Είμαστε πολύ τυχεροί εμείς οι Έλληνες.
Οι λόγοι είναι αμέτρητοι, αλλά εδώ θα ασχοληθούμε με έναν συγκεκριμένο.
Οι λόγοι είναι αμέτρητοι, αλλά εδώ θα ασχοληθούμε με έναν συγκεκριμένο.
Η χώρα μας παρήγαγε στο παρελθόν εξαιρετικούς συνθέτες και ποιητές, κάτι που -ευτυχώς- αφενός εξακολουθεί να συμβαίνει και σήμερα είτε μέσω της συγγραφής καινούριων και ολοκληρωμένων έργων, είτε μέσω της επανακυκλοφορίας έργων γραμμένων στα προηγούμενα έτη, αλλά καλά διασκευασμένων από ενεργούς δημιουργούς.
Το διπλό cd «Συνάντηση ΙΙ» με τον Στέφανο Κορκολή και τη Σοφία Μανουσάκη είναι η προσωποποίηση του κανόνα που λέει πως η καλή μουσική επιβιώνει ανεξαρτήτως εποχής και καταστάσεων. Ενάμιση χρόνο μετά τον δίσκο «Συνάντηση», στον οποίο ακούστηκαν πολλά γνωστά και αγαπημένα κομμάτια του Μίκη Θεοδωράκη διασκευασμένα από τον Κορκολή και ερμηνευμένα από τη Μανουσάκη, έρχεται η «Συνάντηση ΙΙ» για να υπενθυμίσει στους μουσικόφιλους ακυκλοφόρητα στην Ελλάδα τραγούδια του Μίκη, αλλά και τραγούδια που χάθηκαν μέσα στη δίνη των μουσικών πληροφοριών των τελευταίων δεκαετιών. Έργα που ο ίδιος ο Θεοδωράκης χαρακτηρίζει «προδομένα».
Το πρώτο cd αφορά τον κύκλο «Μια θάλασσα γεμάτη μουσική» σε ποίηση Δήμητρας Μαντά, γραμμένο το 1987 στο Παρίσι. Το έργο αυτό δεν εκδόθηκε ποτέ στην Ελλάδα, εκδόθηκε, όμως, στη Γαλλία από γαλλική εταιρία με την ερμηνεία της Angelique Ionatos. Στη «Συνάντηση ΙΙ» ακούμε τα εικοσιένα κομμάτια μόλις με δύο όργανα και μια φωνή. Το πιάνο του Στέφανου Κορκολή και το βιολοντσέλο της Μαριλίζας Παπαδούρη «σμίγουν» με τη μεστή φωνή της Σοφίας Μανουσάκη στα τραγούδια που εξυμνούν κάθε μορφής έρωτα, με σύμμαχο τα όμορφα λόγια της Μαντά και τη μελωδικότητα της μουσικής του Θεοδωράκη. Ξεχωρίζουν τα «Τέτοια στιγμή», «Ο κύκλος του νερού», «Χρώματα νυχτερινά» και «Βαθιά στη μοίρα μου». Σίγουρα, το «Μια θάλασσα γεμάτη μουσική» έπρεπε να είχε κυκλοφορήσει στη χώρα μας εδώ και πολλά χρόνια, γιατί, δεν μπορεί εύκολα να ειπωθεί ότι μοιάζει με κάποιο παρόμοιο έργο του συνθέτη. Βέβαια, κάλλιο αργά παρά ποτέ, γιατί ο Στέφανος Κορκολής του έδωσε μια αμιγώς δική του πνοή, κάνοντάς το εντελώς σημερινό.
Ακούγοντας προσεκτικά το δεύτερο cd με τίτλο «Χαιρετισμοί», ένα χαμόγελο ικανοποίησης απλώνεται στα χείλη. Ο συγκεκριμένος κύκλος τραγουδιών σε ποίηση Γιάννη Θεοδωράκη και Αγγελικής Ελευθερίου γράφτηκε στο διάστημα 1978-1981 και κυκλοφόρησε με την ερμηνεία της Δήμητρας Γαλάνη. Ο Μίκης Θεοδωράκης πρότεινε στον Κορκολή και στη Μανουσάκη να μεταγράψουν αυτά τα τραγούδια μόνο με ένα πιάνο και μια φωνή. Το αποτέλεσμα ήταν κάτι παραπάνω από άψογο, αφού ο διεθνούς φήμης συνθέτης κατάφερε χωρίς πολλές αλλαγές να φέρει στα μέτρα του το έργο του Μίκη. Αυτό, βέβαια, συμβαίνει και στα δύο έργα, αλλά στους «Χαιρετισμούς» είναι ακόμα πιο εμφανές, αφού υπάρχουν κομμάτια ήδη γνωστά στο κοινό, κάνοντας πιο εύκολη τη σύγκριση με την πρώτη ηχογράφηση και τη σημερινή εκτέλεση.
Π.χ. μεγάλη έκπληξη είναι το τραγούδι «Μη με προδώσεις» σε ποίηση Γιάννη Θεοδωράκη που στο παρελθόν είχε κυκλοφορήσει με λόγια του Λευτέρη Παπαδόπουλου και δεν είναι άλλο από το «Κάποτε θα ‘ρθουν» που πρωτοερμήνευσε ο Παύλος Σιδηρόπουλος στην ταινία «Ο ασυμβίβαστος» (1979). Στη «Συνάντηση ΙΙ» το ακούμε με τη Σοφία Μανουσάκη, η οποία, το ερμηνεύει με απόλυτο σεβασμό και σεμνότητα, αλλά ταυτόχρονα με την κατάλληλη δυναμική στα ζητούμενα σημεία. Το ίδιο ισχύει και για όλα τα υπόλοιπα τραγούδια των δύο cd, απλά, σε αυτό το συγκεκριμένο τραγούδι, τόσο ο ανατριχιαστικός ήχος των πλήκτρων του πιάνου του Στέφανου Κορκολή, όσο και η ήρεμη δύναμη της Σοφίας Μανουσάκη, πραγματικά σκορπούν ρίγη συγκίνησης και χαράς για το μέλλον του τραγουδιού. Πολύ καλά σημεία είναι τα τραγούδια «Νύχτα μαγικιά» και «Χαίρε», ενώ αυτή η δισκογραφική δουλειά κλείνει με τα τέσσερα κομμάτια της «Μικρής σουίτας για πιάνο» του Μίκη Θεοδωράκη, παιγμένα από τον Κορκολή, αλλά εδώ δε χρειάζεται να ειπωθούν πολλά, αφού όλοι γνωρίζουμε τις σολιστικές δυνατότητες του αναφερόμενου πιανίστα και δημιουργού.
Καταλήγοντας, καλό θα ήταν να αναφερθεί ότι, ο πρώτος άνθρωπος που σχολίασε τον ολοκαίνουριο αυτόν διπλό δίσκο ήταν η Μαρία Φαραντούρη, η οποία παραβρέθηκε στην πρώτη από τις δύο παραστάσεις του Κορκολή και της Μανουσάκη που έγιναν πριν από λίγες μέρες στον Ιανό. Το Ogdoo.gr εξασφάλισε το ηχητικό ντοκουμέντο από την ομιλία της μεγάλης ερμηνεύτριας και σας το παρουσιάζει σε ηχητική και γραπτή μορφή.
«Δίνεις εσύ αυτήν την ερμηνεία, αυτή είναι η σωστή ερμηνεία, γιατί έχουμε ακούσει τόσους να διαχειρίζονται, ξέρεις, αυτόν τον πλούτο των μελωδιών του Μίκη κτλ., αλλά ξέρεις το κάνουν επιφανειακά κτλ. Τόσο βαθιά ερμηνεία κι από τους δυο σας, πραγματικά κι από τη φίλη μας, οπωσδήποτε, τη Μαριλίζα μας και τη Σοφία, είναι καταπληκτικό μια νέα γυναίκα να έχει τέτοια αισθαντικότητα ε; Κι εσύ, που δίνεις όλο το πρόσταγμα. Αυτό σπάνια το συναντάς. Αυτή είναι η αλήθεια και την λέμε, δεν μπορούμε να κάνουμε αλλιώς. Έχουμε αυτιά, έχουμε μάτια και βλέπουμε.
Δεν είναι ξεχασμένα (τα τραγούδια), αυτά είναι… μας τα αποκαλύπτετε πρώτη φορά. Δεν είναι λες και κάποτε παίχτηκαν κι ακούστηκαν. Ποτέ. Είναι μια αποκάλυψη αυτό. Σας ευχαριστούμε βαθιά μέσα από την ψυχή μας σας το λέω. Θεωρώ ότι είναι στα όρια του world music αυτό το πράγμα, παρότι φαίνεται σε μερικούς λίγο κλασικό όλα αυτά, είναι πάρα πολύ ωραίο, πιστέψτε με, μπορείς να αισθανθείς ένα παγκόσμιο επίπεδο και να μεταφραστεί και να τραγουδηθεί. Είναι η ερμηνεία σας, είναι… πρώτη φορά ακούω Θεοδωράκη και να συγκινούμαι βαθιά, πώς να σας το πω.
Τώρα συγνώμη, που παίρνω τον λόγο αλλά σίγουρα τον πλημμυρίζει το συναίσθημα, είναι ένας μεγάλος δημιουργός και πολύ ευαίσθητος, γι’ αυτό και προσεγγίζει μ’ αυτόν τον τρόπο και κάνει μια πολύ υψηλή ερμηνεία του έργου του Μίκη. Θέλω να πω ότι δεν πρέπει να αισθάνεσαι ότι ο Μίκης θα χαρεί, εδώ είναι ότι κάνετε μία δουλειά, η οποία μπορεί να έχει μέλλον, δηλαδή συναντιούνται αυτά τα τραγούδια με το μέλλον τους, κατάλαβες πως το εννοώ, ότι θα πρέπει να τα βγάλετε με πολλή περηφάνια και δεν έχει σημασία τι θα πω εγώ, ο Μίκης κτλ. Ο Μίκης σαφώς θα συγκινηθεί, πολύ περισσότερο απ’ όλους μας αλλά σημασία έχει ο κόσμος, ο οποίος ακούει, έχει ακούσματα υπάρχει κόσμος, που ακούει αυτό το είδος της μουσικής, μα είναι τόσο ωραία τα λόγια κι όμορφα, μιλάνε στην ψυχή του ανθρώπου, λοιπόν πρέπει να τ’ αποκαλύπτετε αυτά συνέχεια, συνέχεια. Εσύ κάνεις ένα θαύμα κι είναι πολύ τυχερή η κι Σοφία, που είναι μαζί σου κι εσύ για την Σοφία. Αυτό είναι μια πολύ καλή ιστορία, πάρα πολύ καλή και έχει καλά αποτελέσματα.
Κάνατε τόσο ωραία της βραδιά μας αυτές τις δύσκολες μέρες, πανδαισία, ομορφιά».
Το διπλό cd «Συνάντηση ΙΙ» με τον Στέφανο Κορκολή και τη Σοφία Μανουσάκη είναι η προσωποποίηση του κανόνα που λέει πως η καλή μουσική επιβιώνει ανεξαρτήτως εποχής και καταστάσεων. Ενάμιση χρόνο μετά τον δίσκο «Συνάντηση», στον οποίο ακούστηκαν πολλά γνωστά και αγαπημένα κομμάτια του Μίκη Θεοδωράκη διασκευασμένα από τον Κορκολή και ερμηνευμένα από τη Μανουσάκη, έρχεται η «Συνάντηση ΙΙ» για να υπενθυμίσει στους μουσικόφιλους ακυκλοφόρητα στην Ελλάδα τραγούδια του Μίκη, αλλά και τραγούδια που χάθηκαν μέσα στη δίνη των μουσικών πληροφοριών των τελευταίων δεκαετιών. Έργα που ο ίδιος ο Θεοδωράκης χαρακτηρίζει «προδομένα».
Το πρώτο cd αφορά τον κύκλο «Μια θάλασσα γεμάτη μουσική» σε ποίηση Δήμητρας Μαντά, γραμμένο το 1987 στο Παρίσι. Το έργο αυτό δεν εκδόθηκε ποτέ στην Ελλάδα, εκδόθηκε, όμως, στη Γαλλία από γαλλική εταιρία με την ερμηνεία της Angelique Ionatos. Στη «Συνάντηση ΙΙ» ακούμε τα εικοσιένα κομμάτια μόλις με δύο όργανα και μια φωνή. Το πιάνο του Στέφανου Κορκολή και το βιολοντσέλο της Μαριλίζας Παπαδούρη «σμίγουν» με τη μεστή φωνή της Σοφίας Μανουσάκη στα τραγούδια που εξυμνούν κάθε μορφής έρωτα, με σύμμαχο τα όμορφα λόγια της Μαντά και τη μελωδικότητα της μουσικής του Θεοδωράκη. Ξεχωρίζουν τα «Τέτοια στιγμή», «Ο κύκλος του νερού», «Χρώματα νυχτερινά» και «Βαθιά στη μοίρα μου». Σίγουρα, το «Μια θάλασσα γεμάτη μουσική» έπρεπε να είχε κυκλοφορήσει στη χώρα μας εδώ και πολλά χρόνια, γιατί, δεν μπορεί εύκολα να ειπωθεί ότι μοιάζει με κάποιο παρόμοιο έργο του συνθέτη. Βέβαια, κάλλιο αργά παρά ποτέ, γιατί ο Στέφανος Κορκολής του έδωσε μια αμιγώς δική του πνοή, κάνοντάς το εντελώς σημερινό.
Ακούγοντας προσεκτικά το δεύτερο cd με τίτλο «Χαιρετισμοί», ένα χαμόγελο ικανοποίησης απλώνεται στα χείλη. Ο συγκεκριμένος κύκλος τραγουδιών σε ποίηση Γιάννη Θεοδωράκη και Αγγελικής Ελευθερίου γράφτηκε στο διάστημα 1978-1981 και κυκλοφόρησε με την ερμηνεία της Δήμητρας Γαλάνη. Ο Μίκης Θεοδωράκης πρότεινε στον Κορκολή και στη Μανουσάκη να μεταγράψουν αυτά τα τραγούδια μόνο με ένα πιάνο και μια φωνή. Το αποτέλεσμα ήταν κάτι παραπάνω από άψογο, αφού ο διεθνούς φήμης συνθέτης κατάφερε χωρίς πολλές αλλαγές να φέρει στα μέτρα του το έργο του Μίκη. Αυτό, βέβαια, συμβαίνει και στα δύο έργα, αλλά στους «Χαιρετισμούς» είναι ακόμα πιο εμφανές, αφού υπάρχουν κομμάτια ήδη γνωστά στο κοινό, κάνοντας πιο εύκολη τη σύγκριση με την πρώτη ηχογράφηση και τη σημερινή εκτέλεση.
Π.χ. μεγάλη έκπληξη είναι το τραγούδι «Μη με προδώσεις» σε ποίηση Γιάννη Θεοδωράκη που στο παρελθόν είχε κυκλοφορήσει με λόγια του Λευτέρη Παπαδόπουλου και δεν είναι άλλο από το «Κάποτε θα ‘ρθουν» που πρωτοερμήνευσε ο Παύλος Σιδηρόπουλος στην ταινία «Ο ασυμβίβαστος» (1979). Στη «Συνάντηση ΙΙ» το ακούμε με τη Σοφία Μανουσάκη, η οποία, το ερμηνεύει με απόλυτο σεβασμό και σεμνότητα, αλλά ταυτόχρονα με την κατάλληλη δυναμική στα ζητούμενα σημεία. Το ίδιο ισχύει και για όλα τα υπόλοιπα τραγούδια των δύο cd, απλά, σε αυτό το συγκεκριμένο τραγούδι, τόσο ο ανατριχιαστικός ήχος των πλήκτρων του πιάνου του Στέφανου Κορκολή, όσο και η ήρεμη δύναμη της Σοφίας Μανουσάκη, πραγματικά σκορπούν ρίγη συγκίνησης και χαράς για το μέλλον του τραγουδιού. Πολύ καλά σημεία είναι τα τραγούδια «Νύχτα μαγικιά» και «Χαίρε», ενώ αυτή η δισκογραφική δουλειά κλείνει με τα τέσσερα κομμάτια της «Μικρής σουίτας για πιάνο» του Μίκη Θεοδωράκη, παιγμένα από τον Κορκολή, αλλά εδώ δε χρειάζεται να ειπωθούν πολλά, αφού όλοι γνωρίζουμε τις σολιστικές δυνατότητες του αναφερόμενου πιανίστα και δημιουργού.
Καταλήγοντας, καλό θα ήταν να αναφερθεί ότι, ο πρώτος άνθρωπος που σχολίασε τον ολοκαίνουριο αυτόν διπλό δίσκο ήταν η Μαρία Φαραντούρη, η οποία παραβρέθηκε στην πρώτη από τις δύο παραστάσεις του Κορκολή και της Μανουσάκη που έγιναν πριν από λίγες μέρες στον Ιανό. Το Ogdoo.gr εξασφάλισε το ηχητικό ντοκουμέντο από την ομιλία της μεγάλης ερμηνεύτριας και σας το παρουσιάζει σε ηχητική και γραπτή μορφή.
«Δίνεις εσύ αυτήν την ερμηνεία, αυτή είναι η σωστή ερμηνεία, γιατί έχουμε ακούσει τόσους να διαχειρίζονται, ξέρεις, αυτόν τον πλούτο των μελωδιών του Μίκη κτλ., αλλά ξέρεις το κάνουν επιφανειακά κτλ. Τόσο βαθιά ερμηνεία κι από τους δυο σας, πραγματικά κι από τη φίλη μας, οπωσδήποτε, τη Μαριλίζα μας και τη Σοφία, είναι καταπληκτικό μια νέα γυναίκα να έχει τέτοια αισθαντικότητα ε; Κι εσύ, που δίνεις όλο το πρόσταγμα. Αυτό σπάνια το συναντάς. Αυτή είναι η αλήθεια και την λέμε, δεν μπορούμε να κάνουμε αλλιώς. Έχουμε αυτιά, έχουμε μάτια και βλέπουμε.
Δεν είναι ξεχασμένα (τα τραγούδια), αυτά είναι… μας τα αποκαλύπτετε πρώτη φορά. Δεν είναι λες και κάποτε παίχτηκαν κι ακούστηκαν. Ποτέ. Είναι μια αποκάλυψη αυτό. Σας ευχαριστούμε βαθιά μέσα από την ψυχή μας σας το λέω. Θεωρώ ότι είναι στα όρια του world music αυτό το πράγμα, παρότι φαίνεται σε μερικούς λίγο κλασικό όλα αυτά, είναι πάρα πολύ ωραίο, πιστέψτε με, μπορείς να αισθανθείς ένα παγκόσμιο επίπεδο και να μεταφραστεί και να τραγουδηθεί. Είναι η ερμηνεία σας, είναι… πρώτη φορά ακούω Θεοδωράκη και να συγκινούμαι βαθιά, πώς να σας το πω.
Τώρα συγνώμη, που παίρνω τον λόγο αλλά σίγουρα τον πλημμυρίζει το συναίσθημα, είναι ένας μεγάλος δημιουργός και πολύ ευαίσθητος, γι’ αυτό και προσεγγίζει μ’ αυτόν τον τρόπο και κάνει μια πολύ υψηλή ερμηνεία του έργου του Μίκη. Θέλω να πω ότι δεν πρέπει να αισθάνεσαι ότι ο Μίκης θα χαρεί, εδώ είναι ότι κάνετε μία δουλειά, η οποία μπορεί να έχει μέλλον, δηλαδή συναντιούνται αυτά τα τραγούδια με το μέλλον τους, κατάλαβες πως το εννοώ, ότι θα πρέπει να τα βγάλετε με πολλή περηφάνια και δεν έχει σημασία τι θα πω εγώ, ο Μίκης κτλ. Ο Μίκης σαφώς θα συγκινηθεί, πολύ περισσότερο απ’ όλους μας αλλά σημασία έχει ο κόσμος, ο οποίος ακούει, έχει ακούσματα υπάρχει κόσμος, που ακούει αυτό το είδος της μουσικής, μα είναι τόσο ωραία τα λόγια κι όμορφα, μιλάνε στην ψυχή του ανθρώπου, λοιπόν πρέπει να τ’ αποκαλύπτετε αυτά συνέχεια, συνέχεια. Εσύ κάνεις ένα θαύμα κι είναι πολύ τυχερή η κι Σοφία, που είναι μαζί σου κι εσύ για την Σοφία. Αυτό είναι μια πολύ καλή ιστορία, πάρα πολύ καλή και έχει καλά αποτελέσματα.
Κάνατε τόσο ωραία της βραδιά μας αυτές τις δύσκολες μέρες, πανδαισία, ομορφιά».
