Λένε, ότι αν δεν έχεις δει ταινίες του Άλφρεντ Χίτσκοκ, δεν έχεις σφαιρική άποψη για το σινεμά. Από τους πλέον ιδιοφυείς σκηνοθέτες, με χαρακτηριστικές τις ανεπανάληπτες σεκάνς, τα μοναδικά πλάνα του, αλλά και τις εμμονές του.
Ο μετρ του σασπένς γεννήθηκε στις 13 Αυγούστου 1899 και άφησε μία σπουδαία παρακαταθήκη 54 ταινιών στο κινηματογραφόφιλο κοινό.
Ενδεικτικό της πρωτοπορίας και της κινηματογραφικής του ευφυΐας ήταν μία από τις πρώτες ταινίες που γυρίστηκαν στο Χόλιγουντ με θέμα την ψυχανάλυση και οφείλει τη δημιουργία της τόσο στο ενδιαφέρον του Χίτσκοκ για τα κρυμμένα μυστικά της ψυχής και το μυθιστόρημα του Φράνσις Μπίντινγκ, στο οποίο βασίστηκε η ταινία, όσο και στην εμμονή του μεγαλοπαραγωγού Ντέιβιντ O. Σέλζνικ με την ψυχανάλυση.
Ο λόγος για το "Spellbound", το οποίο προβλήθηκε στην Ελλάδα ως «Νύχτα Αγωνίας».
Το θρυλικό φιλμ, ωστόσο, είχε ένα ακόμη τεράστιο ατού: την σουρεαλιστική υπογραφή του Σαλβαδόρ Νταλί, που σχεδίασε μία από τις πιο εντυπωσιακές σκηνές του.
Η υπόθεση της ταινίας
Ο διευθυντής της ψυχιατρικής κλινικής The Green Manors, γιατρός Μέρτσισον (Λίο Τ. Κάρολ) ετοιμάζεται να εγκαταλείψει τη θέση του και περιμένει τον αντικαταστάτη του, τον γιατρό Έντουαρντς (Γκρέγκορι Πεκ). Ο Έντουαρντς φτάνει στην κλινική και γοητεύεται από την όμορφη αλλά ψυχρή γιατρό Κοντσάνς Πίτερσεν (Ίνγκριντ Μπέργκμαν). Οι δυο τους ερωτεύονται, αλλά σύντομα γίνεται γνωστό ότι ο άνδρας που παρουσιάστηκε ως γιατρός Έντουαρντς είναι στην πραγματικότητα απατεώνας.
Ο άνδρας που έχει χάσει τη μνήμη του το σκάει από την κλινική κι η Κονστάνς, ακόμα ερωτευμένη μαζί του, τρέχει ξωπίσω του και τον συναντά σε ένα ξενοδοχείο. Η Κονστάνς υπόσχεται στον άνδρα ότι πρόκειται να τον βοηθήσει να βρει τη μνήμη του κι οι δυο τους ξεκινούν τις έρευνες προκειμένου να εξιχνιάσουν το μυστήριο της εξαφάνισης του πραγματικού γιατρού Έντουαρντς.
Η θρυλική σκηνή του ονείρου διά χειρός Νταλί
Η ταινία δημιούργησε μεγάλη ρήξη στις σχέσεις μεταξύ του Άλφρεντ Χίτσκοκ και του παραγωγού Ντέιβιντ Ο. Σέλζνικ. Ο Χίτσκοκ είχε υπογράψει συμβόλαιο με την εταιρία του Σέλζνικ το 1939, αλλά από το 1939 μέχρι και το 1945 είχε γυρίσει μόνο τρεις ταινίες (εκτός του Νύχτα αγωνίας οι άλλες δυο ήταν το Ρεβέκκα (Rebecca, 1940) και το Υπόθεση Παραντάιν (The Paradine Case, 1947)) για τον παραγωγό.
Στο μεταξύ ο Σέλζνικ τον δάνειζε όποτε έκρινε σωστό σε άλλα κινηματογραφικά στούντιο. Ο Σέλζνικ είχε θετική εμπειρία από την ψυχανάλυση και ζήτησε από το Χίτσκοκ να σκηνοθετήσει μια ταινία πάνω στο θέμα. Έφερε επίσης τον ψυχαναλυτή του στα γυρίσματα ως τεχνικό σύμβουλο κάτι που προκάλεσε την οργή του σκηνοθέτη.
Η διένεξη συνεχίστηκε όταν ο Σέλζνικ προσέλαβε το σουρεαλιστή Ισπανό ζωγράφο Σαλβαδόρ Νταλί για να οραματιστεί τις σκηνές που σχετίζονταν με την ψυχολογική ψευδαίσθηση. Ο ζωγράφος δημιούργησε τη σκηνή του ονείρου του Γκρέγκορι Πεκ, στην οποία ο Χίτσκοκ είχε ελάχιστη ανάμειξη. Η δουλειά του Νταλί ξεπέρασε τις προσδοκίες του Σέλζνικ και παρά το γεγονός ότι χρησιμοποιήθηκε το μεγαλύτερο μέρος της, ένα κομμάτι της σκηνής του ονείρου στο οποία η Ίνγκριντ Μπέργκμαν μεταμορφωνόταν σε άγαλμα της θεάς Αρτέμιδος αφαιρέθηκε από την ταινία.
Ο Ντόναλντ Σπότο αναφέρει στη βιογραφία του Άλφρεντ Χίτσκοκ με τίτλο «The Dark Side of Genius», ότι η Ίνγκριντ Μπέργκμαν υποστήριξε, πως η σεκάνς του ονείρου, πριν την επεξεργαστεί ο Σέλζνικ, είχε διάρκεια 20 περίπου λεπτών. Το υλικό που αφαιρέθηκε από την ταινία έχει πλέον χαθεί, ενώ σώζονται μόνο φωτογραφίες από τα γυρίσματα στο αρχείο του Σέλζνικ. Εκείνος προσέλαβε τον Γουίλιαμ Κάμερον Μένζις με τον οποίο είχε συνεργαστεί και στο «Όσα παίρνει ο άνεμος» για τη δημιουργία των σκηνικών της ταινίας.
Προτάθηκε για 6 Όσκαρ
Η ταινία προτάθηκε για 6 βραβεία Όσκαρ το 1946. Τη βραδιά των όσκαρ όμως έλαβε τελικά μόνο ένα βραβείο για τη μουσική επένδυση του Μίκλος Ρόζα. Η Ίνγκριντ Μπέργκμαν παρά το γεγονός ότι έλαβε το βραβείο των κριτικών της Νέας Υόρκης για την ερμηνεία της στην ταινία δεν προτάθηκε για Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου καθώς η ακαδημία προτίμησε την ερμηνεία της στην ταινία Οι καμπάνες της Αγίας Μαρίας (The Bells of St. Mary's) της ίδιας χρονιάς.
Αν και διεκδικούσε και το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας έχασε το βραβείο από Το χαμένο Σαββατοκύριακο (The Lost Weekend, 1945) του Μπίλι Γουάιλντερ.
O Άλφρεντ Χίτσκοκ πέθανε στις 29 Απριλίου του 1980 σε ηλικία 80 ετών στο σπίτι του στο Λος Άντζελες. Η υγεία του είχε επιδεινωθεί τα τελευταία χρόνια της ζωής του από την αρθρίτιδα και της δυσλειτουργείας των νεφρών του. Προτάθηκε πέντε φορές για Όσκαρ σκηνοθεσίας, το 1941 (Ρεβέκκα), το 1945 (Στον ίσκιο του θανάτου/Ναυαγοί) το 1946 (Νύχτα Αγωνίας), το 1955 (Σιωπηλός Μάρτυς) και το 1961 (Ψυχώ), αλλά δεν το κέρδισε ποτέ.
Ο μετρ του σασπένς γεννήθηκε στις 13 Αυγούστου 1899 και άφησε μία σπουδαία παρακαταθήκη 54 ταινιών στο κινηματογραφόφιλο κοινό.
Ενδεικτικό της πρωτοπορίας και της κινηματογραφικής του ευφυΐας ήταν μία από τις πρώτες ταινίες που γυρίστηκαν στο Χόλιγουντ με θέμα την ψυχανάλυση και οφείλει τη δημιουργία της τόσο στο ενδιαφέρον του Χίτσκοκ για τα κρυμμένα μυστικά της ψυχής και το μυθιστόρημα του Φράνσις Μπίντινγκ, στο οποίο βασίστηκε η ταινία, όσο και στην εμμονή του μεγαλοπαραγωγού Ντέιβιντ O. Σέλζνικ με την ψυχανάλυση.
Ο λόγος για το "Spellbound", το οποίο προβλήθηκε στην Ελλάδα ως «Νύχτα Αγωνίας».
Το θρυλικό φιλμ, ωστόσο, είχε ένα ακόμη τεράστιο ατού: την σουρεαλιστική υπογραφή του Σαλβαδόρ Νταλί, που σχεδίασε μία από τις πιο εντυπωσιακές σκηνές του.
Η υπόθεση της ταινίας
Ο διευθυντής της ψυχιατρικής κλινικής The Green Manors, γιατρός Μέρτσισον (Λίο Τ. Κάρολ) ετοιμάζεται να εγκαταλείψει τη θέση του και περιμένει τον αντικαταστάτη του, τον γιατρό Έντουαρντς (Γκρέγκορι Πεκ). Ο Έντουαρντς φτάνει στην κλινική και γοητεύεται από την όμορφη αλλά ψυχρή γιατρό Κοντσάνς Πίτερσεν (Ίνγκριντ Μπέργκμαν). Οι δυο τους ερωτεύονται, αλλά σύντομα γίνεται γνωστό ότι ο άνδρας που παρουσιάστηκε ως γιατρός Έντουαρντς είναι στην πραγματικότητα απατεώνας.
Ο άνδρας που έχει χάσει τη μνήμη του το σκάει από την κλινική κι η Κονστάνς, ακόμα ερωτευμένη μαζί του, τρέχει ξωπίσω του και τον συναντά σε ένα ξενοδοχείο. Η Κονστάνς υπόσχεται στον άνδρα ότι πρόκειται να τον βοηθήσει να βρει τη μνήμη του κι οι δυο τους ξεκινούν τις έρευνες προκειμένου να εξιχνιάσουν το μυστήριο της εξαφάνισης του πραγματικού γιατρού Έντουαρντς.
Η θρυλική σκηνή του ονείρου διά χειρός Νταλί
Η ταινία δημιούργησε μεγάλη ρήξη στις σχέσεις μεταξύ του Άλφρεντ Χίτσκοκ και του παραγωγού Ντέιβιντ Ο. Σέλζνικ. Ο Χίτσκοκ είχε υπογράψει συμβόλαιο με την εταιρία του Σέλζνικ το 1939, αλλά από το 1939 μέχρι και το 1945 είχε γυρίσει μόνο τρεις ταινίες (εκτός του Νύχτα αγωνίας οι άλλες δυο ήταν το Ρεβέκκα (Rebecca, 1940) και το Υπόθεση Παραντάιν (The Paradine Case, 1947)) για τον παραγωγό.
Στο μεταξύ ο Σέλζνικ τον δάνειζε όποτε έκρινε σωστό σε άλλα κινηματογραφικά στούντιο. Ο Σέλζνικ είχε θετική εμπειρία από την ψυχανάλυση και ζήτησε από το Χίτσκοκ να σκηνοθετήσει μια ταινία πάνω στο θέμα. Έφερε επίσης τον ψυχαναλυτή του στα γυρίσματα ως τεχνικό σύμβουλο κάτι που προκάλεσε την οργή του σκηνοθέτη.
Η διένεξη συνεχίστηκε όταν ο Σέλζνικ προσέλαβε το σουρεαλιστή Ισπανό ζωγράφο Σαλβαδόρ Νταλί για να οραματιστεί τις σκηνές που σχετίζονταν με την ψυχολογική ψευδαίσθηση. Ο ζωγράφος δημιούργησε τη σκηνή του ονείρου του Γκρέγκορι Πεκ, στην οποία ο Χίτσκοκ είχε ελάχιστη ανάμειξη. Η δουλειά του Νταλί ξεπέρασε τις προσδοκίες του Σέλζνικ και παρά το γεγονός ότι χρησιμοποιήθηκε το μεγαλύτερο μέρος της, ένα κομμάτι της σκηνής του ονείρου στο οποία η Ίνγκριντ Μπέργκμαν μεταμορφωνόταν σε άγαλμα της θεάς Αρτέμιδος αφαιρέθηκε από την ταινία.
Ο Ντόναλντ Σπότο αναφέρει στη βιογραφία του Άλφρεντ Χίτσκοκ με τίτλο «The Dark Side of Genius», ότι η Ίνγκριντ Μπέργκμαν υποστήριξε, πως η σεκάνς του ονείρου, πριν την επεξεργαστεί ο Σέλζνικ, είχε διάρκεια 20 περίπου λεπτών. Το υλικό που αφαιρέθηκε από την ταινία έχει πλέον χαθεί, ενώ σώζονται μόνο φωτογραφίες από τα γυρίσματα στο αρχείο του Σέλζνικ. Εκείνος προσέλαβε τον Γουίλιαμ Κάμερον Μένζις με τον οποίο είχε συνεργαστεί και στο «Όσα παίρνει ο άνεμος» για τη δημιουργία των σκηνικών της ταινίας.
Προτάθηκε για 6 Όσκαρ
Η ταινία προτάθηκε για 6 βραβεία Όσκαρ το 1946. Τη βραδιά των όσκαρ όμως έλαβε τελικά μόνο ένα βραβείο για τη μουσική επένδυση του Μίκλος Ρόζα. Η Ίνγκριντ Μπέργκμαν παρά το γεγονός ότι έλαβε το βραβείο των κριτικών της Νέας Υόρκης για την ερμηνεία της στην ταινία δεν προτάθηκε για Όσκαρ Α' Γυναικείου Ρόλου καθώς η ακαδημία προτίμησε την ερμηνεία της στην ταινία Οι καμπάνες της Αγίας Μαρίας (The Bells of St. Mary's) της ίδιας χρονιάς.
Αν και διεκδικούσε και το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας έχασε το βραβείο από Το χαμένο Σαββατοκύριακο (The Lost Weekend, 1945) του Μπίλι Γουάιλντερ.
O Άλφρεντ Χίτσκοκ πέθανε στις 29 Απριλίου του 1980 σε ηλικία 80 ετών στο σπίτι του στο Λος Άντζελες. Η υγεία του είχε επιδεινωθεί τα τελευταία χρόνια της ζωής του από την αρθρίτιδα και της δυσλειτουργείας των νεφρών του. Προτάθηκε πέντε φορές για Όσκαρ σκηνοθεσίας, το 1941 (Ρεβέκκα), το 1945 (Στον ίσκιο του θανάτου/Ναυαγοί) το 1946 (Νύχτα Αγωνίας), το 1955 (Σιωπηλός Μάρτυς) και το 1961 (Ψυχώ), αλλά δεν το κέρδισε ποτέ.
