Ο Αχμέτ Ουμίτ είναι ένας από τους νεώτερους Τούρκους συγγραφείς που έχει καταφέρει να κυκλοφορούν τα βιβλία και εκτός των συνόρων της χώρας του. Γεννημένος το 1960 στο Γκαζίαντεπ της νοτιαανατολικής Τουρκίας, κοντά στα σύνορα με την Συρία,-γι΄αυτό και η συχνή του αναφορά σε αυτά τα μέρη- ζεί εδώ και πολλά χρόνια στην Κωνσταντινούπολη. Σπούδασε Δημόσια Διοίκηση στο πανεπιστήμιο του Μαρμαρά και Πολιτικές Επιστήμες στην Ακαδημία Πολιτικών Επιστημών της Μόσχας.
Παρ' όλο που ξεκίνησε τη συγγραφική του ζωή γράφοντας ιστορίες, το πρώτο του έργο που κυκλοφόρησε ήταν η ποιητική ανθολογία με τίτλο "Η κρυψώνα του δρόμου". Το 1992, όταν εξέδωσε το "Η ξυπόλητη νύχτα", πήρε το βραβείο "Συγγραφής και Τέχνης του Φερίτ Μπαγίρ". Το 1994 εκδόθηκαν η ιστορία "Μια κραυγή σκίζει την νύχτα" και το παιδικό βιβλίο "Παραμύθι μέσα στο παραμύθι". Η ένταση που υπήρχε σε όλα του τα βιβλία εμφανίστηκε ολοκληρωτικά στο "Ομίχλη και νύχτα", που εκδόθηκε το 1996. Το 1998 εκδόθηκε το "Άρωμα φόβου", το οποίο ανέτρεψε τα μέχρι τότε καλούπια των αστυνομικών μυθιστορημάτων και δημιούργησε πρότυπο. Ακολούθησε "Το κλειδί της Αγκάθα", που περιλαμβάνει αστυνομικές ιστορίες και το "Εγκλήματα με ονομασία προέλευσης". Το 2010 εξέδωσε το βιβλίο "Οι μνήμες της Κωνσταντινούπολης" με τεράστια επιτυχία.
Οπως και οι περισσότεροι από τους νεώτερους Τούρκους συγγραφείς που τα έργα τους κυκλοφορούν και εκτός συνόρων, η αναφορά του στα σύγχρονα προβλήματα της Τουρκίας είναι συχνή. Στην ΄΄Φυλή΄΄, για μιά ακόμα φορά εστιάζει στις διαφορετικές εθνότητες που αποτελούν εδαφικά τον γεωγραφικό χώρο της πατρίδας του, και επισημαίνει την ανικανότητα του τουρκικού κράτους να ενσωματώσει με ίσους όρους τις μειονότητες ,τώρα πιά, που ζουν εκεί.. Το αστυνομικό μυθιστόρημα που γράφει ο Αχμέτ Ουμίτ θίγει πολλά θέματα που ξεφεύγουν από την -με την στενή έννοια - αστυνομική υφή. Θίγει θέματα, κοινωνικά, πολιτικά, επιστημονικά, με αποτέλεσμα ο μέσος αναγνώστης να ενημερώνεται για πράγματα που διαφορετικά, μπορεί και να μην τα μάθαινε από τον τύπο.
Στην ΄΄Φυλή΄΄, ο αστυνόμος Νεβζάτ και οι συνεργάτες του, ο Αλή και η Ζεινέπ, έρχονται αντιμέτωποι με έναν φόνο που έχει γίνει βασισμένος στην χριστιανική τελετουργία. Τα ίχνη του δολοφόνου γρήγορα τους οδηγούν στην νοτιανατολική Τουρκία και σε ομάδες ανταρτών Κούρδων που πολεμούν το σημερινό καθεστώς ,καθώς και σε ομάδες Σύριων χριστιανών που λατρεύουν τον Μορ Γκαμπριέλ, έναν χριστιανό άγιο που έζησε στην περιοχή.
΄΄Μετά από όσα άκουσα , δεν ξέρω τι να σκεφτώ. Αυτό που ξέρω είναι πως, παρότι ζω σε αυτά τα εδάφη, και παρότι υπηρέτησα στην Ούρφα, σε μια περιοχή πολύ κοντά στο χωριό του Γκαμπριέλ, είμαι ξένος με αυτόν τον άνθρωπο. Ωστόσο, η αποξένωση δεν προέρχεται επειδή βρίσκω παράξενα όσα αφηγείται, διότι τα ίδια λόγια θα μπορούσα να τα ακούσω σε ένα μουσουλμανικό χωριό. Νομίζω πως αυτό που με αφήνει έκπληκτο είναι το γεγονός ότι η χριστιανική σκέψη είναι τόσο κοντά μας και ότι εγώ δεν το είχα καθόλου αντιληφθεί. Ισως, εάν αυτά τα αφηγούνταν ένας γνωστός σ΄εμένα Ρωμιός στην Ιστανμπούλ, για παράδειγμα ο μπαρμπα-Δημήτρης, δε θα παραξενευόμουν. Ισως επειδή κάποτε η Κωνσταντινούπολη ήταν πρωτεύουσα του Βυζαντίου. Ομως αυτός ο παλαιός πολιτισμός που ξεπετάγεται μπροστά μου από τα νοτιαανατολικά, μου προκαλεί έκπληξη΄΄, σκέφτεται ο αστυνόμος Νεβζάτ.
Η άγνοια για αυτούς τους παλιότερους πολιτισμούς που άνθισαν μέσα στα εδάφη της σημερινής Τουρκίας, δεν είναι προσωπική έλλειψη του αστυνόμου. Είναι η επίσημη τουρκική πολιτική που επιμένει να τους αγνοεί. Ο αστυνόμος Νεβζάτ πού, σαν χαρακτήρας, θυμίζει τον αστυνόμο Χαρίτο του Πέτρου Μάρκαρη, καθώς οδηγεί στην Πόλη με το παλιό του Ρενώ, είναι ερωτευμένος με την Ευγενία, που είναι ,βέβαια, Ελληνίδα. Και καθώς η υπόθεση γίνεται όλο και πιό δύσκολη, καθως τον ένα φόνο ακολουθεί και άλλος, έχει να λύσει και τα προσωπικά του προβλήματα.
΄΄Ενας άνδρας δολοφονημένος με ένα μαχαίρι με λαβή σε σχήμα σταυρού. Ενα Ευαγγέλιο με λέξεις υπογραμμισμένες με αίμα. Ενα ταξίδι από την Ιστανμπούλ στα βάθη της Ανατολίας. Παμπάλαιες εκκλησίες, οι ρίζες του χριστιανισμού στην περιοχή, ένα περιβόλι από φυλές και πολιτισμούς: Ασσύριοι, Νουσαιρί, Ρωμιοί, Τούρκοι, Κούρδοι, όλοι οι λαοί που μετέτρεψαν σε χώρα αυτά τα εδάφη΄΄, αντιγράφω από το οπισθόφυλλο.
Ο Αχμέτ Ουμίτ έγραψε ένα πολυεπίπεδο μυθιστόρημα που, με αφορμή την αστυνομική πλοκή, σκάβει στην ιστορία της Τουρκίας, παλιά και σύγχρονη. Αναζητά τις ρίζες του τουρκικού εθνικισμού, αιτία πολλών δεινών στην περιοχή, για να φτάσει από το παρελθόν στο παρόν. Ενα παρόν, που όπως είναι σαφές,επηρεάζεται από το παρελθόν. Στην ΄΄Φυλή΄΄ έχουμε να κάνουμε με μιά κλασική αστυνομική ιστορία, που όμως η γεννεσιουργός της αιτία καθορίζεται από την Ιστορία. Το εθνικιστικό αφήγημα της σύγχρονης Τουρκίας έχει να κάνει με τη θέληση του επίσημου κράτους να εξαφανίσει τις μειονότητες και την ιστορία τους σε αυτά τα εδάφη που αποτελούν σήμερα το Τουρκικό κράτος :
΄΄Στην πραγματικότητα είναι δύσκολο να μιλήσουμε για έναν ανεξάρτητο τουρκικό εθνικισμό. Ιδιαιτέρως την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου οι Τούρκοι εθνικιστές υπήρξαν η προέκταση της πολιτικής που εφάρμοζαν οι Ηνωμένες Πολιτείες. Είχαν πάντοτε στενές σχέσεις ,με αυτό το κράτος και με τις μυστικές υπηρεσίες πληροφοριών. Οι μυστικές υπηρεσίες εκείνης της εποχής τους χρησιμοποίησαν και στις εσωτερικές επιχειρήσεις αλλά και στο εξωτερικό. Ομως όχι μόνο τους πολίτες εθνικιστές, αλλά ταυτόχρονα χρησιμοποίησαν φανερά και τον στρατό. Ενας απόστρατος στρατηγός τις προηγούμενες ημέρες δήλωσε ότι επί πολλά χρόνια τα έξοδα μιας οργάνωσης που φέρει την ονομασία Τομέας Ειδικού Πολέμου, καλύπτονταν από τις ΗΠΑ. Μετά την πτώση της Σοβιετικής Ενωσης οι Τούρκοι εθνικιστές βίωσαν μεγάλη αναταραχή. Διότι οι ΗΠΑ πλέον τους χρειάζονταν λιγότερο. Τη στρατηγική τους, που ήταν βασισμένη στον αντικομμουνισμό, τώρα προσπαθούν να τη θεμελιώσουν επάνω στον αντιαμερικανισμό, όμως είναι πολύ δύσκολο να το πετύχουν εξαιτίας των σχέσεων εξάρτησης που είχαν στο παρελθόν. Τώρα στηρίζονται στο κράτος. Οχι ακριβώς στο κράτος, αλλά σε ορισμένες ομάδες εντός του κρατικού μηχανισμού. Στίς μέρες μας προσπαθούν να σταθούν όρθιοι υποστηρίζοντας τον υποτιθέμενο κίνδυνο διάσπασης της χώρας, την εδαφική ακεραιότηταν έναντι των Κούρδων αποσχιστών΄΄, εξηγεί στον αστυνόμο ο Τζαν,καθηγητής σε κάποιο πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης.
Για να συνεχίσει:΄΄Μη νομίζετε ότι επειδή σας είπα όλα αυτά , μου αρέσει η πολιτική. Μου αρέσει περισσότερο η ιστορία. Λόγου χάρη, αυτό που ονομάζουν έθνος κράτος δεν αποτελεί ούτε νόμο της φύσης ούτε θεική εντολή. Η ίδρυση κρατών που στηρίζονται σε αυτή την άποψη είναι υπόθεση μερικών εκατοντάδων χρόνων. Πιθανότατα ύστερα από μερικούς αιώνες θα εξαφανιστεί. Εμένα αυτό που με ενδιαφέρει είναι ο πολιτισμός. Ιδιαιτέρως ο ιστορικός πολιτισμός αυτών εδώ των εδαφών. Είναι τόσο πλούσιος, τόσο βαθύς, τόσο εκτεταμένος...Δεν αναφέρομαι στις ερειπωμένες πόλεις, στα παλάτια που έχουν μονάχα τους κίονες, τους ναούς που έχουν λεηλατήσει οι Δυτικοί, δηλαδή τα αρχαία ερείπια. Αναφέρομαι στις συνήθειες που έχουμε από τους παλιούς πολιτισμούς, τις οποίες δεν μπορούμε να ξεχάσουμε και οι οποίες ζούν μέσα μας και καθορίζουν την καθημερινή μας συμπεριφορά. Και ενώ έτσι έχουν τα πράγματα, δεν είναι κάπως λάθος να περιοριζόμαστε μονάχα στο Ισλάμ, μόνο στον τουρκισμό; Πριν από τους Τούρκους σε αυτά τα εδάφη έχουν ζήσει πολλές φυλές: Χετταίοι,Βυζαντινοί,, Οθωμανοί. Ναι, οι Οθωμανοί , διότι δεν υιοθετήσαμε σωστά την κληρονομιά τους. Σε αυτά τα εδάφη πριν από το Ισλάμ οι άνθρωποι πίστεψαν σε πολλές θρησκείες: παγανισμός,εβραισμός, χριστιανισμός. Οσο κι αν η δική μας θρησκεία, το δικό μας έθνος είναι διαφορετικό, κληρονομήσαμε πολλές συνήθειες των ανθρώπων που έζησαν πριν από εμάς. Συνεχίζουμε να ζούμε στις πόλεις που έχτισαν εκείνοι. Πίνουμε το νερό που έπιναν εκείνοι. Σπέρνουμε και θερίζουμε τα εδάφη που καλλειεργούσαν εκείνοι., διατηρούμε τις παραδόσεις τους. Αυτό είναι φυσιολογικό. Ομως ακόμη και τώρα κάνουμε πως δεν υπήρξαν άλλοι πολιτισμοί επειδή είμαστε Τούρκοι, επειδή είμαστε μουσουλμάνοι. Αυτό είναι λάθος. Είναι δυνατόν σήμερα να καταλάβουμε στην Τουρκία ποιός είναι και πόσο είναι Τούρκος; Ποιός είναι και πόσο είναι Κούρδος; Ποιός είναι και πόσο είναι Ρωμιός, Αρμένιος, Ασσύριος; Αλλωστε γιατί να κάνουμε κάτι τέτοιο; Ωστόσο σε αυτή τη χώρα ζουν εκατοντάδες φανατικοί που θα με λιθοβολούσαν επειδή έχω αυτές τις απόψεις. Ανθρωποι που βρίσκουν το νόημα της ζωής μονάχα στην εθνική ταυτότητα και στη θρησκεία. Ανθρωποι που δε διστάζουν να σκοτώσουν ή να σκοτωθούν γι΄αυτό΄΄.
Απόψεις που, βέβαια, έρχονται σε κατ΄ευθείαν ρήξη με τις επικρατούσες απόψεις του επίσημου τουρκικού κράτους εδώ και πολλά χρόνια.
Ο Αχμέτ Ουμίτ έγραψε ακόμα ένα μυθιστόρημα που έχει ψάξει τις πηγές ,που διαβάζεται με ενδιαφέρον, που ξανα-τοποθετεί τον άνθρωπο στο κέντρο της ιστορίας. Εχει βαθιά ιστορική γνώση, πολιτικές αιχμές, κοινωνικές ανησυχίες. Ξεφεύγει από την επικρατούσα αντίληψη της σημερινής Τουρκίας. Και όλα αυτά ενώνονται σε ένα μυθιστόρημα . Η αστυνομική του πλοκή κάνει την αφήγηση να ρέει και,μέσα σε όλα αυτά, αφήνει να του ξεφύγουν και κάποια αρώματα της Κωνσταντίνουπολης που δημιουργούν το γεωγραφικό πλαίσιο του μυθιστορήματος. Οι ήρωές του είναι γήινοι, οι χαρακτήρες στέρεοι.
Είναι σίγουρο, ότι όποιος το πιάσει στα χέρια του, θα δυσκολευτεί να το αφήσει πριν φτάσει στο τέλος.
Η πολύ καλή μετάφραση είναι του Θάνου Ζαραγκάλη
Παρ' όλο που ξεκίνησε τη συγγραφική του ζωή γράφοντας ιστορίες, το πρώτο του έργο που κυκλοφόρησε ήταν η ποιητική ανθολογία με τίτλο "Η κρυψώνα του δρόμου". Το 1992, όταν εξέδωσε το "Η ξυπόλητη νύχτα", πήρε το βραβείο "Συγγραφής και Τέχνης του Φερίτ Μπαγίρ". Το 1994 εκδόθηκαν η ιστορία "Μια κραυγή σκίζει την νύχτα" και το παιδικό βιβλίο "Παραμύθι μέσα στο παραμύθι". Η ένταση που υπήρχε σε όλα του τα βιβλία εμφανίστηκε ολοκληρωτικά στο "Ομίχλη και νύχτα", που εκδόθηκε το 1996. Το 1998 εκδόθηκε το "Άρωμα φόβου", το οποίο ανέτρεψε τα μέχρι τότε καλούπια των αστυνομικών μυθιστορημάτων και δημιούργησε πρότυπο. Ακολούθησε "Το κλειδί της Αγκάθα", που περιλαμβάνει αστυνομικές ιστορίες και το "Εγκλήματα με ονομασία προέλευσης". Το 2010 εξέδωσε το βιβλίο "Οι μνήμες της Κωνσταντινούπολης" με τεράστια επιτυχία.
Οπως και οι περισσότεροι από τους νεώτερους Τούρκους συγγραφείς που τα έργα τους κυκλοφορούν και εκτός συνόρων, η αναφορά του στα σύγχρονα προβλήματα της Τουρκίας είναι συχνή. Στην ΄΄Φυλή΄΄, για μιά ακόμα φορά εστιάζει στις διαφορετικές εθνότητες που αποτελούν εδαφικά τον γεωγραφικό χώρο της πατρίδας του, και επισημαίνει την ανικανότητα του τουρκικού κράτους να ενσωματώσει με ίσους όρους τις μειονότητες ,τώρα πιά, που ζουν εκεί.. Το αστυνομικό μυθιστόρημα που γράφει ο Αχμέτ Ουμίτ θίγει πολλά θέματα που ξεφεύγουν από την -με την στενή έννοια - αστυνομική υφή. Θίγει θέματα, κοινωνικά, πολιτικά, επιστημονικά, με αποτέλεσμα ο μέσος αναγνώστης να ενημερώνεται για πράγματα που διαφορετικά, μπορεί και να μην τα μάθαινε από τον τύπο.
Στην ΄΄Φυλή΄΄, ο αστυνόμος Νεβζάτ και οι συνεργάτες του, ο Αλή και η Ζεινέπ, έρχονται αντιμέτωποι με έναν φόνο που έχει γίνει βασισμένος στην χριστιανική τελετουργία. Τα ίχνη του δολοφόνου γρήγορα τους οδηγούν στην νοτιανατολική Τουρκία και σε ομάδες ανταρτών Κούρδων που πολεμούν το σημερινό καθεστώς ,καθώς και σε ομάδες Σύριων χριστιανών που λατρεύουν τον Μορ Γκαμπριέλ, έναν χριστιανό άγιο που έζησε στην περιοχή.
΄΄Μετά από όσα άκουσα , δεν ξέρω τι να σκεφτώ. Αυτό που ξέρω είναι πως, παρότι ζω σε αυτά τα εδάφη, και παρότι υπηρέτησα στην Ούρφα, σε μια περιοχή πολύ κοντά στο χωριό του Γκαμπριέλ, είμαι ξένος με αυτόν τον άνθρωπο. Ωστόσο, η αποξένωση δεν προέρχεται επειδή βρίσκω παράξενα όσα αφηγείται, διότι τα ίδια λόγια θα μπορούσα να τα ακούσω σε ένα μουσουλμανικό χωριό. Νομίζω πως αυτό που με αφήνει έκπληκτο είναι το γεγονός ότι η χριστιανική σκέψη είναι τόσο κοντά μας και ότι εγώ δεν το είχα καθόλου αντιληφθεί. Ισως, εάν αυτά τα αφηγούνταν ένας γνωστός σ΄εμένα Ρωμιός στην Ιστανμπούλ, για παράδειγμα ο μπαρμπα-Δημήτρης, δε θα παραξενευόμουν. Ισως επειδή κάποτε η Κωνσταντινούπολη ήταν πρωτεύουσα του Βυζαντίου. Ομως αυτός ο παλαιός πολιτισμός που ξεπετάγεται μπροστά μου από τα νοτιαανατολικά, μου προκαλεί έκπληξη΄΄, σκέφτεται ο αστυνόμος Νεβζάτ.
Η άγνοια για αυτούς τους παλιότερους πολιτισμούς που άνθισαν μέσα στα εδάφη της σημερινής Τουρκίας, δεν είναι προσωπική έλλειψη του αστυνόμου. Είναι η επίσημη τουρκική πολιτική που επιμένει να τους αγνοεί. Ο αστυνόμος Νεβζάτ πού, σαν χαρακτήρας, θυμίζει τον αστυνόμο Χαρίτο του Πέτρου Μάρκαρη, καθώς οδηγεί στην Πόλη με το παλιό του Ρενώ, είναι ερωτευμένος με την Ευγενία, που είναι ,βέβαια, Ελληνίδα. Και καθώς η υπόθεση γίνεται όλο και πιό δύσκολη, καθως τον ένα φόνο ακολουθεί και άλλος, έχει να λύσει και τα προσωπικά του προβλήματα.
΄΄Ενας άνδρας δολοφονημένος με ένα μαχαίρι με λαβή σε σχήμα σταυρού. Ενα Ευαγγέλιο με λέξεις υπογραμμισμένες με αίμα. Ενα ταξίδι από την Ιστανμπούλ στα βάθη της Ανατολίας. Παμπάλαιες εκκλησίες, οι ρίζες του χριστιανισμού στην περιοχή, ένα περιβόλι από φυλές και πολιτισμούς: Ασσύριοι, Νουσαιρί, Ρωμιοί, Τούρκοι, Κούρδοι, όλοι οι λαοί που μετέτρεψαν σε χώρα αυτά τα εδάφη΄΄, αντιγράφω από το οπισθόφυλλο.
Ο Αχμέτ Ουμίτ έγραψε ένα πολυεπίπεδο μυθιστόρημα που, με αφορμή την αστυνομική πλοκή, σκάβει στην ιστορία της Τουρκίας, παλιά και σύγχρονη. Αναζητά τις ρίζες του τουρκικού εθνικισμού, αιτία πολλών δεινών στην περιοχή, για να φτάσει από το παρελθόν στο παρόν. Ενα παρόν, που όπως είναι σαφές,επηρεάζεται από το παρελθόν. Στην ΄΄Φυλή΄΄ έχουμε να κάνουμε με μιά κλασική αστυνομική ιστορία, που όμως η γεννεσιουργός της αιτία καθορίζεται από την Ιστορία. Το εθνικιστικό αφήγημα της σύγχρονης Τουρκίας έχει να κάνει με τη θέληση του επίσημου κράτους να εξαφανίσει τις μειονότητες και την ιστορία τους σε αυτά τα εδάφη που αποτελούν σήμερα το Τουρκικό κράτος :
΄΄Στην πραγματικότητα είναι δύσκολο να μιλήσουμε για έναν ανεξάρτητο τουρκικό εθνικισμό. Ιδιαιτέρως την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου οι Τούρκοι εθνικιστές υπήρξαν η προέκταση της πολιτικής που εφάρμοζαν οι Ηνωμένες Πολιτείες. Είχαν πάντοτε στενές σχέσεις ,με αυτό το κράτος και με τις μυστικές υπηρεσίες πληροφοριών. Οι μυστικές υπηρεσίες εκείνης της εποχής τους χρησιμοποίησαν και στις εσωτερικές επιχειρήσεις αλλά και στο εξωτερικό. Ομως όχι μόνο τους πολίτες εθνικιστές, αλλά ταυτόχρονα χρησιμοποίησαν φανερά και τον στρατό. Ενας απόστρατος στρατηγός τις προηγούμενες ημέρες δήλωσε ότι επί πολλά χρόνια τα έξοδα μιας οργάνωσης που φέρει την ονομασία Τομέας Ειδικού Πολέμου, καλύπτονταν από τις ΗΠΑ. Μετά την πτώση της Σοβιετικής Ενωσης οι Τούρκοι εθνικιστές βίωσαν μεγάλη αναταραχή. Διότι οι ΗΠΑ πλέον τους χρειάζονταν λιγότερο. Τη στρατηγική τους, που ήταν βασισμένη στον αντικομμουνισμό, τώρα προσπαθούν να τη θεμελιώσουν επάνω στον αντιαμερικανισμό, όμως είναι πολύ δύσκολο να το πετύχουν εξαιτίας των σχέσεων εξάρτησης που είχαν στο παρελθόν. Τώρα στηρίζονται στο κράτος. Οχι ακριβώς στο κράτος, αλλά σε ορισμένες ομάδες εντός του κρατικού μηχανισμού. Στίς μέρες μας προσπαθούν να σταθούν όρθιοι υποστηρίζοντας τον υποτιθέμενο κίνδυνο διάσπασης της χώρας, την εδαφική ακεραιότηταν έναντι των Κούρδων αποσχιστών΄΄, εξηγεί στον αστυνόμο ο Τζαν,καθηγητής σε κάποιο πανεπιστήμιο της Κωνσταντινούπολης.
Για να συνεχίσει:΄΄Μη νομίζετε ότι επειδή σας είπα όλα αυτά , μου αρέσει η πολιτική. Μου αρέσει περισσότερο η ιστορία. Λόγου χάρη, αυτό που ονομάζουν έθνος κράτος δεν αποτελεί ούτε νόμο της φύσης ούτε θεική εντολή. Η ίδρυση κρατών που στηρίζονται σε αυτή την άποψη είναι υπόθεση μερικών εκατοντάδων χρόνων. Πιθανότατα ύστερα από μερικούς αιώνες θα εξαφανιστεί. Εμένα αυτό που με ενδιαφέρει είναι ο πολιτισμός. Ιδιαιτέρως ο ιστορικός πολιτισμός αυτών εδώ των εδαφών. Είναι τόσο πλούσιος, τόσο βαθύς, τόσο εκτεταμένος...Δεν αναφέρομαι στις ερειπωμένες πόλεις, στα παλάτια που έχουν μονάχα τους κίονες, τους ναούς που έχουν λεηλατήσει οι Δυτικοί, δηλαδή τα αρχαία ερείπια. Αναφέρομαι στις συνήθειες που έχουμε από τους παλιούς πολιτισμούς, τις οποίες δεν μπορούμε να ξεχάσουμε και οι οποίες ζούν μέσα μας και καθορίζουν την καθημερινή μας συμπεριφορά. Και ενώ έτσι έχουν τα πράγματα, δεν είναι κάπως λάθος να περιοριζόμαστε μονάχα στο Ισλάμ, μόνο στον τουρκισμό; Πριν από τους Τούρκους σε αυτά τα εδάφη έχουν ζήσει πολλές φυλές: Χετταίοι,Βυζαντινοί,, Οθωμανοί. Ναι, οι Οθωμανοί , διότι δεν υιοθετήσαμε σωστά την κληρονομιά τους. Σε αυτά τα εδάφη πριν από το Ισλάμ οι άνθρωποι πίστεψαν σε πολλές θρησκείες: παγανισμός,εβραισμός, χριστιανισμός. Οσο κι αν η δική μας θρησκεία, το δικό μας έθνος είναι διαφορετικό, κληρονομήσαμε πολλές συνήθειες των ανθρώπων που έζησαν πριν από εμάς. Συνεχίζουμε να ζούμε στις πόλεις που έχτισαν εκείνοι. Πίνουμε το νερό που έπιναν εκείνοι. Σπέρνουμε και θερίζουμε τα εδάφη που καλλειεργούσαν εκείνοι., διατηρούμε τις παραδόσεις τους. Αυτό είναι φυσιολογικό. Ομως ακόμη και τώρα κάνουμε πως δεν υπήρξαν άλλοι πολιτισμοί επειδή είμαστε Τούρκοι, επειδή είμαστε μουσουλμάνοι. Αυτό είναι λάθος. Είναι δυνατόν σήμερα να καταλάβουμε στην Τουρκία ποιός είναι και πόσο είναι Τούρκος; Ποιός είναι και πόσο είναι Κούρδος; Ποιός είναι και πόσο είναι Ρωμιός, Αρμένιος, Ασσύριος; Αλλωστε γιατί να κάνουμε κάτι τέτοιο; Ωστόσο σε αυτή τη χώρα ζουν εκατοντάδες φανατικοί που θα με λιθοβολούσαν επειδή έχω αυτές τις απόψεις. Ανθρωποι που βρίσκουν το νόημα της ζωής μονάχα στην εθνική ταυτότητα και στη θρησκεία. Ανθρωποι που δε διστάζουν να σκοτώσουν ή να σκοτωθούν γι΄αυτό΄΄.
Απόψεις που, βέβαια, έρχονται σε κατ΄ευθείαν ρήξη με τις επικρατούσες απόψεις του επίσημου τουρκικού κράτους εδώ και πολλά χρόνια.
Ο Αχμέτ Ουμίτ έγραψε ακόμα ένα μυθιστόρημα που έχει ψάξει τις πηγές ,που διαβάζεται με ενδιαφέρον, που ξανα-τοποθετεί τον άνθρωπο στο κέντρο της ιστορίας. Εχει βαθιά ιστορική γνώση, πολιτικές αιχμές, κοινωνικές ανησυχίες. Ξεφεύγει από την επικρατούσα αντίληψη της σημερινής Τουρκίας. Και όλα αυτά ενώνονται σε ένα μυθιστόρημα . Η αστυνομική του πλοκή κάνει την αφήγηση να ρέει και,μέσα σε όλα αυτά, αφήνει να του ξεφύγουν και κάποια αρώματα της Κωνσταντίνουπολης που δημιουργούν το γεωγραφικό πλαίσιο του μυθιστορήματος. Οι ήρωές του είναι γήινοι, οι χαρακτήρες στέρεοι.
Είναι σίγουρο, ότι όποιος το πιάσει στα χέρια του, θα δυσκολευτεί να το αφήσει πριν φτάσει στο τέλος.
Η πολύ καλή μετάφραση είναι του Θάνου Ζαραγκάλη
