Σωτήρης-Νικόλας Κάσσος: Η μουσική έχει ακρίβεια, αυθορμητισμό, ψυχή και λογική

Συνέντευξη του συνθέτη του «REQUIEM για έναν Πολεμιστή»
logo radio
Ogdoo web radio
Live
 
Ήταν απόγευμα, το σκοτάδι είχε αρχίσει να διαδέχεται το φως, σε κάποια περιοχή της Αθήνας, όταν ο Σωτήρης-Νικόλας Κάσσος αποφάσισε πως θέλει να έχει τον πλήρη έλεγχο στην τέχνη της μουσικής.

Σπούδασε στη Σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, αλλά τον κέρδισε η μουσική, η οποία συνδυάζει ακρίβεια και αυθορμητισμό και ψυχή και λογική. Αφιερώθηκε στη λόγια μουσική, που μπορεί να αξιοποιηθεί με σύνθετους τρόπους, αλλά παραμένει ουσιώδης, όμορφη και μπορεί να αφηγείται ιστορίες.

Ο Σωτήρης-Νικόλας Κάσσος μουσικοσυνθέτης, ιδρυτής και καλλιτεχνικός διευθυντής των μουσικών συνόλων Jerax σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ μίλησε για το πεδίο έρευνας του, την προσδοκία του οι επόμενες γενιές να έρθουν πιο κοντά στις ορχήστρες και στα κλασικά όργανα μουσικής και το νέο του έργο, τη μουσικοχορευτική παράσταση «REQUIEM για έναν Πολεμιστή» στη δημιουργία του οποίου τον ενέπνευσε η νίκη της ανθρωπότητας στον πόλεμο θνητότητας των πολιτισμών που θα σημάνει το τέλος της ανάγκης ύπαρξης μαχητών.

Είναι μία ιστορία για τις δοκιμασίες, στις οποίες υποβάλλονται, για τις μάχες που δίνουν οι άνθρωποι, για τη μεταστοιχείωση του Πολεμιστή σε κάτι ανώτερο, σε Άγγελο, υπογράμμισε ο συνθέτης παροτρύνοντας το κοινό να ανατρέξει στην επική ταινία επιστημονικής φαντασίας του Κρίστοφερ Νόλαν «Interstellar» προτού δει τη παράσταση.

Ακολουθεί η συνέντευξη του Σωτήρη Νικόλα Κάσσου στην Κατερίνα Γιαννίκη
13662048 1759712560980675

Ερ: Πότε αποφασίσατε να ασχοληθείτε με τη μουσική και πότε δημιουργήθηκε το μουσικό σύνολο Jerax;

Απ: Μπορεί να έχω ξεχάσει ημερομηνία, ώρα, χρονολογία, όμως θυμάμαι το συναίσθημα. Θυμάμαι το παλιό μου σπίτι στην Αθήνα, το σκοτάδι να μακραίνει, άρα ήταν απόγευμα. Θυμάμαι που ήμουν ειλικρινής με τον εαυτό μου καθώς πήρα την απόφαση αυτή, γνωρίζοντας όλες τις δυσκολίες. Ιδιαίτερα την απόφαση να αρχίσω από το μηδέν, αφού μέχρι τότε ήδη έγραφα για rock και metal σχήματα. Όμως πάρθηκε η απόφαση τότε ότι ήθελα τον πλήρη έλεγχο στην τέχνη της μουσικής. Αυτό απαιτούσε εργασία και μελέτη. Και να 'μαστε. Η πορεία ακόμη συνεχίζεται. Μέσα σε αυτό τον δρόμο γεννήθηκαν και οι Jerax. Με φίλους και κυρίως, συνεργάτες, συζητούσαμε πολλές φορές για το όραμά μας για μια Ελλάδα πρωτοπόρο στην έρευνα για νέα μουσικά ιδιώματα, για ένα προϊόν πολιτισμού εξαγώγιμο και άρα μοναδικό. Ξεκινήσαμε από το μηδέν πριν τέσσερα χρόνια, και πλέον έχουμε δημιουργήσει ένα σημαντικό δίκτυο συνεργατών που εργάζονται για αυτό τον σκοπό, μουσικούς και μη. Είναι πραγματικά συγκινητικό και αισιοδοξούμε.

Ερ: Ασχολείστε με τη μουσική από μικρή ηλικία αλλά σπουδάσατε μαθηματικά, πώς αλληλεπιδρούν μεταξύ τους;

Η μουσική είναι τέχνη και επιστήμη. Έχει ακρίβεια αλλά και αυθορμητισμό. Ψυχή και λογική. Προσωπικά θεωρώ πως μεγαλύτερη σημασία στην μουσική έχει η μαθηματική σκέψη και η αντίληψη της φυσικής. Δε φτάνει να είναι κάποιος καλός στα μαθηματικά για να δημιουργήσει καλή μουσική. Χρειάζεται να εμπνεύσει ψυχή μέσα της και άρα πρέπει κάθε κομμάτι να γίνεται αναπόσπαστο μέρος της φύσης.

Ερ: Ποια είναι τα πεδία έρευνά σας, σε ποια χρονική περίοδο και σε ποιο μουσικό πολιτισμό έχετε εστιάσει;

Απ: Η πρόοδος της σύγχρονης λόγιας μουσικής, ιδιαίτερα μιας νέας τονικότητας. Θεωρώ πως αυτό το παρακλάδι της λόγιας μουσικής ή αλλιώς της κλασικής είναι αυτό που έχει δυνατότητα να μπει πιο εύκολα στις καρδιές όλων των ανθρώπων, χωρίς να απαιτείται η κλασική και γνωστή πλέον προσπάθεια εξαναγκασμένης πειθούς. Με αυτή τη μουσική μπορεί κάποιος να περάσει νοήματα, να αφηγηθεί ιστορίες, να την χρησιμοποιήσει με χίλιους δυο περίπλοκους τρόπους, αλλά συνάμα να παραμένει όμορφη και ουσιώδης στο πρώτο άκουσμα ακόμη και για αυτόν που ακόμη δεν έχει εντρυφήσει τόσο στη μουσική γλώσσα. Πιστεύω λοιπόν πως ωριμάσαμε αρκετά ώστε να παραδεχτούμε πως ο βασιλιάς είναι γυμνός, να απορρίψουμε όλα αυτά τα ρεύματα του δυσνόητου εντυπωσιασμού που στην πραγματικότητα είναι ένα συνονθύλευμα ήχων πακεταρισμένων σε ένα περιτύλιγμα πρόζας σοφισμού και να προχωρήσουμε σε ουσιαστική λόγια μουσική που θα φέρει ξανά τις επόμενες γενιές κοντά στις ορχήστρες, στα κλασικά όργανα και την τόσο μακριά παράδοση που κρατάμε ζωντανή. Την παράδοση της εσωτερικής μουσικής, αυτής που εκφράζει ό,τι πιο ευγενές έχει ο άνθρωπος μέσα του.

Ερ: Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης για το νέο σας έργο, τη μουσικοχορευτική παράσταση, REQUIEM για έναν Πολεμιστή;

Απ: Σε απλούς όρους είναι η πορεία του ανθρώπινου πολιτισμού προς το μέλλον. Ατομικά πολεμάμε από την πρώτη στιγμή που θα έρθουμε στον κόσμο έως ότου πεθάνουμε. Το ίδιο συμβαίνει και σε έναν πολιτισμό. Ο παγκόσμιος, ανθρώπινος πολιτισμός περνά τις ίδιες καταστάσεις. Πρέπει όλη η ανθρωπότητα να μάθει πώς θα νικήσει σε αυτό τον πόλεμο της θνητότητας των πολιτισμών. Καλούμαστε να οικοδομήσουμε έναν κόσμο, ο οποίος θα πρέπει να ξεπεράσει τον εαυτό του. Αυτό θα είναι και το τέλος των πολέμων και θα παιχτεί το πραγματικό ρέκβιεμ του πολεμιστή, γιατί θα έχει σταματήσει η ανάγκη της ύπαρξης των πολεμιστών. Μη ξεχνάμε. Το μέλλον μας βρίσκεται στα αστέρια. Όλοι μαζί θα τα καταφέρουμε, ή θα χαθούμε προσπαθώντας.

Ερ: Είναι η πρώτη φορά που εντάσσετε την τέχνη του χορού σε ένα έργο σας;

Απ: Το έχουμε κάνει και στο παρελθόν με μεγάλη επιτυχία. Αν γυρίσουμε πίσω και κοιτάξουμε τί κάνανε οι πρόγονοί μας, θα δούμε ότι η ένωση της μουσικής με το χορό, δύναται να εκφράσει πολύ δυνατά νοήματα και να μεταδώσει με σπουδαίο τρόπο μηνύματα και συναισθήματα.

Ερ: Ποια είναι τα θέματα που προβάλλονται στην παράσταση;

Απ: Η παράσταση είναι ένα αλχημιστικό δράμα. Τα πάντα είναι συμβολικά. Στερεώνεται ένας κόσμος μέσα στον οποίο θα προετοιμαστεί ο χαρακτήρας του πολεμιστή για να μεταστοιχειωθεί σε κάτι ανώτερο. Σε αυτό θα τον βοηθήσει ο άγγελος, ο οποίος γίνεται ο οδηγός του. Θα του δώσει όμως ένα σκληρό μάθημα πριν τα καταφέρει.

Ερ: Με ποιον από τους κεντρικούς ήρωες θεωρείτε ότι έχετε περισσότερα κοινά στοιχεία;

Απ: Οι ήρωες ως αρχέτυπα ξεπερνούν τους τύπους των χαρακτήρων και των προσωπικοτήτων των ανθρώπων. Ο πολεμιστής είμαστε όλοι μας. Αυτός εκφράζει όλα τα στοιχεία που μοιραζόμαστε ως όντα. Ο άγγελος είναι κάτι άλλο. Κάτι ίσως πέρα από εμάς. Ίσως και ένα μέρος μας. Η ταινία «Interstellar» δίνει πολύ ωραία μια ερμηνεία πάνω σε αυτό. Ξαναδείτε την πριν ή αφού έρθετε στην παράσταση.

Ερ: Ποια είναι τα μηνύματα που εισπράττετε από τους θεατές της παράστασης; Στόχος σας είναι να προβληματίζονται, να είναι το έργο αφορμή για σκέψη; Δέχεστε την κριτική τους;

Απ: Είμαι ήδη χαρούμενος για το γεγονός πως η μουσική λαμβάνει πάντα τα θετικότερα των σχολίων. Θεωρώ πως έχει πετύχει τον σκοπό της. Αυτή είναι μια παράσταση συμπυκνωμένων νοημάτων και φιλοσοφικών ζητημάτων. Σίγουρα θα προβληματίσει αλλά είμαι σίγουρος για κάτι άλλο. Τα μηνύματα που θα πάρει ο θεατής θα δουλέψουν μέσα του χωρίς να το γνωρίζει. Θα αρχίσει να τα πιάνει σε στιγμές μέσα στην ζωή του που θα του συμβαίνουν τα αντίστοιχα δρώμενα. Μια λέξη που μπορεί να ακούσει, μια συζήτηση, μια εμπειρία, κάτι που θα του κάνει «κλικ» και θα θυμηθεί την παράσταση που είδε τότε. Είμαι σίγουρος για αυτό. Μας έχει ήδη συμβεί.

Ερ: Ποιο τραγούδι/μουσικό κομμάτι θα επιλέγατε για το soundtrack της ζωής σας;

Απ: Ίσως το κομμάτι Victricem Manum Tuam. Προς το παρόν.

Ερ: Για ποιο κινηματογραφικό έργο θα θέλατε να είχατε γράψει τη μουσική;

Απ: Για το Προμηθέας Δεσμώτης, όταν θα γυριστεί!

Ερ: Πόσο σημαντική είναι η εξωτερική εμφάνιση για έναν μουσικό, παρακολουθείτε τις τάσεις της μόδας;

Απ: Η εξωτερική εμφάνιση είναι σημαντική για όλους. Καθρεπτίζει τον εσωτερικό κόσμο. Εάν το εσωτερικό είναι ισορροπημένο, καλαίσθητο, λογικό και ελεύθερο, αυτό αντικατοπτρίζεται και στον τρόπο με τον οποίο διαλέγει να επ-ενδυθεί. Καλές είναι και οι τάσεις της μόδας, όμως χρειάζεται κριτική ματιά σύμφωνα με αυτά που είπαμε.

Η μουσική του Σωτήρη - Νικόλα Κάσσου έχει τις βάσεις της στην κλασική, το μπαρόκ καθώς και τη μινιμαλιστική μουσική. Στα πεδία έρευνάς του εντάσσονται οι δυνατότητες μείξης πρώιμης δυτικής και βυζαντινής μουσικής με τα πιο μοντέρνα ιδιώματα. Υπήρξε συνεργάτης του Μουσείου Μακρονήσου και του Αρχαιολογικού Μουσείου Καρδίτσας. Είναι μέλος του Ομίλου Φίλων της UNESCO και της Delian Society - Κοινότητα με σκοπό την προώθηση της τονικής μουσικής.

Στην παράσταση «REQUIEM για έναν Πολεμιστή» που παρουσιάζεται στην Αθήνα, στο θέατρο Παραμυθίας τις επόμενες δύο Κυριακές 9 και 16 Δεκεμβρίου σε σύνθεση Σωτήρη-Νικόλα Κάσσου, χορογραφία Μαρίας Παντελάκη τη σκηνοθετική επιμέλεια έχει ο Παναγιώτης Μπιζούτης και συμμετέχουν το κουαρτέτο εγχόρδων Jerax (Ηλίας Γυφτονικολός: Βιολί, Κωνσταντίνα Μπάλλα: Βιολί, Ιζαμπέλα Ελένη Χατζηιωάννου: Βιόλα, Μυρτώ Ξηρουχάκη: Τσέλο) και οι χορεύτριες Καστελιώτη Έλενα-Δανάη και Κωνσταντέλλου Βασιλική.

ΤΟ OGDOO.GR ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

Το τραγούδι αλλιώς, στο email σας!

Ενημερωθείτε πρώτοι για τα τελευταία νέα στο χώρο της καλής μουσικής!