Ο Θωμάς Κωνσταντίνου είναι ένας από τους πιο ταλαντούχους μουσικούς της γενιάς του. Στο αίμα του κυλάει η μουσική και η έκφρασή της προκύπτει, μεταξύ άλλων, μέσα από την κομβική συμμετοχή του στα συγκροτήματα των ΤΑΚΙΜ και των Chronos όπου με δημιουργική ματιά παντρεύεται το κλασικό με τα νέα μουσικά ρεύματα.
Η συναυλία στο Μέγαρο Μουσικής όπου που Δήμητρα Γαλάνη & το Chronos Project συναντούν τους ΤΑΚΙΜ αποτέλεσε την αφορμή της συζήτησής μας.
Ποιες οι διαφορές ανάμεσα στους Chronos Project και τους Τακίμ;
Τόσο οι ΤΑΚΙΜ όσο και οι Chronos έχουμε μεγαλώσει στο ίδιο αστικό περιβάλλον, έχουμε ακούσει τα ίδια τραγούδια, έχουμε δει τις ίδιες ταινίες και έχουμε πάει στις ίδιες συναυλίες αλλά αυτό που μας κάνει να διαφέρουμε είναι η μουσική κατεύθυνση που έχουμε επιλέξει και που υπαγορεύτηκε από τα όργανα που παίζουμε. Οι ΤΑΚΙΜ ίσως κρατούν μέσα τους λίγο πιο έντονα εκείνες τις αναμνήσεις που συνδέονται με τη λαϊκή παράδοση, ενώ οι Chronos, χωρίς να αποποιούνται την «ελληνικότητα» τους, καλλιέργησαν το ταλέντο τους σε αμιγώς δυτικά πλάισια.
Η Δήμητρα Γαλάνη σαν ερμηνεύτρια και συνεργάτιδα;
Η Δήμητρα Γαλάνη πέρα από φωνητική αρτιότητα διαθέτει καθαρή ματιά, κάτι που προσωπικά εκτιμώ ιδιαίτερα. Έχει την ικανότητα να αποστασιοποιείται εγκαίρως από το καλλιτεχνικό έργο, ώστε να το διαχειρίζεται πιο σωστά, μακριά από περιττούς συναισθηματισμούς, αλλά και να παραμένει ταυτόχρονα συνδεδεμένη με την ουσία του.
Ποια σημεία την ενώνουν και ποια τη «χωρίζουν» από την Ελευθερία Αρβανιτάκη;
Έχοντας την τύχη να συνεργαστώ πολύ στενά και για πολλά χρόνια και με τις δυο, αυτό που είδα ήταν δυο εκ διαμέτρου αντίθετες προσεγγίσεις στον τρόπο ερμηνείας αλλά με πολλές κοινές αισθητικές αναφορές.
Ποιο μπορεί να είναι το μέλλον αυτών των συγκροτημάτων που μετέχεις στην ελληνική πραγματικότητα;
Όσο αυτά τα συγκροτήματα εξυπηρετούν, έκτος από την προσωπική τους ανάγκη, την ανάγκη του κοινού, που δεν γνωρίζει απαραίτητα μουσική ή δεν είναι μυημένο σε είδη, τάσεις κλπ τότε σίγουρα έχουν μέλλον αλλά και δυνατότητες μουσικής εξέλιξης.
Μπορούν οι μουσικοί να ασχολούνται μόνο με τα θέματα της μπάντας και να βιοπορίζονται ικανοποιητικά και αποκλειστικά από την παρουσία τους σε αυτήν;
Όσο δύσκολο κι αν φαίνεται, ειδικά στην Ελλάδα της κρίσης, θεωρώ πως είναι εφικτό για κάποιον να ζει ικανοποιητικά από τη δική του μπάντα, αρκεί να ιεραρχεί σωστά τις μουσικές και επαγγελματικές του προτεραιότητες και να αξιοποιεί τις ευκαιρίες που εμφανίζονται. Παρολαυτά στους ΤΑΚΙΜ δεν θα μπορούσαμε ποτέ να μιλάμε για αποκλειστικότητα γιατί αυτομάτως θα ακυρώναμε την πηγή της δύναμης μας, που είναι η συνεχής επαφή μας, ως μονάδες, με την πραγματικότητα, δηλαδή τα πανηγύρια, τους γάμους και τα γλέντια.
Ο πατέρας σου, πηγαίος ερμηνευτής, σε καμαρώνει;
Πρόκειται για έναν πολύ διακριτικό άνθρωπο, ο οποίος δεν επενέβη ποτέ για μουσικές υποδείξεις και παρατηρήσεις πόσο μάλλον για κοπλιμέντα. Επειδή προέρχεται από μια μουσική γενιά που δεν άκουγε πολλά «μπράβο» έτσι κι ο ίδιος δεν είναι ιδιαίτερα εκδηλωτικός απέναντι μου αλλά γνωρίζω πολύ καλά πως καμαρώνει και χαίρεται που συνεχίζω την οικογενειακή παράδοση.
Τι «προσθέτει» ένας χώρος όπως αυτός του Μεγάρου Μουσικής σε έναν μουσικό, σε μια παράσταση;
Τις περισσότερες φορές προσθέτει άγχος, κυρίως επειδή έχουμε συνδέσει αυτούς τους χώρους με την κλασσική μουσική και την σοβαροφάνεια κάτι που στην πραγματικότητα δεν ισχύει, γιατί είναι ένας χώρος όπως όλοι οι άλλοι. Η δυσκολία που εξ ορισμού υπάρχει σε αυτό τον χώρο είναι πάντοτε μια καλη ευκαιρία για έναν μουσικό να ξεπεράσει για λίγο το comfort zone του και να προσπαθήσει λίγο παραπάνω ώστε αυτό που κάνει να φτάσει «απέναντι» στον ακροατή.
Σε πανηγύρια, όμορφα, πηγαίνεις, είτε μαζί, είτε χωριστά απ’ τους Τακίμ;
Ο λόγος ύπαρξης των ΤΑΚΙΜ ήταν και παραμένει η παρέα, η οικογένεια. Η δουλειά που κάνουμε όσο κι αν μας αρέσει είναι πολύ δύσκολη και θέλει γερό στομάχι. Προσπαθούμε λοιπόν να μην δουλεύουμε τόσο πολύ ως ΤΑΚΙΜ σε πανηγύρια και σε δύσκολες συνθήκες ακριβώς για να μην φθείρουμε αυτή την ειδική σχέση που έχουμε μεταξύ μας, παρόλο που θα μπορούσαμε και μας το ζητάνε διαρκώς. Πολύ συχνά βεβαια συναντιόμαστε σε δουλειες, δυο ή τρεις από εμάς και σίγουρα είναι κάτι πολύ ευχάριστο να είσαι στο πατάρι με κάποιον που έχει τους ίδιους κωδικες με εσένα.
Σε φοβίζουν πράγματα και καταστάσεις στους μπερδεμένους, ειδικά στον τόπο μας, καιρούς που ζούμε;
Με φοβίζουν τα ψέματα, οι αυταπάτες και τα πολλά λόγια. Με φοβίζουν οι ταμπέλες και οι άνθρωποι που κουνάνε το δάχτυλο τους στοχοποιώντας τους άλλους. Προτιμώ τις πράξεις. Όπως και στη δουλειά μου δεν μου αρέσει να μιλάω για τη μουσική αλλά να πράττω τη μουσική έτσι και στη ζωή μου προτιμώ να υλοποιώ και όχι απλώς να φαντάζομαι.
Ενορχηστρώνεις «σκέψεις» άλλων, γράφεις και δικά σου;
Η ενορχήστρωση και η «παραγωγή» είναι κάτι που μου δίνει μεγάλη χαρά, ειδικά οι ώρες που περνάω μέσα στο στούντιο. Γραφω και δικά μου αλλά μέχρι τώρα δεν θεώρησα απαραίτητο να τα εκδώσω παρόλο που οι φίλοι μου πολλά χρονια τώρα με ενθαρρύνουν να το κάνω.
Ποιος ουτίστες και λαουτίστες αγαπάς;
Από Ουτίστες αγαπάω τον Μπαρμπα Νίκο Σαραγούδα και τον Ara Dinkjan και από λαουτιέρηδες τον Χριστόδουλο Ζουμπα.
Ευχαριστώ βαριά, που χρωστάς;
Στη Χαρούλα Αλεξίου και στον Χρήστο Νικολόπουλο που με πήραν από το χεράκι όταν ήμουν δεκαεννιά και με έκαναν επαγγελματία μουσικό, τοποθετώντας με, άθελα τους, για πάντα, στη χαραμάδα ανάμεσα στην παραδοσιακό και το έντεχνο-λαϊκό, κάτι που με βασανίζει ακόμα ομολογώ.
Το μετά σου ποιο ονειρεύεσαι να είναι;
Να δω τα παιδιά μου να μεγαλώνουν και να κάνουν αυτό που πραγματικά αγαπούν.
Η συναυλία στο Μέγαρο Μουσικής όπου που Δήμητρα Γαλάνη & το Chronos Project συναντούν τους ΤΑΚΙΜ αποτέλεσε την αφορμή της συζήτησής μας.
Ποιες οι διαφορές ανάμεσα στους Chronos Project και τους Τακίμ;
Τόσο οι ΤΑΚΙΜ όσο και οι Chronos έχουμε μεγαλώσει στο ίδιο αστικό περιβάλλον, έχουμε ακούσει τα ίδια τραγούδια, έχουμε δει τις ίδιες ταινίες και έχουμε πάει στις ίδιες συναυλίες αλλά αυτό που μας κάνει να διαφέρουμε είναι η μουσική κατεύθυνση που έχουμε επιλέξει και που υπαγορεύτηκε από τα όργανα που παίζουμε. Οι ΤΑΚΙΜ ίσως κρατούν μέσα τους λίγο πιο έντονα εκείνες τις αναμνήσεις που συνδέονται με τη λαϊκή παράδοση, ενώ οι Chronos, χωρίς να αποποιούνται την «ελληνικότητα» τους, καλλιέργησαν το ταλέντο τους σε αμιγώς δυτικά πλάισια.
Η Δήμητρα Γαλάνη σαν ερμηνεύτρια και συνεργάτιδα;
Η Δήμητρα Γαλάνη πέρα από φωνητική αρτιότητα διαθέτει καθαρή ματιά, κάτι που προσωπικά εκτιμώ ιδιαίτερα. Έχει την ικανότητα να αποστασιοποιείται εγκαίρως από το καλλιτεχνικό έργο, ώστε να το διαχειρίζεται πιο σωστά, μακριά από περιττούς συναισθηματισμούς, αλλά και να παραμένει ταυτόχρονα συνδεδεμένη με την ουσία του.
Ποια σημεία την ενώνουν και ποια τη «χωρίζουν» από την Ελευθερία Αρβανιτάκη;
Έχοντας την τύχη να συνεργαστώ πολύ στενά και για πολλά χρόνια και με τις δυο, αυτό που είδα ήταν δυο εκ διαμέτρου αντίθετες προσεγγίσεις στον τρόπο ερμηνείας αλλά με πολλές κοινές αισθητικές αναφορές.
Ποιο μπορεί να είναι το μέλλον αυτών των συγκροτημάτων που μετέχεις στην ελληνική πραγματικότητα;
Όσο αυτά τα συγκροτήματα εξυπηρετούν, έκτος από την προσωπική τους ανάγκη, την ανάγκη του κοινού, που δεν γνωρίζει απαραίτητα μουσική ή δεν είναι μυημένο σε είδη, τάσεις κλπ τότε σίγουρα έχουν μέλλον αλλά και δυνατότητες μουσικής εξέλιξης.
Μπορούν οι μουσικοί να ασχολούνται μόνο με τα θέματα της μπάντας και να βιοπορίζονται ικανοποιητικά και αποκλειστικά από την παρουσία τους σε αυτήν;
Όσο δύσκολο κι αν φαίνεται, ειδικά στην Ελλάδα της κρίσης, θεωρώ πως είναι εφικτό για κάποιον να ζει ικανοποιητικά από τη δική του μπάντα, αρκεί να ιεραρχεί σωστά τις μουσικές και επαγγελματικές του προτεραιότητες και να αξιοποιεί τις ευκαιρίες που εμφανίζονται. Παρολαυτά στους ΤΑΚΙΜ δεν θα μπορούσαμε ποτέ να μιλάμε για αποκλειστικότητα γιατί αυτομάτως θα ακυρώναμε την πηγή της δύναμης μας, που είναι η συνεχής επαφή μας, ως μονάδες, με την πραγματικότητα, δηλαδή τα πανηγύρια, τους γάμους και τα γλέντια.
Ο πατέρας σου, πηγαίος ερμηνευτής, σε καμαρώνει;
Πρόκειται για έναν πολύ διακριτικό άνθρωπο, ο οποίος δεν επενέβη ποτέ για μουσικές υποδείξεις και παρατηρήσεις πόσο μάλλον για κοπλιμέντα. Επειδή προέρχεται από μια μουσική γενιά που δεν άκουγε πολλά «μπράβο» έτσι κι ο ίδιος δεν είναι ιδιαίτερα εκδηλωτικός απέναντι μου αλλά γνωρίζω πολύ καλά πως καμαρώνει και χαίρεται που συνεχίζω την οικογενειακή παράδοση.
Τι «προσθέτει» ένας χώρος όπως αυτός του Μεγάρου Μουσικής σε έναν μουσικό, σε μια παράσταση;
Τις περισσότερες φορές προσθέτει άγχος, κυρίως επειδή έχουμε συνδέσει αυτούς τους χώρους με την κλασσική μουσική και την σοβαροφάνεια κάτι που στην πραγματικότητα δεν ισχύει, γιατί είναι ένας χώρος όπως όλοι οι άλλοι. Η δυσκολία που εξ ορισμού υπάρχει σε αυτό τον χώρο είναι πάντοτε μια καλη ευκαιρία για έναν μουσικό να ξεπεράσει για λίγο το comfort zone του και να προσπαθήσει λίγο παραπάνω ώστε αυτό που κάνει να φτάσει «απέναντι» στον ακροατή.
Σε πανηγύρια, όμορφα, πηγαίνεις, είτε μαζί, είτε χωριστά απ’ τους Τακίμ;
Ο λόγος ύπαρξης των ΤΑΚΙΜ ήταν και παραμένει η παρέα, η οικογένεια. Η δουλειά που κάνουμε όσο κι αν μας αρέσει είναι πολύ δύσκολη και θέλει γερό στομάχι. Προσπαθούμε λοιπόν να μην δουλεύουμε τόσο πολύ ως ΤΑΚΙΜ σε πανηγύρια και σε δύσκολες συνθήκες ακριβώς για να μην φθείρουμε αυτή την ειδική σχέση που έχουμε μεταξύ μας, παρόλο που θα μπορούσαμε και μας το ζητάνε διαρκώς. Πολύ συχνά βεβαια συναντιόμαστε σε δουλειες, δυο ή τρεις από εμάς και σίγουρα είναι κάτι πολύ ευχάριστο να είσαι στο πατάρι με κάποιον που έχει τους ίδιους κωδικες με εσένα.
Σε φοβίζουν πράγματα και καταστάσεις στους μπερδεμένους, ειδικά στον τόπο μας, καιρούς που ζούμε;
Με φοβίζουν τα ψέματα, οι αυταπάτες και τα πολλά λόγια. Με φοβίζουν οι ταμπέλες και οι άνθρωποι που κουνάνε το δάχτυλο τους στοχοποιώντας τους άλλους. Προτιμώ τις πράξεις. Όπως και στη δουλειά μου δεν μου αρέσει να μιλάω για τη μουσική αλλά να πράττω τη μουσική έτσι και στη ζωή μου προτιμώ να υλοποιώ και όχι απλώς να φαντάζομαι.
Ενορχηστρώνεις «σκέψεις» άλλων, γράφεις και δικά σου;
Η ενορχήστρωση και η «παραγωγή» είναι κάτι που μου δίνει μεγάλη χαρά, ειδικά οι ώρες που περνάω μέσα στο στούντιο. Γραφω και δικά μου αλλά μέχρι τώρα δεν θεώρησα απαραίτητο να τα εκδώσω παρόλο που οι φίλοι μου πολλά χρονια τώρα με ενθαρρύνουν να το κάνω.
Ποιος ουτίστες και λαουτίστες αγαπάς;
Από Ουτίστες αγαπάω τον Μπαρμπα Νίκο Σαραγούδα και τον Ara Dinkjan και από λαουτιέρηδες τον Χριστόδουλο Ζουμπα.
Ευχαριστώ βαριά, που χρωστάς;
Στη Χαρούλα Αλεξίου και στον Χρήστο Νικολόπουλο που με πήραν από το χεράκι όταν ήμουν δεκαεννιά και με έκαναν επαγγελματία μουσικό, τοποθετώντας με, άθελα τους, για πάντα, στη χαραμάδα ανάμεσα στην παραδοσιακό και το έντεχνο-λαϊκό, κάτι που με βασανίζει ακόμα ομολογώ.
Το μετά σου ποιο ονειρεύεσαι να είναι;
Να δω τα παιδιά μου να μεγαλώνουν και να κάνουν αυτό που πραγματικά αγαπούν.
