*Γράφει ο Θάνος Μαντζάνας
Στις 9 Μαϊου 1974 ένας όχι ιδιαίτερα γνωστός μουσικός με την μπάντα του, ονόματι Bruce Springsteen & The E Street Band, ήταν support σε μια συναυλία της Bonnie Raitt σε ένα θέατρο κοντά στην Τάιμς Σκουέαρ στη Νέα Υόρκη.
Ανάμεσα στο κοινό βρισκόταν ένας rock κριτικός της εποχής που είχε μεγάλη απήχηση, ο Jon Landau, ο οποίος έγραφε στο Rolling Stone και στο Real Paper. O Landau προφανώς είχε πάει για να παρακολουθήσει την Bonnie Raitt αλλά ήταν η εμφάνιση του Bruce Springsteen που τον ενθουσίασε, αν δεν τον συγκλόνισε. Στο επόμενο τεύχος του Real Paper έγραψε ένα διθυραμβικό κείμενο που περιλάμβανε και την εμβληματική πια φράση «I have seen rock and roll's future and its name is Bruce Springsteen» (είδα το μέλλον του rock ‘n’ roll και το όνομα του είναι Bruce Springsteen).
Τα υπόλοιπα είναι Ιστορία, η εταιρεία του Springsteen πήρε αυτή την φράση και την έκανε διαφημιστικό σλόγκαν σε ολοσέλιδες καταχωρήσεις και οι πωλήσεις των δύο μέχρι τότε δίσκων του διπλασιάστηκαν σε χρόνο ρεκόρ.
Ο Jon Landau εγκατέλειψε την εργασία του ως κριτικός για να γίνει ο δεύτερος και, στη συνέχεια και επί δεκαετίες ο μοναδικός, μάνατζερ του Springsteen. Ήδη στο «Born To Run» του ’75 ήταν και συμπαραγωγός μαζί με τον ίδιο. Αυτό ήταν βέβαια και το album που εκτόξευσε τον Bruce Springsteen στο επίπεδο του σούπερσταρ του αμερικανικού rock.
Για πολλά χρόνια έκανα πλάκα στον εαυτό μου λέγοντας ότι κάποτε θα έγραφα μια παραλλαγή της θρυλικής πια φράσης του Landau. Πλάκα πρώτον γιατί δεν μου αρέσει να επαναλαμβάνω/αντιγράφω άλλους και, δεύτερον και πολύ σημαντικότερο, επειδή στα σχεδόν πενήντα χρόνια που έχουν περάσει ο κόσμος και μαζί του βέβαια και η μουσική έχουν αλλάξει πάρα πολύ. Όταν ο Landau. έγραψε αυτή τη φράση το rock ήταν ακόμα σχετικά νέο και φαινόταν ότι είχε απεριόριστες δυνατότητες και οδούς εξέλιξης, πώς μπορείς να γράψεις κάτι ανάλογο στην μεταμοντέρνα εποχή μας που τα πάντα έχουν δοκιμαστεί, παιχτεί (και ξαναπαιχτεί) και ακουστεί;
Το «Pillow Shifter» της Demetria (Δημητρία Παπαδοπούλου) που κυκλοφόρησε στις αρχές της χρονιάς ήταν μια ελληνική εργασία η οποία, μετά από πάρα πολύ καιρό, με έκανε ήδη από την πρώτη ακρόαση της να σκεφτώ «κάτι σοβαρό και σημαντικό συμβαίνει εδώ». Μετά από μερικές ακόμα ακροάσεις ήμουν βέβαιος ότι αυτά τα τραγούδια που συνδύαζαν το rock, την ποπ αλλά και την κλασική μουσική και κάποια jazz στοιχεία με έναν απόλυτα σύγχρονο τρόπο πάνω σε ένα κατά κύριο λόγο ηλεκτρονικό υπόστρωμα ήταν κάτι αληθινά ξεχωριστό.
Πολύ περισσότερο μάλιστα όταν το «Pillow Shifter» ήταν το «επίσημο» ντεμπούτο (είχαν προηγηθεί άλλα τρία albums σε διαδικτυακή κυκλοφορία) μια κοπέλας ηλικίας μόλις είκοσι δύο ετών και τελειόφοιτης ακόμα του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου η οποία όχι μόνον είχε γράψει τους στίχους και την μουσική όλων των τραγουδιών και τα ερμήνευε αλλά και είχε παίξει η ίδια πιάνο, keyboards, κιθάρα και όλα τα υπόλοιπα όργανα, είχε κάνει την ηχογράφηση και την παραγωγή και είχε δημιουργήσει ακόμα και τα βίντεο των τραγουδιών!
Πήρα συνέντευξη από την Demetria για την Αυγή, παρουσίασα ολόκληρο το album στην εκπομπή μου στο Τρίτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ και εδώ και καιρό είμαι απόλυτα σίγουρος ότι το «Pillow Shifter» δεν είναι μόνο το καλύτερο και πιο ενδιαφέρον ντεμπούτο στη χώρα μας με αγγλικό στίχο – έχει σημασία να το διαχωρίζουμε αυτό και να υπογραμμίζουμε τον διαχωρισμό – για το ’22 αλλά μίνιμουμ για την τελευταία πενταετία. Παρέμεινε σε μία γωνία του μυαλού μου ένα και μόνον ερώτημα, αν και κατά πόσον αυτό το τόσο πρωτότυπο μουσικό και ηχητικό σύμπαν θα μπορούσε να μεταφερθεί στη σκηνή και να μετατραπεί σε μιαν αντάξια του συναυλία. Εστω και με αρκετή καθυστέρηση η πρώτη ζωντναή εμφάνιση της Demetria στο «Six D.O.G.S» ήρθε για να το απαντήσει όχι απλά καταφατικά αλλά και με έμφαση.
Η βραδιά ξεκίνησε με τους Listen It Speaks, μιας παρέας φίλων και συμφοιτητών της Demetria στην Κέρκυρα στην οποία μάλιστα συμμετέχει και η ίδια με την ιδιότητα της κιμπορντίστριας. Οι Listen It Speaks παίζουν μια indies pop (επίσης με αγγλικό προφανώς στίχο) ευπρόσωπη μεν αλλά δίχως κάτι που να την διακρίνει, τουλάχιστον προς το παρόν. Αμέσως μετά θα μαθαίναμε ότι πρόκειται όντως για μια καλή και μεγάλη παρέα καθώς δύο από αυτούς, ο κιθαρίστας και ο ντράμερ, είναι επίσης το ήμισυ του γκρουπ της Demetria.
Μετά από μια σύντομη διακοπή η Demetria ξαναβγήκε στη σκηνή αλλά αυτή τη φορά στο κέντρο της με τον κιθαρίστα Άλκη Νιλέντ, τον μπασίστα Λάμπρο Ψωμά, τον ντράμερ Γιάννη Αναγνώστου και τα φωνητικά της Αμαλίας Παύλου να συνοδεύουν τη φωνή και τα jeyboards της. Ηδη από το πρώτο τραγούδι φάνηκε η απλή μεν αλλά και ευφυής προσέγγιση της Demetria στη συνθήκη του live. Προσάρμοσε, αν δεν «μετέγραψε», τα τραγούδια του «Pillow Shifter» για μια κιθαριστική rock/ποπ μπάντα, κάτι που περιλάμβανε πολλά περισσότερα από την μετατροπή των ενορχηστρώσεων από ηλεκτρονικές σε ηλεκτρικές.
Το αποτέλεσμα δεν ήταν μόνο λειτουργικό αλλά και απόλυτα επιτυχημένο. Η «ζωντανή» πλέον rhythm section έσωσε άλλη ώθηση αλλά και δυναμική στα τραγούδια. Αν και παίζοντας κυρίως ρυθμικά σε αρκετά σημεία ο Άλκης Νιλέντ «παρενέβαινε» πολύ δημιουργικά με την κιθάρα του προσθέτοντας κάποιες ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες «πινελιές» στο ηχητικό οικοδόμημα. Τέλος η φωνή της Αμαλίας Παύλου δεν συνόδευε απλά εκείνη της Demetria ενισχύοντας την αλλά ήταν φανερό ότι οι δυο τους είχαν δουλέψει πολύ για να φτιάξουν αληθινές, όμορφες και κάποιες φορές εντυπωσιακές διφωνίες.
Αυτό που παρέμεινε σταθερό ήταν οι άκρως σαγηνευτικές φωνητικές μελωδίες της Demetria, συνεχώς άρρηκτα συνδεδεμένες με το παίξιμο της στα keyboards, αν και ακόμα και αυτά τα είχε «πειράξει» ώστε να ενταχθούν στο ενορχηστρωτικό και ηχητικό πλαίσιο. Ετσι το μόνο που ήταν εντελώς ίδιο ήταν η ερμηνεία της,, όχι μόνον άψογη τεχνικά αλλά και προσωπική στο έπακρο, κάποιες στιγμές ακόμα και ιδιοσυγκρασιακή, απολύτως κατάλληλη δηλαδή για τα τραγούδια της που έχουν αυτά ακριβώς τα χαρακτηριστικά. Τέλος η απλή, φιλική, «καθημερινή» και δίχως ούτε ίχνος από «στήσιμο» σκηνική παρουσία της ήταν ένα ακόμα στοιχείο που σε κέρδιζε.
Αν και συνήθως οι τίτλοι των κειμένων μου προκύπτουν εύκολα και γρήγορα κανένας από όσους σκέφτηκα για αυτή την κριτική παρουσίαση της συναυλίας δεν με ικανοποιούσε. Ωσπου ξαφνικά συνειδητοποίησα ότι, αν και δεν το είχα ποτέ πιστέψει, είχε φτάσει η στιγμή για να χρησιμοποιήσω αναπόφευκτα μια παραλλαγή της εμβληματικής φράσης του Jon Landau. Ναι λοιπόν, είδα το μέλλον της ελληνικής alternative pop (με αγγλικό στίχο) και το όνομα του είναι Demetria…
Φωτογραφίες: Θάνος Λαΐνας
Στις 9 Μαϊου 1974 ένας όχι ιδιαίτερα γνωστός μουσικός με την μπάντα του, ονόματι Bruce Springsteen & The E Street Band, ήταν support σε μια συναυλία της Bonnie Raitt σε ένα θέατρο κοντά στην Τάιμς Σκουέαρ στη Νέα Υόρκη.
Ανάμεσα στο κοινό βρισκόταν ένας rock κριτικός της εποχής που είχε μεγάλη απήχηση, ο Jon Landau, ο οποίος έγραφε στο Rolling Stone και στο Real Paper. O Landau προφανώς είχε πάει για να παρακολουθήσει την Bonnie Raitt αλλά ήταν η εμφάνιση του Bruce Springsteen που τον ενθουσίασε, αν δεν τον συγκλόνισε. Στο επόμενο τεύχος του Real Paper έγραψε ένα διθυραμβικό κείμενο που περιλάμβανε και την εμβληματική πια φράση «I have seen rock and roll's future and its name is Bruce Springsteen» (είδα το μέλλον του rock ‘n’ roll και το όνομα του είναι Bruce Springsteen).
Τα υπόλοιπα είναι Ιστορία, η εταιρεία του Springsteen πήρε αυτή την φράση και την έκανε διαφημιστικό σλόγκαν σε ολοσέλιδες καταχωρήσεις και οι πωλήσεις των δύο μέχρι τότε δίσκων του διπλασιάστηκαν σε χρόνο ρεκόρ.
Ο Jon Landau εγκατέλειψε την εργασία του ως κριτικός για να γίνει ο δεύτερος και, στη συνέχεια και επί δεκαετίες ο μοναδικός, μάνατζερ του Springsteen. Ήδη στο «Born To Run» του ’75 ήταν και συμπαραγωγός μαζί με τον ίδιο. Αυτό ήταν βέβαια και το album που εκτόξευσε τον Bruce Springsteen στο επίπεδο του σούπερσταρ του αμερικανικού rock.
Για πολλά χρόνια έκανα πλάκα στον εαυτό μου λέγοντας ότι κάποτε θα έγραφα μια παραλλαγή της θρυλικής πια φράσης του Landau. Πλάκα πρώτον γιατί δεν μου αρέσει να επαναλαμβάνω/αντιγράφω άλλους και, δεύτερον και πολύ σημαντικότερο, επειδή στα σχεδόν πενήντα χρόνια που έχουν περάσει ο κόσμος και μαζί του βέβαια και η μουσική έχουν αλλάξει πάρα πολύ. Όταν ο Landau. έγραψε αυτή τη φράση το rock ήταν ακόμα σχετικά νέο και φαινόταν ότι είχε απεριόριστες δυνατότητες και οδούς εξέλιξης, πώς μπορείς να γράψεις κάτι ανάλογο στην μεταμοντέρνα εποχή μας που τα πάντα έχουν δοκιμαστεί, παιχτεί (και ξαναπαιχτεί) και ακουστεί;
Το «Pillow Shifter» της Demetria (Δημητρία Παπαδοπούλου) που κυκλοφόρησε στις αρχές της χρονιάς ήταν μια ελληνική εργασία η οποία, μετά από πάρα πολύ καιρό, με έκανε ήδη από την πρώτη ακρόαση της να σκεφτώ «κάτι σοβαρό και σημαντικό συμβαίνει εδώ». Μετά από μερικές ακόμα ακροάσεις ήμουν βέβαιος ότι αυτά τα τραγούδια που συνδύαζαν το rock, την ποπ αλλά και την κλασική μουσική και κάποια jazz στοιχεία με έναν απόλυτα σύγχρονο τρόπο πάνω σε ένα κατά κύριο λόγο ηλεκτρονικό υπόστρωμα ήταν κάτι αληθινά ξεχωριστό.
Πολύ περισσότερο μάλιστα όταν το «Pillow Shifter» ήταν το «επίσημο» ντεμπούτο (είχαν προηγηθεί άλλα τρία albums σε διαδικτυακή κυκλοφορία) μια κοπέλας ηλικίας μόλις είκοσι δύο ετών και τελειόφοιτης ακόμα του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου η οποία όχι μόνον είχε γράψει τους στίχους και την μουσική όλων των τραγουδιών και τα ερμήνευε αλλά και είχε παίξει η ίδια πιάνο, keyboards, κιθάρα και όλα τα υπόλοιπα όργανα, είχε κάνει την ηχογράφηση και την παραγωγή και είχε δημιουργήσει ακόμα και τα βίντεο των τραγουδιών!
Πήρα συνέντευξη από την Demetria για την Αυγή, παρουσίασα ολόκληρο το album στην εκπομπή μου στο Τρίτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ και εδώ και καιρό είμαι απόλυτα σίγουρος ότι το «Pillow Shifter» δεν είναι μόνο το καλύτερο και πιο ενδιαφέρον ντεμπούτο στη χώρα μας με αγγλικό στίχο – έχει σημασία να το διαχωρίζουμε αυτό και να υπογραμμίζουμε τον διαχωρισμό – για το ’22 αλλά μίνιμουμ για την τελευταία πενταετία. Παρέμεινε σε μία γωνία του μυαλού μου ένα και μόνον ερώτημα, αν και κατά πόσον αυτό το τόσο πρωτότυπο μουσικό και ηχητικό σύμπαν θα μπορούσε να μεταφερθεί στη σκηνή και να μετατραπεί σε μιαν αντάξια του συναυλία. Εστω και με αρκετή καθυστέρηση η πρώτη ζωντναή εμφάνιση της Demetria στο «Six D.O.G.S» ήρθε για να το απαντήσει όχι απλά καταφατικά αλλά και με έμφαση.
Η βραδιά ξεκίνησε με τους Listen It Speaks, μιας παρέας φίλων και συμφοιτητών της Demetria στην Κέρκυρα στην οποία μάλιστα συμμετέχει και η ίδια με την ιδιότητα της κιμπορντίστριας. Οι Listen It Speaks παίζουν μια indies pop (επίσης με αγγλικό προφανώς στίχο) ευπρόσωπη μεν αλλά δίχως κάτι που να την διακρίνει, τουλάχιστον προς το παρόν. Αμέσως μετά θα μαθαίναμε ότι πρόκειται όντως για μια καλή και μεγάλη παρέα καθώς δύο από αυτούς, ο κιθαρίστας και ο ντράμερ, είναι επίσης το ήμισυ του γκρουπ της Demetria.
Μετά από μια σύντομη διακοπή η Demetria ξαναβγήκε στη σκηνή αλλά αυτή τη φορά στο κέντρο της με τον κιθαρίστα Άλκη Νιλέντ, τον μπασίστα Λάμπρο Ψωμά, τον ντράμερ Γιάννη Αναγνώστου και τα φωνητικά της Αμαλίας Παύλου να συνοδεύουν τη φωνή και τα jeyboards της. Ηδη από το πρώτο τραγούδι φάνηκε η απλή μεν αλλά και ευφυής προσέγγιση της Demetria στη συνθήκη του live. Προσάρμοσε, αν δεν «μετέγραψε», τα τραγούδια του «Pillow Shifter» για μια κιθαριστική rock/ποπ μπάντα, κάτι που περιλάμβανε πολλά περισσότερα από την μετατροπή των ενορχηστρώσεων από ηλεκτρονικές σε ηλεκτρικές.
Το αποτέλεσμα δεν ήταν μόνο λειτουργικό αλλά και απόλυτα επιτυχημένο. Η «ζωντανή» πλέον rhythm section έσωσε άλλη ώθηση αλλά και δυναμική στα τραγούδια. Αν και παίζοντας κυρίως ρυθμικά σε αρκετά σημεία ο Άλκης Νιλέντ «παρενέβαινε» πολύ δημιουργικά με την κιθάρα του προσθέτοντας κάποιες ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες «πινελιές» στο ηχητικό οικοδόμημα. Τέλος η φωνή της Αμαλίας Παύλου δεν συνόδευε απλά εκείνη της Demetria ενισχύοντας την αλλά ήταν φανερό ότι οι δυο τους είχαν δουλέψει πολύ για να φτιάξουν αληθινές, όμορφες και κάποιες φορές εντυπωσιακές διφωνίες.
Αυτό που παρέμεινε σταθερό ήταν οι άκρως σαγηνευτικές φωνητικές μελωδίες της Demetria, συνεχώς άρρηκτα συνδεδεμένες με το παίξιμο της στα keyboards, αν και ακόμα και αυτά τα είχε «πειράξει» ώστε να ενταχθούν στο ενορχηστρωτικό και ηχητικό πλαίσιο. Ετσι το μόνο που ήταν εντελώς ίδιο ήταν η ερμηνεία της,, όχι μόνον άψογη τεχνικά αλλά και προσωπική στο έπακρο, κάποιες στιγμές ακόμα και ιδιοσυγκρασιακή, απολύτως κατάλληλη δηλαδή για τα τραγούδια της που έχουν αυτά ακριβώς τα χαρακτηριστικά. Τέλος η απλή, φιλική, «καθημερινή» και δίχως ούτε ίχνος από «στήσιμο» σκηνική παρουσία της ήταν ένα ακόμα στοιχείο που σε κέρδιζε.
Αν και συνήθως οι τίτλοι των κειμένων μου προκύπτουν εύκολα και γρήγορα κανένας από όσους σκέφτηκα για αυτή την κριτική παρουσίαση της συναυλίας δεν με ικανοποιούσε. Ωσπου ξαφνικά συνειδητοποίησα ότι, αν και δεν το είχα ποτέ πιστέψει, είχε φτάσει η στιγμή για να χρησιμοποιήσω αναπόφευκτα μια παραλλαγή της εμβληματικής φράσης του Jon Landau. Ναι λοιπόν, είδα το μέλλον της ελληνικής alternative pop (με αγγλικό στίχο) και το όνομα του είναι Demetria…
Φωτογραφίες: Θάνος Λαΐνας
