Η επιστροφή του Νίκου Πορτοκάλογλου με πρωτότυπο υλικό, μακριά από διασκευές (του εαυτού του και άλλων) από μόνη της είναι χαρμόσυνο γεγονός. Η παρουσία του στο σύγχρονο ηχοτοπίο, από πολλές απόψεις, είναι σημαντική και αναγκαία. Σε μια παράξενη εποχή (και για τα μουσικά μας πράγματα), που το ίντερνετ και τα κοινωνικά δίκτυα έχουν την τάση να μεγαλοποιούν τις (όποιες) καλλιτεχνικές παραγωγές και περσόνες, η παρουσία των παλαιοτέρων μπορεί να λειτουργήσει ως βαρόμετρο και ως «πήχης» για τους νεότερους. Γιατί πλέον οι χαρακτηρισμοί έχουν χάσει το νόημά τους και την αξία τους.
Όλοι μεγάλοι, όλοι καταπληκτικοί, όλοι «καλλιτεχνάρες» και βέβαια (όπως λένε αφειδώς στα talent shows) όλοι «φωνάρες». Ήρεμα αγαπητοί μου. Θέλει κόπο, χιλιόμετρα και γαλόνια για να κερδίσεις τον υπερθετικό βαθμό. Κι ο Πορτοκάλογλου τον έχει κερδισμένο από καιρό.
Το «Εισιτήριο», λοιπόν, ο τελευταίος προσωπικός δίσκος του αγαπημένου τραγουδοποιού είναι μια δουλειά που «μαρτυρά» και κουβαλά τα χιλιόμετρα που έχει διανύσει ο δημιουργός της. Αυτό είναι και καλό και κακό. Από τη μια, ο γνώριμος ήχος με τα «γκάζια» στις κιθάρες να επιστρέφουν και να θυμίζουν κάτι από τα σπουδαία «Παιχνίδια με το διάβολο» (1996 – με διαφορά ο πιο αξιόλογος σόλο δίσκος του Πορτοκάλογλου) και από την άλλη ο ίδιος γνώριμος ήχος ως μειονέκτημα που στοιχειοθετεί το αμάρτημα (ύψιστο κατά πολλούς στην καλλιτεχνία) της επανάληψης. Ωστόσο, πραγματικά, τι άλλο θα μπορούσε να συμβεί; Για μένα, το «Εισιτήριο» είναι μια υπενθύμιση από πλευράς δημιουργού του. Σα να θέλει να μας επισημάνει τις διαφορές που ανέφερα στην προηγούμενη παράγραφο με τον πιο σίγουρο, αλλά και εμφατικό τρόπο. Σα να κρούει τον κώδωνα του κινδύνου στους νεότερους και το ακροατήριο, φωνάζοντας: είμαι ακόμα εδώ όπως με ξέρατε. Και το πετυχαίνει αυτό βαδίζοντας σε μονοπάτια γνώριμα. Στο πλευρό του έχει «επιστρατεύσει» καινούργιο πλήρωμα από μουσικούς αξιόλογους (Ηλίας Λαμπρόπουλος, βιολί – πνευστά, Βύρων Τσουράπης, μπάσο, Δημήτρης Καλονάρος, τύμπανα και Γιώργος Κουρέλης, πλήκτρα), παίζοντας ωστόσο ο ίδιος, εκτός από τις κιθάρες, και όλα τα υπόλοιπα. Ενδιαφέρουσα και η συμμετοχή της Αγάπης Διαγγελάκη που στο τραγούδισμά της ενσωματώνει κατιτίς από όλες τις προηγούμενες ερμηνεύτριες του Πορτοκάλογλου.
Η μεγάλη απογοήτευση του δίσκου, για μένα, είναι οι στίχοι στην πλειοψηφία τους. Κλισέ και αναμενόμενοι, πολλές φορές μοιάζουν να έχουν γραφτεί ίσα – ίσα για να εξυπηρετήσουν τις μουσικές που τους ντύνουν. Μπορείς να προβλέψεις τις ομοιοκαταληξίες από την πρώτη κιόλας ακρόαση του δίσκου, ενώ και η θεματολογία τους είναι περιορισμένη. Μια ωραία ιδέα, όπως το «Πανηγύρι», που προσπαθεί να θυμίσει ένα σύγχρονο «πάρτυ» (βλ. Κηλαηδόνη) χάνει στην εφαρμογή της από το συγκεκριμένο χαρακτηριστικό που διέπει τους στίχους όλης της δουλειάς. Χάνει και εν τέλει χάνεται. Από εκεί και πέρα, ξεχωρίζει το «Θα περάσει κι αυτό» ως ένα από τα λίγα σύγχρονα πολιτικά τραγούδια της κρίσης. Ασχέτως αν συμφωνεί ή διαφωνεί κανείς με τη θέση του, οφείλει να αναγνωρίσει στο δημιουργό του το θάρρος της γνώμης του. Άλλωστε, οι διαφωνίες πάντοτε πήγαιναν τα πράγματα μπροστά.
Εν κατακλείδι, το «Εισιτήριο» επανατοποθετεί τον Πορτοκάλογλου στην θέση που του ανήκει στα μουσικά μας πράγματα. Μοιάζει λιγουλάκι «απροπόνητος» και εκτός φόρμας, αλλά έχει ακόμα αρκετά από τα στοιχεία που τον ανέδειξαν σε κυρίαρχη μορφή ανάμεσα στους τραγουδοποιούς αυτού του τόπου.
Όλοι μεγάλοι, όλοι καταπληκτικοί, όλοι «καλλιτεχνάρες» και βέβαια (όπως λένε αφειδώς στα talent shows) όλοι «φωνάρες». Ήρεμα αγαπητοί μου. Θέλει κόπο, χιλιόμετρα και γαλόνια για να κερδίσεις τον υπερθετικό βαθμό. Κι ο Πορτοκάλογλου τον έχει κερδισμένο από καιρό.
Το «Εισιτήριο», λοιπόν, ο τελευταίος προσωπικός δίσκος του αγαπημένου τραγουδοποιού είναι μια δουλειά που «μαρτυρά» και κουβαλά τα χιλιόμετρα που έχει διανύσει ο δημιουργός της. Αυτό είναι και καλό και κακό. Από τη μια, ο γνώριμος ήχος με τα «γκάζια» στις κιθάρες να επιστρέφουν και να θυμίζουν κάτι από τα σπουδαία «Παιχνίδια με το διάβολο» (1996 – με διαφορά ο πιο αξιόλογος σόλο δίσκος του Πορτοκάλογλου) και από την άλλη ο ίδιος γνώριμος ήχος ως μειονέκτημα που στοιχειοθετεί το αμάρτημα (ύψιστο κατά πολλούς στην καλλιτεχνία) της επανάληψης. Ωστόσο, πραγματικά, τι άλλο θα μπορούσε να συμβεί; Για μένα, το «Εισιτήριο» είναι μια υπενθύμιση από πλευράς δημιουργού του. Σα να θέλει να μας επισημάνει τις διαφορές που ανέφερα στην προηγούμενη παράγραφο με τον πιο σίγουρο, αλλά και εμφατικό τρόπο. Σα να κρούει τον κώδωνα του κινδύνου στους νεότερους και το ακροατήριο, φωνάζοντας: είμαι ακόμα εδώ όπως με ξέρατε. Και το πετυχαίνει αυτό βαδίζοντας σε μονοπάτια γνώριμα. Στο πλευρό του έχει «επιστρατεύσει» καινούργιο πλήρωμα από μουσικούς αξιόλογους (Ηλίας Λαμπρόπουλος, βιολί – πνευστά, Βύρων Τσουράπης, μπάσο, Δημήτρης Καλονάρος, τύμπανα και Γιώργος Κουρέλης, πλήκτρα), παίζοντας ωστόσο ο ίδιος, εκτός από τις κιθάρες, και όλα τα υπόλοιπα. Ενδιαφέρουσα και η συμμετοχή της Αγάπης Διαγγελάκη που στο τραγούδισμά της ενσωματώνει κατιτίς από όλες τις προηγούμενες ερμηνεύτριες του Πορτοκάλογλου.
Η μεγάλη απογοήτευση του δίσκου, για μένα, είναι οι στίχοι στην πλειοψηφία τους. Κλισέ και αναμενόμενοι, πολλές φορές μοιάζουν να έχουν γραφτεί ίσα – ίσα για να εξυπηρετήσουν τις μουσικές που τους ντύνουν. Μπορείς να προβλέψεις τις ομοιοκαταληξίες από την πρώτη κιόλας ακρόαση του δίσκου, ενώ και η θεματολογία τους είναι περιορισμένη. Μια ωραία ιδέα, όπως το «Πανηγύρι», που προσπαθεί να θυμίσει ένα σύγχρονο «πάρτυ» (βλ. Κηλαηδόνη) χάνει στην εφαρμογή της από το συγκεκριμένο χαρακτηριστικό που διέπει τους στίχους όλης της δουλειάς. Χάνει και εν τέλει χάνεται. Από εκεί και πέρα, ξεχωρίζει το «Θα περάσει κι αυτό» ως ένα από τα λίγα σύγχρονα πολιτικά τραγούδια της κρίσης. Ασχέτως αν συμφωνεί ή διαφωνεί κανείς με τη θέση του, οφείλει να αναγνωρίσει στο δημιουργό του το θάρρος της γνώμης του. Άλλωστε, οι διαφωνίες πάντοτε πήγαιναν τα πράγματα μπροστά.
Εν κατακλείδι, το «Εισιτήριο» επανατοποθετεί τον Πορτοκάλογλου στην θέση που του ανήκει στα μουσικά μας πράγματα. Μοιάζει λιγουλάκι «απροπόνητος» και εκτός φόρμας, αλλά έχει ακόμα αρκετά από τα στοιχεία που τον ανέδειξαν σε κυρίαρχη μορφή ανάμεσα στους τραγουδοποιούς αυτού του τόπου.
