Υπάρχουν άνθρωποι που στο διάβα της ζωής τους έχουν χάσει τα πάντα. Και όχι από δικά τους λάθη. Εζησαν στην λάθος εποχή, βρέθηκαν στην λάθος μεριά, είδαν τη ζωή τους και όλα όσα αγάπησαν να χάνονται μέσα στην τρομερή χοάνη της ιστορίας. Αυτή είναι η αφήγηση της Τρίνας, μιάς κοπέλας που γεννήθηκε στην περιοχή του Τυρόλου, στα νότια της Αυστρίας, στα βορεια της Ιταλίας. Γερμανόφωνα εδάφη που η Ιταλία προσπάθησε να τα εξιταλίσει. Και έρχεται η εποχή της ανόδου του φασισμού και του Μουσολίνι. Η Τρίνα είναι γερμανόφωνη δασκάλα. Το φασιστικό καθεστώς της απαγορεύει να διδάσκει γερμανικά.
Ερωτεύεται και παντρεύεται τον Εριχ και κάνουν δύο παιδιά. Γίνονται αγρότες αφού δεν υπάρχει άλλη δουλειά γι' αυτούς. Η εποχή είναι δύσκολη και όσο περνά ο χρόνος γίνεται ακόμη δυσκολότερη. Το επίσημο Ιταλικό φασιστικό κράτος, τους απαγορεύει ακόμα και να μιλούν την μητρική τους γλώσσα και αποφασίζει να χτίσει ένα τεραστιο φράγμα στην περιοχή, που θα βυθίσει κάτω από τα νερά του ,ανάμεσα σε άλλα, και το δικό τους χωριό. Οι κάτοικοι προσπαθούν να το εμποδίσουν, για να μη χάσουν τα σπίτια τους , τη γή που γεννήθηκαν. Μεσολαβεί ο πόλεμος και τα σχέδια για το φράγμα παγώνουν.
Οι Γερμανοί προσαρτούν την περιοχή ξανά, αλλά τα πράγματα είναι μετρημένα: αν δεν γίνεις ναζί έχεις πρόβλημα, και μάλιστα σοβαρό. Η Τρίνα και ο Εριχ δραπετεύουν στα βουνά, κρύβονται σε σπηλιές, προσπαθούν να επιβιώσουν όσο κρατάει ο πόλεμος. Τα καταφέρνουν, μετά από πολλές περιπέτειες. Ο πόλεμος τελειώνει, η ειρήνη έρχεται. Αλλά τα σχέδια για το φράγμα επανέρχονται και αυτά. Με αποζημιώσεις πείνας, τους διώχνουν από τα σπίτια και τα χωράφια τους. Αγωνίζονται και επιβιώνουν. Για άλλη μια φορά.
Αφηγήτρια του βιβλίου είναι η Τρίνα, με τη μορφή μιάς αφηγησης που κανει στην χαμένη της κόρη. Η πιο σημαντική της απώλεια. Αυτή η γυναίκα έμαθε να μετράει τη ζωή της με απώλειες.
΄΄Πέρα μακριά ηχούσαν οι καμπάνες και, ποιος ξέρει, ίσως όταν χτυπούν για τελευταία φορά να βγάζουν έναν ήχο αλλιώτικο, γιατί εκείνο το πρωί μου φαινόταν πως έπαιζαν μια μουσική που με προκαλουσε να ξεδιπλώσω νοερά τη ζωή μου στην Κουρόν, μια ζωή σκληρή μα υποφερτή, γιατί ακόμα και τους πιο μεγάλους πόνους, όπως η εξαφάνισή σου, τους έζησα μαζί με τον πατέρα σου και δεν ένιωσα ποτέ τόσο νικημένη ώστε να θέλω να πετάξω τη ζωή μου στα σκυλιά. Αν μας ρωτούσαν εκείνη τη μέρα ποια ήταν η μεγαλύτερή μας επιθυμία, θα απαντούσαμε πως ήταν να εξακολουθήσουμε να ζούμε στην Κουρόν, σε αυτό το χωριό χωρίς προοπτικές απ' όπου οι νέοι είχαν φύγει κι όπου πολλοί στρατιώτες δεν είχαν ξαναγυρίσει. Αδιαφορώντας για το τι μας επεφύλασσε το μέλλον και δίχως καμιά βεβαιότητα. Απλά να μείνουμε εδώ΄΄.
Αυτό το ΄΄απλά να μείνουμε εδώ΄΄ γίνεται σπαρακτικό, χωρίς φωνές και μεγάλα λόγια, δείχνοντάς μας την ανάγκη του ανθρώπου να ανήκει κάπου. Ο Μάρκο Μπαλτσάνο έγραψε ένα βιβλίο που θα έλεγε κανείς ότι βγαίνει κατ' ευθείαν από την ιταλική παράδοση του νεορεαλισμού στο ιταλικό σινεμά. Πρωταγωνιστές είναι οι αγρότες, άνθρωποι ταπεινοί, που διασχίζουν αυτά τα δύσκολα χρόνια προσπαθώντας να επιζήσουν χωρίς να κάνουν σκόντο στις αρχές τους. Αντιστέκονται όσο μπορούν σε όλα τα δεινά που φέρνει η εποχή, μια εποχή δύσκολη, με τον φασισμό να έχει το πάνω χέρι, μα και αργότερα, όταν οι κυβερνήσεις της μεταπολεμικης Ιταλίας ακολούθησαν αυτήν ακριβώς τη γραμμή. Οι γραφειοκράτες και οι τεχνοκράτες της Ρώμης , όπως συμβαίνει παντού, δεν ενδιαφέρθηκαν για αυτους τους φτωχούς ανθρώπους που ήταν μια μικρή κουκίδα στον χάρτη. Αγνοούσαν τις ζωές τους, τα όνειρά τους, τις απώλειές τους. Και αυτοί, οι φτωχοί και αγνοημένοι από όλους, έπρεπε να πάρουν τη ζωή τους στα χέρια τους. Αυτό το βιβλίο , το ΄΄Θα μείνω εδώ΄΄, δεν είναι ένα μυθιστόρημα ηρωικό, με την καθιερωμένη έννοια της λέξης. Οι απλοί ήρωές του δεν νικούν τους ΄΄κακούς΄΄ στο τέλος. Είναι ηρωικό όμως, με την έννοια ότι αντιστέκονται κάθε φορά σε όλα όσα παρουσιάζονται μπροστά τους, απ' όπου κι αν προέρχονται.
Το ΄΄Θα μείνω εδώ΄΄ είναι ένα μυθιστόρημα που ο αναγνώστης δεν μπορεί να αφήσει από τα χέρια του αν δεν τελειώσει, καλογραμμένο, που μας θυμίζει τις πρώτες ασπρόμαυρες ταινίες του Βισκόντι, του Ροσελινι, του Παζολίνι. Ανθρωποκεντρικό, ανθρώπινο, ανυψώνει τον ταπεινό άνθρωπο που δεν έχει στα χέρια του εξουσία, κι όμως τα βάζει μαζί της. Εστω κι αν δεν νικήσει. Πράγμα που συνέβαινε πάντα, συμβαίνει και σήμερα και θα συμβαίνει πάντα.
Ο Μάρκο Μπαλτσάνο γεννήθηκε στο Μιλάνο το 1978, όπου ζεί και εργάζεται ως εκπαιδευτικός. Εχει γράψει ποίηση, δοκίμια και τρία βραβευμένα μυθιστορήματα. Το ΄΄Θα μείνω εδώ΄΄ πρωτοκυκλοφόρησε με εξαιρετική επιτυχία στα ιταλικά το 2018, ήταν στη βραχεία λίστα του βραβείου Strega και μεταφράζεται σε πολλές χώρες.
Η μετάφραση είναι του Σταύρου Παπασταύρου.
Για το βιβλίο έγραψαν:
΄΄Αυτή η ιστορία που ξετυλίγεται σε τριάντα χρόνια, από το 1920 ως το 1950, μιλάει για τη δυσκολία της απόφασης να μείνεις ή να φύγεις, μα πιο πολύ για τον πόνο όταν δεν έχεις άλλη επιλογή και δεν ξέρεις ποιος φταίει. Κι αυτό είναι που κάνει αυτό το βιβλίο συγκλονιστικό, και γι αυτό η λογοτεχνία, μαζί με το καμπαναριό της Κουρόν, μένει εδώ΄΄. Corriere della Sera.
΄΄Ο Μπαλτσάνο συνέλαβε ένα μυθιστόρημα που μεγαλώνει μέσα μας από κεφάλαιο σε κεφάλαιο, ένα βιβλίο πού, μιλώντας για μια παλιότερη περίοδο, φωτίζει αριστοτεχνικά τη δική μας εποχή, έναν καθρέφτη της σημερινής Ευρώπης΄΄. L' Espresso.
Ερωτεύεται και παντρεύεται τον Εριχ και κάνουν δύο παιδιά. Γίνονται αγρότες αφού δεν υπάρχει άλλη δουλειά γι' αυτούς. Η εποχή είναι δύσκολη και όσο περνά ο χρόνος γίνεται ακόμη δυσκολότερη. Το επίσημο Ιταλικό φασιστικό κράτος, τους απαγορεύει ακόμα και να μιλούν την μητρική τους γλώσσα και αποφασίζει να χτίσει ένα τεραστιο φράγμα στην περιοχή, που θα βυθίσει κάτω από τα νερά του ,ανάμεσα σε άλλα, και το δικό τους χωριό. Οι κάτοικοι προσπαθούν να το εμποδίσουν, για να μη χάσουν τα σπίτια τους , τη γή που γεννήθηκαν. Μεσολαβεί ο πόλεμος και τα σχέδια για το φράγμα παγώνουν.
Οι Γερμανοί προσαρτούν την περιοχή ξανά, αλλά τα πράγματα είναι μετρημένα: αν δεν γίνεις ναζί έχεις πρόβλημα, και μάλιστα σοβαρό. Η Τρίνα και ο Εριχ δραπετεύουν στα βουνά, κρύβονται σε σπηλιές, προσπαθούν να επιβιώσουν όσο κρατάει ο πόλεμος. Τα καταφέρνουν, μετά από πολλές περιπέτειες. Ο πόλεμος τελειώνει, η ειρήνη έρχεται. Αλλά τα σχέδια για το φράγμα επανέρχονται και αυτά. Με αποζημιώσεις πείνας, τους διώχνουν από τα σπίτια και τα χωράφια τους. Αγωνίζονται και επιβιώνουν. Για άλλη μια φορά.
Αφηγήτρια του βιβλίου είναι η Τρίνα, με τη μορφή μιάς αφηγησης που κανει στην χαμένη της κόρη. Η πιο σημαντική της απώλεια. Αυτή η γυναίκα έμαθε να μετράει τη ζωή της με απώλειες.
΄΄Πέρα μακριά ηχούσαν οι καμπάνες και, ποιος ξέρει, ίσως όταν χτυπούν για τελευταία φορά να βγάζουν έναν ήχο αλλιώτικο, γιατί εκείνο το πρωί μου φαινόταν πως έπαιζαν μια μουσική που με προκαλουσε να ξεδιπλώσω νοερά τη ζωή μου στην Κουρόν, μια ζωή σκληρή μα υποφερτή, γιατί ακόμα και τους πιο μεγάλους πόνους, όπως η εξαφάνισή σου, τους έζησα μαζί με τον πατέρα σου και δεν ένιωσα ποτέ τόσο νικημένη ώστε να θέλω να πετάξω τη ζωή μου στα σκυλιά. Αν μας ρωτούσαν εκείνη τη μέρα ποια ήταν η μεγαλύτερή μας επιθυμία, θα απαντούσαμε πως ήταν να εξακολουθήσουμε να ζούμε στην Κουρόν, σε αυτό το χωριό χωρίς προοπτικές απ' όπου οι νέοι είχαν φύγει κι όπου πολλοί στρατιώτες δεν είχαν ξαναγυρίσει. Αδιαφορώντας για το τι μας επεφύλασσε το μέλλον και δίχως καμιά βεβαιότητα. Απλά να μείνουμε εδώ΄΄.
Αυτό το ΄΄απλά να μείνουμε εδώ΄΄ γίνεται σπαρακτικό, χωρίς φωνές και μεγάλα λόγια, δείχνοντάς μας την ανάγκη του ανθρώπου να ανήκει κάπου. Ο Μάρκο Μπαλτσάνο έγραψε ένα βιβλίο που θα έλεγε κανείς ότι βγαίνει κατ' ευθείαν από την ιταλική παράδοση του νεορεαλισμού στο ιταλικό σινεμά. Πρωταγωνιστές είναι οι αγρότες, άνθρωποι ταπεινοί, που διασχίζουν αυτά τα δύσκολα χρόνια προσπαθώντας να επιζήσουν χωρίς να κάνουν σκόντο στις αρχές τους. Αντιστέκονται όσο μπορούν σε όλα τα δεινά που φέρνει η εποχή, μια εποχή δύσκολη, με τον φασισμό να έχει το πάνω χέρι, μα και αργότερα, όταν οι κυβερνήσεις της μεταπολεμικης Ιταλίας ακολούθησαν αυτήν ακριβώς τη γραμμή. Οι γραφειοκράτες και οι τεχνοκράτες της Ρώμης , όπως συμβαίνει παντού, δεν ενδιαφέρθηκαν για αυτους τους φτωχούς ανθρώπους που ήταν μια μικρή κουκίδα στον χάρτη. Αγνοούσαν τις ζωές τους, τα όνειρά τους, τις απώλειές τους. Και αυτοί, οι φτωχοί και αγνοημένοι από όλους, έπρεπε να πάρουν τη ζωή τους στα χέρια τους. Αυτό το βιβλίο , το ΄΄Θα μείνω εδώ΄΄, δεν είναι ένα μυθιστόρημα ηρωικό, με την καθιερωμένη έννοια της λέξης. Οι απλοί ήρωές του δεν νικούν τους ΄΄κακούς΄΄ στο τέλος. Είναι ηρωικό όμως, με την έννοια ότι αντιστέκονται κάθε φορά σε όλα όσα παρουσιάζονται μπροστά τους, απ' όπου κι αν προέρχονται.
Το ΄΄Θα μείνω εδώ΄΄ είναι ένα μυθιστόρημα που ο αναγνώστης δεν μπορεί να αφήσει από τα χέρια του αν δεν τελειώσει, καλογραμμένο, που μας θυμίζει τις πρώτες ασπρόμαυρες ταινίες του Βισκόντι, του Ροσελινι, του Παζολίνι. Ανθρωποκεντρικό, ανθρώπινο, ανυψώνει τον ταπεινό άνθρωπο που δεν έχει στα χέρια του εξουσία, κι όμως τα βάζει μαζί της. Εστω κι αν δεν νικήσει. Πράγμα που συνέβαινε πάντα, συμβαίνει και σήμερα και θα συμβαίνει πάντα.
Ο Μάρκο Μπαλτσάνο γεννήθηκε στο Μιλάνο το 1978, όπου ζεί και εργάζεται ως εκπαιδευτικός. Εχει γράψει ποίηση, δοκίμια και τρία βραβευμένα μυθιστορήματα. Το ΄΄Θα μείνω εδώ΄΄ πρωτοκυκλοφόρησε με εξαιρετική επιτυχία στα ιταλικά το 2018, ήταν στη βραχεία λίστα του βραβείου Strega και μεταφράζεται σε πολλές χώρες.
Η μετάφραση είναι του Σταύρου Παπασταύρου.
Για το βιβλίο έγραψαν:
΄΄Αυτή η ιστορία που ξετυλίγεται σε τριάντα χρόνια, από το 1920 ως το 1950, μιλάει για τη δυσκολία της απόφασης να μείνεις ή να φύγεις, μα πιο πολύ για τον πόνο όταν δεν έχεις άλλη επιλογή και δεν ξέρεις ποιος φταίει. Κι αυτό είναι που κάνει αυτό το βιβλίο συγκλονιστικό, και γι αυτό η λογοτεχνία, μαζί με το καμπαναριό της Κουρόν, μένει εδώ΄΄. Corriere della Sera.
΄΄Ο Μπαλτσάνο συνέλαβε ένα μυθιστόρημα που μεγαλώνει μέσα μας από κεφάλαιο σε κεφάλαιο, ένα βιβλίο πού, μιλώντας για μια παλιότερη περίοδο, φωτίζει αριστοτεχνικά τη δική μας εποχή, έναν καθρέφτη της σημερινής Ευρώπης΄΄. L' Espresso.
