Το αντικείμενο του πόθου του είναι το τρένο. Ο ήχος της ατμομηχανής, αυτό το τσαφ - τσουφ που αργόσυρτα επιταχύνει, οι ράγες που κινούνται πάνω τα βαγόνια, η διαδρομή και ο προορισμός τους παρέσυραν το Γιώργο Νάθενα σε ένα όμορφο ταξίδι περιήγησης στην αγαπημένη του διαδρομή του. Με υπομονετική έρευνα φέρνει στο προσκήνιο το δρομολόγιο του «μουτζούρη» Διακοφτού - Καλαβρύτων στο λεύκωμα - βιβλίο του με αφορμή τα 120 χρόνια της ιστορία του.
Ο Γιώργος Νάθενας είναι από εκείνους τους «τρελούς», όπως λέμε στις μέρες μας, που σε πείσμα των δύσκολων καιρών ακολουθεί μια δική του διαδρομή με αφετηρία τα συναίσθημά του, καθώς λόγω της δουλειάς του ως ειδικός σύμβουλος στον ΟΣΕ (ως συγκοινωνιολόγος) μεταξύ των ετών 1996-2006, έχοντας κυρίως την ευθύνη για τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη του Προαστιακού Σιδηροδρόμου της Αθήνας, αντί να βυθίζεται στα προβλήματα της καθημερινότητας αφήνεται να τον συνεπαίρνουν αυτά που αγαπάει και θέλει να τα μοιραστεί μαζί μας. Αφιερώνει τον ελεύθερο χρόνο του στην συγκέντρωση στοιχείων και σε μια μεγάλη περιπέτεια που είναι η καταγραφή όλων εκείνων των παράλληλων πραγμάτων που κάνουν πιο όμορφη μια δουλειά που τελικά γίνεται ένα με τη ζωή του και κάνουν αυτό που λέμε τη δουλειά, χόμπι.
Την προσπάθεια του να κυκλοφορήσει το βιβλίο «Ο Οδοντωτός Διακοφτού - Καλαβρύτων - 120 Χρόνια / Ιστορία, Παρουσίαση, Περιήγηση» στις εκδόσεις «Μίλητος» που καταγράφουν τον ελληνικό πολιτισμό σε πολύ ιδιαίτερες και ειδικές εκδόσεις, πυροδότησε και ήταν ευχάριστη σύμπτωση για τον ίδιο, κάτι σημαδιακό. Το ότι ο ιστορικός Οδοντωτός που καταπιάστηκε να κάνει βιβλίο συμπίπτει με την ίδρυση της άλλης μεγάλης του αγάπης που είναι ο ιστορικός, ο Πανιώνιος που ιδρύθηκε το 1890 στη Σμύρνη, την ίδια ακριβώς χρονιά που ξεκίνησαν τα έργα του οδοντωτού Διακοφτού - Καλαβρύτων. Δεν είναι καθόλου τυχαίο για τον ίδιο και αυτό τον έκανε κυριολεκτικά να αγκαλιάσει ακόμη περισσότερο το πόνημά του και να το φέρει σε πέρας μέσα από μια δαιδαλώδη κυριολεκτικά αρχειοθέτηση της ιστορίας του οδοντωτού αυτού που τέθηκε σε λειτουργία 6 χρόνια μετά το ξεκίνημα των έργων και εγκαινιάστηκε στις 10 Οκτωβρίου του 1896.
Η μοναδική αυτή διαδρομή από το Φαράγγι Βουρακίου ποταμού - ο Βουραϊκός λεγόταν πάντα Ερασίνος - ως το μαρτυρικό σημείο που οι Γερμανοί εκτέλεσαν όλους τους άνδρες άνω των 14 ετών, 143 συνολικά στα χωριά και περίπου 500 στα Καλάβρυτα, στις 13 Δεκεμβρίου του 1943, στη πιο βαριά περίπτωση πολεμικού εγκλήματος στην Ελλάδα στη διάρκεια του πολέμου. Μια διαδρομή φορτισμένη από συναισθήματα που γεννά η φύση ως τον τελικό προορισμό της, είναι σημείο αναφοράς του ελληνικού πολιτισμού και ανδρείας. Η διαδρομή του Οδοντωτού Καλαβρύτων - Διακοφτού διατρέχει ιστορία τριών αιώνων, από το τέλους του 19ου, σε ολόκληρο τον 20ο και τώρα στον 210 αιώνα συνεχίζει το δρομολόγιό της. Ο Οδοντωτός, μέσα σε μόλις 22 χιλιόμετρα γραμμής με αξιοθαύμαστη υποδομή και τεχνικά έργα, σκαρφαλώνει 700 ολόκληρα μέτρα σε μια διαδρομή που εναλλάσσονται απίστευτα τοπία και σε ένα περιβάλλον που είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τη νεώτερη Ιστορία μας σαν Έθνος.
«Αυτό το τρενάκι είναι θαυματουργό» έγραφαν τα «Νέα» το 1953 για τον οδοντωτό που δημιουργούσε ερωτηματικά για το πώς χωρά μέσα τόσο πολύ κόσμο στα δρομολόγιά του. Η λέξη οδοντωτός είναι ταυτόσημη με τη διαδρομή αυτή Διακοφτού - Καλαβρύτων - και σε αυτή πάει πρώτα ο νους όταν γίνει η αναφορά. Ο χρόνος δεν γυρίζει πίσω, αλλά για μερικά πράγματα αξίζει να γυρίσει να τα ξαναφέρει μπροστά μας και να ξαναμπούν στη ζωή μας.. Κάτι σαν το βινύλιο δηλαδή που επιστρέφει. Δεν είναι το πρώτο βιβλίο του Γιώργου Νάθενα, αλλά το τέταρτο, όλα με θέμα το σιδηρόδρομο. Πειραιώτης γέννημα - θρέμμα, από τη Δραπετσώνα, απόφοιτος της Βαρβάκειου σχολής, που πιτσιρικάς, το 1966, τον πήρε ο πατέρας του μαζί να πάνε να δουν στο Καραϊσκάκη τον ποδοσφαιρικό αγώνα Ολυμπιακού - Πανιωνίου και αντί να δουν το «Θρύλο» της εποχής εκείνης να βγάζει τα δόντια του μέσα στο γήπεδό του, είδαν τον πανίσχυρο Πανιώνιο να πετυχαίνει ένα άθλο! Το αποτέλεσμα ήταν 1 - 4 υπέρ της ομάδας της Νέας Σμύρνης κι ο μικρός τότε Γιώργος Νάθενας γοητεύτηκε από την κυανέρυθρη ομάδα κι από εκείνη την στιγμή έγινε «βαμμένος» Πανιώνιος.
Ζει στα Πατήσια και κάθε φορά παίρνει το τρένο, που έχει για γούρι, και πηγαίνει με αυτό να δει την αγαπημένη του ομάδα, κατεβαίνοντας στον πιο κοντινό σταθμό, στη Καλλιθέα. Έτσι συνδυάζει τρένο και Πανιώνιο και είναι ευτυχής. Οι μουσικές του γνώσεις είναι εξίσου αξιοζήλευτες, ιδιαίτερα γύρω από τα συγκροτήματα ποπ - ροκ της δεκαετίας του ’70 διαθέτοντας σήμερα μια ζηλευτή δισκοθήκη που έχει φροντίσει για την διάδοχη κατάστασή της και την έχει δωρίσει στο γιο του, που ήταν εκεί στην παρουσίαση του βιβλίο του, στην αίθουσα εκδηλώσεων του Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός» στην Πλατεία Καρύτση το απόγευμα της Τρίτης 17 Ιανουαρίου και φωτογράφιζε τον πατέρα του στην κορυφαία ίσως στιγμής της δικής του διαδρομής.
Για πρώτη φορά που μου κίνησαν την περιέργεια τα τρένα και εντυπωσιάστηκα ήταν πριν χρόνια όταν έμαθα ότι η μεγάλη ηθοποιός μας Γεωργία Βασιλειάδου είχε τρενάκια στο πατάρι της και η μεγάλη της ηδονή ήταν όταν ανέβαινε εκεί στο μυστικό αυτό χώρο της, τα έβαζε σε λειτουργία μένοντας δίπλα τους επί ώρες και χαζεύοντας το πήγαινε - έλα των βαγονιών. Εκεί ηρεμούσε, εκεί έβρισκε τον εαυτό της κοντά στους σιδηρόδρομους που είχε φτιάξει και ταξίδευαν τη φαντασία της. Κι ας ήταν ένα παιδικό παιχνίδι μόνο.
Εκεί λοιπόν μέσα από τη δουλειά του ο Γιώργος Νάθενας περιεργαζόταν από μικρός το θαυμαστό αυτό κόσμο του σιδηροδρόμου που υπηρέτησε με μεγάλη ευθύνη και όραμα και σήμερα με την κυκλοφορία του λευκώματος - βιβλίου του έστειλε στην παρουσίαση το δικό του μήνυμα:
«Το βιβλίο μου να γίνει μήνυμα διεκδίκησης ανακήρυξης από την Ουνέσκο του οδοντωτού Καλαβρύτων - Διακοφτού ως ένα παγκόσμιο μνημείου πολιτιστικής κληρονομιάς με ένα ολοκληρωμένο φάκελο. Εκεί από την περιοχή που ξεκίνησε συντεταγμένα η Επανάσταση του 1821».
Το ιστορικό του βιβλίου αυτού ξεκινά όταν ο Σύλλογος Φίλων Σιδηροδρόμου και ο ΟΣΕ το τύπωσε αρχικά σε περιορισμένα αντίτυπα που κυκλοφόρησαν χέρι με χέρι μεταξύ των Σιδηροδρομικών υπαλλήλων και στάλθηκε δώρο σε όσους έπρεπε να το είχαν. Στην συνέχεια οι εκδόσεις «Μίλητος» προχώρησαν άμεσα στην επανέκδοσή του σε βελτιωμένη και εμπλουτισμένη με σπάνιο φωτογραφικό υλικό έκδοση. Μοναδικός ερευνητής και συγγραφέας της έκδοσης ήταν ο Γιώργος Νάθενας και οι προπαραγγελίες στήριξαν την κυκλοφορία της. Μια έκδοση που θα εμπνεύσει τους φοιτητές στις εργασίες τους, αλλά και όλους εκείνους τους ονειροπόλους που ο νους τους ταξιδεύει στη θέα ενός τρένου ή στην «γεύση» της διαδρομής μέσα στο βαγόνι ενώ περνάει μια σήραγγα ή μια γέφυρα. Ένα υπέροχο ταξίδι περιήγησης στο χρόνο.
Το βιβλίο του Γιώργου Νάθενα «Ο Οδοντωτός Διακοφτού - Καλαβρύτων» (Ιστορία, Παρουσίαση, Περιήγηση) κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Μίλητος» στην τιμή των 35 ευρώ.
Μπορείτε να το βρείτε στην «Πολιτεία» (Ασκληπιού 1-3) με έκπτωση στην τιμή των 24.50 ευρώ.
Ο Γιώργος Νάθενας είναι από εκείνους τους «τρελούς», όπως λέμε στις μέρες μας, που σε πείσμα των δύσκολων καιρών ακολουθεί μια δική του διαδρομή με αφετηρία τα συναίσθημά του, καθώς λόγω της δουλειάς του ως ειδικός σύμβουλος στον ΟΣΕ (ως συγκοινωνιολόγος) μεταξύ των ετών 1996-2006, έχοντας κυρίως την ευθύνη για τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη του Προαστιακού Σιδηροδρόμου της Αθήνας, αντί να βυθίζεται στα προβλήματα της καθημερινότητας αφήνεται να τον συνεπαίρνουν αυτά που αγαπάει και θέλει να τα μοιραστεί μαζί μας. Αφιερώνει τον ελεύθερο χρόνο του στην συγκέντρωση στοιχείων και σε μια μεγάλη περιπέτεια που είναι η καταγραφή όλων εκείνων των παράλληλων πραγμάτων που κάνουν πιο όμορφη μια δουλειά που τελικά γίνεται ένα με τη ζωή του και κάνουν αυτό που λέμε τη δουλειά, χόμπι.
Την προσπάθεια του να κυκλοφορήσει το βιβλίο «Ο Οδοντωτός Διακοφτού - Καλαβρύτων - 120 Χρόνια / Ιστορία, Παρουσίαση, Περιήγηση» στις εκδόσεις «Μίλητος» που καταγράφουν τον ελληνικό πολιτισμό σε πολύ ιδιαίτερες και ειδικές εκδόσεις, πυροδότησε και ήταν ευχάριστη σύμπτωση για τον ίδιο, κάτι σημαδιακό. Το ότι ο ιστορικός Οδοντωτός που καταπιάστηκε να κάνει βιβλίο συμπίπτει με την ίδρυση της άλλης μεγάλης του αγάπης που είναι ο ιστορικός, ο Πανιώνιος που ιδρύθηκε το 1890 στη Σμύρνη, την ίδια ακριβώς χρονιά που ξεκίνησαν τα έργα του οδοντωτού Διακοφτού - Καλαβρύτων. Δεν είναι καθόλου τυχαίο για τον ίδιο και αυτό τον έκανε κυριολεκτικά να αγκαλιάσει ακόμη περισσότερο το πόνημά του και να το φέρει σε πέρας μέσα από μια δαιδαλώδη κυριολεκτικά αρχειοθέτηση της ιστορίας του οδοντωτού αυτού που τέθηκε σε λειτουργία 6 χρόνια μετά το ξεκίνημα των έργων και εγκαινιάστηκε στις 10 Οκτωβρίου του 1896.
Η μοναδική αυτή διαδρομή από το Φαράγγι Βουρακίου ποταμού - ο Βουραϊκός λεγόταν πάντα Ερασίνος - ως το μαρτυρικό σημείο που οι Γερμανοί εκτέλεσαν όλους τους άνδρες άνω των 14 ετών, 143 συνολικά στα χωριά και περίπου 500 στα Καλάβρυτα, στις 13 Δεκεμβρίου του 1943, στη πιο βαριά περίπτωση πολεμικού εγκλήματος στην Ελλάδα στη διάρκεια του πολέμου. Μια διαδρομή φορτισμένη από συναισθήματα που γεννά η φύση ως τον τελικό προορισμό της, είναι σημείο αναφοράς του ελληνικού πολιτισμού και ανδρείας. Η διαδρομή του Οδοντωτού Καλαβρύτων - Διακοφτού διατρέχει ιστορία τριών αιώνων, από το τέλους του 19ου, σε ολόκληρο τον 20ο και τώρα στον 210 αιώνα συνεχίζει το δρομολόγιό της. Ο Οδοντωτός, μέσα σε μόλις 22 χιλιόμετρα γραμμής με αξιοθαύμαστη υποδομή και τεχνικά έργα, σκαρφαλώνει 700 ολόκληρα μέτρα σε μια διαδρομή που εναλλάσσονται απίστευτα τοπία και σε ένα περιβάλλον που είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τη νεώτερη Ιστορία μας σαν Έθνος.
«Αυτό το τρενάκι είναι θαυματουργό» έγραφαν τα «Νέα» το 1953 για τον οδοντωτό που δημιουργούσε ερωτηματικά για το πώς χωρά μέσα τόσο πολύ κόσμο στα δρομολόγιά του. Η λέξη οδοντωτός είναι ταυτόσημη με τη διαδρομή αυτή Διακοφτού - Καλαβρύτων - και σε αυτή πάει πρώτα ο νους όταν γίνει η αναφορά. Ο χρόνος δεν γυρίζει πίσω, αλλά για μερικά πράγματα αξίζει να γυρίσει να τα ξαναφέρει μπροστά μας και να ξαναμπούν στη ζωή μας.. Κάτι σαν το βινύλιο δηλαδή που επιστρέφει. Δεν είναι το πρώτο βιβλίο του Γιώργου Νάθενα, αλλά το τέταρτο, όλα με θέμα το σιδηρόδρομο. Πειραιώτης γέννημα - θρέμμα, από τη Δραπετσώνα, απόφοιτος της Βαρβάκειου σχολής, που πιτσιρικάς, το 1966, τον πήρε ο πατέρας του μαζί να πάνε να δουν στο Καραϊσκάκη τον ποδοσφαιρικό αγώνα Ολυμπιακού - Πανιωνίου και αντί να δουν το «Θρύλο» της εποχής εκείνης να βγάζει τα δόντια του μέσα στο γήπεδό του, είδαν τον πανίσχυρο Πανιώνιο να πετυχαίνει ένα άθλο! Το αποτέλεσμα ήταν 1 - 4 υπέρ της ομάδας της Νέας Σμύρνης κι ο μικρός τότε Γιώργος Νάθενας γοητεύτηκε από την κυανέρυθρη ομάδα κι από εκείνη την στιγμή έγινε «βαμμένος» Πανιώνιος.
Ζει στα Πατήσια και κάθε φορά παίρνει το τρένο, που έχει για γούρι, και πηγαίνει με αυτό να δει την αγαπημένη του ομάδα, κατεβαίνοντας στον πιο κοντινό σταθμό, στη Καλλιθέα. Έτσι συνδυάζει τρένο και Πανιώνιο και είναι ευτυχής. Οι μουσικές του γνώσεις είναι εξίσου αξιοζήλευτες, ιδιαίτερα γύρω από τα συγκροτήματα ποπ - ροκ της δεκαετίας του ’70 διαθέτοντας σήμερα μια ζηλευτή δισκοθήκη που έχει φροντίσει για την διάδοχη κατάστασή της και την έχει δωρίσει στο γιο του, που ήταν εκεί στην παρουσίαση του βιβλίο του, στην αίθουσα εκδηλώσεων του Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός» στην Πλατεία Καρύτση το απόγευμα της Τρίτης 17 Ιανουαρίου και φωτογράφιζε τον πατέρα του στην κορυφαία ίσως στιγμής της δικής του διαδρομής.
Για πρώτη φορά που μου κίνησαν την περιέργεια τα τρένα και εντυπωσιάστηκα ήταν πριν χρόνια όταν έμαθα ότι η μεγάλη ηθοποιός μας Γεωργία Βασιλειάδου είχε τρενάκια στο πατάρι της και η μεγάλη της ηδονή ήταν όταν ανέβαινε εκεί στο μυστικό αυτό χώρο της, τα έβαζε σε λειτουργία μένοντας δίπλα τους επί ώρες και χαζεύοντας το πήγαινε - έλα των βαγονιών. Εκεί ηρεμούσε, εκεί έβρισκε τον εαυτό της κοντά στους σιδηρόδρομους που είχε φτιάξει και ταξίδευαν τη φαντασία της. Κι ας ήταν ένα παιδικό παιχνίδι μόνο.
Εκεί λοιπόν μέσα από τη δουλειά του ο Γιώργος Νάθενας περιεργαζόταν από μικρός το θαυμαστό αυτό κόσμο του σιδηροδρόμου που υπηρέτησε με μεγάλη ευθύνη και όραμα και σήμερα με την κυκλοφορία του λευκώματος - βιβλίου του έστειλε στην παρουσίαση το δικό του μήνυμα:
«Το βιβλίο μου να γίνει μήνυμα διεκδίκησης ανακήρυξης από την Ουνέσκο του οδοντωτού Καλαβρύτων - Διακοφτού ως ένα παγκόσμιο μνημείου πολιτιστικής κληρονομιάς με ένα ολοκληρωμένο φάκελο. Εκεί από την περιοχή που ξεκίνησε συντεταγμένα η Επανάσταση του 1821».
Το ιστορικό του βιβλίου αυτού ξεκινά όταν ο Σύλλογος Φίλων Σιδηροδρόμου και ο ΟΣΕ το τύπωσε αρχικά σε περιορισμένα αντίτυπα που κυκλοφόρησαν χέρι με χέρι μεταξύ των Σιδηροδρομικών υπαλλήλων και στάλθηκε δώρο σε όσους έπρεπε να το είχαν. Στην συνέχεια οι εκδόσεις «Μίλητος» προχώρησαν άμεσα στην επανέκδοσή του σε βελτιωμένη και εμπλουτισμένη με σπάνιο φωτογραφικό υλικό έκδοση. Μοναδικός ερευνητής και συγγραφέας της έκδοσης ήταν ο Γιώργος Νάθενας και οι προπαραγγελίες στήριξαν την κυκλοφορία της. Μια έκδοση που θα εμπνεύσει τους φοιτητές στις εργασίες τους, αλλά και όλους εκείνους τους ονειροπόλους που ο νους τους ταξιδεύει στη θέα ενός τρένου ή στην «γεύση» της διαδρομής μέσα στο βαγόνι ενώ περνάει μια σήραγγα ή μια γέφυρα. Ένα υπέροχο ταξίδι περιήγησης στο χρόνο.
Το βιβλίο του Γιώργου Νάθενα «Ο Οδοντωτός Διακοφτού - Καλαβρύτων» (Ιστορία, Παρουσίαση, Περιήγηση) κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Μίλητος» στην τιμή των 35 ευρώ.
Μπορείτε να το βρείτε στην «Πολιτεία» (Ασκληπιού 1-3) με έκπτωση στην τιμή των 24.50 ευρώ.
