των πλανητών και των αστερισμών.
Θα υπάρξουν και κάποια οπτικά ή άλλα στοιχεία εκτός της μουσικής και, αν ναι, ποια θα είναι αυτά;
Μετά την παρουσίαση του δίσκου στο Αστεροσκοπείο θα ακολουθήσει ξενάγηση στον νυχτερινό ουρανό από τους αστρονόμους και παρατήρηση των ουρανίων σωμάτων με το τηλεσκόπιο Δωρίδη.
Υπάρχει ήδη πλάνο για την τρίτη εργασία σου και μπορείς να πεις κάποια πράγματα για αυτήν;
Βρίσκομαι στη διαδικασία δημιουργίας ενός νέου διαδραστικού έργου με εκπαιδευτικό χαρακτήρα που θα συνδυάζει την φωτογραφία, τον κινηματογράφο και την μουσική.
Και μόνον ο συνδυασμός των διαφορετικών μορφών δημιουργίας είναι αρκετός για να το περιμένουμε με μεγάλο ενδιαφέρον…
