Αρκετοί λένε για τη Μαρινέλλα πως… δεν πρόσεξε όσο της άξιζε τη δισκογραφία της.
Έχω την εντύπωση πως ο χρόνος και ο κόσμος, οι μόνοι άξιοι και αδέκαστοι κριτές, τους διαψεύδουν…
Παραθέτω ορισμένα αποδεικτικά:
Απόψε σε θέλω, Σταλιά σταλιά, Άνοιξε πέτρα, Ποιος είν’ αυτός, Άμα δείτε το φεγγάρι, Πίσω από τις καλαμιές, Οι άντρες δεν κλαίνε, Πάλι θα κλάψω, Πυρετός, Κοίτα με στα μάτια, Ζωγραφισμένα στο χαρτί, Με πνίγει τούτη η σιωπή, Κρίμα το μπόι σου, Εγώ κι εσύ, Κι ύστερα, Κρασί θάλασσα και τ’ αγόρι μου, Αντίο, Καλύτερα, Ποτέ να μη χαθείς απ’ την ζωή μου, Πρώτη μου φορά, Για σένανε μπορώ, Καρδούλα μου δεν σε μαλώνω, Είσαι ποτάμι, Καμιά φορά, Η αγάπη μας, Είσαι παντού και πουθενά, Τολμώ, Σ’ αγαπώ, Θέλω να τ’ ακούω, Τι έκανα για πάρτη μου…
Εδώ έχουμε δηλαδή Λευτέρη Παπαδόπουλο, Πυθαγόρα, Τσώτου, Δασκαλόπουλο κι…από Πλέσσα μέχρι Άκη Πάνου και Ζαμπέτα, κι από Μουσαφίρη και Πολυκανδριώτη ίσαμε… Χατζή.
Και δεν βάζω στο παιχνίδι το «Ρεσιτάλ» και το «Ταμ Ταμ» με τον τελευταίο, ούτε τα «Αθάνατα Ρεμπέτικα» και τους άλλους δίσκους με επανεκτελέσεις της Μαρινέλλας, ούτε την αναφορά στη «Βέμπο» και τη φιλόδοξη «Αλβανία» των Κατσαρού και Πυθαγόρα, όπου έχει «κρυμμένες» εξαιρετικές στιγμές. Δεν «μετράω» καν τη βαριά «σφραγίδα» της ερμηνεύτριας στο πλευρό του Καζαντζίδη με τις αξεπέραστες και ουσιαστικές διφωνίες της σε αθάνατα τραγούδια.
Και φυσικά δεν στάθηκα στα τραγούδια και τους υπογράφοντες… του προσωπικού της δίσκου που ακολουθεί. Το «καλύτερος», πάντα κατά τη υποκειμενική μου άποψη, έτσι κι αλλιώς είναι σχετικό. Άλλωστε το τραγούδι δεν είναι πρωτάθλημα…
Επίσης, για να είμαι τίμιος απέναντι σε όποιον με διαβάζει, συμμερίζομαι το «ανισομερές» της δισκογραφίας της Μαρινέλλας. Όμως μιλάμε για ένα άλογο κούρσας, που κάθε χρόνο έπρεπε να παρουσιάζει νέο υλικό που να γεννά και σουξέ προκειμένου να γεμίζει και το… μαγαζί και το «στρατό» που εργάζονταν εκεί, που τότε ήταν σχεδόν 7 ημέρες την εβδομάδα. Χώρια τα εξτρά!
Κι η Μαρινέλλα πιστεύω πως κράτησε ισορροπίες και αποστάσεις και «ακροβάτησε» μαεστρικά στο δίπολο ποιοτικό – εμπορικό γι’ αυτό και ο χρόνος δικαιώνει καθημερινά στιγμές της, ακόμα και ορισμένες που δεν έλαμψαν στον καιρό τους.
Πάμε όμως στον «καλύτερο…»
Είμαστε στα 1978. Ο Καζαντζίδης έχει «αποσυρθεί» και απ’ τη δισκογραφία, η σύμπραξη με τον Βοσκόπουλο αργοσβήνει, οι δόξες του Ρεσιτάλ είναι νωπές…
Η Μαρινέλλα αποφασίζει να προεκτείνει με «ολοκληρωτικό» τρόπο τη δοκιμασμένη σχέση της με τον Γιώργο Χατζηνάσιο… Ο πηγαίος σολίστας μουσικός και μελωδός βρίσκεται στα καλύτερά του και έτσι προκύπτει το άλμπουμ «Η Μαρινέλλα του Σήμερα… Σε τραγούδια του Γιώργου Χατζηνάσιου». Δίσκος δηλαδή που στο εξώφυλλο, μαζί με τη φωτογραφία της ερμηνεύτριας σταρ έχει… «χτυπημένο» και το όνομα του συνθέτη.
Στην έκδοση, ο Χατζηνάσιος στέκεται με σημείωμά του στην κομβική παρουσία της Μαρινέλλας στο δικό του δισκογραφικό τραγουδιστικό ξεκίνημα αλλά και στην πλατιά γκάμα της ερμηνεύτριας τονίζοντας ότι ο δίσκος «γεφυρώνει» το έντεχνο με το σημερινό -τότε- ελαφρό.
Όμως καλύτερα να περάσουμε στην ουσία… δηλαδή τα τραγούδια.
Η πρώτη πλευρά του δίσκου βινυλίου 33 στροφών ανοίγει με το σουξέ των σουξέ… «Να παίζει το τρανζίστορ» (Τ’ αμερικάνικα). Οι στίχοι είναι του Μιχάλη Μπουρμπούλη, ο οποίος επανέρχεται δυναμικά και στο τρίτο τραγούδι. Το μπουφάν μπαίνει στην άκρη αλλά τα πουκαμισάκια παραμένουν, σε κρεμεζί όμως χρώμα, τα οποία φορά το «Παιδί απ’ την Ανάβυσσο».
Έχουμε δηλαδή ένα εξαίρετο και εμπνευσμένο τεχνίτη του λόγου… να γράφει σουξεδιάρικα αλλά όχι φτηνιάρικα. Με εικόνες ωραίες και περίτεχνες ρίμες.
Τα άλλα 4 τραγούδια της πρώτης πλευράς, στην στιχουργική ούγια τους, γράφουν: Μάνος Ελευθερίου. Στο δια ταύτα με τη σειρά εμφανίσεώς τους:
«Έχεις λίγα χρόνια έχεις»
Έχεις λίγα χρόνια, έχεις, καλέ
κι είναι από μάλαμα.
Μα γιατί δε με προσέχεις, καλέ
μήπως θέλεις μάλωμα;
«Στην Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου»
Τα τραγούδια σου που τα πουλούσες
πενηντάρι κι εκατό δραχμές
ήταν αίμα μιας καρδιάς που ζούσες
και μια Ελλάδα μ’ ανοιχτές πληγές.
Στα περβόλια τώρα μες στον Άδη
θα `χεις συντροφιές και συντροφιές
και του "Τσάντα" του Βασιλειάδη
θα του λες πώς κλείνονται οι δουλειές.
«Έγινε ο κόσμος καφενές»
Μ’ απάτη και με μπαμπεσιά
μας δώσανε στη μοιρασιά μονάχα πόνους
κλωτσιές χαστούκια και φωνές
έγιν’ ο κόσμος καφενές για δολοφόνους
«Οι τρελοί»
Εμείς θα πάμε στους γιαλούς
άλλη ζωή να βρούμε
Κι ίσως να βρούμε πιο τρελούς
τα σοβαρά να πούμε
Ο Χατζηνάσιος καταφέρνει πραγματικά να πραγματοποιήσει το δύσκολο εγχείρημα του σημειώματός του. Έχει όμως και τον οπλισμό και τη μαστοριά αλλά και την αβίαστη φλόγα να το κάνει. Κι έτσι μαζί με τα διαχρονικά όπως αποδεικνύονται σουξέ, αγκαλιάζονται και τα άλλα τραγούδια, σε μια εποχή που κόσμος άκουγε τους δίσκους απ’ την αρχή μέχρι και το τέλος και… ξανά απ’ την αρχή.
Η δεύτερη πλευρά… ανοίγει με το «Δεν είναι που φεύγεις» του καλού μάστορα Μάνου Κουφιανάκη που ακολουθείται από το χορευτικό «Σήμερα» του «Βοσκοπουλικού» Μίμη Θειόπουλου. Καπάκι έχουμε δύο τραγούδια σε στίχους της Σόφης Παππά (Παπαδοπούλου αναγράφεται στο βινύλιο, όπως είναι δηλαδή το πατρικό της). Το ευαίσθητο «Τακ, τικ τακ» και το πικρόγλυκο «Σ’ ευχαριστώ». Το φινάλε έρχεται με το «Δεν φταίμε εμείς» στου Νίκου Βρεττού.
Η πίσω όψη υπολείπεται αριθμητικά και όχι μόνο της… μπροστινής. 5 αντί 6 τραγουδιών… αλλά και λιγότερη «ουσία» παρά την αισθητική απόλαυση που ακόμα και σήμερα προσδίδει η ακρόασή της. Βλέπετε η... ούγια έχει διαφορετική υπογραφή. Αλλά και το «Σήμερα» τη δική του αναγκαιότητα και… σημασία.
*Η πρώτη φωτογραφία (άνοιγμα) είναι απ' το εξώφυλλο της επόμενης ολοκληρωμένης συνεργασίας της Μαρινέλλας με τον Γιώργο Χατζηνάσιο (σε στίχους του Μιχάλη Μπουρμπούλη).
Έχω την εντύπωση πως ο χρόνος και ο κόσμος, οι μόνοι άξιοι και αδέκαστοι κριτές, τους διαψεύδουν…
Παραθέτω ορισμένα αποδεικτικά:
Απόψε σε θέλω, Σταλιά σταλιά, Άνοιξε πέτρα, Ποιος είν’ αυτός, Άμα δείτε το φεγγάρι, Πίσω από τις καλαμιές, Οι άντρες δεν κλαίνε, Πάλι θα κλάψω, Πυρετός, Κοίτα με στα μάτια, Ζωγραφισμένα στο χαρτί, Με πνίγει τούτη η σιωπή, Κρίμα το μπόι σου, Εγώ κι εσύ, Κι ύστερα, Κρασί θάλασσα και τ’ αγόρι μου, Αντίο, Καλύτερα, Ποτέ να μη χαθείς απ’ την ζωή μου, Πρώτη μου φορά, Για σένανε μπορώ, Καρδούλα μου δεν σε μαλώνω, Είσαι ποτάμι, Καμιά φορά, Η αγάπη μας, Είσαι παντού και πουθενά, Τολμώ, Σ’ αγαπώ, Θέλω να τ’ ακούω, Τι έκανα για πάρτη μου…
Εδώ έχουμε δηλαδή Λευτέρη Παπαδόπουλο, Πυθαγόρα, Τσώτου, Δασκαλόπουλο κι…από Πλέσσα μέχρι Άκη Πάνου και Ζαμπέτα, κι από Μουσαφίρη και Πολυκανδριώτη ίσαμε… Χατζή.
Και δεν βάζω στο παιχνίδι το «Ρεσιτάλ» και το «Ταμ Ταμ» με τον τελευταίο, ούτε τα «Αθάνατα Ρεμπέτικα» και τους άλλους δίσκους με επανεκτελέσεις της Μαρινέλλας, ούτε την αναφορά στη «Βέμπο» και τη φιλόδοξη «Αλβανία» των Κατσαρού και Πυθαγόρα, όπου έχει «κρυμμένες» εξαιρετικές στιγμές. Δεν «μετράω» καν τη βαριά «σφραγίδα» της ερμηνεύτριας στο πλευρό του Καζαντζίδη με τις αξεπέραστες και ουσιαστικές διφωνίες της σε αθάνατα τραγούδια.
Και φυσικά δεν στάθηκα στα τραγούδια και τους υπογράφοντες… του προσωπικού της δίσκου που ακολουθεί. Το «καλύτερος», πάντα κατά τη υποκειμενική μου άποψη, έτσι κι αλλιώς είναι σχετικό. Άλλωστε το τραγούδι δεν είναι πρωτάθλημα…
Επίσης, για να είμαι τίμιος απέναντι σε όποιον με διαβάζει, συμμερίζομαι το «ανισομερές» της δισκογραφίας της Μαρινέλλας. Όμως μιλάμε για ένα άλογο κούρσας, που κάθε χρόνο έπρεπε να παρουσιάζει νέο υλικό που να γεννά και σουξέ προκειμένου να γεμίζει και το… μαγαζί και το «στρατό» που εργάζονταν εκεί, που τότε ήταν σχεδόν 7 ημέρες την εβδομάδα. Χώρια τα εξτρά!
Κι η Μαρινέλλα πιστεύω πως κράτησε ισορροπίες και αποστάσεις και «ακροβάτησε» μαεστρικά στο δίπολο ποιοτικό – εμπορικό γι’ αυτό και ο χρόνος δικαιώνει καθημερινά στιγμές της, ακόμα και ορισμένες που δεν έλαμψαν στον καιρό τους.
Πάμε όμως στον «καλύτερο…»
Είμαστε στα 1978. Ο Καζαντζίδης έχει «αποσυρθεί» και απ’ τη δισκογραφία, η σύμπραξη με τον Βοσκόπουλο αργοσβήνει, οι δόξες του Ρεσιτάλ είναι νωπές…
Η Μαρινέλλα αποφασίζει να προεκτείνει με «ολοκληρωτικό» τρόπο τη δοκιμασμένη σχέση της με τον Γιώργο Χατζηνάσιο… Ο πηγαίος σολίστας μουσικός και μελωδός βρίσκεται στα καλύτερά του και έτσι προκύπτει το άλμπουμ «Η Μαρινέλλα του Σήμερα… Σε τραγούδια του Γιώργου Χατζηνάσιου». Δίσκος δηλαδή που στο εξώφυλλο, μαζί με τη φωτογραφία της ερμηνεύτριας σταρ έχει… «χτυπημένο» και το όνομα του συνθέτη.
Στην έκδοση, ο Χατζηνάσιος στέκεται με σημείωμά του στην κομβική παρουσία της Μαρινέλλας στο δικό του δισκογραφικό τραγουδιστικό ξεκίνημα αλλά και στην πλατιά γκάμα της ερμηνεύτριας τονίζοντας ότι ο δίσκος «γεφυρώνει» το έντεχνο με το σημερινό -τότε- ελαφρό.
Όμως καλύτερα να περάσουμε στην ουσία… δηλαδή τα τραγούδια.
Η πρώτη πλευρά του δίσκου βινυλίου 33 στροφών ανοίγει με το σουξέ των σουξέ… «Να παίζει το τρανζίστορ» (Τ’ αμερικάνικα). Οι στίχοι είναι του Μιχάλη Μπουρμπούλη, ο οποίος επανέρχεται δυναμικά και στο τρίτο τραγούδι. Το μπουφάν μπαίνει στην άκρη αλλά τα πουκαμισάκια παραμένουν, σε κρεμεζί όμως χρώμα, τα οποία φορά το «Παιδί απ’ την Ανάβυσσο».
Έχουμε δηλαδή ένα εξαίρετο και εμπνευσμένο τεχνίτη του λόγου… να γράφει σουξεδιάρικα αλλά όχι φτηνιάρικα. Με εικόνες ωραίες και περίτεχνες ρίμες.
Τα άλλα 4 τραγούδια της πρώτης πλευράς, στην στιχουργική ούγια τους, γράφουν: Μάνος Ελευθερίου. Στο δια ταύτα με τη σειρά εμφανίσεώς τους:
«Έχεις λίγα χρόνια έχεις»
Έχεις λίγα χρόνια, έχεις, καλέ
κι είναι από μάλαμα.
Μα γιατί δε με προσέχεις, καλέ
μήπως θέλεις μάλωμα;
«Στην Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου»
Τα τραγούδια σου που τα πουλούσες
πενηντάρι κι εκατό δραχμές
ήταν αίμα μιας καρδιάς που ζούσες
και μια Ελλάδα μ’ ανοιχτές πληγές.
Στα περβόλια τώρα μες στον Άδη
θα `χεις συντροφιές και συντροφιές
και του "Τσάντα" του Βασιλειάδη
θα του λες πώς κλείνονται οι δουλειές.
«Έγινε ο κόσμος καφενές»
Μ’ απάτη και με μπαμπεσιά
μας δώσανε στη μοιρασιά μονάχα πόνους
κλωτσιές χαστούκια και φωνές
έγιν’ ο κόσμος καφενές για δολοφόνους
«Οι τρελοί»
Εμείς θα πάμε στους γιαλούς
άλλη ζωή να βρούμε
Κι ίσως να βρούμε πιο τρελούς
τα σοβαρά να πούμε
Ο Χατζηνάσιος καταφέρνει πραγματικά να πραγματοποιήσει το δύσκολο εγχείρημα του σημειώματός του. Έχει όμως και τον οπλισμό και τη μαστοριά αλλά και την αβίαστη φλόγα να το κάνει. Κι έτσι μαζί με τα διαχρονικά όπως αποδεικνύονται σουξέ, αγκαλιάζονται και τα άλλα τραγούδια, σε μια εποχή που κόσμος άκουγε τους δίσκους απ’ την αρχή μέχρι και το τέλος και… ξανά απ’ την αρχή.
Η δεύτερη πλευρά… ανοίγει με το «Δεν είναι που φεύγεις» του καλού μάστορα Μάνου Κουφιανάκη που ακολουθείται από το χορευτικό «Σήμερα» του «Βοσκοπουλικού» Μίμη Θειόπουλου. Καπάκι έχουμε δύο τραγούδια σε στίχους της Σόφης Παππά (Παπαδοπούλου αναγράφεται στο βινύλιο, όπως είναι δηλαδή το πατρικό της). Το ευαίσθητο «Τακ, τικ τακ» και το πικρόγλυκο «Σ’ ευχαριστώ». Το φινάλε έρχεται με το «Δεν φταίμε εμείς» στου Νίκου Βρεττού.
Η πίσω όψη υπολείπεται αριθμητικά και όχι μόνο της… μπροστινής. 5 αντί 6 τραγουδιών… αλλά και λιγότερη «ουσία» παρά την αισθητική απόλαυση που ακόμα και σήμερα προσδίδει η ακρόασή της. Βλέπετε η... ούγια έχει διαφορετική υπογραφή. Αλλά και το «Σήμερα» τη δική του αναγκαιότητα και… σημασία.
*Η πρώτη φωτογραφία (άνοιγμα) είναι απ' το εξώφυλλο της επόμενης ολοκληρωμένης συνεργασίας της Μαρινέλλας με τον Γιώργο Χατζηνάσιο (σε στίχους του Μιχάλη Μπουρμπούλη).
