Σαν σήμερα…
Στις 24 Φεβρουαρίου 1934 γεννήθηκε στο συνοικισμό της Ελευθερούπολης, δίπλα στη Νέα Ιωνία, από γονείς πρόσφυγες από τη Σμύρνη, η σπουδαία Γιώτα Λύδια…
«Απόψε φιλοξενούμε μια μεγάλη κυρία του ελληνικού τραγουδιού»
«Απόψε φιλοξενούμε μια μεγάλη κυρία του ελληνικού τραγουδιού, στην οποία χρωστώ την καριέρα μου. Γιατί πρώτη φορά που τραγούδησα σε δίσκο ήταν μαζί με τη Γιώτα Λύδια».
Κάπως έτσι καλωσόρισε ο Μανώλης Αγγελόπουλος τη Γιώτα Λύδια, όταν εκείνη (σύμφωνα με τις αφηγήσεις της στον Κώστα Μπαλαχούτη*), μια βραδιά στον Καναδά, πήγε να τον ακούσει στον «Παναμά», το μαγαζί που εμφανιζόταν ο Αγγελόπουλος. Στις ίδιες αφηγήσεις, η Γιώτα Λύδια θυμήθηκε, μεταξύ άλλων, τη γνωριμία της με τον σπουδαίο λαϊκό ερμηνευτή:
«Τον Μανόλη Αγγελόπουλο τον έβλεπα να περνά από το σπίτι μου και να πουλά χαλιά που κουβαλούσε στους ώμους του. Αργότερα, το ’58 πρέπει να’τανε, πέρασε από ακρόαση στην Κολούμπια. Ο Δερβενιώτης με τον Καραπατάκη πρέπει να τον είχαν φέρει. Δεν ξέρω ποιος το σκέφτηκε, αλλά προτάθηκε να κάνουμε ένα ντουέτο μαζί. Ο Μηλιόπουλος αρνήθηκε χωρίς δεύτερη σκέψη. Σου λέει, θα βάλω δίπλα σε μια φτασμένη τραγουδίστρια το παιδάκι το χτεσινό; Όταν όμως το είπαν και σε μένα, απάντησα πως δεν είχα πρόβλημα. “Γιατί όχι;” τους είπα. Επίσης, ο Ατταλίδης, που κατάλαβε την αξία του, έπαιξε καθοριστικό ρόλο, ώστε να κάνει ντεμπούτο ο Αγγελόπουλος. Γενικά, υπήρχε μια παγωμάρα στην εταιρεία, επειδή ήταν τσιγγάνος.
Επιπλέον, ο Αγγελόπουλος ως φωνή δεν ήταν αυτός που έγινε μετά. Ήταν άπειρος, έδειχνε βέβαια καλά στοιχεία κι ότι μια μέρα μπορεί να έκανε σταδιοδρομία. Ο Μηλιόπουλος μαλάκωσε λίγο, πίεζε κι ο Δερβενιώτης, είχε και το προηγούμενο με τη Χατζοπούλου, σου λέει μην πάει στην Οντεόν και πάθουμε τα ίδια. Ο Ατταλίδης του έγραψε τη “Μαγκάλα” και την τραγουδήσαμε μαζί στο στούντιο. Στην άλλη πλευρά του δίσκου ήταν το “Μια κόρη άρρωστη βαριά”…»*
Αυτά τα δυο ήταν τα πρώτα τραγούδια της συνεργασίας της Γιώτας Λύδια με τον Μανώλη Αγγελόπουλο στη δισκογραφία, που ξεκίνησε τον Γενάρη του 1959, όταν εκείνη ήταν ήδη καθιερωμένη με πέντε χρόνια καριέρας στο ενεργητικό της - από το 1954 και τις πρώτες ηχογραφήσεις της - ενώ ο Αγγελόπουλος είχε μπει στο στούντιο για το πρώτο του τραγούδι, μόλις πριν από επτά μήνες, τον Ιούνιο του 1958. Μια συνεργασία που κράτησε για δυόμιση, περίπου, χρόνια, μέχρι τον Οκτώβρη του 1961 και αποτυπώθηκε σε είκοσι δύο ηχογραφήσεις.
Βαριά ζεϊμπέκικα για τον χάρο και την ξενιτιά, «χρωματιστά» τσιφτετέλια, συρτά και καρσιλαμάδες, με μελωδίες, συχνά, επηρεασμένες από τους ήχους της ανατολής, όπως ο περίφημος «Μουσταφάς», αλλά και στιγμές, όπως το «Είσαι ο άνθρωπός μου», με το refrain να παραπέμπει απευθείας στο θρυλικό «Γελεκάκι». Το «Είσαι συ το σπλάχνο μου» ήταν επανεκτέλεση τραγουδιού που είχε πρωτοπεί ο Βαγγέλης Περπινιάδης, ενώ η «Μαγκάλα» και η «Αραπίνα» ηχογραφήθηκαν δυο φορές την ίδια χρονιά και κυκλοφόρησαν από διαφορετικές εταιρείες.
Άλλο ένα χαρακτηριστικό αυτής της σειράς τραγουδιών ήταν η εναλλαγή ρόλων, με την Γιώτα Λύδια στην πρώτη φωνή και τον Αγγελόπουλο να σιγοντάρει ή το αντίθετο, ενώ δεν έλειψαν οι διάλογοι ανάμεσα στο ξενιτεμένο παλικάρι και τη μάνα, τον πατέρα και την κόρη, τον άντρα και την αγαπημένη του...
Είκοσι δύο τραγούδια που κυκλοφόρησαν αρχικά σε δίσκους γραμμοφώνου και στη συνέχεια στα 45άρια και αρκετά από αυτά βρήκαν θέση, τα νεότερα χρόνια, σε συλλογές με επιτυχίες του Αγγελόπουλου ή της Λύδια, καθώς και σε ένα δίσκο με τίτλο «Ο μαύρος δρόμος» που κυκλοφόρησε από την Columbia με δεκατέσσερα τραγούδια σε στίχους του Κώστα Βίρβου. Ίσως αξίζει, για την ιστορία, να αναφέρουμε, πως το 1974 κυκλοφόρησε από την Pan Vox μια συλλογή με τον Μανώλη Αγγελόπουλο και τη Γιώτα Λύδια με τίτλο «Αστέρια», με τραγούδια που είχαν ήδη κυκλοφορήσει σε δίσκους 45 ή 33 στροφών.
Όλα τα τραγούδια
Ακολουθεί ο κατάλογος των κοινών ηχογραφήσεων του Μανώλη Αγγελόπουλου με τη Γιώτα Λύδια, ενώ στα video μπορείτε να ακούσετε τους δέκα διαλόγους.
1) Μια κόρη άρρωστη βαριά (Στράτος Ατταλίδης) Μανώλης Αγγελόπουλος – Γιώτα Λύδια (1959)
2) Μαγκάλα (Στράτος Ατταλίδης – Χαράλαμπος Βασιλειάδης) Μανώλης Αγγελόπουλος – Γιώτα Λύδια (1959)
3) Μαγκάλα (Στράτος Ατταλίδης – Χαράλαμπος Βασιλειάδης) Μανώλης Αγγελόπουλος – Γιώτα Λύδια (β’ εκτέλεση, 1959)
4) Μητέρα μου, μητέρα (Στράτος Ατταλίδης – Βασίλης Καραπατάκης) Μανώλης Αγγελόπουλος – Γιώτα Λύδια (1959)
5) Αραπίνα (Στράτος Ατταλίδης- Βασίλης Καραπατάκης – Χαράλαμπος Βασιλειάδης) Μανώλης Αγγελόπουλος- Γιώτα Λύδια (1959)
6) Αραπίνα (Στράτος Ατταλίδης- Βασίλης Καραπατάκης – Χαράλαμπος Βασιλειάδης) Μανώλης Αγγελόπουλος- Γιώτα Λύδια (β’ εκτέλεση, 1959)
7) Η Κύπρος λευτερώθηκε (Μπάμπης Μπακάλης – Κώστας Βίρβος) Μανώλης Αγγελόπουλος – Γιώτα Λύδια – Γιάννης Κυριαζής (1959)
8) Σοράγια (Βασίλης Καραπατάκης – Κώστας Βίρβος) Μανώλης Αγγελόπουλος – Γιώτα Λύδια – Βασίλης Καραπατάκης (1959)
9) Πικραμένε μου πατέρα (Στράτος Ατταλίδης) Γιώτα Λύδια – Μανώλης Αγγελόπουλος (1959)
10) Εμιρέ (Στράτος Ατταλίδης) Μανώλης Αγγελόπουλος – Γιώτα Λύδια (1959)
11) Σαν το φεγγάρι που σβήνει (Μπάμπης Μπακάλης) Μανώλης Αγγελόπουλος – Γιώτα Λύδια (1959)
12) Είσαι συ το σπλάχνο μου (Βαγγέλης Περπινιάδης) Μανώλης Αγγελόπουλος – Γιώτα Λύδια (1959)
13) Μαραμπού (Βασίλης Καραπατάκης) Μανώλης Αγγελόπουλος – Γιώτα Λύδια – Θόδωρος Κανακάρης (1960)
14) Δυστυχισμένε μου πατέρα (Βασίλης Καραπατάκης) Γιώτα Λύδια – Μανώλης Αγγελόπουλος (1960)
15) Έφυγες έφυγες (Θόδωρος Δερβενιώτης – Στράτος Ατταλίδης – Κώστας Βίρβος) Μανώλης Αγγελόπουλος – Γιώτα Λύδια (1960)
16) Έχω παράπονο (Γιώργος Λαύκας) Μανώλης Αγγελόπουλος – Γιώτα Λύδια (1960)
17) Με νοιάζει τι θα είσαι (Στράτος Ατταλίδης) Γιώτα Λύδια – Μανώλης Αγγελόπουλος (1960)
18) Αχ Μουσταφά (Παραδοσιακό / διασκευή: Θόδωρος Δερβενιώτης) Γιώτα Λύδια – Μανώλης Αγγελόπουλος – Στράτος Ατταλίδης (1960)
19) Μανταλένα (Στράτος Ατταλίδης – Κώστας Βίρβος) Μανώλης Αγγελόπουλος – Γιώτα Λύδια – Ηλίας Γιούλης (1960)
20) Σαν θεό σ' αγαπώ (Στράτος Ατταλίδης) Γιώτα Λύδια, Μανώλης Αγγελόπουλος (1960)
21) Αΐντα (Νίκος Μεϊμάρης – Οδυσσέας Μοσχονάς) Μανώλης Αγγελόπουλος – Γιώτα Λύδια (1960)
22) Είσαι ο άνθρωπός μου (Στράτος Ατταλίδης – Κώστας Βίρβος) Μανώλης Αγγελόπουλος – Γιώτα Λύδια (1961)
Ίσως αξίζει, σαν κατακλείδα, να αναφέρουμε πως το 1967 η Γιώτα Λύδια ηχογράφησε ένα τραγούδι του Κώστα Καρουσάκη και του Μανώλη Αγγελόπουλου με τίτλο «Πόσα κορίτσια ανύπαντρα», που κυκλοφόρησε από την Columbia σε δίσκο 45 στροφών.
*Πηγή: Κώστας Μπαλαχούτης «Γιώτα Λύδια - Η πιο μεγάλη ώρα είναι τώρα», «Ελληνικά γράμματα», 2006)
Στις 24 Φεβρουαρίου 1934 γεννήθηκε στο συνοικισμό της Ελευθερούπολης, δίπλα στη Νέα Ιωνία, από γονείς πρόσφυγες από τη Σμύρνη, η σπουδαία Γιώτα Λύδια…
«Απόψε φιλοξενούμε μια μεγάλη κυρία του ελληνικού τραγουδιού»
«Απόψε φιλοξενούμε μια μεγάλη κυρία του ελληνικού τραγουδιού, στην οποία χρωστώ την καριέρα μου. Γιατί πρώτη φορά που τραγούδησα σε δίσκο ήταν μαζί με τη Γιώτα Λύδια».
Κάπως έτσι καλωσόρισε ο Μανώλης Αγγελόπουλος τη Γιώτα Λύδια, όταν εκείνη (σύμφωνα με τις αφηγήσεις της στον Κώστα Μπαλαχούτη*), μια βραδιά στον Καναδά, πήγε να τον ακούσει στον «Παναμά», το μαγαζί που εμφανιζόταν ο Αγγελόπουλος. Στις ίδιες αφηγήσεις, η Γιώτα Λύδια θυμήθηκε, μεταξύ άλλων, τη γνωριμία της με τον σπουδαίο λαϊκό ερμηνευτή:
«Τον Μανόλη Αγγελόπουλο τον έβλεπα να περνά από το σπίτι μου και να πουλά χαλιά που κουβαλούσε στους ώμους του. Αργότερα, το ’58 πρέπει να’τανε, πέρασε από ακρόαση στην Κολούμπια. Ο Δερβενιώτης με τον Καραπατάκη πρέπει να τον είχαν φέρει. Δεν ξέρω ποιος το σκέφτηκε, αλλά προτάθηκε να κάνουμε ένα ντουέτο μαζί. Ο Μηλιόπουλος αρνήθηκε χωρίς δεύτερη σκέψη. Σου λέει, θα βάλω δίπλα σε μια φτασμένη τραγουδίστρια το παιδάκι το χτεσινό; Όταν όμως το είπαν και σε μένα, απάντησα πως δεν είχα πρόβλημα. “Γιατί όχι;” τους είπα. Επίσης, ο Ατταλίδης, που κατάλαβε την αξία του, έπαιξε καθοριστικό ρόλο, ώστε να κάνει ντεμπούτο ο Αγγελόπουλος. Γενικά, υπήρχε μια παγωμάρα στην εταιρεία, επειδή ήταν τσιγγάνος.
Επιπλέον, ο Αγγελόπουλος ως φωνή δεν ήταν αυτός που έγινε μετά. Ήταν άπειρος, έδειχνε βέβαια καλά στοιχεία κι ότι μια μέρα μπορεί να έκανε σταδιοδρομία. Ο Μηλιόπουλος μαλάκωσε λίγο, πίεζε κι ο Δερβενιώτης, είχε και το προηγούμενο με τη Χατζοπούλου, σου λέει μην πάει στην Οντεόν και πάθουμε τα ίδια. Ο Ατταλίδης του έγραψε τη “Μαγκάλα” και την τραγουδήσαμε μαζί στο στούντιο. Στην άλλη πλευρά του δίσκου ήταν το “Μια κόρη άρρωστη βαριά”…»*
Αυτά τα δυο ήταν τα πρώτα τραγούδια της συνεργασίας της Γιώτας Λύδια με τον Μανώλη Αγγελόπουλο στη δισκογραφία, που ξεκίνησε τον Γενάρη του 1959, όταν εκείνη ήταν ήδη καθιερωμένη με πέντε χρόνια καριέρας στο ενεργητικό της - από το 1954 και τις πρώτες ηχογραφήσεις της - ενώ ο Αγγελόπουλος είχε μπει στο στούντιο για το πρώτο του τραγούδι, μόλις πριν από επτά μήνες, τον Ιούνιο του 1958. Μια συνεργασία που κράτησε για δυόμιση, περίπου, χρόνια, μέχρι τον Οκτώβρη του 1961 και αποτυπώθηκε σε είκοσι δύο ηχογραφήσεις.
Βαριά ζεϊμπέκικα για τον χάρο και την ξενιτιά, «χρωματιστά» τσιφτετέλια, συρτά και καρσιλαμάδες, με μελωδίες, συχνά, επηρεασμένες από τους ήχους της ανατολής, όπως ο περίφημος «Μουσταφάς», αλλά και στιγμές, όπως το «Είσαι ο άνθρωπός μου», με το refrain να παραπέμπει απευθείας στο θρυλικό «Γελεκάκι». Το «Είσαι συ το σπλάχνο μου» ήταν επανεκτέλεση τραγουδιού που είχε πρωτοπεί ο Βαγγέλης Περπινιάδης, ενώ η «Μαγκάλα» και η «Αραπίνα» ηχογραφήθηκαν δυο φορές την ίδια χρονιά και κυκλοφόρησαν από διαφορετικές εταιρείες.
Άλλο ένα χαρακτηριστικό αυτής της σειράς τραγουδιών ήταν η εναλλαγή ρόλων, με την Γιώτα Λύδια στην πρώτη φωνή και τον Αγγελόπουλο να σιγοντάρει ή το αντίθετο, ενώ δεν έλειψαν οι διάλογοι ανάμεσα στο ξενιτεμένο παλικάρι και τη μάνα, τον πατέρα και την κόρη, τον άντρα και την αγαπημένη του...
Είκοσι δύο τραγούδια που κυκλοφόρησαν αρχικά σε δίσκους γραμμοφώνου και στη συνέχεια στα 45άρια και αρκετά από αυτά βρήκαν θέση, τα νεότερα χρόνια, σε συλλογές με επιτυχίες του Αγγελόπουλου ή της Λύδια, καθώς και σε ένα δίσκο με τίτλο «Ο μαύρος δρόμος» που κυκλοφόρησε από την Columbia με δεκατέσσερα τραγούδια σε στίχους του Κώστα Βίρβου. Ίσως αξίζει, για την ιστορία, να αναφέρουμε, πως το 1974 κυκλοφόρησε από την Pan Vox μια συλλογή με τον Μανώλη Αγγελόπουλο και τη Γιώτα Λύδια με τίτλο «Αστέρια», με τραγούδια που είχαν ήδη κυκλοφορήσει σε δίσκους 45 ή 33 στροφών.
Όλα τα τραγούδια
Ακολουθεί ο κατάλογος των κοινών ηχογραφήσεων του Μανώλη Αγγελόπουλου με τη Γιώτα Λύδια, ενώ στα video μπορείτε να ακούσετε τους δέκα διαλόγους.
1) Μια κόρη άρρωστη βαριά (Στράτος Ατταλίδης) Μανώλης Αγγελόπουλος – Γιώτα Λύδια (1959)
2) Μαγκάλα (Στράτος Ατταλίδης – Χαράλαμπος Βασιλειάδης) Μανώλης Αγγελόπουλος – Γιώτα Λύδια (1959)
3) Μαγκάλα (Στράτος Ατταλίδης – Χαράλαμπος Βασιλειάδης) Μανώλης Αγγελόπουλος – Γιώτα Λύδια (β’ εκτέλεση, 1959)
4) Μητέρα μου, μητέρα (Στράτος Ατταλίδης – Βασίλης Καραπατάκης) Μανώλης Αγγελόπουλος – Γιώτα Λύδια (1959)
5) Αραπίνα (Στράτος Ατταλίδης- Βασίλης Καραπατάκης – Χαράλαμπος Βασιλειάδης) Μανώλης Αγγελόπουλος- Γιώτα Λύδια (1959)
6) Αραπίνα (Στράτος Ατταλίδης- Βασίλης Καραπατάκης – Χαράλαμπος Βασιλειάδης) Μανώλης Αγγελόπουλος- Γιώτα Λύδια (β’ εκτέλεση, 1959)
7) Η Κύπρος λευτερώθηκε (Μπάμπης Μπακάλης – Κώστας Βίρβος) Μανώλης Αγγελόπουλος – Γιώτα Λύδια – Γιάννης Κυριαζής (1959)
8) Σοράγια (Βασίλης Καραπατάκης – Κώστας Βίρβος) Μανώλης Αγγελόπουλος – Γιώτα Λύδια – Βασίλης Καραπατάκης (1959)
9) Πικραμένε μου πατέρα (Στράτος Ατταλίδης) Γιώτα Λύδια – Μανώλης Αγγελόπουλος (1959)
10) Εμιρέ (Στράτος Ατταλίδης) Μανώλης Αγγελόπουλος – Γιώτα Λύδια (1959)
11) Σαν το φεγγάρι που σβήνει (Μπάμπης Μπακάλης) Μανώλης Αγγελόπουλος – Γιώτα Λύδια (1959)
12) Είσαι συ το σπλάχνο μου (Βαγγέλης Περπινιάδης) Μανώλης Αγγελόπουλος – Γιώτα Λύδια (1959)
13) Μαραμπού (Βασίλης Καραπατάκης) Μανώλης Αγγελόπουλος – Γιώτα Λύδια – Θόδωρος Κανακάρης (1960)
14) Δυστυχισμένε μου πατέρα (Βασίλης Καραπατάκης) Γιώτα Λύδια – Μανώλης Αγγελόπουλος (1960)
15) Έφυγες έφυγες (Θόδωρος Δερβενιώτης – Στράτος Ατταλίδης – Κώστας Βίρβος) Μανώλης Αγγελόπουλος – Γιώτα Λύδια (1960)
16) Έχω παράπονο (Γιώργος Λαύκας) Μανώλης Αγγελόπουλος – Γιώτα Λύδια (1960)
17) Με νοιάζει τι θα είσαι (Στράτος Ατταλίδης) Γιώτα Λύδια – Μανώλης Αγγελόπουλος (1960)
18) Αχ Μουσταφά (Παραδοσιακό / διασκευή: Θόδωρος Δερβενιώτης) Γιώτα Λύδια – Μανώλης Αγγελόπουλος – Στράτος Ατταλίδης (1960)
19) Μανταλένα (Στράτος Ατταλίδης – Κώστας Βίρβος) Μανώλης Αγγελόπουλος – Γιώτα Λύδια – Ηλίας Γιούλης (1960)
20) Σαν θεό σ' αγαπώ (Στράτος Ατταλίδης) Γιώτα Λύδια, Μανώλης Αγγελόπουλος (1960)
21) Αΐντα (Νίκος Μεϊμάρης – Οδυσσέας Μοσχονάς) Μανώλης Αγγελόπουλος – Γιώτα Λύδια (1960)
22) Είσαι ο άνθρωπός μου (Στράτος Ατταλίδης – Κώστας Βίρβος) Μανώλης Αγγελόπουλος – Γιώτα Λύδια (1961)
Ίσως αξίζει, σαν κατακλείδα, να αναφέρουμε πως το 1967 η Γιώτα Λύδια ηχογράφησε ένα τραγούδι του Κώστα Καρουσάκη και του Μανώλη Αγγελόπουλου με τίτλο «Πόσα κορίτσια ανύπαντρα», που κυκλοφόρησε από την Columbia σε δίσκο 45 στροφών.
*Πηγή: Κώστας Μπαλαχούτης «Γιώτα Λύδια - Η πιο μεγάλη ώρα είναι τώρα», «Ελληνικά γράμματα», 2006)
