Γιάννης Βελισσαρίδης: «Ο Μάνος Ελευθερίου ήταν ίσως ο πιο αντιφωτογραφικός καλλιτέχνης»

(VIDEO & PHOTOS) Ένας από τους καλύτερους πορτρετίστες της τελευταίας 35τίας, καλλιτεχνικός φωτογράφος, μιλά στο Οgdoo.gr.
logo radio
Ogdoo web radio
Live
 
08/09/2019

ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ

Γιάννης Αλεξίου
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Η ανάγνωση ενός καλού βιβλίου είναι ένα συναρπαστικό συναίσθημα που το ζεις όσο κρατάει, μετά δύσκολα θυμάσαι πράγματα, τα περισσότερα μένουν μέσα σου. Η φωτογραφία είναι άλλο πράγμα. Μπορεί να αποτυπώσει ένα ολόκληρο βιβλίο και να μείνει στη μνήμη σου όσα χρόνια κι αν περάσουν. Ακόμη να σου θυμίσει μια ολόκληρη εποχή αν την ξαναδείς κάπου. Για να καταφέρει μια εικόνα να σου κεντρίσει την προσοχή στην εποχή μας πρέπει να περιέχει το κάτι διαφορετικό από την ευκολία των φωτογραφήσεων μέσω των δυνατοτήτων που σου δίνει η τεχνολογία και η έκρηξη των gadgets. Βασικά χρειάζεται ο φωτογράφος να διαθέτει φαντασία, πάθος και να βλέπει εικόνες που δεν βλέπει ένα φυσιολογικό μάτι.

Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά συγκεντρώνει ο Γιάννης Βελισσαρίδης. Ένας από τους καλύτερους πορτρετίστες της τελευταίας 35τίας. Καλλιτεχνικός φωτογράφος. Έχει φωτογραφίσει σημαντικές προσωπικότητες στο χώρο των Τεχνών (μουσική, χορός, θέατρο). Φωτογραφίες του από γνωστούς Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες έχουν κοσμήσει εξώφυλλα δίσκων, άρθρα στον Τύπο, καθώς και εκθέσεις φωτογραφίας.

Πάντα δοκίμαζε νέες μεθόδους και προσέγγιζε με σοβαρότητα και πολύ μεράκι κάθε δουλειά του. Δεν στεκόταν στο συνηθισμένο κι έψαχνε νέες μεθόδους είτε δούλευε μέσα στο υπερσύγχρονο και ατμοσφαιρικό στούντιό του στη Καισαριανή και τώρα στου Ζωγράφου, είτε σε εξωτερικούς χώρους που η φωτογράφησή του σου έδινε την αίσθηση υπερπαραγωγής.

Σήμερα μοιράζει το χρόνο του μεταξύ Αθήνας και των αγαπημένων του Παξών αναζητώντας πάντα νέες καλλιτεχνικές φόρμες. Από το 2012 ξεκίνησε με ενθουσιασμό την ενασχόληση του με την κινηματογράφηση και τη σκηνοθεσία σε videoclip και documentaries, μεταφέροντας την πολυετή εμπειρία του στην κινούμενη εικόνα, με εφευρετικότητα και δημιουργικότητα.

Οι εκθέσεις του πάντα ήταν είναι ένα καλλιτεχνικό γεγονός. Στην ερχόμενη έκθεσή του «True Lies», ο Γιάννης Βελισσαρίδης δίνει μία εναλλακτική, αιχμηρή ματιά στην έννοια της ομορφιάς μέσα από την παράτολμη χρήση ιατρικών εργαλείων. Ακροβατεί ανάμεσα στο αληθινό και ψεύτικο με τρόπο σοκαριστικό και εντυπωσιακό.
NATASA BOFILIOU VELISSARIDIS
Με αφορμή την έκθεσή του αυτή που είναι κάτι πολύ ιδιαίτερο στην πορεία του, μιλήσαμε για όλα αυτά που αφορούν το καλλιτεχνικό του έργο.

Ποιο ήταν το ερέθισμα του θέματος της φωτογραφικής σου έκθεσης «True Lies»;
Το ερέθισμα από το οποίο ξεκίνησε η ιδέα της έκθεσης είναι η ματαιοδοξία της ομορφιάς, του φαίνεσθε, του κυνηγιού των like στα social media, όλο αυτό το ψέμα που ζούμε σε αντίθεση με την αλήθεια μας, του καθένα ξεχωριστά. Αναζητούμε με πάθος τη δόξα, την ομορφιά, την επιτυχία και την αποδοχή. Οικοδομούμε το μύθο της σταδιοδρομίας, της γλυκιάς ζωής και της άτρωτης ύπαρξης μες στην απατηλή λάμψη του φαίνεσθε. Απολαμβάνουμε τις μέρες μας σε ορισμένες δόσεις: οικογενειακή ευτυχία, ταξίδια, σεξ, χρήματα. Αισθανόμαστε ασφαλείς μέσα στο κέλυφος της αμεριμνησίας κι όταν το κακό, με την μορφή της αρρώστιας χτυπήσει την πόρτα μας, αντιλαμβανόμαστε πως ήμασταν ανοχύρωτοι απέναντι στη συμφορά.

Τι είναι αυτό που παρατήρησε το έμπειρο μάτι σου στην κοινωνία που ζούμε και αποτύπωσες στο φακό σου;
Τα ψέματα φυσικά… Ψέματα παντού: στους γονείς μας, στα παιδιά μας, στους συντρόφους, στο αφεντικό, στους φίλους, στον εραστή μας… Με ψέματα ξεγελάμε ακόμα και τον ίδιο μας τον εαυτό. Κι έτσι διαιωνίζουμε το νοσηρό μας παιχνίδι - τις ψεύτικες αλήθειες. Είναι δυσδιάκριτο το όριο του αληθινού από το ψεύτικο, οι σχέσεις πολλές φορές είναι υποκριτικές μέχρι τη στιγμή που τραβάμε την «κουρτίνα» των αποκαλύψεων και τότε αυτό που θα δούμε δεν θα μας αρέσει. Από την άλλη υπάρχει καχυποψία στο αληθινό και το αυθεντικό. Η «μπέσα» σπανίζει και θεωρείται «κουσούρι».

Η έκθεση αυτή τι ιδιαιτερότητα έχει για σένα μετά από τόσες εκθέσεις που έχεις κάνει; Είναι ξεχωριστή στιγμή στην καριέρα σου;
Είναι η πρώτη φορά που δείχνω πορτραίτο. Δεν έχω εκθέσει ξανά συλλογή με πορτραίτα. Από την άλλη, θέλησα να περάσω και ένα μήνυμα με τις φωτογραφίες μου στον κόσμο που θα έρθει να τις δει και να προβληματιστεί. Δεν ήθελα απαραίτητα οι φωτογραφίες μου να αρέσουν. Αυτό ήταν απλό. Κάθε έκθεση είναι ξεχωριστή στιγμή διότι εκθέτεις και εκτίθεσαι στα μάτια και τις γνώμες του κοινού. Άλλωστε δεν εκθέτω συχνά, οι εκθέσεις απαιτούν δημιουργικό άγχος και προσήλωση.
KATERINA PAPOUTSAKH
Πού γεννήθηκες και πότε; Υπήρχε καλλιτεχνική φλέβα στην οικογένεια;
Γεννήθηκα στη Θεσσαλονίκη το 1967, μεγάλωσα στην επαρχία (Βέροια) σε αγροτική οικογένεια και ενασχόλησή μας ήταν οι αγροτικές καλλιέργειες, ροδάκινα, καπνός. Καλλιτεχνική φλέβα δεν υπήρχε. Κανείς στους συγγενείς μου ή στον περίγυρό μου δεν είχε σχέση με την τέχνη ή το επάγγελμα της φωτογραφίας. Στην ελληνική ύπαιθρο η τέχνη ήταν έως ανύπαρκτη τη δεκαετία του ‘70 ή του ‘80. Τα ερεθίσματα λιγοστά. Έπρεπε να κάνεις τη δική σου επανάσταση για να βρεις το δρόμο σου. Η μουσική έπαιξε σημαντικό ρόλο στη ζωή μου και στην ενασχόλησή μου με τη φωτογραφία. Από μικρός άκουγα Σαββόπουλο, Χατζιδάκι, Vivaldi και Bach. Στη γειτονιά μου στο χωριό έκαναν πρόβες τα Μωρά στη Φωτιά πριν γίνουν καν γκρουπ και πήγαινα σκαστός με ένα μπουκάλι αλκοόλ κλεμμένο από την κάβα του σπιτιού μου. Έτσι η ροκ είχε αρχίσει να μου δίνει βιώματα. Αργότερα όταν ξεκίνησα να ασχολούμαι με τη φωτογραφία, με το χαρτζιλίκι μου αγόραζα γαλλικά περιοδικά φωτογραφίας (κάθε μήνα) και χανόμουν στις εικόνες, τα μοντέλα αλλά και τους φωτογράφους αυτών, χωρίς να ξέρω ούτε μια λέξη γαλλικά!

Πώς ξεκίνησες να ασχολείσαι επαγγελματικά με τη φωτογραφία και κάτω από τι συνθήκες μπήκες στη δουλειά;
Φωτογραφία έμαθα για να μην παίρνω χαρτζιλίκι από τον πατέρα μου και να μην εξαρτιέμαι από αυτόν. Ξεκίνησα το 1984 σε ένα φωτογραφείο της Βέροιας κάνοντας το βοηθό. Μου έδιναν και μια μηχανή και μου έλεγαν «τράβα»! Και ‘γω τραβούσα και τραβούσα… Παιδί τότε 17 χρονών. Παρελάσεις, γάμους, βαπτίσεις, πάρτι. Αργότερα ο πατέρας μου μού αγόρασε την πρώτη μου φωτογραφική μηχανή, μια Cannon και ήταν για χρόνια το απαραίτητο αξεσουάρ μου όταν έβγαινα στην πόλη της Βέροιας. Σύντομα οι καλλιτεχνικές μου αναζητήσεις με έβαλαν να ψάχνω νέα ερεθίσματα στη φωτογραφία, δεν αρκούμουν σε αυτά που έκανα ως μαθητευόμενος και άρχισα να ασχολούμαι με το πορτραίτο, το γυμνό, τον σκοτεινό θάλαμο και τη φωτογραφία τέχνης. Ποτέ δεν πίστεψα στην εξειδίκευση. Στα 21 μου δίδασκα φωτογραφία τέχνης στη νομαρχιακή επιτροπή λαϊκής επιμόρφωσης Ν.Ε.Λ.Ε. σε δυο τμήματα. Το 1990, με σκοπό να παρακολουθήσω ένα φωτογραφικό σεμινάριο κατέβηκα στην Αθήνα, αρχικά για έξι μήνες με στόχο να ξαναγυρίσω στη Βέροια και να συνεχίσω να διδάσκω, αλλά έμεινα 29 χρόνια στη μαγική πόλη, η οποία με ανέδειξε και εκμεταλλεύτηκα κάθε ευκαιρία που μου δόθηκε. Πρώτη η δισκογραφική εταιρεία LYRA κυριολεκτικά με άρπαξε και από τότε δούλεψα με όλες τις δισκογραφικές εταιρείες της Ελλάδας.
ELEONORA MELETH
Υπήρξε κάποιος που σε παρότρυνε κι έπαιξε σημαντικό ρόλο να πάρεις την απόφαση αυτή και ήταν κατά ένα τρόπο δάσκαλός σου;
Ναι υπήρχε! Λεγόταν Τάκης Εμπορίδης και είχε το Φώτο Παλλάς στη Βέροια. Ήταν ο πρώτος μέντοράς μου όταν ήμουν 17 χρονών. Μου έδινε φωτογραφικές μηχανές για να μάθω, φιλμ και αρκετό πάθος και επιβράβευση όταν έβλεπε τις φωτογραφίες που είχα τραβήξει. Μου φερόταν σαν πατέρας, ενώ ήταν ο εργοδότης - δάσκαλός μου. Το καλοκαίρι εκείνης της χρονιάς μου δάνεισε μια φωτογραφική μηχανή 6Χ6 διότι θα πήγαινα στην Κω διακοπές με τους φίλους μου. Όσο ήμουν στην Κω, σκοτώθηκε σ’ ένα δυστύχημα. Όταν το έμαθα γύρισα πίσω στη Βέροια. Ένιωσα σαν να μου φεύγει η γη κάτω από τα πόδια. Ευτυχώς ο πατέρας μου, με έμαθε από παιδί να έχω πείσμα και συνέχισα την αναζήτηση μου στον υπέροχο κόσμο της φωτογραφίας.

Πώς κατάφερες να ανοίξεις τους ορίζοντές σου και να παρουσιάζεις χρόνο με το χρόνο μια διαφορετική οπτική εξελίσσοντας τη φωτογραφία;
Με μεράκι, αγωνία, απογοητεύσεις, Μούσες, εμπειρία, χαρά, ευγνωμοσύνη. Μου άρεσαν πολλά είδη φωτογραφήσεων, υπήρχε ποικιλία θεμάτων και πελατών, ήταν πολύ καλή εποχή. Την εποχή του φιλμ οι πελάτες μας έδειχναν τυφλή εμπιστοσύνη, απλά μας ανέθεταν μια δουλειά και περίμεναν το καλό αποτέλεσμα. Ίσως ήταν λάθος μου που δεν ασχολήθηκα μόνο με ένα είδος φωτογραφίας ώστε τώρα να είμαι ο ειδικός και πολύ γνωστός φωτογράφος «τάδε», αλλά δε μετανιώνω για το παραμικρό απ’ όσα έχω κάνει.

Το στούντιό σου πώς εξελίχθηκε σε σημείο σημαντικών φωτογραφήσεων και με τι μέσα εργαζόσουν;
Όταν κατέβηκα στην Αθήνα, έπιασα δουλειά ως βοηθός στη φωτογράφο μόδας Juliane Biallas. Έκανε μόδα και διαφήμιση. Έμαθα πολλά και αργότερα, το 1997, έκανα το δικό μου στούντιο στην Καισαριανή και μετά, εν μέσω κρίσης, μετακόμισα στου Ζωγράφου. Ένα στούντιο οφείλει να έχει πλήρη εξοπλισμό για να καλύπτει τις απαιτήσεις κάθε πελάτη. Έχουν γίνει πολύ ωραίες φωτογραφίσεις τόσο σε επωνύμους όσο και σε μόδα, τέχνη, χορό, αλλά και πειραματισμοί.
Lacta Mousa tou Velissaridi
Ποιος επώνυμος ήταν ο πιο δύσκολος στη φωτογράφιση και ποιος ο πλέον συνεργάσιμος για το τελικό αποτέλεσμα;
Δυο έχω στο μυαλό. Ο ένας ήταν ο Μάνος Ελευθερίου. Ίσως ο πιο αντιφωτογραφικός καλλιτέχνης που γνώρισα ποτέ. Για πάνω από 15 χρόνια απέφευγε το φακό μου με άποψη και δεξιότητα. Δεν ήθελε να φωτογραφίζεται, πόσο μάλλον για πορτραίτο. Μια μέρα μου τηλεφώνησαν από τη δισκογραφική του εταιρεία και μου ζήτησαν να τον φωτογραφίσω. Χάρηκα πολύ και χρειάστηκε μόλις μισή ώρα για να δώσουμε εγώ και αυτός τον καλύτερο μας εαυτό. Οι δεύτεροι και πολύ δύσκολοι ήταν οι ΠΥΞ ΛΑΞ. Δεν φωτογραφίζονταν ποτέ και η δισκογραφική με έστελνε επίτηδες μήπως και τα καταφέρω. Πάω λοιπόν μια μέρα στο αεροπορικό στρατόπεδο Τατοΐου όπου και θα έδιναν μια συναυλία για τους αεροπόρους που υπηρετούσαν εκεί. Πάω και τους λέω «με έστειλε η δισκογραφική σας εταιρεία για να σας κάνω φωτογράφιση» και μου απάντησαν «καλά, τραγούδα! χαχα!». Τελικά τους κατάφερα και αυτούς να τους κάνω τη μόνη φωτογραφία τους ως μπάντα. Οι πιο συνεργάσιμοι καλλιτέχνες με τους οποίους δούλεψα για τουλάχιστον δεκαπέντε χρόνια, ήταν ο Γιώργος Νταλάρας και ο Νότης Σφακιανάκης. Συνεργάσιμοι, φιλικοί ευδιάθετοι, αντιστάρ στη σχέση τους με το συνεργείο πάντα!

Σε τι είδος κατατάσσεις τη δουλειά σου καθώς η επαγγελματική φωτογραφία έχει πολλά είδη;
Επαγγελματικά έχω ασχοληθεί με τη φωτογραφία χορού, πορτραίτου, ρεπορτάζ, διαφήμιση, μόδα, live, δισκογραφία, φωτογραφία δρόμου, αρχιτεκτονική φαγητού αλλά στην ερώτησή σου θα σου απαντούσα με δυο λέξεις: Καλλιτεχνικός φωτογράφος.

Πώς βίωσες την εξέλιξη της φωτογραφίας από το ξεκίνημά σου έως σήμερα;
Στην αρχή υπήρχε γοητεία, ειδικά όταν τραβούσαμε με φιλμ. Ήμασταν απαραίτητοι εάν ήμασταν καλοί. Οι συνεργασίες μου με τις εταιρείες που δούλευα κρατούσαν δεκαετίες. Από τότε που η φωτογραφία έγινε ψηφιακή όλοι νομίζουν ότι είναι φωτογράφοι. Πλέον τίποτε δε με γοητεύει όπως τότε, εκτός από τα θέματα που τραβάω για μένα. Η φωτογραφία έχει περάσει μέσα στο DNA μου και τίποτε δε μπορεί να την ξεθωριάσει. Αυτός είναι και ο λόγος που με έχει κερδίσει η σκηνοθεσία και είναι πλέον ο μεγάλος μου έρωτας. Σκηνοθετώ ντοκιμαντέρ και εταιρικά βίντεο και περνάω πολύ καλά μέσα από αυτό. Θέλω πάντα κάτι να με γοητεύει!

Πώς αντιμετώπισες ως φωτογράφος την περίοδο της οικονομικής κρίσης και αυτή επηρέασε τη δουλειά σου;
Τη δουλειά μου μπορεί να την επηρέασε, όχι όμως τη δημιουργικότητα μου. Μετά την εποχή της ψηφιακής φωτογραφίας ήρθε η κρίση να τα ισοπεδώσει όλα. Ο κόσμος δεν είχε χρήματα ούτε για τα βασικά, πόσο μάλλον για φωτογράφιση. Η κρίση επηρέασε όλα τα επαγγέλματα, αλλά και την κοινωνία μας. Ποτέ δεν με ενδιέφεραν τα χρήματα και ας με θεωρούν κάποιοι ακριβό. Όταν δουλεύω θέλω να αμείβομαι καλά. Μπορώ όμως να τη βγάλω και με σουβλάκι στο παγκάκι.

Η τεχνική στη φωτογραφία αποκτιέται εμπειρικά ή μεθοδικά;
Τα παλιά χρόνια λέγαμε ότι «καλός φωτογράφος είσαι ανάλογα με το πόσα χιλιόμετρα φιλμ έχεις τραβήξει». Οπότε πιστεύω ότι όλα είναι θέμα εμπειρίας, παιδείας, πελατολογίου και φυσικά πάθους. Τίποτα από τα προηγούμενά δε συνάδουν με τη σημερινή ψηφιακή εποχή.

Πού βρίσκεται σήμερα η έδρα σου;
Η προσωπική όσο και επαγγελματική ζωή μου μοιράζεται μεταξύ Αθήνας και Παξών. Το χειμώνα λίγα ταξιδάκια και αρκετό χρόνο με μένα. Αποφάσισα να δραπετεύσω από τη μπίχλα της Αθήνας και να έρχομαι στους Παξούς για να παίρνω τις ανάσες μου. Εκεί συναναστρέφομαι με ντόπιους, έχω και κάνα δυο φίλους και δραστηριοποιούμαι επαγγελματικά.
NIKOS PORTOKALOGLOU VELISSARIDIS
Για να γίνει κάποιος σήμερα, με τις συνθήκες που υπάρχουν, φωτογράφος πρέπει να έχει κάποια οικονομική επιφάνεια ή δεν παίζει ρόλο αυτό;
Άκουσε με! Το επάγγελμα του φωτογράφου είναι προς εξαφάνιση με τη μορφή που το ξέραμε εμείς οι παλιοί. Θα μπει στην ίδια κατηγορία με τους σαμαροποιούς και τους πεταλωτές. Σήμερα αγοράζουν ένα σούπερ κινητό με καλή κάμερα, κάνουν ένα προφίλ στο instagram και δηλώνουν φωτογράφοι. Μετά αρχίζει να κάνει δωρεάν φωτογραφήσεις ή να ζητάει ελάχιστα χρήματα για να πάρει δουλειές, με αποτέλεσμα να παίρνει πελάτες από τους επαγγελματίες φωτογράφους. Τα παραδείγματα πολλά.

Η τεχνολογική έκρηξη πόσο επηρέασε τη φωτογραφία γενικότερα και τη δουλειά σου;
Ισοπέδωση και υπερπροσφορά. Από τη μια μας βοήθησε να επεξεργαζόμαστε τις φωτογραφίες μας ευκολότερα, από την άλλη με δέκα φίλτρα ο καθένας νομίζει ότι κάνει φωτογραφία. Πιστεύω ότι οι μεγάλες εταιρίες εκμεταλλεύονται την τεχνολογική εξέλιξη παρουσιάζοντας συνέχεια νέα εξελιγμένα μοντέλα ώστε να μας επιβάλλουν να αγοράζουμε το εμπόρευμα τους. Είναι όλα marketing εις βάρος των εραστών της φωτογραφικής τέχνης.

Προσεχή σχέδια;
Στα μελλοντικά μου σχέδια, εκτός της έκθεσης True Lies που θα γίνει στις 24 Σεπτεμβρίου στην Αθήνα, έχω να κάνω ένα ντοκιμαντέρ που θα μιλά για μια φωτογραφική αποστολή σε ένα υπέροχο νησί μας, τη Σκύρο, καθώς και οι πρωτότυπες εκπομπές που γράφω και προορίζονται για τηλεόραση. Έχω γράψει τρεις εκπομπές, που οι δυο είναι για φαγητό και η τρίτη για φωτογραφία. Αν τα ελληνικά κανάλια, εκτός από το να παίζουν μόνο ότι κάνει επιτυχία στο εξωτερικό, το αποφασίσουν ίσως δούμε κάποιες να παίζουν.

Info:


«True Lies» - Έκθεση φωτογραφίας του Γιάννη Βελισσαρίδη

Art Appel Gallery (Νεοφύτου Βάμβα 5, Κολωνάκι, 10674, Αθήνα, Τηλ. 211 11 540 30)

Εγκαίνια Τρίτη 24 Σεπτεμβρίου, 20.00
Διάρκεια έκθεσης: 24 Σεπτεμβρίου έως 12 Οκτωβρίου 2019

Ώρες λειτουργίας: Τρίτη έως Παρασκευή 14:00 - 20:30 | Σάββατο 11:00 - 15:00
Κυριακή κλειστά, Δευτέρα κατόπιν ραντεβού

ΤΟ OGDOO.GR ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

Το τραγούδι αλλιώς, στο email σας!

Ενημερωθείτε πρώτοι για τα τελευταία νέα στο χώρο της καλής μουσικής!