Σαν σήμερα…
Το βράδυ της 20ης Μαρτίου 1970 έφευγε από τη ζωή ο Μανώλης Χιώτης… Μια μέρα δηλαδή πριν γιορτάσει τα 49α τα γενέθλιά του, αφού είχε γεννηθεί στις 21 Μαρτίου 1921. Βέβαια, όσον αφορά το έτος γέννησης, αλλά και την ημερομηνία θανάτου του, υπάρχει μια διχογνωμία, αφού άλλες πηγές αναφέρουν πως γεννήθηκε το 1920 κι άλλες πως πέθανε στις 21 Μαρτίου…
Μια μάνα και μια κόρη…
Το 1953 ήταν η χρονιά που δυο εμβληματικές λαϊκές ερμηνεύτριες ξεκίνησαν τη μεγάλη διαδρομή τους στο λαϊκό τραγούδι. Η Πόλυ Πάνου τραγουδώντας το «Πήρα τη στράτα την κακιά» του Γρηγόρη Μπιθικώτση και του «Τσάντα» και η Καίτη Γκρέυ με το περίφημο «Μαράζι» (ή «Να’ χεις χάρη που σε αγαπώ») του Γιώργου Μητσάκη.
Είναι απορίας άξιον, ότι μετά από πενήντα και πλέον χρόνια δισκογραφικής παρουσίας η Πόλυ Πάνου και η Καίτη Γκρέυ συνυπήρξαν στο studio, πίσω από το ίδιο μικρόφωνο, μόνο μία φορά. (Συναντήθηκαν βεβαίως έμμεσα, στο πλαίσιο των ηχογραφήσεων των επανεκτελέσεων των επιτυχιών των λαϊκών συνθετών, που κυκλοφόρησαν με τη μορφή ποτ – πουρί σε δίσκους 45 στροφών extended play, αλλά σε κανένα από τα τραγούδια αυτά δεν τραγούδησαν μαζί).
Η ηχογράφηση στην οποία Καίτη Γκρέυ και Πόλυ Πάνου τραγούδησαν μαζί, ήταν ένα τραγούδι – διάλογος σε μουσική του Μανώλη Χιώτη και στίχους του Χρήστου Κολοκοτρώνη, με τίτλο «Η μάνα και η κόρη», που ηχογραφήθηκε στις 8 Οκτωβρίου του 1955 και κυκλοφόρησε σε δίσκο γραμμοφώνου (Columbia DG-7175), έχοντας στην άλλη όψη ένα ζεϊμπέκικο των ίδιων δημιουργών με τον Στέλιο Καζαντζίδη, με τίτλο «Το άδικο δεν ευλογείται». Την ορχήστρα διηύθυνε ο Μανώλης Χιώτης που έπαιξε μπουζούκι, μαζί με τον Στέλιο Χρυσίνη στην κιθάρα και τον Θόδωρο Δερβενιώτη στον μπαγλαμά. Ιστορική ηχογράφηση από όλες τις απόψεις, αφού εκτός από τις δυο ερμηνεύτριες, στο studio συνέπραξαν τρεις σπουδαίοι λαϊκοί δημιουργοί.
Μια μάνα και μια κόρη βρίσκονται μακριά η μία από την άλλη. H αναφορά στον ΟΗΕ (υπερβολική ίσως), αποκαλύπτει πως η μια από τις δυο βρίσκεται στην ξενιτιά, καταρρίπτοντας την οποιαδήποτε υποψία πως ο λόγος που τις χωρίζει ενδεχομένως να είναι φυλακή ή εξορία (θέματα σχεδόν απαγορευμένα εκείνη την εποχή).
Τον ρόλο της μάνας ενσαρκώνει η Πόλυ Πάνου και της κόρης η Καίτη Γκρέυ.
Μανούλα μου ως πότε πια
θα ζούμε χωρισμένες;
Κουράγιο κόρη μου γλυκειά
και θα βρεθούμε μια βραδιά
κι δυο αγκαλιασμένες.
Μ’ αγαπάς και σ’ αγαπάω
και στον ΟΗΕ το ξέρουν
κι όμως ζούμε χωρισμένες
κι οι καρδιές μας υποφέρουν.
Θα σμίξουμε, θα σμίξουμε
πλησίασε η ώρα
και οι εχθροί θα σκάσουνε
απ’ το κακό τους τώρα.
Μανούλα βράδυ και πρωί
κυλούν τα δάκρυά μου.
Κορούλα μου υπομονή
θα φέξει η μέρα η φωτεινή,
να 'ρθεις στην αγκαλιά μου.
Γιατί μ' αφήνεις μάνα μου
στο χωρισμό να κλαίω;
Μη κλαις κορούλα μου χρυσή
και κάποια μέρα εγώ κι εσύ
θα σμίξουμε στο λέω...
Πόλυ Πάνου και Καίτη Γκρέυ συναντήθηκαν, έμμεσα πάλι, σε μια συλλογή που κυκλοφόρησε το 1965 στην Αμερική από την Peters International με το label της Odeon (ΟMCGA 32), με δώδεκα τραγούδια που είχαν ήδη κυκλοφορήσει σε δίσκους 45 στροφών. Επτά με την Καίτη Γκρέυ και πέντε με την Πόλυ Πάνου.
Ίσως θα ήταν παράλειψη αν δεν αναφέραμε πως το 1994 η Πόλυ Πάνου και η Καίτη Γκρέυ, έχοντας στην παρέα τους την Μαίρη Λίντα και την Κωνσταντίνα, συναντήθηκαν για μια σειρά εμφανίσεων στο «Διογένης Παλλάς».
Δεν θα ξεχάσω ποτέ εκείνο το απόγευμα της Δευτέρας 16 Μαΐου 2011, που βρέθηκα στο σπίτι της Πόλυς Πάνου, παρέα με τον γκαρδιακό φίλο και ανιψιό της ερμηνεύτριας Αποστόλη Γιαννακίδη, για να μου παραχωρήσει μια μεγάλη συνέντευξη, που, δυστυχώς, έμελλε να είναι και η τελευταία της. Στη διάρκεια της συνέντευξης τηλεφώνησε η Καίτη Γκρέυ. Εκεί, έγινα αυτήκοος μάρτυρας μιας πολύ εγκάρδιας συνομιλίας μεταξύ τους. Μάλιστα, η Πόλυ Πάνου έκανε τις απαραίτητες συστάσεις, έτσι ώστε να βρεθώ με την Καίτη Γκρέυ και να μου παραχωρήσει μια συνέντευξη. Δυστυχώς όμως, μια ασθένεια της Καίτης Γκρέυ, λίγες μέρες μετά και η απόσταση Αθήνα – Θεσσαλονίκη κατέστησαν αδύνατη, μέχρι σήμερα, την επικοινωνία μας…
