Πρόκειται για γυναίκες που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ιστορία της κλασικής μουσικής, παρόλο που η αξία τους δεν αναγνωρίστηκε στο πραγματικό της μέγεθος.
Σήμερα, σε συνέχεια του αφιερώματός μας στους «8 από τους μεγαλύτερους συνθέτες όλων των εποχών» θα γνωρίσουμε μερικές από τις μεγαλύτερες γυναίκες συνθέτριες, που άφησαν το στίγμα τους στην κλασική μουσική από τον 12ο αιώνα μέχρι και τις αρχές του 20ου αιώνα.
Είναι γυναίκες που τόλμησαν να ορθώσουν το ανάστημά τους, να επιδείξουν το ταλέντο τους και τελικά – έστω και καθυστερημένα – να καταξιωθούν για τις δημιουργίες τους.
Είναι οι ακόλουθες συνθέτριες:
1. Hildegard of Bingen (1098-1179):
Ήταν Γερμανίδα Βενεδικτίνη ηγουμένη, η οποία έγραψε θεολογικά, βοτανικά και ιατρικά βιβλία και παράλληλα δραστηριοποιήθηκε ως συνθέτρια κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα. Έχουν σωθεί αρκετά έργα της, ενώ το πιο γνωστό, το «Ordo Virtutum», θεωρείται ένα από τα αρχαιότερα σωζόμενα έργα. Το 2012 ο Πάπας Βενέδικτος XVI επέκτεινε τη λειτουργική λατρεία της Hildegard σε ολόκληρη την Καθολική Εκκλησία, με μία διαδικασία γνωστή ως «ισοδύναμη αγιοποίηση», για να τιμήσει την προσφορά της:
2. Francesca Caccini (1587-1640):
Ήταν κόρη του Ιταλού συνθέτη Giulio Caccini και ακολούθησε τα βήματά του στη μουσική. Η ίδια ήταν ποιήτρια, συνθέτρια, τραγουδίστρια και δασκάλα μουσικής της πρώιμης εποχής του Μπαρόκ. Το μοναδικό σκηνικό της έργο που έχει διασωθεί έχει τίτλο «La Liberazione di Ruggiero» και θεωρείται η παλαιότερη όπερα γυναίκας συνθέτριας. Ως πρωτοπόρα συνθέτρια, κατάφερε να ενισχύσει τα πολιτιστικά και πολιτικά προγράμματα της εποχής της, υπέρ των γυναικών:
3. Barbara Strozzi (1619-1677):
Γεννήθηκε στη Βενετία και ήταν θετή κόρη του ποιητή Giulio Strozzi και της Isabella Garzoni που ήταν υπηρέτρια στο σπίτι του ποιητή, ενώ πολλοί θεωρούν ότι η Barbara στην πραγματικότητα ήταν νόθο παιδί του Ιταλού ποιητή. Διδάχθηκε μουσική από τον πατέρα της και ξεκίνησε την καριέρα της ως τραγουδίστρια στα εφηβικά της χρόνια. Ως συνθέτρια θεωρήθηκε μία από τις πιο γόνιμες της εποχής της, έχοντας δημοσιεύσει έναν μεγάλο αριθμό έργων της ενώ πολλά αδημοσίευτα χειρόγραφά της βρίσκονται σε συλλέκτες σε Γερμανία και Αγγλία:
4. Isabella Leonarda (1620-1704):
Ήταν Ιταλίδα συνθέτρια γεννημένη στην πόλη της Novara. Σε ηλικία 16 ετών πήγε στο Collegio di Sant'Orsola, τη Σχολή Μοναχών Ουρσουλίνων και παρέμεινε εκεί μέχρι το τέλος της ζωής της αποκτώντας πολλά αξιώματα στην ιεραρχία της Σχολής. Εκτιμάται ότι έγραψε πάνω από 200 συνθέσεις, τις περισσότερες των οποίων μετά την ηλικία των 50 ετών. Έγινε ιδιαίτερα γνωστή για το ταλέντο της στη γενέτειρά της αλλά η φήμη της δυστυχώς καθυστέρησε να εξαπλωθεί σε άλλες πόλεις της Ιταλίας.
5. Louise Farrenc (1804-1875):
Γεννήθηκε στο Παρίσι και ήταν κόρη του διάσημου γλύπτη Jacques-Edme Dumont. Ξεκίνησε μαθήματα πιάνου σε μικρή ηλικία και αμέσως ξεχώρισε με το ταλέντο της. Σε ηλικία 38 ετών έγινε καθηγήτρια πιάνου στο Ωδείου του Παρισιού, μία θέση υψηλού κύρους σε ολόκληρη την Ευρώπη, στην οποία παρέμεινε για 30 χρόνια. Ως συνθέτρια, συνέθεσε τρεις συμφωνίες, αρκετά χορωδιακά έργα, μουσική δωματίου καθώς και μεγάλη ποικιλία μουσικής για πιάνο:
6. Fanny Mendelssohn (1805-1847):
Η διάσημη Γερμανίδα πιανίστρια και συνθέτρια πήρε τα πρώτα μαθήματα πιάνου από τη μητέρα της και σε ηλικία 14 ετών μπορούσε να παίζει από μνήμης και τα 24 πρελούδια από το έργο «The Well-Tempered Clavier» του Bach. Συνέχισε τις σπουδές της στη μουσική μαζί με τον μικρότερο αδελφό της Felix, στη μουσική Ακαδημία του Βερολίνου. Και τα δύο αδέλφια συνεργάστηκαν στενά στη διάρκεια της ζωής τους, γράφοντας μουσική, κερδίζοντας και οι δυο αξιόλογη φήμη και αναγνώριση:
7. Clara Schumann (1819-1896):
Ήταν Γερμανίδα πιανίστρια, συνθέτρια και δασκάλα πιάνου. Οι γονείς της ήταν πιανίστες και δάσκαλοι πιάνου. Η ίδια ήταν παιδί-θαύμα και θεωρείται μία από τις πιο διακεκριμένες πιανίστριες της Ρομαντικής Εποχής. Άσκησε την επιρροή της κατά τη διάρκεια μιας συναυλιακής καριέρας 61 ετών, αλλάζοντας τη μορφή και το ρεπερτόριο του ρεσιτάλ πιάνου. Ως συνθέτρια, συνέθεσε ένα κονσέρτο για πιάνο, χορωδιακά κομμάτια, μουσική δωματίου και αρκετά σόλο κομμάτια για πιάνο:
8. Lili Boulanger (1893-1918):
Γεννημένη στο Παρίσι από γονείς μουσικούς, ήταν παιδί-θαύμα, καθώς έδειξε το ταλέντο της από την ηλικία των 2 ετών. Ήταν η πρώτη γυναίκα συνθέτρια που κέρδισε την υποτροφία «Prix de Rome». Έπαιζε πιάνο, βιολί, τσέλο και άρπα. Είχε μία εξαιρετική πορεία στην Ιταλία, αλλά λόγω χρόνιας νόσου αναγκάστηκε να επιστρέψει στη Γαλλία όπου μαζί με την αδελφή της, την διακεκριμένη συνθέτρια Nadia Boulanger, οργάνωσαν δράσεις για να εμψυχώσουν τους Γάλλους στρατιώτες κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία μόλις 24 ετών:
Σήμερα, σε συνέχεια του αφιερώματός μας στους «8 από τους μεγαλύτερους συνθέτες όλων των εποχών» θα γνωρίσουμε μερικές από τις μεγαλύτερες γυναίκες συνθέτριες, που άφησαν το στίγμα τους στην κλασική μουσική από τον 12ο αιώνα μέχρι και τις αρχές του 20ου αιώνα.
Είναι γυναίκες που τόλμησαν να ορθώσουν το ανάστημά τους, να επιδείξουν το ταλέντο τους και τελικά – έστω και καθυστερημένα – να καταξιωθούν για τις δημιουργίες τους.
Είναι οι ακόλουθες συνθέτριες:
1. Hildegard of Bingen (1098-1179):
Ήταν Γερμανίδα Βενεδικτίνη ηγουμένη, η οποία έγραψε θεολογικά, βοτανικά και ιατρικά βιβλία και παράλληλα δραστηριοποιήθηκε ως συνθέτρια κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα. Έχουν σωθεί αρκετά έργα της, ενώ το πιο γνωστό, το «Ordo Virtutum», θεωρείται ένα από τα αρχαιότερα σωζόμενα έργα. Το 2012 ο Πάπας Βενέδικτος XVI επέκτεινε τη λειτουργική λατρεία της Hildegard σε ολόκληρη την Καθολική Εκκλησία, με μία διαδικασία γνωστή ως «ισοδύναμη αγιοποίηση», για να τιμήσει την προσφορά της:
2. Francesca Caccini (1587-1640):
Ήταν κόρη του Ιταλού συνθέτη Giulio Caccini και ακολούθησε τα βήματά του στη μουσική. Η ίδια ήταν ποιήτρια, συνθέτρια, τραγουδίστρια και δασκάλα μουσικής της πρώιμης εποχής του Μπαρόκ. Το μοναδικό σκηνικό της έργο που έχει διασωθεί έχει τίτλο «La Liberazione di Ruggiero» και θεωρείται η παλαιότερη όπερα γυναίκας συνθέτριας. Ως πρωτοπόρα συνθέτρια, κατάφερε να ενισχύσει τα πολιτιστικά και πολιτικά προγράμματα της εποχής της, υπέρ των γυναικών:
3. Barbara Strozzi (1619-1677):
Γεννήθηκε στη Βενετία και ήταν θετή κόρη του ποιητή Giulio Strozzi και της Isabella Garzoni που ήταν υπηρέτρια στο σπίτι του ποιητή, ενώ πολλοί θεωρούν ότι η Barbara στην πραγματικότητα ήταν νόθο παιδί του Ιταλού ποιητή. Διδάχθηκε μουσική από τον πατέρα της και ξεκίνησε την καριέρα της ως τραγουδίστρια στα εφηβικά της χρόνια. Ως συνθέτρια θεωρήθηκε μία από τις πιο γόνιμες της εποχής της, έχοντας δημοσιεύσει έναν μεγάλο αριθμό έργων της ενώ πολλά αδημοσίευτα χειρόγραφά της βρίσκονται σε συλλέκτες σε Γερμανία και Αγγλία:
4. Isabella Leonarda (1620-1704):
Ήταν Ιταλίδα συνθέτρια γεννημένη στην πόλη της Novara. Σε ηλικία 16 ετών πήγε στο Collegio di Sant'Orsola, τη Σχολή Μοναχών Ουρσουλίνων και παρέμεινε εκεί μέχρι το τέλος της ζωής της αποκτώντας πολλά αξιώματα στην ιεραρχία της Σχολής. Εκτιμάται ότι έγραψε πάνω από 200 συνθέσεις, τις περισσότερες των οποίων μετά την ηλικία των 50 ετών. Έγινε ιδιαίτερα γνωστή για το ταλέντο της στη γενέτειρά της αλλά η φήμη της δυστυχώς καθυστέρησε να εξαπλωθεί σε άλλες πόλεις της Ιταλίας.
5. Louise Farrenc (1804-1875):
Γεννήθηκε στο Παρίσι και ήταν κόρη του διάσημου γλύπτη Jacques-Edme Dumont. Ξεκίνησε μαθήματα πιάνου σε μικρή ηλικία και αμέσως ξεχώρισε με το ταλέντο της. Σε ηλικία 38 ετών έγινε καθηγήτρια πιάνου στο Ωδείου του Παρισιού, μία θέση υψηλού κύρους σε ολόκληρη την Ευρώπη, στην οποία παρέμεινε για 30 χρόνια. Ως συνθέτρια, συνέθεσε τρεις συμφωνίες, αρκετά χορωδιακά έργα, μουσική δωματίου καθώς και μεγάλη ποικιλία μουσικής για πιάνο:
6. Fanny Mendelssohn (1805-1847):
Η διάσημη Γερμανίδα πιανίστρια και συνθέτρια πήρε τα πρώτα μαθήματα πιάνου από τη μητέρα της και σε ηλικία 14 ετών μπορούσε να παίζει από μνήμης και τα 24 πρελούδια από το έργο «The Well-Tempered Clavier» του Bach. Συνέχισε τις σπουδές της στη μουσική μαζί με τον μικρότερο αδελφό της Felix, στη μουσική Ακαδημία του Βερολίνου. Και τα δύο αδέλφια συνεργάστηκαν στενά στη διάρκεια της ζωής τους, γράφοντας μουσική, κερδίζοντας και οι δυο αξιόλογη φήμη και αναγνώριση:
7. Clara Schumann (1819-1896):
Ήταν Γερμανίδα πιανίστρια, συνθέτρια και δασκάλα πιάνου. Οι γονείς της ήταν πιανίστες και δάσκαλοι πιάνου. Η ίδια ήταν παιδί-θαύμα και θεωρείται μία από τις πιο διακεκριμένες πιανίστριες της Ρομαντικής Εποχής. Άσκησε την επιρροή της κατά τη διάρκεια μιας συναυλιακής καριέρας 61 ετών, αλλάζοντας τη μορφή και το ρεπερτόριο του ρεσιτάλ πιάνου. Ως συνθέτρια, συνέθεσε ένα κονσέρτο για πιάνο, χορωδιακά κομμάτια, μουσική δωματίου και αρκετά σόλο κομμάτια για πιάνο:
8. Lili Boulanger (1893-1918):
Γεννημένη στο Παρίσι από γονείς μουσικούς, ήταν παιδί-θαύμα, καθώς έδειξε το ταλέντο της από την ηλικία των 2 ετών. Ήταν η πρώτη γυναίκα συνθέτρια που κέρδισε την υποτροφία «Prix de Rome». Έπαιζε πιάνο, βιολί, τσέλο και άρπα. Είχε μία εξαιρετική πορεία στην Ιταλία, αλλά λόγω χρόνιας νόσου αναγκάστηκε να επιστρέψει στη Γαλλία όπου μαζί με την αδελφή της, την διακεκριμένη συνθέτρια Nadia Boulanger, οργάνωσαν δράσεις για να εμψυχώσουν τους Γάλλους στρατιώτες κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία μόλις 24 ετών:
