Χούλιγκανς: Τα «βαρβάτα άτομα» | 1979-84 Το πρώτο ρεύμα

(VIDEO & PHOTOS) Φέρμες, ντου, καπνογόνα, μπότες, αλυσίδες. «Η αλήθεια είναι ότι η νεολαία δεν έκανε πολύ σεξ κι έβραζε!».
logo radio
Ogdoo web radio
Live
 
14/04/2019

ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ

Γιάννης Αλεξίου
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Προσπαθώντας να θυμηθώ το πρώτο κρούσμα χουλιγκανισμού που βίωσα, εντόπισα ότι ήταν εξωγηπεδικό. Μια παρέα 10-15 συμμαθητών γυμνασίου από τη Νέα Σμύρνη πήγαμε Απόκριες στην Πλάκα, αρχές των 80ς, και κάποιοι από εμάς είχαν τα κλασικά τότε πλαστικά ρόπαλα. Στο ύψος του Remember στην Ανδριανού, μας πλησίασαν μέσα στο πλήθος κόσμου, μια ομάδα με μαύρα πέτσινα, μακριά μαλλιά που κρατούσαν επίσης ρόπαλα κι άρχισαν να μας βαράνε στο ψαχνό. Τα ρόπαλά τους ήταν γεμάτα πέτρες και βαρούσαν όπου έβρισκαν με τρομερή δύναμη. Φορούσαν κασκόλ του Ολυμπιακού. Μάλιστα ένας συμμαθητής μου άρχισε να αμύνεται με την ομπρέλα του, την οποία είχε μαζί του λόγω της βροχής που είχε προηγηθεί. Ήμασταν μικρότεροι και μετά μετρούσαμε καρούμπαλα και μελανιές. Με τον ίδιο συμμαθητή γλυτώσαμε φθηνά το μαχαίρωμα λίγο καιρό μετά, όταν γυρνούσαμε με το τρένο από τον Πειραιά κι έψαχναν Πανιώνιους οι χούλιγκανς του Ολυμπιακού στα βαγόνια, ώσπου μαχαίρωσαν ένα παιδί, άσχετο με το ματς, που στεκόταν όρθιο δύο μέτρα δίπλα μας.

Το στέκι των χούλιγκανς του Ολυμπιακού στην Πλάκα ήταν η ντισκοτέκ «Άρης» και των χούλιγκανς του Παναθηναϊκού στο «Mad Club» στην Λυσίου. Ανάλογα τι μουσική προτιμούσαν. Οι χούλιγκανς άκουγαν κυρίως ροκ και μέταλ, ήταν γενικά ψαγμένοι μουσικά, αγόραζαν δίσκους και σύχναζαν στα 80ς σε ροκ κλαμπ (Όμπρε, Little Wing, Rainbow, Victoria, Crazy Horse κ.α.) και αρκετοί εξ αυτών ήταν dj's. Το φαινόμενο του χουλιγκανισμού κατέγραψαν στην εποχή του εύστοχα οι Σπυριδούλα στο τραγούδι τους «Χούλιγκανς», το 1982.

Έπεφτε πολύ ξύλο τότε μέσα κι έξω από τα γήπεδα. Οι χούλιγκανς του Πανιωνίου περίμεναν τους αντιπάλους στην πλατεία. Κάθε φορά που είχε ντέρμπυ περίμεναν την πορεία Ολυμπιακών, Παναθηναϊκών, ή Αεκτζήδων. Τι τραβούσε κάθε φορά ο κακόμοιρος ο «Γαλαξίας», το ζαχαροπλαστείο της πλατείας. Έφευγαν ποτήρια, τραπέζια, μέχρι και δέντρα ξερίζωναν. Μάχες αληθινές. Την πρώτη πέτρα στο κεφάλι την έφαγα σ’ έναν αγώνα Πανιωνίου - ΑΕΚ στη Ν. Σμύρνη, όταν ακόμη δεν είχαν διαχωριστεί οι φανατικοί οπαδοί και οι φιλοξενούμενοι συγκατοικούσαν με τους οπαδούς του Πανιωνίου στη Θύρα 3. Με την ΑΕΚ γινόντουσαν ανέκαθεν ομηρικές μάχες και μετά τον αγώνα δεινοπαθούσε η καφετέρια - στέκι των Χρήστου Εμβολιάδη και Μήτσου Μαυρίκη που ήταν περίπου 200 μέτρα από το γήπεδο, όπου οι αντίπαλοι κατέβαζαν τη τζαμαρία, ενώ ήταν ταυτόχρονα και καταφύγιο για τους τραυματισμένους από τα ντου και τις μάχες σώμα με σώμα.
hooligans 8
Έτυχε να είμαι μπροστά και σ’ ένα σοβαρό τραυματισμό στα στενά της Ν. Σμύρνης προς τη Λ. Συγγρού, όταν οι Παναθηναϊκοί κατσαβίδιασαν ένα οπαδό, που ήταν Ολυμπιακός, αλλά συμπαθούσε τον Πανιώνιο κι έρχονταν στη Θύρα 3 και σε «εκδρομές» στα εκτός έδρας ματς, όπως και κάποιοι φίλοι του. Υπήρχε μίσος μεταξύ των αντιπάλων φιλάθλων, που ξεκίνησε μόλις έγινε το πρωτάθλημα επαγγελματικό, τη σεζόν 1979-80. Τα νέα από την Αγγλία, όπου γεννήθηκε ο όρος Hooligan και ο χουλιγκανισμός έφθαναν γρήγορα στην Ελλάδα, καθώς ήταν μια εποχή που το αγγλικό ποδόσφαιρο λατρευόταν. Τα «κατορθώματα» των χούλιγκανς της Chelsea με τους Headhunters, της Birmingham με τους αιμοσταγείς Zulu, των Red Army και των Red In Black της Manchester United, των Runcorn Riot Squad και Urchin της Liverpool, αλλά και των hooligans πανίσχυρων τότε ομάδων όπως οι Leeds, Newcastle, West Ham, Aston Villa έφθαναν με την ταχύτητα του φωτός στην Ελλάδα. Όλοι οι Έλληνες χούλιγκανς τότε φρόντιζαν να υπάρχουν αγγλικές σημαίες στις θύρες που αντιπροσώπευαν τον φανατικό πυρήνα των οπαδών. Επιβεβλημένος είναι ο διαχωρισμός φανατικού οπαδού και χούλιγκαν. Άλλο οπαδός και άλλο χούλιγκαν. Ο χούλιγκαν έρχονταν στο γήπεδο για να παίξει ξύλο. Πολλοί χούλιγκαν μιας ομάδας πήγαιναν για ενίσχυση των χούλιγκαν άλλης ομάδας. Πολλές φορές αυτό συνέβαινε όταν αντίπαλες βρισκόταν μια αθηναϊκή ομάδα με μία ομάδα της Θεσσαλονίκης. Βορράς και Νότος. Σε ένα αγώνα κυπέλλου του Πανιώνιου με τον ΠΑΟΚ είχαν έρθει 1000 Ολυμπιακοί, αυτόνομοι στη θύρα 8, για δείρουν Παοκτσήδες!

Τα «βαρβάτα άτομα», όπως τα έλεγαν τότε, άτομα με παρατσούκλια οι: Στρούτζας, Πάνκης ο Βάζελος (του ΠΑΟ), οι Λιοφάγος, Ακροβάτης, Ούφο, Κοράκι, Φτου - Φτου, Υποβρύχιος, Γκιράπας, Πεινάω - Πεινάω, Παραλίας (του Ολυμπιακού), οι Λάρης, Τσίτας, οι Ζήσηδες, Τζιμάκος, Λαγός (της ΑΕΚ), οι Μαχαιρωμένος, Μπίλλυ, Τρελλός, Μπραχαμιώτης, Περιστεριώτης (του Πανιωνίου), Camel, Πελέ, Lemmy, τρίγωνος Ras (του ΠΑΟΚ) είναι μερικά από τα «μυθικά» ονόματα της εποχής.
hooligans51
Χαρακτηριστικό της εποχής ήταν τα κακής ποιότητας κασκόλ που φορούσαν οι χούλιγκανς που σκίζονταν εύκολα και ξέφτιζαν γρήγορα τα κρόσσια τους. Όταν ένας χούλιγκαν έπαιρνε το κασκόλ ενός άλλου, αντιπάλου, το έσκιζε κι έδενε ένα κομματάκι στο δικό του κασκόλ, σαν λάφυρο που κέρδισε μετά από το ξύλο που έδωσε!

Τι εποχές κι αυτές. Όλο αυτό το τοπίο στο ποδόσφαιρο δεν είχε καμία σχέση με τα αμέσως προηγούμενα χρόνια από την περίοδο που εμφανίστηκε ο χουλιγκανισμός, όπου οι φίλαθλοι των αντιπάλων ομάδων μαζί παρακολουθούσαν τους αγώνες.

Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.

Για πρώτη φορά στη νεώτερη ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου σημειώθηκαν μεγάλα επεισόδια το 1963 στο γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας, όταν θεώρησαν οι φίλαθλοι ότι το ντέρμπυ ήταν στημένο. Μπήκαν όλοι οι οπαδοί μέσα και κατέστρεψαν το γήπεδο. Υπάρχει μια ελληνική ταινία «Ο Τρελάρας» του 1963, με το Θανάση Βέγγο, όπου δίνεται «ραντεβού στο πέταλο». Στην ταινία αυτή καταγράφεται για πρώτη φορά, ότι οι ένθερμοι οπαδοί κατευθύνονται στο πέταλο του γηπέδου.

Η πρώτη θύρα που ιδρύθηκε ήταν η Θύρα 13 του Παναθηναϊκού, προς τα τέλη του 1966, η οποία καταγράφεται ως ο πρώτος επίσημος σύνδεσμος φιλάθλων ομάδας. Ο Ολυμπιακός ιδρύει την Πανελλήνια Ένωση Φιλάθλων Ολυμπιακού (ΠΕΦΟ). Οι πρώτες αυτές οργανωμένες κινήσεις οπαδών διαλύονται από τη Χούντα που φοβόταν κάθε τι οργανωμένο. Ωστόσο στη διάρκεια της επταετίας η Θύρα 13 επαναλειτουργεί ημιπαράνομα και αποκτά μυθικές διαστάσεις λόγω του Γουέμπλεϋ, όταν δηλαδή ο Παναθηναϊκός το 1971 φθάνει στο τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών με αντίπαλο τον Άγιαξ. Ήταν η πρώτη θύρα που έβγαλε αυτοσχέδια μπλουζάκια με κάτι δάφνες που φαίνονται στο βίντεο των πανηγυρισμών της πρόκρισης στο τελικό μετά τον αγώνα με τον Ερυθρό Αστέρα Βελιγραδίου.

Να σημειωθεί ότι μέσα στη δεκαετία του ’70 είχε Θύρα 13 και ο Ολυμπιακός! Κάποια στιγμή όμως αντέδρασαν οι οπαδοί του Ολυμπιακού στη σύμπτωση αυτή και την εικόνα που πιθανώς έβγαζε προς τα έξω και τη σεζόν 1977 - 78 ο πυρήνας των Ολυμπιακών, με ηγετική μορφή τον Τόλη, το λεγόμενο Κοράκι, μαζί με άλλους και εγκατασταθήκανε στη Θύρα 7, χωρίς όμως να υπάρχει σύνδεσμος με την ονομασία Θύρα 7. Ο πυρήνας του Ολυμπιακού τότε προμηθευόταν εισιτήρια από την ΠΕΦΟ.

Το 1975 ιδρύεται η Θύρα 21 της ΑΕΚ και το 1976 ιδρύθηκε η Θύρα 4 του ΠΑΟΚ. Την εποχή αυτή δεν γινόντουσαν ακόμη φασαρίες μεταξύ αντιπάλων οπαδών και οι μετακινήσεις έως τα τέλη της δεκαετίας του ’70 ήταν ακόμη ασφαλείς. Τα πράγματα αλλάζουν όταν τη σεζόν 1979-80 το ποδόσφαιρο στην Ελλάδα, γίνεται πλέον επαγγελματικό και οι ομάδες γίνονται ΠΑΕ. Τότε αρχίζουν οι πρώτες βαβούρες στα γήπεδα. Τη χρονιά αυτή οι Ολυμπιακοί καταλαμβάνουν το απέναντι πέταλο της Θύρας 13 στο γήπεδο του ΠΑΟ. Στον Παναθηναϊκό έχει αναλάβει πρόεδρος ο Γιώργος Βαρδινογιάννης και στον Ολυμπιακό ο Σταύρος Νταϊφάς. Σύμφωνα με την τηλεοπτική εκπομπή «Η Ιστορία του Ελληνικού Ποδοσφαίρου», λέγεται ότι οι δύο εφοπλιστές έπαιξαν σε μια πατρίδα τάβλι ποια ομάδα θα αναλάβουν!
1981 oufo Osfp Aek 6 0
Ο Ούφο με καπνογόνο πριν το μακελειό στο ντέρμπυ Ολυμπιακού - ΑΕΚ 6-0 τη μοιραία εκείνη μέρα, 8.2.1981

Τη σεζόν αυτή οι οπαδοί του ΠΑΟ είχαν δυσανασχετήσει με κάποιες μεταγραφές και κάποια αρνητικά αποτελέσματα και σε συνδυασμό με έναν αγώνα της Εθνικής Ελλάδας με τη Σοβιετική Ένωση στη διάρκεια του οποίου οπαδοί από τη Θύρα 13 χαιρετούσαν ναζιστικά, αποφασίζει το Δεκέμβριο του 1981 να διαλύσει τη Θύρα 13 και να ιδρύσει την Πανελλήνια Λέσχη Φίλων Παναθηναϊκού (ΠΑ.ΛΕ.ΦΙ.Π). Πρόεδρος της Θύρας 13 τότε ήταν ο Γούναρης που αυτόματα έγινε πρόεδρος της ΠΑ.ΛΕ.ΦΙ.Π., ο οποίος είχε άριστες σχέσεις με τον Γ. Βαρδινογιάννη. Η ιστορική Θύρα 13 διαλύθηκε τη βδομάδα των Χριστουγέννων του ’81, διαδικασία που κράτησε έως την Πρωτοχρονιά του ’82 μετά από 15 λειτουργίας της. Τότε λοιπόν ο Γούναρης της ΠΑ.ΛΕ.ΦΙ.Π έκανε εμπάργκο σε όσους θεωρείτο ότι είχαν σκληροπυρηνική συμπεριφορά στο γήπεδο και δεν τους προμήθευαν εισιτήρια. Κυρίως μακρυμάλληδες, μεταλλάδες και πανκιά. Έτσι στην ουσία η Θύρα 13 από τον Γενάρη του ’82 λειτουργούσε πλέον σαν ιδέα και σαν θύρα, όχι σαν σύνδεσμος. Όμως οι χουλιγκάνοι πιτσιρικάδες της εποχής με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο κατάφερναν να μπαίνουν στο γήπεδο. Ένας τρόπος ήταν ένας που είχε μια καλύτερη εμφάνιση από τους «ανεπιθύμητους» και δεν είχε δώσει αφορμή, να παίρνει ένα αριθμό εισιτηρίων και αυτά να καταλήγουν στους χουλιγκάνους. Άλλοι έμπαιναν με «ντου» ή στο δεύτερο ημίχρονο που άνοιγε η πόρτα. Έτσι οι σκληροπυρηνικοί κατάφερναν να δίνουν το «παρών» παρά τις όποιες απαγορεύσεις.

Μάλιστα είχαν και το δικό τους μέρος στη Θύρα 13 και καθόντουσαν στο κάτω μέρος της εξέδρας. Οι χούλιγκανς που ήταν ενάντια στη ΠΑ.ΛΕ.ΦΙ.Π. καταλάμβαναν τα κάτω σκαλοπάτια της εξέδρας των φανατικών οπαδών του Παναθηναϊκού. Στο πάνω μέρος η ΠΑ.ΛΕ.ΦΙ.Π. και πιο κυριλέ άτομα.
hooligans41
Μετά το ατύχημα της Θύρας 7 στις 8 Φεβρουαρίου 1981 μετά το τέλος του αγώνα Ολυμπιακού - ΑΕΚ 6-0 με 21 νεκρούς, ο φανατικός πυρήνας αποφάσισε να φτιάξει τον σύνδεσμο της Θύρας 7 που εκπροσωπούσε και τη θύρα τους. Υπήρχαν τότε οι χούλιγκανς του Ολυμπιακού που ήταν κάτι λαϊκοί μαχαιροβγάλτες και υπήρχαν και τα φρικιά, οι χούλιγκανς του Ολυμπιακού της Αθήνας. Και οι δύο ομάδες πήγαιναν στη Θύρα 7. Οι χούλιγκανς της Αθήνας του Ολυμπιακού από τα τέλη του ’70 έως το ’83 σύχναζαν στην Πλάκα σ’ ένα στέκι που ήταν η ντισκοτέκ «Άρης». Ήταν «Ολυμπιακοκρατούμενη». Λιοφάγος, Σοκολατένιος, Ακροβάτης (του κόλλησε το παρατσούκλι αυτό όταν σκαρφάλωσε σαν ακροβάτης στον ηλεκτρονικό πίνακα της Θύρας 7 στου Καραϊσκάκη!), Οικοδόμος, Ούφο, Φτου - Φτου (του κόλλησαν το παρατσούκλι αυτό γιατί όταν φώναζε συνθήματα του έφευγαν σάλια!) περιώνυμοι χούλιγκανς του Ολυμπιακού σύχναζαν εκεί. Ο μικρός Ούφο είναι ο συμπαρουσιαστής σήμερα της εκπομπής του Μιχάλη Τσουκαλά.
Hooligans Akrovatis 7
Ο Ακροβάτης

Οι χούλιγκανς του Παναθηναϊκού που οι περισσότεροι τότε ήταν punk και new wave σύχναζαν στο Mad club, στην Πλάκα, στην οδό Λυσίου. Αυτό ήταν το στέκι τους. Γενικά οι χούλιγκανς της πρώτης περιόδου 1979-84 είχαν πολλές μουσικές επιρροές που επηρέαζαν και το ντύσιμό τους. Φρικιά, δηλαδή οι κλασικοροκάδες, μεταλλάδες που ήταν κυρίως Ολυμπιακοί, πανκιά και νιουγουεβάδες και οι ντισκο-χούλιγκανς που ντύνονταν κανονικά.
hooligans33
Αεκτζήδες και Παναθηναϊκοί, μ’ ένα μόνο διαχωριστικό κάγκελο, έτοιμοι για επεισόδια στην «σκεπαστή»

Το 1981-82 ο Δημήτρης Χατζηχρήστος, ηγετική μορφή των οπαδών της ΑΕΚ, διαχώρισε τη θέση του από τη Θύρα 21 - που ήταν κάτι αντίστοιχο της ΠΑ.ΛΕ.ΦΙ.Π. - γιατί ήθελε πιο δυναμικές μεθόδους, κάτι πιο εξτρεμιστικό και underground, χωρίς ωστόσο να είναι χούλιγκαν. Η Θύρα 21 είχε παρακμάσει στα λίγα χρόνια λειτουργίας της κι είχε γίνει πιο «κυριλέ» για τα δεδομένα της εποχής. Έτσι φεύγει από εκεί μαζί με την παρέα του και πηγαίνουν στις θύρες 9, 11, στο απέναντι πέταλο, που είχε κτιστεί το 1979, την περίφημη «σκεπαστή» του γηπέδου της Νέας Φιλαδέλφειας, όπου ιδρύει τον σύνδεσμο Original 21. Σήμα τους μια σημαία με μία νεκροκεφαλή. Εκεί στεγάζονται στο εξής οι φανατικοί οπαδοί της ΑΕΚ την περίοδο 1981-82. Στην ταινία «Άγρια Νιάτα» του ’82 υπάρχουν σκηνές από το ντέρμπυ ΑΕΚ - Παναθηναϊκού στη Φιλαδέλφεια και δείχνει την «σκεπαστή» με δεκάδες καπνογόνα και απέναντι τους Παναθηναϊκούς που, όπως είχε καθιερωθεί, έπαιρναν εισιτήρια στο απέναντι πέταλο της «σκεπαστής». Η θύρα αυτή εδραιώθηκε όταν η ΑΕΚ πήρε το πρωτάθλημα το 1989 και έγινε η Φιλαδέλφεια πραγματικά καυτή έδρα.
ΑΕΚ 85
Ο πυρήνας της Original 21 σε μια εκδρομή (φωτογραφία από το αρχείο του Ηλία Γαλάνη)

Από τα πρώτα μεγάλα επεισόδια που καθιέρωσαν τον χουλιγκανισμό στην Ελλάδα έγιναν στον αγώνα Απόλλωνας Αθηνών - Ολυμπιακός 0-0 στη Ριζούπολη, στις 16 Μαρτίου 1980, στο πλαίσιο του πρώτου επαγγελματικού πρωταθλήματος, όταν καμιά 300αριά οπαδοί του Ολυμπιακού έσπασαν τα κιγκλιδώματα, μπήκαν μέσα, συγκρούστηκαν με μικρή δύναμη αστυνομικών και έσπασαν κυριολεκτικά όλο το γήπεδο (στον Τύπο καταγράφηκαν ζημιές ύψους 3.000.000 δρχ.), έκαναν τρομερά επεισόδια μέσα - έξω. Εκεί συνελήφθη για πρώτη φορά χούλιγκαν, ο Λιοφάγος, ο οποίος μπήκε φυλακή για ένα διάστημα. Ένας ημίτρελλος τύπος, «άρρωστος» Ολυμπιακός, με τραγιάσκα και μουσάκι, από την Αγ. Παρασκευή.

Επίσης τον Μάιο του ’82 στον αγώνα Ηρακλή - Παναθηναϊκού στο Καυταντζόγλειο, επί ΠΑ.ΛΕ.ΦΙ.Π., ο Βαρδινογιάννης ναύλωσε τρένο με 1.500 άτομα, με οπαδούς του Παναθηναϊκού που ανέβηκαν στη Θεσσαλονίκη. Ήταν η εποχή που ξεκινούσε ο πόλεμος Βορρά - Νότου, τον οποίο τροφοδοτούσαν οι αθλητικές εφημερίδες της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, με συνέπεια οι Παοκτσήδες να ξυλοκοπήσουν ακόμη και γυναικόπαιδα, Παναθηναϊκούς, που ανέβηκαν στη Θεσσαλονίκη. Σύμφωνα με μαρτυρίες οπαδών του Παναθηναϊκού, ζητούσαν νερό σε καφενεία και τους βαρούσαν οι ίδιοι οι καφετζήδες! Σύμφωνα με τον Τύπου της εποχής, υπήρξαν μαχαιρώματα και καταγραφές όπως «εδώ είναι Βουλγαρία, θα πεθάνετε».
hooligans47
Στις 2 Ιουνίου του ’82, περίπου ένα μήνα μετά, έπαιζε Παναθηναϊκός - ΠΑΟΚ στη Λ. Αλεξάνδρας (υπάρχει σχετικό βίντεο στο YouTube: Η βία στα γήπεδα) και το κάτω μέρος της Θύρας 13, όπου κατοικοέδρευαν οι χούλιγκανς του ΠΑΟ αποφάσισε να εκδικηθεί. Στο μεταξύ όταν διαλύθηκε η Θύρα 13, έξι μήνες νωρίτερα, κάποιοι έφτιαξαν δύο ομάδες κρούσης στον Παναθηναϊκό: τους Green Devils με πανό τον πράσινο διάβολο και τη Ναζιστική Οργάνωση Παναθηναϊκών Οπαδών, τη διαβόητη ΝΟΠΟ, στην οποία συμμετείχαν άτομα με πέτσινα που ήταν μαχαιροβγάλτες. Δεν χτυπούσαν απλά, αλλά έβγαζαν μαχαίρι. Άκρως επικίνδυνοι τότε. Την ημέρα του αγώνα που έγινε Τετάρτη μεσημέρι, έστησαν μπλόκα στο Σταθμό Λαρίσης, αλλά και σε όλη την Αθήνα, και ζητούσαν από το πρωί ταυτότητες στους περαστικούς ψάχνοντας για Θεσσαλονικιούς. Όποιος είχε την ατυχία να είναι από τη Θεσσαλονίκη, τον μαχαίρωναν και τον βαρούσαν ανελέητα. Μέχρι και σκυλιά ντόπερμαν είχαν και σταματούσαν κόσμο για εξακρίβωση! Στον αγώνα το γήπεδο κόχλαζε εναντίον της Θεσσαλονίκης, ακόμη και τα επίσημα και οι χούλιγκανς έμπαιναν στη Θύρα 13 με σακούλες γεμάτες νεράντζια με ξυράφια. Ένας ακήρυχτος πόλεμος Αθήνας εναντίον Θεσσαλονίκης καταγράφηκε με αφορμή το ματς αυτό. Στη Θύρα 13 είχε δημιουργηθεί εκρηκτική ατμόσφαιρα με βρετανικές σημαίες, νεκροκεφαλές, νεράντζια με ξυράφια που έφευγαν στους παίκτες του ΠΑΟΚ. Στο ματς αυτό ιδρύθηκε μια ομάδα χούλιγκανς με την επωνυμία «Βασίλειος Βουλγαροκτόνος», η οποία πετούσε τρικάκια και προκηρύξεις στη Λεωφόρο εναντίον του ΠΑΟΚ που έγραφαν: «Εδώ θα γίνει ο τάφος σας», με υπογραφή «Πράσινοι». Για την ιστορία ο Παναθηναϊκός νίκησε 2-0 τον ΠΑΟΚ στο ματς αυτό.

Ενδεικτικά του μίσους Αθήνας - Θεσσαλονίκης, σε επίπεδο χούλιγκανς, είναι και τα φεϊγβολάν που μοίρασαν οι Πάνθηρες στη Ν. Σμύρνη πριν από αγώνα κυπέλλου με τον ΠΑΟΚ που αναφέρουν χαρακτηριστικά: «Φίλαθλοι του μεγάλου Πανιωνίου στα δύο ματς με τον ΠΑΟΚ στη Βουλγαρία, οι κομπλεξικοί φίλαθλοί του μας βρίσανε, μας χτυπήσανε και διέκοψαν από μόνοι τους την πολύχρονη φιλία μας. Εμπρός στις 28 του μήνα να τους δείξουμε τι σημαίνει ΠΑΝΙΩΝΙΟΣ. Η Πανιωνάρα θα περάσει πάνω από το μνήμα του ΠΑΟΚ και θα πάρει το κύπελλο. Μην λυπηθείτε κανέναν. Στείλτε τους νεκρούς στη Βουλγαρία τους». Υπογραφή: Ομάδα Φιλάθλων του Πανιωνίου THE PANTHERS.
Osfp Fos
Τον οργανωμένο χουλιγκανισμό στην Ελλάδα τον έφερε η Θύρα 13. Οργανωμένη αλητεία. Γι’ αυτό ήταν και οι μόνοι που δέχθηκαν τέτοια καταστολή και από τη διοίκηση και από την αστυνομία. Ο Μποσινάκης, αρχηγός της αστυνομίας επί υπουργείου Δροσογιάννη είχε δηλώσει χαρακτηριστικά: «Θα τσακίσω τους Παναθηναϊκούς. Αποτελούν κοινωνικό πρόβλημα»! Να σημειωθεί ότι δύο μήνες πριν τον αγώνα με τον ΠΑΟΚ, όταν απειλήθηκε με τιμωρία και μηδενισμό ο Παναθηναϊκός λόγω της περίπτωσης του Πουμπλή (Χουάν Ραμόν Ρότσα) έγινε μια μεγάλη πορεία στις 4 Απριλίου 1982, από περίπου 10.000 Παναθηναϊκών που έσπασαν το κέντρο της Αθήνας, πετώντας μολότοφ στις τράπεζες, ενώ προκάλεσαν μεγάλες φθορές σε καταστήματα. Ήταν τα πρώτα μεγάλα επεισόδια που σημειώθηκαν επί ΠΑΣΟΚ. Την άλλη μέρα ο Τύπος μιλούσε για φασιστικές προκλήσεις από τους χούλιγκανς, τρόμο και βία στην Αθήνα. Τότε οι Παναθηναϊκοί είχαν μια συνήθεια, έβαζαν τα κασκόλ γύρω από το πρόσωπο και φαίνονταν μόνο τα μάτια. Πέτσινα μπουφάν, μπότες, αλυσίδα, στενό τζιν μαύρο και χοροπηδούσαν.

Μετά το 1981 οι χούλιγκανς δρούσαν πια και εκτός γηπέδων πια κι έσπαγαν βιτρίνες, πριν και μετά τον αγώνα.
hooligans 25
«Σκέψου ερχόντουσαν από στενά Ολυμπιακοί και Αεκτζήδες στη Λεωφόρο, το 82-83, τους περίμεναν οι Παναθηναϊκοί στην οδό Τσόχα με αλυσίδες και γινόταν το έλα να δεις. Οι Παναθηναϊκοί είχαν πάει τότε στη Φιλαδέλφεια, 1000 άτομα χωρίς συνοδεία και έσπασαν όλη τη Φιλαδέλφεια. Δεν υπήρχαν συνοδείες ΜΑΤ όπως σήμερα. Ήταν όμως μια εποχή με πιο μπέσα σε σχέση με σήμερα. Οι περισσότεροι χούλιγκανς γνωριζόντουσαν μεταξύ τους. Μπορεί να τσακωνόντουσαν, αλλά πήγαιναν σε συναυλίες μαζί ή έκαναν κάνα ντου όλοι μαζί. Τέτοια φάση. Όπως και χούλιγκανς της μιας ομάδας πήγαιναν να ενισχύσουν μια άλλη ομάδα εναντίον μιας άλλης».
hooligans 19
Το 1983 ιδρύθηκαν οι Πάνθηρες του Πανιωνίου. Οι οπαδοί που καταλάμβαναν έως τότε το πέταλο της Θύρας 3 του γηπέδου της Ν. Σμύρνης, οργανώθηκαν και έτσι άνοιξε ο Σύνδεσμός του με την επωνυμία The Panthers. O σύνδεσμος αυτός κατοικοέδρευε απέναντι από την κεντρική θύρα του γηπέδου, στο ισόγειο μιας πολυκατοικίας και έδωσε δυναμική παρουσία εξ αρχής συσπειρώνοντας σταδιακά μεγάλο κομμάτι οπαδών από τις γύρω περιοχές, αλλά και την Αθήνα. Ιστορικό έχει μείνει το πανό τους: «Πανιωνάρα Και Τα Μυαλά Στα Κάγκελα» που είχε εμπνεύσει και παραλλάξει ο Τζίμης Πανούσης στο τραγούδι του «Κάγκελα Παντού».
Gate 3 Panionios
Η παλιά Θύρα 3 του Πανιώνιου στο πέταλο, που αργότερα γκρεμίστηκε, με έντονες αγγλικές επιρροές στις σημαίες

Το 1986 ιδρύθηκαν οι Cockney’s φανατικός πυρήνας των Παναθηναϊκών οπαδών, λόγω της παρακμής που είχε η πράσινη κερκίδα αφότου μετακόμισε ο Παναθηναϊκός στο ΟΑΚΑ τη σεζόν 1984-85. Εκεί αποδυναμώθηκε ο φανατικός πυρήνας του ΠΑΟ καθώς το ΟΑΚΑ είναι απέραντο. Κάποια μέλη της ΠΑ.ΛΕΦΙ.Π. που είχαν προλάβει πιο παλιά τη Θύρα 13 και είχαν μεγαλώσει στο κάτω μέρος της Θ. 13 της Λεωφόρου, το μέρος των χούλιγκανς δηλαδή, ιδρύσαν τους Cockney’s. Ο Στέφανος, ο Παπαδόπουλος, ο Νίκας και ο «Περιπτεράς» ηγήθηκαν της κίνησης αυτής. Οι Cockney’s αντέξανε για 12 χρόνια, έως το 1998 και ήταν καθαρά ένας χουλιγκάνικος σύνδεσμος. Ίσως ο πιο σκληροπυρηνικός και περιθωριακός σύνδεσμος που έχει ιδρυθεί ποτέ στην Ελλάδα, ακόμη και από τη Θύρα 4 του ΠΑΟΚ που είναι πολύ ψηλά στο «χουλιγκανικό χρηματιστήριο». Είναι ο μόνος σύνδεσμος που έκλεισε τόσες φορές, τον είχαν άχτι όλοι, γιατί όπου πήγαινε, έκαναν φασαρίες. Ωστόσο πολύ οργανωμένος και τα άτομα που τον αποτελούσαν ήταν όλοι ένας κι ένας. Φυλακόβιοι ήταν σχεδόν όλοι.
hooligans 40
Το γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας κοχλάζει

Στις 8 Μαΐου 1988 οι χούλιγκανς Παναθηναϊκοί προκάλεσαν μεγάλης διάστασης επεισόδια στο Μουσείο με αφορμή το τελικό κυπέλλου Παναθηναϊκός - Ολυμπιακός 4-3 στα πέναλτι (2-2 στον κανονικό αγώνα). Την ίδια χρονιά, το ’88 ιδρύθηκε ο Σύνδεσμος Super 3 του Άρη Θεσσαλονίκης, στη Θύρα 3 του Άρη. Στη θύρα αυτή προμηθεύονται εισιτήρια και πριν οι φανατικοί οπαδοί του, αλλά δεν είχαν Σύνδεσμο. Εποχή που είχε πανίσχυρη ομάδα ο Άρης στο μπάσκετ και έπαιρνε πρωταθλήματα, κύπελλα και είχε ευρωπαϊκές διακρίσεις. Οι Ιερολοχίτες, ο εθνικιστικός πυρήνας του Άρη, υπήρχε πριν της ιδρύσεως του Super 3, αλλά δεν πήγαινε στη Θύρα 3, αλλά καταλάμβανε χώρο στο απέναντι πέταλο του γηπέδου Χαριλάου.

Στον Πειραιά και στη Ν. Φιλαδέλφεια υπήρχε χωροφυλακή τότε. Στη Λεωφόρο υπήρχαν ΜΑΤ. Όλα αυτά τελείωσαν στον Παναθηναϊκό τον Σεπτέμβριο του 1983. Όταν ο Γ. Βαρδινογιάννης διαπίστωσε ότι ούτε με την ΠΑ.ΛΕ.ΦΙ.Π. μπορεί να αντιμετωπίσει τον χουλιγκανισμό, ο πρόεδρος έβαλε τον Γεωργακάκη που ήταν ο αρχηγός των ΜΕΑ -των ασφαλιτών που είχε δημιουργήσει το ΠΑΣΟΚ- μέσα στη Θύρα 13. Έτσι αποδυναμώθηκε η βία. Αστυνομικοί κυκλοφορούσαν στην κερκίδα με πολιτικά ή ένστολοι κι έτσι έλεγε κανένας έστω «μαλάκα» ένα παίκτη ή τον διαιτητή, τον συλλάμβαναν. Το ίδιο μέτρο εφαρμόστηκε έγινε και στα άλλα γήπεδα ποδοσφαίρου και σημειώθηκαν πολλές συλλήψεις για ψήλου πήδημα μέσα στο τοπίο που επικρατούσε ως τότε.
hooligans 45
Παναθηναϊκοί στο Γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας με μουσικές επιρροές στην εμφάνιση

Την εποχή του πρώτου κύματος των χούλιγκανς, 1979-84 το οποίο που εξετάζουμε, την «πλήρωναν» περισσότερο οι άνθρωποι που μετακινούνταν με το τρένο, ιδιαίτερα την εποχή που οι ομάδες μετακόμισαν στο Ολυμπιακό Στάδιο: Το 1984 ο Παναθηναϊκός, το 1985 ο Ολυμπιακός και η ΑΕΚ. Ο ΠΑΟ είχε έδρα το ΟΑΚΑ έως το 2000, με εξαίρεση ένα 6μηνο το 1989 που είχε επιστρέψει στην Λεωφόρο. Ο Ολυμπιακός έμεινε από το 1985 έως το 1989 στο ΟΑΚΑ και η ΑΕΚ έως το 1987. Την εποχή αυτή δεινοπαθούσαν τρένα και ο κόσμος που μετακινούνταν με το σιδηρόδρομο, όταν είχε ματς, δηλαδή από το 1985 έως το 2003.

«Θυμάμαι 7.000 τρελαμένους να κατεβαίνουν με το τρένο στο Καραϊσκάκη και ήταν μια κοπέλα μόνη της όταν κάποιος χούλιγκαν φώναξε: πάμε να τη βιάσουμε κι εκείνη άσπρισε ολόκληρη. Δεν την πείραξε κανείς και κατέβηκε στην άλλη στάση… Γυναίκες δεν πήγαιναν στις οργανωμένες θύρες. Λίγες και αλανιάρες. Πρεζούδες οι περισσότερες που αργοπεθαίνανε… Στις εκδρομές γινόντουσαν πλιάτσικα. Το 87-88 σε μια εκδρομή Παναθηναϊκών πήραν την τσάντα από μια γριά εκεί που έτρωγε και αυτή μετά τους παρακαλούσε γιατί είχε μέσα κάτι ιατρικές συνταγές, να πάρουν τα λεφτά και να της δώσουν τα χαρτιά. Τέτοιες καφρίλες μιλάμε… Τα ναρκωτικά ξεκίνησαν από την Πλάκα, που αράζανε τα άτομα και σουτάρανε πρέζες, έπιναν χάπια και τέτοια. Πολλοί πέθαναν από όλες τις ομάδες και από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη».
hooligans 12
Το πρώτο καπνογόνο που έπεσε στο γήπεδο από χούλιγκανς

«Η μακροημέρευση του Παναθηναϊκού στο Ολυμπιακό Στάδιο αποδυνάμωσε τον χουλιγκανισμό των οπαδών του. Οι Παναθηναϊκοί έβγαιναν στο δρόμο. Είχαν οπαδική κουλτούρα και μουσικές γνώσεις το ‘80. Η αλλαγή έδρας έβλαψε. Η ομάδα βρέθηκε μακριά από τη φυσική της έδρα, μακριά από τις γειτονιές, του Γκύζη, των Αμπελόκηπων, των Εξαρχείων, του Ζωγράφου, της Κυψέλης, όπου παιδιά της συνοικίας πηγαίνανε στο γήπεδο. Σε συνδυασμό με τον ελιτισμό που πρόβαλε η διοίκηση, ο Βαρδινογιάννης ο κεφαλαιούχος, που είχε την ΕΠΟ, ο μεγαλοεφοπλιστής, ο μεγαλοπαράγοντας, που έβλεπες να σηκώνει το κύπελλο μαζί με την Αγάπη Βαρδινογιάννη, μια ελιτίστρια, ο Παναθηναϊκός άρχισε να δίνει ένα άλλο προφίλ, ελιτίστικο. Ένα προφίλ που δεν είχε ο Παναθηναϊκός πριν το ’84. Έτσι τράβηξε πολύ φλωρόκοσμο από τα βόρεια προάστεια. Άλλο να έχει έδρα δέκα λεπτά από το Χαλάνδρι, το Μαρούσι, την Κηφισιά, την Πεύκη κι άλλο δίπλα από τα στενά και τις πολυκατοικίες με τα εργατόπαιδα που έμεναν γύρω - γύρω στο κέντρο, η αλητεία του κέντρου. Ερχόταν κόσμος από το Αιγάλεω και το Μεταξουργείο που έλεγαν: Πάμε Λεωφόρο. Οι Παναθηναϊκοί είχαν καθιερώσει από τα τέλη του ’70 μόλις τελείωνε ο αγώνας να μαζεύονται και να πηγαίνουν πορεία από το γήπεδο της Λεωφόρου ως την Ομόνοια μέσω της Ιπποκράτους. Συχνά στη διάρκεια της πορείας γινόντουσαν επεισόδια, σπάζανε βιτρίνες και έκαιγαν αυτοκίνητα. Στην Ομόνοια πλακωνόντουσαν με Ολυμπιακούς και αστυνομικούς. Η συνήθεια αυτή κόπηκε όταν ο Παναθηναϊκός μετακόμισε στο ΟΑΚΑ. Θυμάμαι τη μάνα μου που μου έλεγε: Το ΟΑΚΑ είναι καλό γήπεδο να πηγαίνεις, ο Βαρδινογιάννης κυνηγάει την αλητεία… Είχε περάσει αυτή η αντίληψη. Η «σκεπαστή» είχε κακή φήμη: σκεπαστή, Φιλαδέλφεια, ναρκωτικά…».
aek 1
Η «σκεπαστή» είχε τα περισσότερα εξαρτημένα άτομα, κάτι που λέγεται μέχρι σήμερα στις συζητήσεις μεταξύ των οπαδών. Όμως ήταν και οι πιο «ρομαντικοί χούλιγκανς» και για το λόγο αυτό έβγαζαν τα πιο ευφάνταστα συνθήματα.

Ένα σλόγκαν της εποχής ανάμεσα στους χούλιγκανς των ομάδων που κυκλοφορούσε στους οπαδικούς πυρήνες ήταν το «Αρντάν, ζωή και κίνηση», από τα χάπια αρντάν που κυκλοφορούσαν τότε και ήταν αρκετά διαδεδομένα. Πολλοί οπαδοί έπιναν χάπια και ήταν μετά τρελαμένοι. Επίσης πολλές επιληψίες παρατηρούνταν στις εξέδρες των φανατικών όταν έγιναν μόδα τα σιρόπια, ιδιαίτερα τα Dovavixil που έφεραν το σλόγκαν «Ντόβα πανικός, ντόβα ταραχή». Τα σιρόπια προκαλούσαν επιληψίες που χρειαζόταν αρκετή ώρα να επανέλθει κανείς σε φυσιολογική κατάσταση, αλλά και τη βοήθεια κάποιου για να μην γυρίσει η γλώσσα και πνιγεί… Πολλοί χούλιγκανς συνδύαζαν το γήπεδο με τη χρήση ουσιών και αυτό είχε βέβαια επιπτώσεις και στους ίδιους και στους άλλους…

Στο μεταξύ οι χούλιγκανς έδιναν και εκτός γηπέδων ραντεβού για ξύλο, σε μυστικά σημεία της πόλης, μετά από κατανάλωση χαπιών. Ξύλο μέχρι τελικής πτώσης. Ιστορικό είναι το ξύλο που έπεσε μεταξύ του Οϋκά (ενός χούλιγκαν του Πανιωνίου που υπηρετούσε στα Ο.Υ.Κ. (Ομάδα Υποβρυχίων Καταστροφών) τότε και του κόλλησε το παρατσούκλι Οϋκάς) με ένα Αεκτζή στο αδιέξοδο της στοάς του Ειρηνοδικείου στην Ομόνοια. Στις 3 η ώρα μετά τα μεσάνυχτα, παρουσία κόσμου που είχε ειδοποιηθεί. Τα χάπια που κυκλοφορούσαν σε έκαναν ανθεκτικό στα χτυπήματα και δεν πονούσες, έτσι έπεφτε ξύλο διαρκείας και γινόταν χαμός. Σε άσχετα σημεία παίζανε οι λεγόμενες φέρμες, δηλαδή τα πεσίματα στο δρόμο για εξακρίβωση ομάδας. Οι χούλιγκανς έβγαιναν παγανιά κι οποίον πάρει ο χάρος. Ακόμη και σε ομαδικές «μπουρδελότσαρκες» αν συναντιόντουσαν χούλιγκανς, έπεφτε ξύλο! Ωστόσο σημαντικό ρόλο στο ξύλο που θα έτρωγε κάποιος, αλλά και στο πλιάτσικο που θα γινόταν στο ρουχισμό του ήταν τα διακριτικά που είχε επάνω του που συμβόλιζαν την ιδεολογία του, αλλά και την ομάδα του.

«Αν ήσουν αναρχικός και ήταν κι αυτοί αναρχικοί, ας ήσουν άλλη ομάδα έπαιζε να μην στα πάρουν όλα. Αν έπεφτες σε φασίστες και ήσουν αναρχικός και άλλη ομάδα τότε δεν υπήρχε σωτηρία. Μια φορά μου πήραν και το μπουφάν και τις αρβύλες και γύρισα ξυπόλυτος στο σπίτι. Η αλήθεια είναι ότι η νεολαία δεν έκανε πολύ σεξ κι έβραζε».
hooligans 48
Σχεδόν η μισή Αθήνα ήταν γραμμένη σε συνδέσμους. Τα μέλη των συνδέσμων ήταν χιλιάδες. Κάθε σύνδεσμος είχε τους αρχηγούς του. Στον Παναθηναϊκό ήταν οι Στέφανος, Νίκας, Τσάρλυ, Βίκτωρας, Παπαδόπουλος ή Cannibal, στον Ολυμπιακό οι Λιοφάγος, Ούφο, Ακροβάτης, Σοκολατένιος, Οικοδόμος. Οι Σύνδεσμοι των ομάδων ήταν προσοδοφόροι καθώς ζητούσαν συνδρομή από τα μέλη για να γραφτούν και να ανανεώσουν τη συνδρομή, έβαζαν «καπέλο» στα εισιτήρια, μάζευαν χρήματα για εκδρομές σε αγώνες εκτός έδρας, έβγαζαν ημερολόγια, μπλούζες κλπ. Και φυσικά είχαν κρυφές χρηματοδοτήσεις από τις ΠΑΕ, αλλά και διασυνδέσεις με τους διοικούντες για να στηρίζουν την ομάδα.
2 1
Ένας Αεκτζής οπαδός από την Original 21 θυμάται:

«Λοιπόν πιτσιρικάς δεκαετία 80 υπήρχε ο Λάρης τον οποίο λόγω διαφοράς ηλικίας, ακουστά τον είχα. Από διηγήσεις άλλων ήταν ο σωστός χουλιγκάνος της εποχής... Σιγά - σιγά λόγω ταξιδιών στην επαρχία γνώρισα από κοντά άλλους δύο που δυστυχώς δεν υπάρχουν πια στην ζωή... Ο ένας ήταν ο Κώστας ο Τσινίτας, Μπραχαμιώτης θηριώδης, γενικά ήρεμος, αλλά όταν προκαλούνταν στα εκτός έδρας ποιός είδε τον Θεό και δεν τον φοβήθηκε... Απίστευτη ψυχάρα που αν σε συμπαθούσε έκανε τα πάντα για σένα... Ο άλλος ήταν ο Τσάρλι που σύχναζε Εξάρχεια. Πάνκης με ανάλογο look και ανάλογη ψαρωτική εξωτερική εμφάνιση με αγριοφωνάρα... Κι αυτός τα έδινε όλα σε τσαμπουκάδες...»
3 3
Σκίτσο χούλιγκαν με όλο τον εξοπλισμό

Όλα τα «σωστά άτομα», τα βαρβάτα, όπως αποκαλούνταν οι επιδραστικοί χούλιγκανς, είχαν τον πυρήνα τους και επηρέαζαν τους υπόλοιπους της κάθε θύρας. Εν συνεχεία, στα τέλη του ’80 έγιναν αρχηγοί των συνδέσμων. Οι περισσότεροι ήταν άλλοι παιδιά της διπλανής πόρτας, άλλοι εργατόπαιδα, άλλοι φυλακόβιοι και άλλοι τζάνκια του δρόμου στα παγκάκια. Ωστόσο εμφανισιακά στα μάτια των άλλων ήταν χούλιγκανς. Η διαφορά με την Αγγλία είναι ότι οι εκεί χουλιγκάνοι έγιναν casual εμφανισιακά με Lacoste, Lonsdale, μπλουζάκια, πουκαμισάκι, συνηθισμένο ντύσιμο, ενώ στην Ελλάδα ήταν συγκεκριμένο το ντύσιμο λόγω μουσικών επιρροών: πέτσινο μαύρο μπουφάν το perfecto με τα πολλά ασημένια φερμουάρ, μπότες, κονκάρδες συνήθως Motorhead, οι πάνκηδες με μπότες ανάλογα της πολιτικής απόχρωσης (άσπρα κορδόνια = ναζί, κόκκινα κορδόνια = αντί-Ναζί) και οι ροκαμπιλάδες με λαδωμένο μαλλί, ρεβέρ στο μπλουτζίν και suede παπούτσια.

Να σημειωθεί ότι τα γήπεδα γέμιζαν ως τη σεζόν 1989-90. Όμως μετά με τα σκάνδαλα του Κοσκωτά, τα στημένα ματς, τον Σαλιαρέλη, τα καμώματα του Βαρδινογιάννη σε συνδυασμό με τη βία που κλιμακωνόταν επικίνδυνα ο κόσμος αραίωσε από τα γήπεδα. Πολύ κόσμο προσέλκυαν μόνο τα ντέρμπυ και τα ευρωπαϊκά ματς.

Σήμερα


Ακόμη και σήμερα υπάρχει χουλιγκανισμός. Σήμερα ο χούλιγκαν σκοτώνει. Έχει χαθεί η αξία της ανθρώπινης ύπαρξης μέσα στη γενικότερη χαλαρότητα που βιώνουμε. Στήνονται ραντεβού θανάτου. Στα 80ς υπήρχε μεγάλη αγριότητα, έπεφτε ξύλο, αλλά όχι μέχρι θανάτου. Μόλις κάποιος έπεφτε κάτω αποκαμωμένος τον παρατούσαν. Θα αναφέρω ότι πρόσφατα πήγα στην κηδεία φίλου στο Κοιμητήριο της Νίκαιας, όπου παρατήρησα σε πολλούς τάφους να ανεμίζουν σημαίες και κασκόλ του Ολυμπιακού και της ΑΕΚ, συγκεκριμένα. Πληροφορήθηκα ότι δεν αφήνουν οι χούλιγκανς οπαδούς άλλων ομάδων να βάλουν διακριτικά και κάνουν έλεγχο τα βράδια και σπάνε τα μνήματα εφ’ όσον παραβιάσει κανείς τον άγραφο αυτό νόμο! Μοναδική εξαίρεση αποτελεί ένα μεγάλο μνήμα του Παναθηναϊκού, όπου είναι θαμμένος ο Μιχάλης Φιλόπουλος που δολοφονήθηκε στο γνωστό ραντεβού θανάτου των χούλιγκανς των «αιωνίων αντιπάλων» στις 29 Μαρτίου 2007… Ούτε νεκρός δεν μπορεί να ησυχάσει κάποιος. Κατάντια. Η ανθρώπινη ζωή δυστυχώς έχει απαξιωθεί γενικότερα και αφαιρείται εύκολα και για διάφορους λόγους. Ωστόσο την εποχή του πρώτου ρεύματος των χούλιγκανς δεν υπήρχε αυτό.
hooligans 36
Ο περιώνυμος Στρούτζας, από τους πρώτους χουλιγκάνους της Θύρας 13 του Παναθηναϊκού

Επίλογος


Ο Γιώργος Τουρκοβασίλης στο βιβλίο του «Ροκ Ημερολόγια» εν έτει 1984, καταγράφει τη συμπεριφορά των νέων και αναφέρει:

«Οι χούλιγκανς! Κατάφεραν να τους εξαφανίσουν κι αυτούς. Σε λίγο δεν θα υπάρχουν ούτε χούλιγκανς, ούτε πανκ, ούτε νέοι. Θα υπάρχουν μόνο σοβαροί κύριοι με γραβάτα. Σαν έξαφνα βρεθείς μέσα στη Θύρα 7 ανάμεσα σε χιλιάδες εφήβους με κόκκινα κασκόλ, που η καρδιά τους χτυπάει για τον Ολυμπιακό, τότε όλες σου οι θεωρίες κι οι επιφυλάξεις πάνε περίπατο και συντονίζεις και συ μαζί τους τη συγκίνηση, το σφυγμό και την ανάσα. Η σκέψη σου όμως μοιράζεται. Όπως λέει ο υπαρξισμός, κάθε ανθρώπινη δράση δημιουργεί αξία, κάθε εκδήλωση λατρείας και πάθους βρίσκει δικαίωση στον ίδιο της τον εαυτό, έστω κι αν αναφέρεται σε κάτι αντικειμενικά κατώτερο. Άλλωστε όλος ο πολιτισμός είναι μια τεράστια προβολή υποκειμενικότητας πάνω στον τοίχο του τίποτα... Αυτά λοιπόν τα παιδιά που ακούνε μεταλλικό ροκ, που δεν κουράζουν την σκέψη τους με φιλοσοφικά προβλήματα, που εκφράζουν τέτοια δύναμη και τόλμη με τις χειρονομίες και τις βρισιές τους, που ψάχνουν την πιο ασήμαντη αφορμή για να φανατιστούν και να συμπλακούν είναι φυσικό το κράτος να τα βλέπει με υστερόβουλες σκέψεις. Το κράτος ελπίζει ότι τα παιδιά αυτά που έχουν την ικανότητα προς στιγμή να μην σκέφτονται, αύριο θα πάρουν με ευκολία τα όπλα, για όποιον πόλεμο χρειαστεί, αντίθετα από τους φοιτητές, τους διανοούμενους και τους πανκ. Όλο το δράμα του κράτους είναι ότι έχασε τον έλεγχο πάνω στους χούλιγκανς κι αυτοί που θα μπορούσαν να αποτελέσουν ένα θαυμάσιο εφεδρικό στρατό του κατεστημένου, δεν είναι πάρα ένα θαυμάσιο συμμάζωμα από φρικιά, πανκιά κι αναρχοαυτόνομους, δηλαδή στοιχεία αντιεξουσιαστικά...

Το κράτος επιδιώκει πως θα κάνει το ποδόσφαιρο κυριλέ, ένα τέλειο μηχανισμό κέρδους, καλά λαδωμένο, που θα κυλάει χωρίς προσκόμματα και ζημιές, με συγκρατημένο φανατισμό, που θα τ' ακουμπάνε κάθε Κυριακή και δεν θα βγάζουν κιχ, που δεν θα λένε βρωμόλογα, ένα ποδόσφαιρο για 40άρηδες και άνω, που θα παίρνουν μαζί τους γυναίκες και παιδιά, για άτομα κοινωνικά και οικονομικά αποκατεστημένα που θα βρίσκουν εκεί διέξοδο στην σκλαβιά της παραγωγικής ρουτίνας... Και ξαφνικά έρχονται οι χούλιγκανς και τα κάνουν όλα λίμπα!».
*Οι φωτογραφίες είναι από το προσωπικό αρχείο του Γ. Αλεξίου. Ευχαριστούμε και για όσες παραχωρήθηκαν από οπαδούς του Ολυμπιακού, Παναθηναϊκού, ΑΕΚ.

ΤΟ OGDOO.GR ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

Το τραγούδι αλλιώς, στο email σας!

Ενημερωθείτε πρώτοι για τα τελευταία νέα στο χώρο της καλής μουσικής!