Η “κραυγή” δεν είναι ένας πίνακας, είναι μια σειρά από εξπρεσιονιστικούς ζωγραφικούς πίνακες του Νορβηγού Έντβαρτ Μουνκ (Edvard Munch), που απεικονίζει μια αγωνιούσα μορφή με φόντο ουρανό σε χρώμα κόκκινο του αίματος. Οι τεχνοκριτικοί θεωρούν πως συμβολίζει το ανθρώπινο είδος κάτω από τη συντριβή του υπαρξιακού τρόμου.
«Η Κραυγή» (Skrik) είναι το πιο γνωστό έργο του και το πιο… ταλαιπωρημένο, μια και έχει υπάρξει στόχος πολλών γνωστών κλοπών.
Και μετά άρχισαν όλοι να λένε πως οι πίνακες ξεθωριάζουν. Αιτία η υγρασία. Από τότε που διαπιστώθηκε, «Η Κραυγή» σπάνια εκτίθεται και το μουσείο το προστατεύει το έργο σε συνθήκες αποθήκευσης με ελεγχόμενο φωτισμό, θερμοκρασία και υγρασία.
Ο Μουνκ δημιούργησε διάφορες εκδοχές της Κραυγής με διάφορα μέσα. Το Μουσείο Μουνκ έχει μια από τις δύο ζωγραφικές εκδοχές (1910) και ένα παστέλ. Η Εθνική Πινακοθήκη της Νορβηγίας έχει την άλλη ζωγραφική εκδοχή (1893). Μια τέταρτη εκδοχή, σε παστέλ, είναι στην ιδιοκτησία του Νορβηγού δισεκατομμυριούχου Petter Olsen. Ο Μουνκ δημιούργησε επίσης μια λιθογραφία (1895) της εικόνας.
Ο αρχικός γερμανικός τίτλος που δόθηκε στον πίνακα από τον Μουνκ ήταν Der Schrei der Natur (Ο Λυγμός της Φύσης).
Σε μια σελίδα στο ημερολόγιό του από το 1892, ο Μουνκ περιγράφει την έμπνευσή του για τον αρχικό πίνακα: “Περπατούσα σ' ένα μονοπάτι με δυο φίλους - ο ήλιος έπεφτε - ξαφνικά ο ουρανός έγινε κόκκινος σαν αίμα - σταμάτησα, νιώθοντας εξαντλημένος, και στηρίχτηκα στο φράχτη - αίμα και γλώσσες φωτιάς πάνω από το μαύρο-μπλε φιόρδ και την πόλη - οι φίλοι μου προχώρησαν, κι εγώ έμεινα εκεί τρέμοντας από την αγωνία - κι ένιωσα ένα ατέλειωτο ουρλιαχτό να διαπερνά τη φύση.”
Ποιος ήταν ο Edvard Munch
Ο Έντβαρτ Μουνκ γεννήθηκε 12 Δεκεμβρίου 1863 και πέθανε 23 Ιανουαρίου 1944. Ήταν Νορβηγός ζωγράφος, που ανήκει στους προδρόμους του εξπρεσιονισμού. Η οικογένεια του μετακόμισε στην πόλη Χριστιανία (σημερινό Όσλο) το 1864, όταν ο πατέρας του διορίστηκε ως ιατρικός ανώτερος υπάλληλος στο φρούριο του Akershus. Η μητέρα του πέθανε από φυματίωση το 1868, όπως και η αγαπημένη αδελφή του το 1877. Ο πατέρας του πέθανε επίσης νέος, το 1889. Μετά από το θάνατο της μητέρας τους, τα μικρότερα αδέρφια του Μουνκ ανατράφηκαν από τον πατέρα τους, που ενστάλαξε στα παιδιά του έναν βαθιά ριζωμένο φόβο λέγοντάς τους επανειλημμένα ότι εάν αμαρτήσουν με οποιαδήποτε τρόπο, θα καταδικάζονταν στην Κόλαση χωρίς πιθανότητα συγχώρεσης. Σαν καλλιτέχνης υπήρξε αρκετά αμφιλεγόμενος αλλά σίγουρα δεν περνούσε απαρατήρητος. Ο ίδιος είχε παραδεχτεί πως τον είχαν επηρεάσει ο Βίνσεντ βαν Γκοχ, ο Πολ Γκογκέν, ο Ανρί ντε Τουλούζ-Λωτρέκ, ο Άρνολντ Μπέκλιν κ.α.
Παρ’ όλο το θανατικό που είχε πέσει στην οικογένεια, και παρ’ όλο και που ο ίδιος ήταν άρρωστος κατάφερε να ζήση αρκετά. Τις τελευταίες δεκαετίες της ζωής του της πέρασε στο κτήμα Ekely στο Skøyen του Όσλο. Πέθανε εκεί στις 23 Ιανουαρίου 1944, έναν μήνα μετά από τα 80ά γενέθλιά του. Πριν πεθάνει είχε γράψει:
“Κληρονόμησα δύο από τους πιο φοβερούς εχθρούς της ανθρωπότητας – την κληρονομιά της φυματίωσης και της παραφροσύνης – η ασθένεια, η τρέλα και ο θάνατος ήταν οι μαύροι άγγελοι που στάθηκαν στο λίκνο μου.” Edvard Munch
«Η Κραυγή» (Skrik) είναι το πιο γνωστό έργο του και το πιο… ταλαιπωρημένο, μια και έχει υπάρξει στόχος πολλών γνωστών κλοπών.
- Το 1994 κλάπηκε η εκδοχή της Εθνικής Πινακοθήκης. Ανακτήθηκε αρκετούς μήνες μετά.
- Το 2004 όπως είπαμε την έκλεψαν μαζί με την “Μαντόννα”. Και οι δύο πίνακες ανακτήθηκαν το 2006. Είχαν υποστεί φθορές που έπρεπε να διορθωθούν και επέστρεψαν στην κοινή θέα τον Μάιο του 2008.
Και μετά άρχισαν όλοι να λένε πως οι πίνακες ξεθωριάζουν. Αιτία η υγρασία. Από τότε που διαπιστώθηκε, «Η Κραυγή» σπάνια εκτίθεται και το μουσείο το προστατεύει το έργο σε συνθήκες αποθήκευσης με ελεγχόμενο φωτισμό, θερμοκρασία και υγρασία.
Ο Μουνκ δημιούργησε διάφορες εκδοχές της Κραυγής με διάφορα μέσα. Το Μουσείο Μουνκ έχει μια από τις δύο ζωγραφικές εκδοχές (1910) και ένα παστέλ. Η Εθνική Πινακοθήκη της Νορβηγίας έχει την άλλη ζωγραφική εκδοχή (1893). Μια τέταρτη εκδοχή, σε παστέλ, είναι στην ιδιοκτησία του Νορβηγού δισεκατομμυριούχου Petter Olsen. Ο Μουνκ δημιούργησε επίσης μια λιθογραφία (1895) της εικόνας.
Ο αρχικός γερμανικός τίτλος που δόθηκε στον πίνακα από τον Μουνκ ήταν Der Schrei der Natur (Ο Λυγμός της Φύσης).
Σε μια σελίδα στο ημερολόγιό του από το 1892, ο Μουνκ περιγράφει την έμπνευσή του για τον αρχικό πίνακα: “Περπατούσα σ' ένα μονοπάτι με δυο φίλους - ο ήλιος έπεφτε - ξαφνικά ο ουρανός έγινε κόκκινος σαν αίμα - σταμάτησα, νιώθοντας εξαντλημένος, και στηρίχτηκα στο φράχτη - αίμα και γλώσσες φωτιάς πάνω από το μαύρο-μπλε φιόρδ και την πόλη - οι φίλοι μου προχώρησαν, κι εγώ έμεινα εκεί τρέμοντας από την αγωνία - κι ένιωσα ένα ατέλειωτο ουρλιαχτό να διαπερνά τη φύση.”
Ποιος ήταν ο Edvard Munch
Ο Έντβαρτ Μουνκ γεννήθηκε 12 Δεκεμβρίου 1863 και πέθανε 23 Ιανουαρίου 1944. Ήταν Νορβηγός ζωγράφος, που ανήκει στους προδρόμους του εξπρεσιονισμού. Η οικογένεια του μετακόμισε στην πόλη Χριστιανία (σημερινό Όσλο) το 1864, όταν ο πατέρας του διορίστηκε ως ιατρικός ανώτερος υπάλληλος στο φρούριο του Akershus. Η μητέρα του πέθανε από φυματίωση το 1868, όπως και η αγαπημένη αδελφή του το 1877. Ο πατέρας του πέθανε επίσης νέος, το 1889. Μετά από το θάνατο της μητέρας τους, τα μικρότερα αδέρφια του Μουνκ ανατράφηκαν από τον πατέρα τους, που ενστάλαξε στα παιδιά του έναν βαθιά ριζωμένο φόβο λέγοντάς τους επανειλημμένα ότι εάν αμαρτήσουν με οποιαδήποτε τρόπο, θα καταδικάζονταν στην Κόλαση χωρίς πιθανότητα συγχώρεσης. Σαν καλλιτέχνης υπήρξε αρκετά αμφιλεγόμενος αλλά σίγουρα δεν περνούσε απαρατήρητος. Ο ίδιος είχε παραδεχτεί πως τον είχαν επηρεάσει ο Βίνσεντ βαν Γκοχ, ο Πολ Γκογκέν, ο Ανρί ντε Τουλούζ-Λωτρέκ, ο Άρνολντ Μπέκλιν κ.α.
Παρ’ όλο το θανατικό που είχε πέσει στην οικογένεια, και παρ’ όλο και που ο ίδιος ήταν άρρωστος κατάφερε να ζήση αρκετά. Τις τελευταίες δεκαετίες της ζωής του της πέρασε στο κτήμα Ekely στο Skøyen του Όσλο. Πέθανε εκεί στις 23 Ιανουαρίου 1944, έναν μήνα μετά από τα 80ά γενέθλιά του. Πριν πεθάνει είχε γράψει:
“Κληρονόμησα δύο από τους πιο φοβερούς εχθρούς της ανθρωπότητας – την κληρονομιά της φυματίωσης και της παραφροσύνης – η ασθένεια, η τρέλα και ο θάνατος ήταν οι μαύροι άγγελοι που στάθηκαν στο λίκνο μου.” Edvard Munch
