Ο Ντάριο Φο ήταν 90 ετών. Ο θάνατός του οφείλεται σε πνευμονία. Είχε γεννηθεί επαρχία του Βαρέζε. Λόγω της εργασίας του πατέρα του, διευθυντής των ιταλικών σιδηροδρόμων, η οικογένεια του άλλαζε συχνά κατοικία. Από εκείνον μπολιάστηκε με το μικρόβιο της υποκριτικής ενώ του μετέδωσε και τη σοσιαλιστική συνείδησή του. Το 1940, έρχεται στο Μιλάνο για να σπουδάσει αρχιτεκτονική στη Brera Art Academy. Τα γεγονότα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου έφεραν ανατροπές στη ζωή του καθώς η οικογένειά του πήρε μέρος στην αντιφασιστικό αγώνα με σημαντικές συνέπειες.
Μετά τη λήξη του πολέμου, ο Φο συνέχισε τις σπουδές αρχιτεκτονικής στο Μιλάνο και ταυτόχρονα άρχισε να παρουσιάζει τους αυτοσχέδιους μονολόγους σε μικρά θέατρα της περιοχής. Η ενασχόλησή του αυτή θα γίνει εντονότερη μετά την καρμική γνωριμία του τη Φράνκα Ράμε και το δέσιμό τους στην τέχνη και την ζωή.
Η πολιτική σάτιρα, καυστική κοινωνική ματιά της τους δοσμένη με αφοπλιστικό χιούμορ και ευρηματική ματιά θα γράψει ιστορία στο ραδιόφωνο και τη σκηνή. Η αιχμηρή «γραφή» τους θα ξεπεράσει με θάρρος και έντεχνα μέσα τους σκοπέλους της λογοκρισίας και τις αντιδράσεις έχοντας όμως ταυτόχρονα αποκτήσει και φανατικούς πιστούς.
Σκουριασμένες αντιλήψεις της πολιτείας, της εκκλησίας και άλλων δε θα μπορέσουν να ανακάμψουν τον ζωογόνο αέρα που φέρνουν στα θεατρικά δρώμενα και όχι μόνο.
Η Φράνκα Ράμε και ο Ντάριο Φο παντρεύτηκαν στις 24 Ιουνίου 1954. Ο Φο έγραψε ιστορία στο Μικρό Θέατρο (Piccolo Teatro) στο Μιλάνο ενώ παράλληλα η δράση του επεκτάθηκε και στον κινηματογράφο.
Το 1959 η Φράνκα Ράμε και ο Ντάριο Φο δημιούργησαν την περίφημη θεατρική ομάδα που έφερε την επωνυμία τους. Η πρώτη ανάλαβε τις διοικητικές δουλειές ενώ λειτουργούσε και ως μούσα του δεύτερου που έγραφε σενάρια, έπαιζε, σκηνοθετούσε, και σχεδίαζε τα κουστούμια και τα σκηνικά.
Στην δεκαετία του ’60 η φήμη και το έργο τους θα ξεπεράσει τα ιταλικά σύνορα και σταδιακά θα ταξιδέψει σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης. Λειτουργούν κόντρα στον ρατσισμό και το φασισμό, και δέχονται πιέσεις και απειλές.
Το 1967 το La Signora e da buttare (Η κυρία είναι για πέταμα) οι αναφορές στον Πόλεμο του Βιετνάμ είχαν σαν αποτέλεσμα να μην μπορούν να βγάλουν για χρόνια βίζα για την Αμερική…
Το 1968 ο Φο και η Ράμε ιδρύουν την θεατρική κολλεκτίβα Νέα Σκηνή (Associazione Nuova Scena) με κινούμενες σκηνές θεάτρου. Η παροιμιώδης παντομίμα του Φο θα γράψει κι εκεί ιστορία.
Να σημειωθεί πως ο Ντάριο Φο σαν διαμαρτυρία αφαίρεσε τα δικαιώματα που απαιτούνταν για να παιχτούν τα έργα του στην Τσεχοσλοβακία μετά την συντριβή της Άνοιξης της Πράγας από δυνάμεις της συνθήκης της Βαρσοβίας και αν και κομμουνιστής αρνήθηκε να δεχτεί τη λογοκρισία που απαιτούσαν οι Σοβιετικοί λογοκριτές. Το αποτέλεσμα ήταν να σταματήσουν τα ανεβάσματα των έργων του στο Ανατολικό μπλοκ.
Το 1969 παρουσίασε για πρώτη φορά το Μιστέρο Μπούφο, ένα θεατρικό έργο μονολόγων βασισμένο στη μείξη μεσαιωνικών έργων και τοπικών προβλημάτων που γνώρισε πλατιά επιτυχία και διαχρονικότητα.
Παράλληλα λειτούργησε ως δάσκαλος δίνοντας βήμα σε νέους σκηνογράφους, σκηνοθέτες αλλά και αφηγητές, συνεχιστές της μεγάλης και αιώνιας τέχνης του…
Μετά τη λήξη του πολέμου, ο Φο συνέχισε τις σπουδές αρχιτεκτονικής στο Μιλάνο και ταυτόχρονα άρχισε να παρουσιάζει τους αυτοσχέδιους μονολόγους σε μικρά θέατρα της περιοχής. Η ενασχόλησή του αυτή θα γίνει εντονότερη μετά την καρμική γνωριμία του τη Φράνκα Ράμε και το δέσιμό τους στην τέχνη και την ζωή.
Η πολιτική σάτιρα, καυστική κοινωνική ματιά της τους δοσμένη με αφοπλιστικό χιούμορ και ευρηματική ματιά θα γράψει ιστορία στο ραδιόφωνο και τη σκηνή. Η αιχμηρή «γραφή» τους θα ξεπεράσει με θάρρος και έντεχνα μέσα τους σκοπέλους της λογοκρισίας και τις αντιδράσεις έχοντας όμως ταυτόχρονα αποκτήσει και φανατικούς πιστούς.
Σκουριασμένες αντιλήψεις της πολιτείας, της εκκλησίας και άλλων δε θα μπορέσουν να ανακάμψουν τον ζωογόνο αέρα που φέρνουν στα θεατρικά δρώμενα και όχι μόνο.
Η Φράνκα Ράμε και ο Ντάριο Φο παντρεύτηκαν στις 24 Ιουνίου 1954. Ο Φο έγραψε ιστορία στο Μικρό Θέατρο (Piccolo Teatro) στο Μιλάνο ενώ παράλληλα η δράση του επεκτάθηκε και στον κινηματογράφο.
Το 1959 η Φράνκα Ράμε και ο Ντάριο Φο δημιούργησαν την περίφημη θεατρική ομάδα που έφερε την επωνυμία τους. Η πρώτη ανάλαβε τις διοικητικές δουλειές ενώ λειτουργούσε και ως μούσα του δεύτερου που έγραφε σενάρια, έπαιζε, σκηνοθετούσε, και σχεδίαζε τα κουστούμια και τα σκηνικά.
Στην δεκαετία του ’60 η φήμη και το έργο τους θα ξεπεράσει τα ιταλικά σύνορα και σταδιακά θα ταξιδέψει σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης. Λειτουργούν κόντρα στον ρατσισμό και το φασισμό, και δέχονται πιέσεις και απειλές.
Το 1967 το La Signora e da buttare (Η κυρία είναι για πέταμα) οι αναφορές στον Πόλεμο του Βιετνάμ είχαν σαν αποτέλεσμα να μην μπορούν να βγάλουν για χρόνια βίζα για την Αμερική…
Το 1968 ο Φο και η Ράμε ιδρύουν την θεατρική κολλεκτίβα Νέα Σκηνή (Associazione Nuova Scena) με κινούμενες σκηνές θεάτρου. Η παροιμιώδης παντομίμα του Φο θα γράψει κι εκεί ιστορία.
Να σημειωθεί πως ο Ντάριο Φο σαν διαμαρτυρία αφαίρεσε τα δικαιώματα που απαιτούνταν για να παιχτούν τα έργα του στην Τσεχοσλοβακία μετά την συντριβή της Άνοιξης της Πράγας από δυνάμεις της συνθήκης της Βαρσοβίας και αν και κομμουνιστής αρνήθηκε να δεχτεί τη λογοκρισία που απαιτούσαν οι Σοβιετικοί λογοκριτές. Το αποτέλεσμα ήταν να σταματήσουν τα ανεβάσματα των έργων του στο Ανατολικό μπλοκ.
Το 1969 παρουσίασε για πρώτη φορά το Μιστέρο Μπούφο, ένα θεατρικό έργο μονολόγων βασισμένο στη μείξη μεσαιωνικών έργων και τοπικών προβλημάτων που γνώρισε πλατιά επιτυχία και διαχρονικότητα.
Παράλληλα λειτούργησε ως δάσκαλος δίνοντας βήμα σε νέους σκηνογράφους, σκηνοθέτες αλλά και αφηγητές, συνεχιστές της μεγάλης και αιώνιας τέχνης του…
