Είναι η ταινία που ταξίδεψε την Αμοργό στα πέρατα του κόσμου και την συνέδεσε άρρηκτα με το απόλυτο μπλε, όπου χάνεται το βλέμμα. Ο λόγος για το μοναδικό «Απέραντο Γαλάζιο» του Λικ Μπεσόν, το οποίο προβλήθηκε για πρώτη φορά τον Ιούλιο του 1988.
Αποτελεί εκτεταμένη δραματοποιημένη διασκευή της πραγματικής ιστορίας δυο φίλων δυτών οι οποίοι ήταν πρωταθλητές της ελεύθερης κατάδυσης στον 20ό αιώνα, του Ζακ Μαγιόλ, τον οποίο υποδύεται ο Ζαν Μαρκ Μπαρ - έναν ρόλο που απέρριψε ο Κριστόφ Λαμπέρ- και του Έντζο Μαϊόρκα (Μολινάρι στην ταινία), τον οποίο ενσαρκώνει ο Ζαν Ρενό.
Από την Αμοργό στο Περού και την Ταορμίνα της Σικελίας έως την Νέα Υόρκη και μετά στη Ριβιέρα, ο Μπεσόν γυρίζει μία ταινία στα αγγλικά, η οποία έμελε να αποδειχθεί ως μία από τις πλέον επιτυχημένες του γαλλικού κινηματογράφου.
Έντονα καρτποσταλικές σκηνές, cult διάλογοι, φωτογενείς πρωταγωνιστές, εντυπωσιακά πλάνα και ένα ατμοσφαιρικό soundtrack, διά χειρός Eric Serra αποτέλεσαν τη συνταγή μίας παγκόσμιας επιτυχίας που εκτίναξε τη δόξα του Λικ Μπεσόν
Η υπόθεση
Δεκαετία ’60. Ο Ζακ και ο Ένζο -φίλοι αδερφικοί- μεγαλώνουν στην ηλιόλουστη Αμοργό. Καθημερινά βουτούν στα καθάρια νερά του νησιού, κοντράροντας ο ένας τον άλλον για το ποιος μπορεί να κρατήσει περισσότερο την ανάσα του κάτω από την επιφάνεια. Ο ανταγωνισμός τους δεν έχει τελειωμό. Μεταφερόμαστε είκοσι χρόνια μετά. Οι δύο φίλοι έχουν χάσει την επαφή μεταξύ τους. Ο Ένζο βρίσκεται στη Σικελία, είναι παγκόσμιος πρωταθλητής επί έξι χρόνια στις ελεύθερες καταδύσεις και εξακολουθεί να αναζητεί τις δυνατές συγκινήσεις.
Ο Ζακ βρίσκεται στις περουβιανές Άνδεις, όπου εργάζεται στο πλαίσιο μιας επιστημονικής έρευνας πάνω στην ανθρώπινη φυσιολογία, με το καθημερινό του πρόγραμμα να περιλαμβάνει μια βουτιά κάτω από την παγωμένη επιφάνεια μιας λίμνης. Ο Ένζο θα αναζητήσει τον Ζακ, καλώντας τον να συμμετάσχει μαζί του στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Καταδύσεων στην Ταορμίνα, προκειμένου να του αποδείξει για ακόμη μία φορά ποιος είναι ο καλύτερος. Η αναμέτρησή τους θα τους οδηγήσει σε καταστάσεις πέρα από τις ανθρώπινες ικανότητες. Τα ανθρώπινα όρια δοκιμάζονται και αλλάζουν, καθώς οι αντίπαλοι βυθίζονται στη θαλάσσια άβυσσο…
Αρκετές από τις σκηνές της ταινίας έχουν γυριστεί στην περίφημη παραλία της Αγίας Άννας, κάτω από το «χωμένο» στον βράχο, επιβλητικό μοναστήρι της Παναγίας της Χοζοβιώτισσας, ενώ στην ταινία συμμετείχαν και κάτοικοι της Αμοργού.
Και φυσικά άξιο αναφοράς τυγχάνει και το δελφίνι, το οποίο υπήρξε ιδιαίτερα δημοφιλές στη Γαλλία. Ζούσε στο θαλάσσιο πάρκο στην Αντίμπ από το 1979 και έγινε «σταρ», μετά τη συμμετοχή της στην ταινία, μέχρι τον θάνατο τoυ, τον Αύγουστο του 2011. Μάλιστα, επιστήμονες το μελετούσαν λόγω της αυξημένης νοημοσύνης που διέθετε.
Η πραγματική ιστορία των δύο δυτών
Στην πραγματικότητα ο Έντζο Μαϊόρκα και ο Ζακ Μαγιόλ ενώ πράγματι ήταν κορυφαίοι καταδύτες δεν συναγωνίστηκαν ποτέ μεταξύ τους, ούτε και ξεπέρασαν τα 120 μέτρα, αλλά ούτε και πέθαναν κατά τη διάρκεια κατάδυσης.
Ο Ζακ Μαγιόλ πράγματι ασχολούνται με την επιστημονική έρευνα σχετικά με τις ανθρώπινες δυνατότητες στο θαλάσσιο περιβάλλον, και ήταν ενθουσιασμένος με τα δελφίνια. Είχε σημειώσει διάφορα παγκόσμια ρεκόρ, καθώς και καταδύσεις κοντά στα 100 μέτρα. Αυτοκτόνησε το 2001 λόγω κατάθλιψης.
Ο Έντζο Μαϊόρκα, επίσης σημείωσε πολυάριθμα καταδυτικά ρεκόρ από το 1960 έως το 1988, παρά το ότι αποκλείστηκε από τους διαγωνισμούς κατά την περίοδο από το 1974 έως το 1986 λόγω επεισοδίου που είχε προκαλέσει κατά τη διάρκεια τηλεοπτικής συνέντευξης. Ασχολήθηκε με την πολιτική κατά τη διάρκεια του 1990, και κατόρθωσε να γίνει μέλος της ιταλικής γερουσίας. Για πολλά χρόνια ήταν εναντίον της ταινίας καθώς θεωρούσε πως τον αναπαριστούσε ακατάλληλα, μετά τον θάνατο του Ζακ Μαγιόλ το 2001 ωστόσο, άλλαξε γνώμη και αποδέχτηκε την ταινία προς μνήμη του φίλου του.
Ο Μπεσόν αφιέρωσε την ταινία στην κόρη του, τη Ζουλιέτ, η οποία αρρώστησε κατά τη διάρκεια της δημιουργίας της ταινίας και χρειάστηκε χειρουργείο. Άλλες κύριες τοποθεσίες ήταν το Μαγκανάρι της Ίου, η Αντίμπ στη νότια Γαλλία, και η Ταορμίνα στη Σικελία.
Η ταινία γνώρισε εξαιρετικά θετικές κριτικές στην Ευρώπη, και επαινέθηκε για τη φωτογραφία της.
Τα βραβεία
To Απέραντο Γαλάζιο άνοιξε το Φεστιβάλ Καννών του 1988 και έγινε η μεγαλύτερη εισπρακτική επιτυχία στην Γαλλία για την δεκαετία του 80. παίχτηκε επί έναν ολόκληρο χρόνο συνεχόμενα στις Γαλλικές αίθουσες και ξεπέρασε τα 9 εκατομμύρια εισιτήρια.
Η ταινία ήταν υποψήφια για αρκετά βραβεία Σεζάρ, και κέρδισε το βραβείο Σεζάρ Καλύτερης Μουσικής για Ταινία (ο Ερίκ Σερά έκανε τη μουσική σύνθεση) και καλύτερου ήχου το 1989. Κέρδισε επίσης το βραβείο της γαλλικής Εθνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου το ίδιο έτο8.
Λικ Μπεσόν: Από τη θαλάσσια βιολογία στο σινεμά
Ο Μπεσσόν γεννήθηκε στο Παρίσι, από γονείς που και οι δυο εργάστηκαν ως εκπαιδευτές κατάδυσης της Club Med. Επηρεασμένος από αυτό το περιβάλλον, ο Μπεσσόν ως παιδί σχεδίαζε να γίνει θαλάσσιος βιολόγος. Πέρασε μεγάλο μέρος της εφηβείας του ταξιδεύοντας με τους γονείς του σε τουριστικά θέρετρα στην Ιταλία, τη Γιουγκοσλαβία και την Ελλάδα. Η οικογένεια επέστρεψε στη Γαλλία όταν ο Μπεσσόν ήταν 10 ετών. Οι γονείς του χώρισαν και ο καθένας τους ξαναπαντρεύτηκε.
Σε ηλικία 17 ετών, ο Μπεσσόν είχε ένα ατύχημα στην κατάδυση που τον έκανε ανίκανο να κάνει καταδύσεις. «Ήμουν 17 και αναρωτιόμουν τι ήμουν έτοιμος να κάνω. Έτσι πήρα ένα κομμάτι χαρτί και στην αριστερή λίστα έγραψα όλα όσα μπορούσα να κάνω ή για τα οποία είχα δεξιότητες και στη δεξιά στήλη έγραψα όλα όσα δεν μπορούσα να κάνω. Η πρώτη γραμμή ήταν πιο σύντομη και μπορούσα να δω ότι μου άρεσε το γράψιμο, μου άρεσαν οι εικόνες, έκανα πολλές φωτογραφίες. Έτσι σκέφτηκα ότι η δημιουργία ταινιών ίσως να ήταν καλή ιδέα. Σκέφτηκα όμως ότι για να γνωρίζω πραγματικά τι θα κάνω, έπρεπε να πάω σε ένα γύρισμα. Ένας φίλος μου ήξερε έναν τύπο του οποίου ο αδερφός ήταν τρίτος βοηθός σε μια ταινία μικρού μήκους. Είναι αλήθεια», είχε αναφέρει σε συνέντευξή του το 2000 στην εφημερίδα The Guardian.
«Εντάξει ας πάμε στο γύρισμα". Έτσι πήγα στο γύρισμα. Την επόμενη ημέρα πήγα να δω τη μητέρα μου και της είπα ότι σκόπευα να κάνω ταινίες και να σταματήσω το σχολείο. Και το έκανα. Πολύ σύντομα δημιούργησα μια ταινία μικρού μήκους και ήταν πολύ χάλια. Ήθελα να αποδείξω ότι μπορούσα να κάνω κάτι και έτσι έφτιαξα μια ταινία μικρού μήκους. Αυτό ήταν στην ουσία το κύριο μέλημά μου, να είμαι ικανός να αποδείξω ότι μπορούσα να φτιάξω μια ταινία», είχε συμπληρώσει.
Επιστρέφοντας στο Παρίσι, ο Μπεσόν ανακαλύπτει πως ο κινηματογράφος ήταν ένα μέσο στο οποίο θα μπορούσε να διοχετεύσει το ενδιαφέρον του.
Από την πλήξη του, ο Μπεσσόν άρχισε να γράφει ιστορίες, συμπεριλαμβανομένου του υποβάθρου που αργότερα εξελίχθηκε στο Πέμπτο Στοιχείο (1997), μια από τις δημοφιλείς ταινίες του. Η ταινία είναι εμπνευσμένη από τα γαλλικά κόμικς που ο Μπεσσόν διάβαζε ως έφηβος. Εργάστηκε στα πρώτα σχέδια του «Απέραντου Γαλάζιου» όταν ήταν ακόμα στην εφηβεία. Ο Μπεσσόν σκηνοθέτησε και συν-έγραψε το σενάριο αυτού του θρίλερ επιστημονικής φαντασίας μαζί με τον σεναριογράφο Robert Mark Kamen.
Μετακόμισε για τρία χρόνια στην Αμερική και όταν επέστρεψε ξανά στη Γαλλία, ίδρυσε τη δική του εταιρία παραγωγής.
Το πλούσιο βιογραφικό του Μπεσόν περιλαμβάνει την σκηνοθεσία χαρακτηριστικών ταινιών, όπως: «The Last Battle», «Subway», «Το Απέραντο Γαλάζιο», «La Femme Nikita», «Léon», «Το Πέμπτο Στοιχείο», «Ιωάννα της Λωραίνης», «Angel-A», «Ο Άρθουρ και οι Μίνιμοϊ» κ.α.
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που τον έχουν χαρακτηρίσει ως τον «πιο χολιγουντιανό Γάλλο κινηματογραφιστή»
Αποτελεί εκτεταμένη δραματοποιημένη διασκευή της πραγματικής ιστορίας δυο φίλων δυτών οι οποίοι ήταν πρωταθλητές της ελεύθερης κατάδυσης στον 20ό αιώνα, του Ζακ Μαγιόλ, τον οποίο υποδύεται ο Ζαν Μαρκ Μπαρ - έναν ρόλο που απέρριψε ο Κριστόφ Λαμπέρ- και του Έντζο Μαϊόρκα (Μολινάρι στην ταινία), τον οποίο ενσαρκώνει ο Ζαν Ρενό.
Από την Αμοργό στο Περού και την Ταορμίνα της Σικελίας έως την Νέα Υόρκη και μετά στη Ριβιέρα, ο Μπεσόν γυρίζει μία ταινία στα αγγλικά, η οποία έμελε να αποδειχθεί ως μία από τις πλέον επιτυχημένες του γαλλικού κινηματογράφου.
Έντονα καρτποσταλικές σκηνές, cult διάλογοι, φωτογενείς πρωταγωνιστές, εντυπωσιακά πλάνα και ένα ατμοσφαιρικό soundtrack, διά χειρός Eric Serra αποτέλεσαν τη συνταγή μίας παγκόσμιας επιτυχίας που εκτίναξε τη δόξα του Λικ Μπεσόν
Η υπόθεση
Δεκαετία ’60. Ο Ζακ και ο Ένζο -φίλοι αδερφικοί- μεγαλώνουν στην ηλιόλουστη Αμοργό. Καθημερινά βουτούν στα καθάρια νερά του νησιού, κοντράροντας ο ένας τον άλλον για το ποιος μπορεί να κρατήσει περισσότερο την ανάσα του κάτω από την επιφάνεια. Ο ανταγωνισμός τους δεν έχει τελειωμό. Μεταφερόμαστε είκοσι χρόνια μετά. Οι δύο φίλοι έχουν χάσει την επαφή μεταξύ τους. Ο Ένζο βρίσκεται στη Σικελία, είναι παγκόσμιος πρωταθλητής επί έξι χρόνια στις ελεύθερες καταδύσεις και εξακολουθεί να αναζητεί τις δυνατές συγκινήσεις.
Ο Ζακ βρίσκεται στις περουβιανές Άνδεις, όπου εργάζεται στο πλαίσιο μιας επιστημονικής έρευνας πάνω στην ανθρώπινη φυσιολογία, με το καθημερινό του πρόγραμμα να περιλαμβάνει μια βουτιά κάτω από την παγωμένη επιφάνεια μιας λίμνης. Ο Ένζο θα αναζητήσει τον Ζακ, καλώντας τον να συμμετάσχει μαζί του στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Καταδύσεων στην Ταορμίνα, προκειμένου να του αποδείξει για ακόμη μία φορά ποιος είναι ο καλύτερος. Η αναμέτρησή τους θα τους οδηγήσει σε καταστάσεις πέρα από τις ανθρώπινες ικανότητες. Τα ανθρώπινα όρια δοκιμάζονται και αλλάζουν, καθώς οι αντίπαλοι βυθίζονται στη θαλάσσια άβυσσο…
Αρκετές από τις σκηνές της ταινίας έχουν γυριστεί στην περίφημη παραλία της Αγίας Άννας, κάτω από το «χωμένο» στον βράχο, επιβλητικό μοναστήρι της Παναγίας της Χοζοβιώτισσας, ενώ στην ταινία συμμετείχαν και κάτοικοι της Αμοργού.
Και φυσικά άξιο αναφοράς τυγχάνει και το δελφίνι, το οποίο υπήρξε ιδιαίτερα δημοφιλές στη Γαλλία. Ζούσε στο θαλάσσιο πάρκο στην Αντίμπ από το 1979 και έγινε «σταρ», μετά τη συμμετοχή της στην ταινία, μέχρι τον θάνατο τoυ, τον Αύγουστο του 2011. Μάλιστα, επιστήμονες το μελετούσαν λόγω της αυξημένης νοημοσύνης που διέθετε.
Η πραγματική ιστορία των δύο δυτών
Στην πραγματικότητα ο Έντζο Μαϊόρκα και ο Ζακ Μαγιόλ ενώ πράγματι ήταν κορυφαίοι καταδύτες δεν συναγωνίστηκαν ποτέ μεταξύ τους, ούτε και ξεπέρασαν τα 120 μέτρα, αλλά ούτε και πέθαναν κατά τη διάρκεια κατάδυσης.
Ο Ζακ Μαγιόλ πράγματι ασχολούνται με την επιστημονική έρευνα σχετικά με τις ανθρώπινες δυνατότητες στο θαλάσσιο περιβάλλον, και ήταν ενθουσιασμένος με τα δελφίνια. Είχε σημειώσει διάφορα παγκόσμια ρεκόρ, καθώς και καταδύσεις κοντά στα 100 μέτρα. Αυτοκτόνησε το 2001 λόγω κατάθλιψης.
Ο Έντζο Μαϊόρκα, επίσης σημείωσε πολυάριθμα καταδυτικά ρεκόρ από το 1960 έως το 1988, παρά το ότι αποκλείστηκε από τους διαγωνισμούς κατά την περίοδο από το 1974 έως το 1986 λόγω επεισοδίου που είχε προκαλέσει κατά τη διάρκεια τηλεοπτικής συνέντευξης. Ασχολήθηκε με την πολιτική κατά τη διάρκεια του 1990, και κατόρθωσε να γίνει μέλος της ιταλικής γερουσίας. Για πολλά χρόνια ήταν εναντίον της ταινίας καθώς θεωρούσε πως τον αναπαριστούσε ακατάλληλα, μετά τον θάνατο του Ζακ Μαγιόλ το 2001 ωστόσο, άλλαξε γνώμη και αποδέχτηκε την ταινία προς μνήμη του φίλου του.
Ο Μπεσόν αφιέρωσε την ταινία στην κόρη του, τη Ζουλιέτ, η οποία αρρώστησε κατά τη διάρκεια της δημιουργίας της ταινίας και χρειάστηκε χειρουργείο. Άλλες κύριες τοποθεσίες ήταν το Μαγκανάρι της Ίου, η Αντίμπ στη νότια Γαλλία, και η Ταορμίνα στη Σικελία.
Η ταινία γνώρισε εξαιρετικά θετικές κριτικές στην Ευρώπη, και επαινέθηκε για τη φωτογραφία της.
Τα βραβεία
To Απέραντο Γαλάζιο άνοιξε το Φεστιβάλ Καννών του 1988 και έγινε η μεγαλύτερη εισπρακτική επιτυχία στην Γαλλία για την δεκαετία του 80. παίχτηκε επί έναν ολόκληρο χρόνο συνεχόμενα στις Γαλλικές αίθουσες και ξεπέρασε τα 9 εκατομμύρια εισιτήρια.
Η ταινία ήταν υποψήφια για αρκετά βραβεία Σεζάρ, και κέρδισε το βραβείο Σεζάρ Καλύτερης Μουσικής για Ταινία (ο Ερίκ Σερά έκανε τη μουσική σύνθεση) και καλύτερου ήχου το 1989. Κέρδισε επίσης το βραβείο της γαλλικής Εθνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου το ίδιο έτο8.
Λικ Μπεσόν: Από τη θαλάσσια βιολογία στο σινεμά
Ο Μπεσσόν γεννήθηκε στο Παρίσι, από γονείς που και οι δυο εργάστηκαν ως εκπαιδευτές κατάδυσης της Club Med. Επηρεασμένος από αυτό το περιβάλλον, ο Μπεσσόν ως παιδί σχεδίαζε να γίνει θαλάσσιος βιολόγος. Πέρασε μεγάλο μέρος της εφηβείας του ταξιδεύοντας με τους γονείς του σε τουριστικά θέρετρα στην Ιταλία, τη Γιουγκοσλαβία και την Ελλάδα. Η οικογένεια επέστρεψε στη Γαλλία όταν ο Μπεσσόν ήταν 10 ετών. Οι γονείς του χώρισαν και ο καθένας τους ξαναπαντρεύτηκε.
Σε ηλικία 17 ετών, ο Μπεσσόν είχε ένα ατύχημα στην κατάδυση που τον έκανε ανίκανο να κάνει καταδύσεις. «Ήμουν 17 και αναρωτιόμουν τι ήμουν έτοιμος να κάνω. Έτσι πήρα ένα κομμάτι χαρτί και στην αριστερή λίστα έγραψα όλα όσα μπορούσα να κάνω ή για τα οποία είχα δεξιότητες και στη δεξιά στήλη έγραψα όλα όσα δεν μπορούσα να κάνω. Η πρώτη γραμμή ήταν πιο σύντομη και μπορούσα να δω ότι μου άρεσε το γράψιμο, μου άρεσαν οι εικόνες, έκανα πολλές φωτογραφίες. Έτσι σκέφτηκα ότι η δημιουργία ταινιών ίσως να ήταν καλή ιδέα. Σκέφτηκα όμως ότι για να γνωρίζω πραγματικά τι θα κάνω, έπρεπε να πάω σε ένα γύρισμα. Ένας φίλος μου ήξερε έναν τύπο του οποίου ο αδερφός ήταν τρίτος βοηθός σε μια ταινία μικρού μήκους. Είναι αλήθεια», είχε αναφέρει σε συνέντευξή του το 2000 στην εφημερίδα The Guardian.
«Εντάξει ας πάμε στο γύρισμα". Έτσι πήγα στο γύρισμα. Την επόμενη ημέρα πήγα να δω τη μητέρα μου και της είπα ότι σκόπευα να κάνω ταινίες και να σταματήσω το σχολείο. Και το έκανα. Πολύ σύντομα δημιούργησα μια ταινία μικρού μήκους και ήταν πολύ χάλια. Ήθελα να αποδείξω ότι μπορούσα να κάνω κάτι και έτσι έφτιαξα μια ταινία μικρού μήκους. Αυτό ήταν στην ουσία το κύριο μέλημά μου, να είμαι ικανός να αποδείξω ότι μπορούσα να φτιάξω μια ταινία», είχε συμπληρώσει.
Επιστρέφοντας στο Παρίσι, ο Μπεσόν ανακαλύπτει πως ο κινηματογράφος ήταν ένα μέσο στο οποίο θα μπορούσε να διοχετεύσει το ενδιαφέρον του.
Από την πλήξη του, ο Μπεσσόν άρχισε να γράφει ιστορίες, συμπεριλαμβανομένου του υποβάθρου που αργότερα εξελίχθηκε στο Πέμπτο Στοιχείο (1997), μια από τις δημοφιλείς ταινίες του. Η ταινία είναι εμπνευσμένη από τα γαλλικά κόμικς που ο Μπεσσόν διάβαζε ως έφηβος. Εργάστηκε στα πρώτα σχέδια του «Απέραντου Γαλάζιου» όταν ήταν ακόμα στην εφηβεία. Ο Μπεσσόν σκηνοθέτησε και συν-έγραψε το σενάριο αυτού του θρίλερ επιστημονικής φαντασίας μαζί με τον σεναριογράφο Robert Mark Kamen.
Μετακόμισε για τρία χρόνια στην Αμερική και όταν επέστρεψε ξανά στη Γαλλία, ίδρυσε τη δική του εταιρία παραγωγής.
Το πλούσιο βιογραφικό του Μπεσόν περιλαμβάνει την σκηνοθεσία χαρακτηριστικών ταινιών, όπως: «The Last Battle», «Subway», «Το Απέραντο Γαλάζιο», «La Femme Nikita», «Léon», «Το Πέμπτο Στοιχείο», «Ιωάννα της Λωραίνης», «Angel-A», «Ο Άρθουρ και οι Μίνιμοϊ» κ.α.
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που τον έχουν χαρακτηρίσει ως τον «πιο χολιγουντιανό Γάλλο κινηματογραφιστή»
