Τάσος Γκρους – 5 Δίσκοι 1 Ιστορία

(ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΑ VIDEO) Συνθέτης με έντεχνη λαϊκή αναφορά και διακριτική συμμετοχή στα καλλιτεχνικά δρώμενα και τη δισκογραφία. Η μικρή σχετικά παραγωγή τραγουδιών του σε συνδυασμό με…
logo radio
Ogdoo web radio
Live
 

την, πιθανή, συστολή του να τα αντιμετωπίσει ο ίδιος ενορχηστρωτικά, ίσως να είναι, ως κάποιο βαθμό, δύο από τα σημεία που δεν συνηγορούν υπέρ ενός έντονα αναγνωρίσιμου προσωπικού ύφους. Δεν παραγνωρίζεται, όμως, το γεγονός ότι έχει στο ενεργητικό του ορισμένα πολύ ωραία τραγούδια, πάνω σε στίχους των Ηλία Κατσούλη, Θοδωρή Γκόνη, Άλέξανδρου Αλεξάνδρου, Μάνου Ελευθερίου κ.α.. Τα πρώτα τραγούδια του – εννέα τον αριθμό – κυκλοφόρησαν το 1988 με το δίσκο «Μορφές» και τη συμμετοχή, σ’ αυτόν, της Νένας Βενετσάνου. Ουσιαστικά, όμως, το καλλιτεχνικό βάπτισμα το πήρε από το Σείριο του Μάνου Χατζιδάκι το 1991. Είναι ένας από τους συνθέτες που επέλεξε, προκειμένου να φτιάξει το δικό του τραγουδιστικό πυρήνα, ο ανήσυχος ερευνητής και παραγωγός Κώστας Χατζηδουλής, με την επιμέλεια του οποίου βγήκαν σε δίσκους τα «Δυο φεγγάρια» σε στίχους Δημήτρη Χριστοδούλου με τον Μανώλη Λιδάκη, οι «Μύθοι της ανατολής» με το Μιχάλη Δημητριάδη και το Γιώργο Νταλάρα, ο κύκλος τραγουδιών «Του πόθου και του πάθους» κ.α. Σε μουσική δική του ήταν και ο ένας από τους δύο δίσκους με τους οποίους επανήλθε έπειτα από την εικοσάχρονη απουσία της η Βούλα Σαββίδη, ενώ συμμετείχε με πέντε συνθέσεις και στον προσωπικό δίσκο της Αργυρώς Καπαρού «Μετάξι είναι το βλέμμα σου» όπου υπάρχει και ο περίφημος «Παναγής» της Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου σε μελοποίηση δική του! Τραγούδια του ακόμη ερμήνευσαν οι Αντώνης Καλογιάννης, Πίτσα Παπαδοπούλου, Βασίλης Σκουλάς, Καλλιόπη Βέττα, Ερωφίλη, Δέσποινα Ολυμπίου, Αθηνά Μόραλη, Χριστίνα Μαραγκόζη, Γιάννης Πλούταρχος κ.α. Το 2006 συμμετείχε στο δίσκο με στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου «Σπάει το ρόδι» που βγήκε στη σειρά «άξιος λόγος» μελοποιώντας το «Έφυγες ολόγυμνη» στο οποίο συνυπήρξαν οι φωνές των Δημήτρη Μητροπάνου, Πασχάλη Τερζή και Γιώργου Νταλάρα η φωνή του οποίου απέδωσε και το «Της πίκρας το γυαλί», στην ίδια σειρά με νέα τραγούδια σε στίχους του Ηλία Κατσούλη «Φεύγουν τα τραγούδια» (2011). Η τελευταία ολοκληρωμένη εργασία του, με τίτλο «Γενιές σημαδεμένες», είναι πάνω σε ποιήματα του Μπέρτολτ Μπρεχτ.

ΛΕΞΕΙΣ ΜΥΣΤΙΚΕΣ (1991)

Δίσκος συχνής, έμμεσης, αναφοράς εκ μέρους του συνθέτη και μήτρα μελλοντικών στιγμών και συνεργασιών όπως αυτής με τον στιχουργό Ηλία Κατσούλη, που εδώ έγραψε τα εφτά από τα δέκα τραγούδια, απ’ τα οποία ξεχώρισαν – περισσότερο ως υλικό προς μελλοντική αποθησαύριση – η «Χαλκίδα» και το «Γεννήθηκα δύο φορές» που αργότερα ηχογραφήθηκαν και με τις φωνές των Μανώλη Λιδάκη και Μιχάλη Δημητριάδη αντίστοιχα. Ο δίσκος εκδόθηκε από το Σείριο του Μάνου Χατζιδάκι και ήταν ο πρώτος για τον Κωνσταντίνο Χατζημιχάλη που είχε πρωτοεμφανιστεί στη «Νυχτερινή κυβέρνηση» του Κώστα Καλδάρα, δύο χρόνια πριν, με το τραγούδι «Γαβριέλλα». «Εκμαιεύοντας» από την αίσθηση εκείνης της πρώτης γνωριμίας ο Τάσος Γκρους έπλεξε με «λέξεις μυστικές» το δικό του εγκώμιο, στηριζόμενος σε μια ομάδα σημαντικών μουσικών υπό την ενορχηστρωτική ευθύνη του Θόδωρου Αναστασίου, ο οποίος, με τη σειρά του, λαμβάνοντας υπ’ όψιν του τον «εύθραυστο», εκφραστικά, κόσμο του ερμηνευτή, απέδωσε σοφά τις διαφορετικές πλευρές των τραγουδιών προσανατολίζοντάς τα στη σωστή κατεύθυνση.




ΚΑΙΝΟΥΡΙΑ ΡΟΥΧΑ (1994)

Είκοσι χρόνια μετά την τελευταία αναφορά και ματιά του Μάνου Χατζιδάκι στο ρεμπέτικο με το δίσκο «Τα πέριξ», εν έτει 1974, και δύο μόλις μετά την τελευταία επανεμφάνισή της με το «Φίλημα του χρόνου», η Βούλα Σαββίδη ηχογραφεί τα «Καινούργια ρούχα». Δώδεκα μελωδίες του Τάσου Γκρους που ξετυλίγονται σ’ ένα ευρύ φάσμα της λαϊκής ρυθμολογίας με στίχους των Θοδωρή Γκόνη, Ηλία Κατσούλη, Οδυσσέα Ιωάννου και Γιάννη Τσατσόπουλου. Οι ερμηνείες της, χωρίς ιδιαίτερα στολίδια και με εξαίρεση ένα διαρκές βιμπράτο, έχουν μια βαθιά εκφραστική δύναμη και φόρτιση, ιδίως στο ομώνυμο τραγούδι του δίσκου, απ’ τον οποίο ξεχώρισαν ακόμη τα: «Θα γίνω», «Δεν εισ’ εσύ», «Τα λάθη μου» και «Όλο μου λες», το τελευταίο σε μια μινιμαλιστική ηχογράφηση με τη φωνή της τραγουδίστριας και το πιάνο του Γιάννη Ιωάννου που ενορχήστρωσε το δίσκο διαμορφώνοντας ένα συμπαγές ηχητικό κλίμα.




4 ΚΥΚΛΟΙ τραγουδιών με τον Μανώλη Λιδάκη (1995)

Μια ακόμη έκδοση του Κώστα Χατζηδουλή στον οποίο κατά ένα μεγάλο μέρος οφείλεται η μεταστροφή του Μ. Λιδάκη από το ελαφρολαϊκό τραγούδι προς ένα ουσιαστικότερο ρεπερτόριο. Με τους «4 κύκλους» ολοκληρώνεται και η συνεργασία τους που ξεκίνησε το 1990 με τον θεμελιακό για τον τραγουδιστή δίσκο «Ούτε που ρώτησα» και ακολούθως με το «Καράβι απόψε το φιλί» στο οποίο περιέχονται, μαζί με ανέκδοτα τραγούδια του Μπαγιαντέρα, του Τσιτσάνη, του Παπαϊωάννου και της Ευτυχίας Παπαγιαννοπούλου, δύο τραγούδια του Τάσου Γκρους: η «Χαλκίδα» σε στίχους Ηλία Κατσούλη και τα «Δυο φεγγάρια» σε στίχους Δημήτρη Χριστοδούλου. Στους «4 κύκλους» η μια ενότητα αποτελείται από πέντε τραγούδια του Γκρους, λαϊκές μπαλάντες κυρίως, απ’ όπου ξεχώρισε το «Με τα φτερά του έρωτα» του Ηλία Κατσούλη, πάνω σε στίχους του οποίου γράφτηκαν ακόμη το τραγούδι αναφορά στην Αγγέλα Παπάζογλου «Αγγελίτσα» και το ερωτικό «Τραγουδάκι μελό». Η ενότητα ολοκληρώνεται με το «Ελαφάκι» σε στίχους του συνθέτη και τη «Μαρτυρία» σε στίχους Θοδωρή Γκόνη. Οι ενορχηστρώσεις έγιναν από τον Θύμιο Παπαδόπουλου.




ΤΟΥ ΠΟΘΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΑΘΟΥΣ (1998)

Υπήρξε ιδιαίτερος και απόλυτα καλλιτεχνικός ο τρόπος πού ο Κώστας Χατζηδουλής οραματίστηκε το λαϊκό τραγούδι από τη θέση του ερευνητή-παραγωγού και παρενέβη στη νεότερη δισκογραφία, με την δημιουργία ενός βασικού άξονα συνεργατών, την αντίληψη του για το λαϊκό τραγούδι, καθώς, και την ιστορική συνέπεια και γνώση που τον χαρακτηρίζουν. Κοντά του, σ’ εκείνη την προσπάθεια για την άτυπη επανασύσταση του λαϊκού τραγουδιού, βρέθηκε και ο Τάσος Γκρους, καταθέτοντας το μεράκι και τις μουσικές του. Ο δίσκος «Του πόθου και του Πάθους» περιέχει δέκα συνθέσεις του σε στίχους Μάνου Ελευθερίου, Λίνας Νικολακοπούλου, Ηλία Κατσούλη, Αλέξανδρου Αλεξάνδρου και Γιώργου Μιράνα. Ο Μιχάλης Δημητριάδης εντάχτηκε πολύ φυσικά στο εν λόγω περιβάλλον προσθέτοντας το ερμηνευτικό ήθος του. Οι ενορχηστρώσεις του μπουζουξή Σπύρου Ιωαννίδη, χωρίς υπερβολές, εξυπηρετούν τον πιθανό σκοπό του εγχειρήματος: το σύγχρονο λαϊκό τραγούδι δεν είναι μιας, και μοναδικής, συγκεκριμένης συναισθηματολογίας. Έχει και πόθους και πάθη και αδυναμίες, όχι όμως τα ελαττώματα και τα κόμπλεξ που το φόρτωσαν οι διάφοροι αδαείς και ψευτονταλγκαδιασμένοι.




ΓΕΝΙΕΣ ΣΗΜΑΔΕΜΕΝΕΣ (2011)

Άλλη εποχή, «νέα τάξη». Το λαϊκό τραγούδι παραδίδει τη σκυτάλη στο σύγχρονο ήχο της μεγαλούπολης και οι λαϊκοί δρόμοι στρώνονται με «καινούρια» υλικά, ενώ, η σύγχρονη ματιά του συνθέτη ακονίζεται – για να γίνει, εν τέλει, κοφτερή – μέσα από τον πανανθρώπινο στοχαστικό ποιητικό λόγο του Μπέρτολτ Μπρεχτ. Βέβαια, ελέω εποχής, θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι εκείνη η περίφημη γενιά της γερμανικής διανόησης και τέχνης που με την άνοδο του ναζισμού στις δεκαετίες του ’20-’30 αναγκάστηκε να αυτοεξοριστεί (Αμερική, χώρες της Ευρώπης κ.λ.π.) μοιάζει το ίδιο δραματικά επίκαιρη. Δεν τολμώ να πω ότι θα ήταν υπερβολή κάτι τέτοιο, διότι, ανά πάσα στιγμή καραδοκεί ο κίνδυνος μιας άμεσης διάψευσης. Το έργο, λοιπόν, χαρακτηρίζεται ως «μοντέρνα όπερα» που περιλαμβάνει 3 ενότητες: «Κοσμογονία – Πόλεμος – Αμφισβήτηση», αποτελούμενες από 16 μελοποιημένα ποιήματα, 9 πρόζες κι ένα ορχηστρικό. Ο αρχικός σχεδιασμός περιελάμβανε 2 ακόμη τραγούδια και 14 πρόζες, τα οποία, αν και ηχογραφήθηκαν, έμειναν έξω από την έκδοση γιατί ο γερμανικός εκδοτικός οίκος SUHRKAMP, που διαχειρίζεται τα πνευματικά δικαιώματα του έργου του Μπρεχτ, δεν επέτρεψε την κυκλοφορία τους σε cd. Τα ποιήματα αυτά περιέχονται, όμως, στο βιβλίο, την επιλογή των κειμένων του οποίου έκανε η Νάντια Βαλαβάνη, με την εικαστική επιμέλεια της Αλεξίας Γκρους. Τις ενορχηστρώσεις του δίσκου επιμελήθηκε για μία ακόμη φορά ο Γιάννης Ιωάννου διοχετεύοντας αρκετή από την ηλεκτρική ενέργεια που διέθετε, μιας κι έχουμε συνηθίσει και από το παρελθόν η μελοποίηση και απόδοση των κειμένων του Μπρεχτ να καθορίζεται από το ανάλογο ηχητικό δυτικοφανές περίβλημα, είτε αυτό έχει μια πιο κλασική μορφή, είτε αυτό της ηλεκτρικής ή οργισμένης μπαλάντας, ακόμη και του ήχου του δρόμου, ως πιο σύγχρονη ηχητική αναφορά. Οι μεταφράσεις έγιναν από τους Μάριο Πλωρίτη, Νάντια Βαλαβάνη, Δημήτρη Μυράτ, Πέτρο Μάρκαρη, Μαρία Αγγελίδη, Κώστα Παλαιολόγο, Μαρία Χατζηγιάννη και τον συνθέτη, στη φωνή του οποίου στηρίχτηκε κι ένα μεγάλο μέρος του τραγουδιστικού μέρους, στο οποίο συνέβαλαν με τις φωνές τους και οι Βασίλης Παπακωνσταντίνου, Καλλιόπη Βέττα, Μαρία Παπαγιαννάκη-Κόμη και Τάσος Αντωνίου. Τα αφηγηματικά μέρη απέδωσαν οι: Μάνια Παπαδημητρίου, Νάντια Βαλαβάνη, Ανδρέας Μαυραγάνης και ο συνθέτης: «Στην εποχή του σύγχρονου μεσαίωνα ο λόγος του Μπέρτολτ Μπρεχτ στροβιλίζεται σαν σίφουνας στα καλντερίμια της ανθρώπινης ιστορίας, αποδομεί το σύστημα εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο και συμβάλλει σήμερα στην τελική προσπάθεια για την έφοδο στον ουρανό. Ας ακούσουμε λοιπόν τον σκληρό, αλλά ανθρώπινο λόγο του».

ΤΟ OGDOO.GR ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Το τραγούδι αλλιώς, στο email σας!

Ενημερωθείτε πρώτοι για τα τελευταία νέα στο χώρο της καλής μουσικής!