Ο Αντώνης Παπαϊωάννου είναι μάστορας γραφιάς. Θυμάμαι το Μάνο Ελευθερίου σε ραδιοφωνική συνέντευξη που μου είχε παραχωρήσει να μου λέει για την πλατιά γκάμα του Παπαϊωάννου και τα χαρίσματά του. Όταν τον γνώρισα διαπίστωσα την αλήθεια των λόγων του.
Θεατρικός συγγραφέας, στιχουργός, επικοινωνιολόγος, σεναριογράφος μέχρι και εκδότης στο παρελθόν, με σημαντικές κυκλοφορίες που κεντράριζαν στο τραγούδι, ο Αντώνης Παπαϊωάννου υπογράφει το «Άμα θέλω γίνομαι Διάβολος» που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Δίαυλος με την υπογράμμιση πως είναι το πρώτο «καθαρά» αστυνομικό μυθιστόρημα που τοποθετείται στα χρόνια της επανάστασης του 1821.
Πως το εμπνεύστηκες, γιατί το έγραψες;
Το τελευταίο διάστημα με απασχόλησε η συγγραφή του αστυνομικού μυθιστορήματος. Με κάποιον τρόπο βλέπω στη δομή του μια συνάφεια με τη θεατρική γραφή που ήταν και η βασική συγγραφική μου απασχόληση νωρίτερα. Όπως και στο θέατρο, έτσι και στο αστυνομικό μυθιστόρημα όλες οι αισθήσεις πρέπει να είναι σε εγρήγορση για να μη χαθεί αυτό το αόρατο νήμα που συνδέει τα γεγονότα. Το συγκεκριμένο ξεκίνησε σαν στοίχημα με τον εαυτό μου. Ήθελα να δοκιμάσω να εντάξω μια αστυνομική ιστορία σε μια άλλη ιστορική εποχή. Η εποχή της Ελληνικής επανάστασης και λόγω του μεγάλου ενδιαφέροντος που παρουσιάζει, της πληθώρας των γεγονότων που την καθορίζουν, αλλά και της υπόμνησής της για τα 200 χρόνια που μας χωρίζουν από αυτή, ήταν μάλλον αναπόφευκτη επιλογή.
Η ιδιαιτερότητά του;
Η ιδιαιτερότητα του βιβλίου έγκειται στο γεγονός ότι είναι το πρώτο αστυνομικό μυθιστόρημα που αναφέρεται στη συγκεκριμένη εποχή. Αυτό θα μπορούσε να μη σημαίνει και πολλά, παρόλα αυτά προκαλεί το ενδιαφέρον και την περιέργεια των αναγνωστών. Αυτό που εισπράττω από όσους το διαβάζουν είναι ότι απολαμβάνουν και «ρουφάνε» τις πληροφορίες και τις περιγραφές για την καθημερινή ζωή στο Μεσολόγγι του 1824, κάτι που προέκυψε μετά από αρκετή μελέτη των πρωτογενών πηγών της εποχής.
Σχέδια για το μετά;
Σχέδια για το μέλλον πλέον είναι δύσκολο να κάνουμε, μάλλον αυτό μας επιφυλάσσει πράγματα ως έκπληξη. Απολαμβάνω το παρόν γράφοντας και ελπίζω αυτά που γράφω να βρουν θέση στο μέλλον. Ήδη ολοκληρώνω τη συνέχεια του παρόντος μυθιστορήματος με μια νέα αστυνομική ιστορία σε μια μεταγενέστερη εποχή στα χρόνια της Επανάστασης, στο 1828, στην Αίγινα του Καποδίστρια. Υπάρχει επίσης μια τριλογία αστυνομικών έργων που προγραμματίζεται για έκδοση εφ’ όσον το μέλλον αποδειχτεί φιλόξενο για τα σχέδιά μας.
Γιατί να διαβάσει κάποιος το βιβλίο;
Αρχικά για να βγάλει τα έξοδά του ο εκδότης, για να αστειευτώ και λίγο, αν και οι πωλήσεις πάνε απρόσμενα καλά. Κυρίως όμως για να απολαύσει την ανάγνωση για κάποιες ώρες. Η απόλαυση της ανάγνωσης για ένα αστυνομικό, είναι αυτό που εκλαμβάνει ως εγκώμιο ο συγγραφέας. Αισθάνομαι ιδιαίτερα ικανοποιημένος όταν πολλοί μου λένε ότι το διάβασαν «απνευστί». Επίσης για να αποκομίσει πληροφορίες που θα τον ταξιδέψουν στην καθημερινότητα εκείνης της εποχής, αλλά και θα του προκαλέσουν την περιέργεια να ψάξει λίγο παραπάνω τα ιστορικά περιστατικά που θα συναντήσει στις σελίδες του. Πολλοί μου είπαν ότι άρχισαν να ψάχνουν περισσότερα για τον Μαυροκορδάτο, τον Μπάιρον και άλλους μετά από αυτό το βιβλίο
Με τη στιχουργική έχεις κόψει παρτίδες;
Συνεχίζω να γράφω τραγούδια και δεν έπαψα να έχω εικόνα για την πορεία του ελληνικού τραγουδιού τα τελευταία 30 χρόνια. Το τραγούδι σήμερα αναζητά την καινούργια του ταυτότητα. Σε αυτή την αναζήτηση που διαρκεί όμως καιρό είναι λογικό να έχουμε και πειραματισμούς που δεν αποδεικνύονται επιτυχημένοι και να εγκαταλείπονται στην πορεία. Γεγονός είναι ότι υπάρχει μια υπερπληθώρα τραγουδιών που δεν καταφέρνει να δημιουργήσει μια σαφή εικόνα του τραγουδιού σήμερα, περισσότερο τη συσκοτίζει. Επί πλέον υπάρχει μια εσωστρέφεια κι ένας ερασιτεχνισμός που εγκλωβίζει την επικοινωνία του τραγουδιού σε περιορισμένο κύκλο ακροατών. Κάποια από τα τραγούδια αυτά δεν καταξιώνονται από μόνα τους παρά μόνο μέσα από την απήχηση που επιτυγχάνουν οι τραγουδιστές από την παρουσία τους στα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας. Παλιά ξέραμε τα τραγούδια και όχι πάντα τους δημιουργούς ή τους ερμηνευτές τους. Σήμερα συμβαίνει το αντίθετο. Εμείς που προερχόμαστε από μια εποχή που τα τραγούδια απευθύνονταν σε όλους και γίνονταν επιτυχίες, ίσως δυσκολευόμαστε να το αποδεχτούμε αυτό. Από την άλλη, σίγουρα δημιουργούνται και διαμάντια που δεν βρίσκουν το δρόμο τους.
Όσα μου περιγράφεις σκοτώνουν τη διάθεση για στιχοπλοκή;
Η αγωνία του δημιουργού δεν σταματά ποτέ. Το βασικό πρόβλημα όμως είναι ότι η ίδια η δημιουργία δεν ενθαρρύνεται, αντίθετα πιέζεται από εξωγενείς παράγοντες που δεν έχουν να κάνουν με τον δημιουργό, αλλά με την κατάσταση που επικρατεί στη δισκογραφία, στη δυσκολία προσαρμογής του χώρου στα νέα δεδομένα, στα αντικίνητρα που δημιουργεί στους επαγγελματίες η ελλειμματική διαχείριση των πνευματικών δικαιωμάτων κ.ά.
Θεατρικός συγγραφέας, στιχουργός, επικοινωνιολόγος, σεναριογράφος μέχρι και εκδότης στο παρελθόν, με σημαντικές κυκλοφορίες που κεντράριζαν στο τραγούδι, ο Αντώνης Παπαϊωάννου υπογράφει το «Άμα θέλω γίνομαι Διάβολος» που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Δίαυλος με την υπογράμμιση πως είναι το πρώτο «καθαρά» αστυνομικό μυθιστόρημα που τοποθετείται στα χρόνια της επανάστασης του 1821.
Πως το εμπνεύστηκες, γιατί το έγραψες;
Το τελευταίο διάστημα με απασχόλησε η συγγραφή του αστυνομικού μυθιστορήματος. Με κάποιον τρόπο βλέπω στη δομή του μια συνάφεια με τη θεατρική γραφή που ήταν και η βασική συγγραφική μου απασχόληση νωρίτερα. Όπως και στο θέατρο, έτσι και στο αστυνομικό μυθιστόρημα όλες οι αισθήσεις πρέπει να είναι σε εγρήγορση για να μη χαθεί αυτό το αόρατο νήμα που συνδέει τα γεγονότα. Το συγκεκριμένο ξεκίνησε σαν στοίχημα με τον εαυτό μου. Ήθελα να δοκιμάσω να εντάξω μια αστυνομική ιστορία σε μια άλλη ιστορική εποχή. Η εποχή της Ελληνικής επανάστασης και λόγω του μεγάλου ενδιαφέροντος που παρουσιάζει, της πληθώρας των γεγονότων που την καθορίζουν, αλλά και της υπόμνησής της για τα 200 χρόνια που μας χωρίζουν από αυτή, ήταν μάλλον αναπόφευκτη επιλογή.
Η ιδιαιτερότητά του;
Η ιδιαιτερότητα του βιβλίου έγκειται στο γεγονός ότι είναι το πρώτο αστυνομικό μυθιστόρημα που αναφέρεται στη συγκεκριμένη εποχή. Αυτό θα μπορούσε να μη σημαίνει και πολλά, παρόλα αυτά προκαλεί το ενδιαφέρον και την περιέργεια των αναγνωστών. Αυτό που εισπράττω από όσους το διαβάζουν είναι ότι απολαμβάνουν και «ρουφάνε» τις πληροφορίες και τις περιγραφές για την καθημερινή ζωή στο Μεσολόγγι του 1824, κάτι που προέκυψε μετά από αρκετή μελέτη των πρωτογενών πηγών της εποχής.
Σχέδια για το μετά;
Σχέδια για το μέλλον πλέον είναι δύσκολο να κάνουμε, μάλλον αυτό μας επιφυλάσσει πράγματα ως έκπληξη. Απολαμβάνω το παρόν γράφοντας και ελπίζω αυτά που γράφω να βρουν θέση στο μέλλον. Ήδη ολοκληρώνω τη συνέχεια του παρόντος μυθιστορήματος με μια νέα αστυνομική ιστορία σε μια μεταγενέστερη εποχή στα χρόνια της Επανάστασης, στο 1828, στην Αίγινα του Καποδίστρια. Υπάρχει επίσης μια τριλογία αστυνομικών έργων που προγραμματίζεται για έκδοση εφ’ όσον το μέλλον αποδειχτεί φιλόξενο για τα σχέδιά μας.
Γιατί να διαβάσει κάποιος το βιβλίο;
Αρχικά για να βγάλει τα έξοδά του ο εκδότης, για να αστειευτώ και λίγο, αν και οι πωλήσεις πάνε απρόσμενα καλά. Κυρίως όμως για να απολαύσει την ανάγνωση για κάποιες ώρες. Η απόλαυση της ανάγνωσης για ένα αστυνομικό, είναι αυτό που εκλαμβάνει ως εγκώμιο ο συγγραφέας. Αισθάνομαι ιδιαίτερα ικανοποιημένος όταν πολλοί μου λένε ότι το διάβασαν «απνευστί». Επίσης για να αποκομίσει πληροφορίες που θα τον ταξιδέψουν στην καθημερινότητα εκείνης της εποχής, αλλά και θα του προκαλέσουν την περιέργεια να ψάξει λίγο παραπάνω τα ιστορικά περιστατικά που θα συναντήσει στις σελίδες του. Πολλοί μου είπαν ότι άρχισαν να ψάχνουν περισσότερα για τον Μαυροκορδάτο, τον Μπάιρον και άλλους μετά από αυτό το βιβλίο
Με τη στιχουργική έχεις κόψει παρτίδες;
Συνεχίζω να γράφω τραγούδια και δεν έπαψα να έχω εικόνα για την πορεία του ελληνικού τραγουδιού τα τελευταία 30 χρόνια. Το τραγούδι σήμερα αναζητά την καινούργια του ταυτότητα. Σε αυτή την αναζήτηση που διαρκεί όμως καιρό είναι λογικό να έχουμε και πειραματισμούς που δεν αποδεικνύονται επιτυχημένοι και να εγκαταλείπονται στην πορεία. Γεγονός είναι ότι υπάρχει μια υπερπληθώρα τραγουδιών που δεν καταφέρνει να δημιουργήσει μια σαφή εικόνα του τραγουδιού σήμερα, περισσότερο τη συσκοτίζει. Επί πλέον υπάρχει μια εσωστρέφεια κι ένας ερασιτεχνισμός που εγκλωβίζει την επικοινωνία του τραγουδιού σε περιορισμένο κύκλο ακροατών. Κάποια από τα τραγούδια αυτά δεν καταξιώνονται από μόνα τους παρά μόνο μέσα από την απήχηση που επιτυγχάνουν οι τραγουδιστές από την παρουσία τους στα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας. Παλιά ξέραμε τα τραγούδια και όχι πάντα τους δημιουργούς ή τους ερμηνευτές τους. Σήμερα συμβαίνει το αντίθετο. Εμείς που προερχόμαστε από μια εποχή που τα τραγούδια απευθύνονταν σε όλους και γίνονταν επιτυχίες, ίσως δυσκολευόμαστε να το αποδεχτούμε αυτό. Από την άλλη, σίγουρα δημιουργούνται και διαμάντια που δεν βρίσκουν το δρόμο τους.
Όσα μου περιγράφεις σκοτώνουν τη διάθεση για στιχοπλοκή;
Η αγωνία του δημιουργού δεν σταματά ποτέ. Το βασικό πρόβλημα όμως είναι ότι η ίδια η δημιουργία δεν ενθαρρύνεται, αντίθετα πιέζεται από εξωγενείς παράγοντες που δεν έχουν να κάνουν με τον δημιουργό, αλλά με την κατάσταση που επικρατεί στη δισκογραφία, στη δυσκολία προσαρμογής του χώρου στα νέα δεδομένα, στα αντικίνητρα που δημιουργεί στους επαγγελματίες η ελλειμματική διαχείριση των πνευματικών δικαιωμάτων κ.ά.
