Πρόκειται για ταινίες με έμπνευση από αρχαία ελληνικά αριστουργήματα, τα οποία αποτελούν πολύτιμο κόσμημα της ελληνικής αλλά και της παγκόσμιας λογοτεχνίας.
Παρόλο που τα έργα αυτά έχουν παιχτεί σε αναρίθμητες θεατρικές παραστάσεις σε ολόκληρο τον πλανήτη, οι κινηματογραφικές μεταφορές τους είναι ελάχιστες και όλες τους χρήζουν ιδιαίτερης μνείας.
Δυο λόγια για τους δημιουργούς
Ο Ευριπίδης (480 π.Χ. – 406 π.Χ.), ο Σοφοκλής (496 π.Χ. – 406 π.Χ.) και ο Αισχύλος (525 π.Χ. – 456 π.Χ.) ήταν τραγικοί ποιητές, ενώ ο Αριστοφάνης (445 π.Χ. – 386 π.Χ.) ήταν σατιρικός ποιητής, από τους ελάχιστους που έδωσαν ταυτότητα στην αρχαία ελληνική κωμωδία.
Και οι 4 ήταν Αθηναίοι και είχαν καταγωγή από εύπορες οικογένειες, γι’ αυτό και είχαν πρόσβαση στα γράμματα και τις τέχνες.
Όλοι τους έζησαν τον «Χρυσό Αιώνα του Περικλή», μία περίοδο εξαιρετικής άνθισης και λάμψης της αρχαίας Αθήνας, σε οικονομικό και πολιτιστικό επίπεδο, η οποία περιλαμβάνεται στην «Κλασική Εποχή» που χαρακτηρίζεται ως η κορυφαία εποχή για την τέχνη, με αντιπροσωπευτικότερο έργο την κατασκευή του Παρθενώνα.
Όλοι τους (πλην του Αισχύλου, που ήταν προγενέστερος), έζησαν και τον Πελοποννησιακό Πόλεμο (431 π.Χ. – 404 π.Χ.), ο οποίος κατέληξε με ήττα και συνθηκολόγηση της Αθήνας.
Είναι σαφές ότι όλα αυτά τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν κατά τη διάρκεια της ζωής τους, επηρέασαν σημαντικά το έργο τους, αφού η αφήγησή τους παραμένει διαχρονικά επίκαιρη και δύναται να μετουσιωθεί και να παραλληλιστεί με σημερινούς προβληματισμούς για τη ζωή, τις αξίες, την ηθική, τις θυσίες, τον πόλεμο, τις ενοχές αλλά και την απληστία, τη λαγνεία και τις ανθρώπινες αδυναμίες γενικότερα κλπ…
Ας δούμε μερικές από τις ταινίες που βασίστηκαν στα αριστουργήματα του Ευριπίδη, του Αριστοφάνη, του Σοφοκλή και του Αισχύλου
1) Ηλέκτρα
Η διεθνούς φήμης τραγωδία του Ευριπίδη, στην οποία ο βασιλιάς Αγαμέμνονας επιστρέφοντας στις Μυκήνες νικητής από τον Τρωϊκό πόλεμο δολοφονείται από την γυναίκα του Κλυταιμνήστρα και τον εραστή της Αίγισθο, οι οποίοι σφετερίζονται το θρόνο. Οι δυο τους παντρεύουν την Ηλέκτρα με έναν χωρικό για να την ξεφορτωθούν ενώ ο αδελφός της Ορέστης εξαφανίζεται για να γλυτώσει τη ζωή του, όμως επιστρέφει μυστικά για να πάρει εκδίκηση για τον άδικο χαμό του πατέρα του συνωμοτώντας με την αδελφή του. Η ομώνυμη ταινία του 1962 σε σκηνοθεσία και παραγωγή του Μιχάλη Κακογιάννη, κυκλοφόρησε από τη «Finos Film», κέρδισε βραβείο στο Φεστιβάλ των Καννών ενώ ήταν υποψήφια και για Όσκαρ. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους οι ηθοποιοί: Ειρήνη Παππά, Γιάννης Φέρτης, Αλέκα Κατσέλη, Μάνος Κατράκης, Νότης Περγιάλης κλπ.. Η μουσική ήταν του Μίκη Θεοδωράκη και τα σκηνικά / κοστούμια του Σπύρου Βασιλείου.
2) Ιφιγένεια
Η ιστορία της Ιφιγένειας, της κόρης του βασιλιά Αγαμέμνονα, η οποία σύμφωνα με την τραγωδία του Ευριπίδη, θυσιάστηκε από τον πατέρα της στη θεά Άρτεμη, για να φυσήξει ούριος άνεμος προκειμένου να ξεκινήσουν τα πλοία για την Τροία. Η ομώνυμη ταινία του 1977, η οποία βασίστηκε στην τραγωδία «Ιφιγένεια εν Αυλίδι», σε σκηνοθεσία και παραγωγή του Μιχάλη Κακογιάννη, κυκλοφόρησε από το «Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου», απέσπασε δύο βραβεία στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, ενώ ήταν υποψήφια για βράβευση με Όσκαρ αλλά και στο Φεστιβάλ των Καννών. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους οι ηθοποιοί: Τατιάνα Παπαμόσχου, Ειρήνη Παππά, Κώστας Καζάκος, Κώστας Καρράς, Πάνος Μιχαλόπουλος κλπ… Η μουσική ήταν του Μίκη Θεοδωράκη και τα σκηνικά / κοστούμια του Διονύση Φωτόπουλου.
3) Τρωάδες
Αφορά στην ιστορία των γυναικών της Τροίας, κατά τη διάρκεια του Τρωϊκού πολέμου, τραγικές φιγούρες που έχασαν τους άντρες τους και τους γιούς τους στον πόλεμο, οι οποίες μέσα από την τραγωδία του Ευριπίδη εκφράζουν την απελπισία τους και την απόγνωσή τους για τον αφανισμό της Τροίας. Ανάμεσά τους η βασίλισσα Εκάβη (μητέρα του Έκτορα) που έχασε το παιδί της, η Ανδρομάχη (χήρα του Έκτορα), η Κασσάνδρα (αδελφή του Έκτορα), κλπ… Η ταινία του 1971, η οποία ήταν Αμερικανική, Βρετανική και Ελληνική σύμπραξη και σε σκηνοθεσία και παραγωγή του Μιχάλη Κακογιάννη, απέσπασε αξιόλογες βραβεύσεις. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους οι ηθοποιοί: Ειρήνη Παππά, Katharine Hepburn, Vanessa Redgrave, Geneviève Bujold, ενώ η μουσική ήταν του Μίκη Θεοδωράκη.
4) Φαίδρα
Ο Ευριπίδης στην τραγωδία του περιγράφει τον έρωτα της Φαίδρας για τον γιό του συζύγου της Θησέα, από τον προηγούμενο γάμο του με την Αντιόπη. Ο παράφορος έρωτάς της, οδήγησε τη Φαίδρα να διαβάλλει τον θετό της γιο Ιππόλυτο στον πατέρα του Θησέα, ο οποίος ζήτησε τη βοήθεια των θεών για την τιμωρία του γιού του. Μετά τον άδικο θάνατο του Ιππόλυτου, η Φαίδρα, κυριεύθηκε από τύψεις και αυτοκτόνησε. Η ομώνυμη ταινία του 1962, σε σκηνοθεσία του Jules Dassin, ήταν μία ελληνοαμερικανική παραγωγή - σε σύγχρονη διασκευή - που γυρίστηκε στο Παρίσι, το Λονδίνο και την Ύδρα και η εμπορική επιτυχία της ήταν τεράστια. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους η Μελίνα Μερκούρη και ο Anthony Perkins, ενώ η μουσική ήταν του Μίκη Θεοδωράκη.
5) Λυσιστράτη
Μία από τις μεγαλύτερες κωμωδίες του Αριστοφάνη, η «Λυσιστράτη» θεωρείται ένα από τα παλιότερα και χαρακτηριστικότερα αντιπολεμικά έργα. Η υπόθεση περιστρέφεται γύρω από την απόφαση των γυναικών της Αθήνας και της Σπάρτης να προχωρήσουν σε σεξουαλική απεργία, προσπαθώντας να πείσουν τους άντρες τους να σταματήσουν τον Πελοποννησιακό Πόλεμο. Η ομώνυμη διασκευασμένη ταινία του 1972, σε σενάριο Γιάννη Νεγρεπόντη, σκηνοθεσία Γιώργου Ζερβουλάκου και παραγωγή Κώστα Καζάκου, βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους οι ηθοποιοί: Τζένη Καρέζη, Κώστας Καζάκος, Άννα Φόνσου, Διονύσης Παπαγιαννόπουλος, κλπ… ενώ η μουσική ήταν του Σταύρου Ξαρχάκου.
6) Οιδίπους τύραννος
Η φημισμένη τραγωδία του Σοφοκλή, αναφέρεται στο πεπρωμένο που για τον συγγραφέα είναι «φυγείν αδύνατον». Η υπόθεση περιστρέφεται γύρω από τον Λάιο (βασιλιά της Θήβας) και τη γυναίκα του Ιοκάστη, οι οποίοι λαμβάνουν ένα χρησμό που λέει ότι το παιδί τους θα σκοτώσει τον πατέρα του και θα παντρευτεί τη μητέρα του. Τρομοκρατημένοι, εγκαταλείπουν το παιδί τους, το οποίο βρίσκει ένας βοσκός και το παραδίδει στον βασιλιά της Κορίνθου. Καθώς μεγαλώνει το παιδί, ο Οιδίποδας, μαθαίνοντας και ο ίδιος τον χρησμό, εγκαταλείπει την Κόρινθο – την οποία θεωρεί γενέτειρά του – αλλά στο δρόμο του σκοτώνει τον Λάιο (χωρίς να γνωρίζει ότι είναι ο πραγματικός του πατέρας) και τελικά παντρεύεται την Ιοκάστη (χωρίς να γνωρίζει ότι είναι η πραγματική του μητέρα). Όταν αποκαλύπτεται η τραγική αλήθεια η Ιοκάστη σκοτώνεται και ο Οιδίποδας αυτοτυφλώνεται. Την ομώνυμη βραβευμένη ιταλική ταινία του 1967, σκηνοθέτησε ο Paolo Pasolini, ενώ στους πρωταγωνιστικούς ρόλους ήταν οι ηθοποιοί: Silvana Mangano, Franco Citti, κλπ..
7) Αντιγόνη
Η τραγωδία του Σοφοκλή, περιστρέφεται γύρω από τα 4 παιδιά που απέκτησε ο Οιδίποδας με την Ιοκάστη (χωρίς να γνωρίζει ότι ήταν η μητέρα του), την Αντιγόνη, την Ισμήνη, τον Ετεοκλή και τον Πολυνείκη. Όταν τα δύο αγόρια διαφώνησαν για το θρόνο της Θήβας, ο Πολυνείκης στράφηκε εναντίον της πατρίδας του και τελικά τα δύο αδέλφια αλληλοσκοτώθηκαν, οπότε το θρόνο ανέλαβε ο αδελφός της Ιοκάστης, Κρέων, ο οποίος διέταξε να μείνει άταφο το σώμα του Πολυνείκη επειδή πρόδωσε την πατρίδα του. Η τραγωδία περιγράφει τις προσπάθειες της Αντιγόνης να θάψει το νεκρό αδελφό της. Η ομώνυμη ταινία του 1961, σε παραγωγή, σενάριο και σκηνοθεσία του Γιώργου Τζαβέλλα, βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, στο Φεστιβάλ του Λονδίνου και στο Φεστιβάλ του Σαν Φρανσίσκο. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους οι ηθοποιοί: Ειρήνη Παππά, Μάνος Κατράκης, Μάρω Κοντού, Ίλια Λιβυκού, Βύρων Πάλλης, Γιάννης Αργύρης, κλπ… ενώ η μουσική ήταν του Αργύρη Κουνάδη και η σκηνογραφία του Γιώργου Ανεμογιάννη.
8) Προμηθέας Δεσμώτης
Η περίφημη τραγωδία του Αισχύλου, κατά την οποία ο Προμηθέας για να βοηθήσει τους ανθρώπους τους παρέδωσε τη φωτιά (την οποία έκλεψε από τον Ήφαιστο) και παράλληλα τους δίδαξε τις επιστήμες και τις τέχνες. Ο Δίας για να τιμωρήσει τον Προμηθέα, τον έδεσε σε ένα βράχο στον Καύκασο και έστελνε κάθε ημέρα έναν αετό να του τρώει το συκώτι. Από το βασανιστήριο αυτό, τον ελευθέρωσε ο Ηρακλής. Η ομώνυμη ταινία του 1998, σε σκηνοθεσία του Tony Harrison, αποτελεί μία σύγχρονη Βρετανική διασκευή, με πρωταγωνιστή τον Walter Sparrow στο ρόλο του Προμηθέα. Η ταινία έχει χαρακτηριστεί ως η σημαντικότερη καλλιτεχνική αντίδραση στην πτώση της εργατικής τάξης στη Μεγάλη Βρετανία, που ήταν απόρροια της πολιτικής του Συντηρητικού Κόμματος επί των ημερών της Μάργκαρετ Θάτσερ. Η ταινία προβλήθηκε στο Φεστιβάλ του Λοκάρνο αλλά και από τη Βρετανική τηλεόραση (Channel 4).
Παρόλο που τα έργα αυτά έχουν παιχτεί σε αναρίθμητες θεατρικές παραστάσεις σε ολόκληρο τον πλανήτη, οι κινηματογραφικές μεταφορές τους είναι ελάχιστες και όλες τους χρήζουν ιδιαίτερης μνείας.
Δυο λόγια για τους δημιουργούς
Ο Ευριπίδης (480 π.Χ. – 406 π.Χ.), ο Σοφοκλής (496 π.Χ. – 406 π.Χ.) και ο Αισχύλος (525 π.Χ. – 456 π.Χ.) ήταν τραγικοί ποιητές, ενώ ο Αριστοφάνης (445 π.Χ. – 386 π.Χ.) ήταν σατιρικός ποιητής, από τους ελάχιστους που έδωσαν ταυτότητα στην αρχαία ελληνική κωμωδία.
Και οι 4 ήταν Αθηναίοι και είχαν καταγωγή από εύπορες οικογένειες, γι’ αυτό και είχαν πρόσβαση στα γράμματα και τις τέχνες.
Όλοι τους έζησαν τον «Χρυσό Αιώνα του Περικλή», μία περίοδο εξαιρετικής άνθισης και λάμψης της αρχαίας Αθήνας, σε οικονομικό και πολιτιστικό επίπεδο, η οποία περιλαμβάνεται στην «Κλασική Εποχή» που χαρακτηρίζεται ως η κορυφαία εποχή για την τέχνη, με αντιπροσωπευτικότερο έργο την κατασκευή του Παρθενώνα.
Όλοι τους (πλην του Αισχύλου, που ήταν προγενέστερος), έζησαν και τον Πελοποννησιακό Πόλεμο (431 π.Χ. – 404 π.Χ.), ο οποίος κατέληξε με ήττα και συνθηκολόγηση της Αθήνας.
Είναι σαφές ότι όλα αυτά τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν κατά τη διάρκεια της ζωής τους, επηρέασαν σημαντικά το έργο τους, αφού η αφήγησή τους παραμένει διαχρονικά επίκαιρη και δύναται να μετουσιωθεί και να παραλληλιστεί με σημερινούς προβληματισμούς για τη ζωή, τις αξίες, την ηθική, τις θυσίες, τον πόλεμο, τις ενοχές αλλά και την απληστία, τη λαγνεία και τις ανθρώπινες αδυναμίες γενικότερα κλπ…
Ας δούμε μερικές από τις ταινίες που βασίστηκαν στα αριστουργήματα του Ευριπίδη, του Αριστοφάνη, του Σοφοκλή και του Αισχύλου
1) Ηλέκτρα
Η διεθνούς φήμης τραγωδία του Ευριπίδη, στην οποία ο βασιλιάς Αγαμέμνονας επιστρέφοντας στις Μυκήνες νικητής από τον Τρωϊκό πόλεμο δολοφονείται από την γυναίκα του Κλυταιμνήστρα και τον εραστή της Αίγισθο, οι οποίοι σφετερίζονται το θρόνο. Οι δυο τους παντρεύουν την Ηλέκτρα με έναν χωρικό για να την ξεφορτωθούν ενώ ο αδελφός της Ορέστης εξαφανίζεται για να γλυτώσει τη ζωή του, όμως επιστρέφει μυστικά για να πάρει εκδίκηση για τον άδικο χαμό του πατέρα του συνωμοτώντας με την αδελφή του. Η ομώνυμη ταινία του 1962 σε σκηνοθεσία και παραγωγή του Μιχάλη Κακογιάννη, κυκλοφόρησε από τη «Finos Film», κέρδισε βραβείο στο Φεστιβάλ των Καννών ενώ ήταν υποψήφια και για Όσκαρ. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους οι ηθοποιοί: Ειρήνη Παππά, Γιάννης Φέρτης, Αλέκα Κατσέλη, Μάνος Κατράκης, Νότης Περγιάλης κλπ.. Η μουσική ήταν του Μίκη Θεοδωράκη και τα σκηνικά / κοστούμια του Σπύρου Βασιλείου.
2) Ιφιγένεια
Η ιστορία της Ιφιγένειας, της κόρης του βασιλιά Αγαμέμνονα, η οποία σύμφωνα με την τραγωδία του Ευριπίδη, θυσιάστηκε από τον πατέρα της στη θεά Άρτεμη, για να φυσήξει ούριος άνεμος προκειμένου να ξεκινήσουν τα πλοία για την Τροία. Η ομώνυμη ταινία του 1977, η οποία βασίστηκε στην τραγωδία «Ιφιγένεια εν Αυλίδι», σε σκηνοθεσία και παραγωγή του Μιχάλη Κακογιάννη, κυκλοφόρησε από το «Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου», απέσπασε δύο βραβεία στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, ενώ ήταν υποψήφια για βράβευση με Όσκαρ αλλά και στο Φεστιβάλ των Καννών. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους οι ηθοποιοί: Τατιάνα Παπαμόσχου, Ειρήνη Παππά, Κώστας Καζάκος, Κώστας Καρράς, Πάνος Μιχαλόπουλος κλπ… Η μουσική ήταν του Μίκη Θεοδωράκη και τα σκηνικά / κοστούμια του Διονύση Φωτόπουλου.
3) Τρωάδες
Αφορά στην ιστορία των γυναικών της Τροίας, κατά τη διάρκεια του Τρωϊκού πολέμου, τραγικές φιγούρες που έχασαν τους άντρες τους και τους γιούς τους στον πόλεμο, οι οποίες μέσα από την τραγωδία του Ευριπίδη εκφράζουν την απελπισία τους και την απόγνωσή τους για τον αφανισμό της Τροίας. Ανάμεσά τους η βασίλισσα Εκάβη (μητέρα του Έκτορα) που έχασε το παιδί της, η Ανδρομάχη (χήρα του Έκτορα), η Κασσάνδρα (αδελφή του Έκτορα), κλπ… Η ταινία του 1971, η οποία ήταν Αμερικανική, Βρετανική και Ελληνική σύμπραξη και σε σκηνοθεσία και παραγωγή του Μιχάλη Κακογιάννη, απέσπασε αξιόλογες βραβεύσεις. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους οι ηθοποιοί: Ειρήνη Παππά, Katharine Hepburn, Vanessa Redgrave, Geneviève Bujold, ενώ η μουσική ήταν του Μίκη Θεοδωράκη.
4) Φαίδρα
Ο Ευριπίδης στην τραγωδία του περιγράφει τον έρωτα της Φαίδρας για τον γιό του συζύγου της Θησέα, από τον προηγούμενο γάμο του με την Αντιόπη. Ο παράφορος έρωτάς της, οδήγησε τη Φαίδρα να διαβάλλει τον θετό της γιο Ιππόλυτο στον πατέρα του Θησέα, ο οποίος ζήτησε τη βοήθεια των θεών για την τιμωρία του γιού του. Μετά τον άδικο θάνατο του Ιππόλυτου, η Φαίδρα, κυριεύθηκε από τύψεις και αυτοκτόνησε. Η ομώνυμη ταινία του 1962, σε σκηνοθεσία του Jules Dassin, ήταν μία ελληνοαμερικανική παραγωγή - σε σύγχρονη διασκευή - που γυρίστηκε στο Παρίσι, το Λονδίνο και την Ύδρα και η εμπορική επιτυχία της ήταν τεράστια. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους η Μελίνα Μερκούρη και ο Anthony Perkins, ενώ η μουσική ήταν του Μίκη Θεοδωράκη.
5) Λυσιστράτη
Μία από τις μεγαλύτερες κωμωδίες του Αριστοφάνη, η «Λυσιστράτη» θεωρείται ένα από τα παλιότερα και χαρακτηριστικότερα αντιπολεμικά έργα. Η υπόθεση περιστρέφεται γύρω από την απόφαση των γυναικών της Αθήνας και της Σπάρτης να προχωρήσουν σε σεξουαλική απεργία, προσπαθώντας να πείσουν τους άντρες τους να σταματήσουν τον Πελοποννησιακό Πόλεμο. Η ομώνυμη διασκευασμένη ταινία του 1972, σε σενάριο Γιάννη Νεγρεπόντη, σκηνοθεσία Γιώργου Ζερβουλάκου και παραγωγή Κώστα Καζάκου, βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους οι ηθοποιοί: Τζένη Καρέζη, Κώστας Καζάκος, Άννα Φόνσου, Διονύσης Παπαγιαννόπουλος, κλπ… ενώ η μουσική ήταν του Σταύρου Ξαρχάκου.
6) Οιδίπους τύραννος
Η φημισμένη τραγωδία του Σοφοκλή, αναφέρεται στο πεπρωμένο που για τον συγγραφέα είναι «φυγείν αδύνατον». Η υπόθεση περιστρέφεται γύρω από τον Λάιο (βασιλιά της Θήβας) και τη γυναίκα του Ιοκάστη, οι οποίοι λαμβάνουν ένα χρησμό που λέει ότι το παιδί τους θα σκοτώσει τον πατέρα του και θα παντρευτεί τη μητέρα του. Τρομοκρατημένοι, εγκαταλείπουν το παιδί τους, το οποίο βρίσκει ένας βοσκός και το παραδίδει στον βασιλιά της Κορίνθου. Καθώς μεγαλώνει το παιδί, ο Οιδίποδας, μαθαίνοντας και ο ίδιος τον χρησμό, εγκαταλείπει την Κόρινθο – την οποία θεωρεί γενέτειρά του – αλλά στο δρόμο του σκοτώνει τον Λάιο (χωρίς να γνωρίζει ότι είναι ο πραγματικός του πατέρας) και τελικά παντρεύεται την Ιοκάστη (χωρίς να γνωρίζει ότι είναι η πραγματική του μητέρα). Όταν αποκαλύπτεται η τραγική αλήθεια η Ιοκάστη σκοτώνεται και ο Οιδίποδας αυτοτυφλώνεται. Την ομώνυμη βραβευμένη ιταλική ταινία του 1967, σκηνοθέτησε ο Paolo Pasolini, ενώ στους πρωταγωνιστικούς ρόλους ήταν οι ηθοποιοί: Silvana Mangano, Franco Citti, κλπ..
7) Αντιγόνη
Η τραγωδία του Σοφοκλή, περιστρέφεται γύρω από τα 4 παιδιά που απέκτησε ο Οιδίποδας με την Ιοκάστη (χωρίς να γνωρίζει ότι ήταν η μητέρα του), την Αντιγόνη, την Ισμήνη, τον Ετεοκλή και τον Πολυνείκη. Όταν τα δύο αγόρια διαφώνησαν για το θρόνο της Θήβας, ο Πολυνείκης στράφηκε εναντίον της πατρίδας του και τελικά τα δύο αδέλφια αλληλοσκοτώθηκαν, οπότε το θρόνο ανέλαβε ο αδελφός της Ιοκάστης, Κρέων, ο οποίος διέταξε να μείνει άταφο το σώμα του Πολυνείκη επειδή πρόδωσε την πατρίδα του. Η τραγωδία περιγράφει τις προσπάθειες της Αντιγόνης να θάψει το νεκρό αδελφό της. Η ομώνυμη ταινία του 1961, σε παραγωγή, σενάριο και σκηνοθεσία του Γιώργου Τζαβέλλα, βραβεύτηκε στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, στο Φεστιβάλ του Λονδίνου και στο Φεστιβάλ του Σαν Φρανσίσκο. Στους πρωταγωνιστικούς ρόλους οι ηθοποιοί: Ειρήνη Παππά, Μάνος Κατράκης, Μάρω Κοντού, Ίλια Λιβυκού, Βύρων Πάλλης, Γιάννης Αργύρης, κλπ… ενώ η μουσική ήταν του Αργύρη Κουνάδη και η σκηνογραφία του Γιώργου Ανεμογιάννη.
8) Προμηθέας Δεσμώτης
Η περίφημη τραγωδία του Αισχύλου, κατά την οποία ο Προμηθέας για να βοηθήσει τους ανθρώπους τους παρέδωσε τη φωτιά (την οποία έκλεψε από τον Ήφαιστο) και παράλληλα τους δίδαξε τις επιστήμες και τις τέχνες. Ο Δίας για να τιμωρήσει τον Προμηθέα, τον έδεσε σε ένα βράχο στον Καύκασο και έστελνε κάθε ημέρα έναν αετό να του τρώει το συκώτι. Από το βασανιστήριο αυτό, τον ελευθέρωσε ο Ηρακλής. Η ομώνυμη ταινία του 1998, σε σκηνοθεσία του Tony Harrison, αποτελεί μία σύγχρονη Βρετανική διασκευή, με πρωταγωνιστή τον Walter Sparrow στο ρόλο του Προμηθέα. Η ταινία έχει χαρακτηριστεί ως η σημαντικότερη καλλιτεχνική αντίδραση στην πτώση της εργατικής τάξης στη Μεγάλη Βρετανία, που ήταν απόρροια της πολιτικής του Συντηρητικού Κόμματος επί των ημερών της Μάργκαρετ Θάτσερ. Η ταινία προβλήθηκε στο Φεστιβάλ του Λοκάρνο αλλά και από τη Βρετανική τηλεόραση (Channel 4).
