10 τραγούδια για τον Τζον Κέννεντυ
Μια σημερινή ανάρτηση του φίλου και συνοδοιπόρου Κώστα Μπαλαχούτη στο Ogdoo.gr, με «10 τραγούδια για τον Τζον Κέννεντυ», (με αφορμή την 56η επέτειο της δολοφονίας του Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, που διαπράχθηκε στις 22 Νοεμβρίου 1963 στο Ντάλας), μου θύμισε μια μαρτυρία του Λευτέρη Παπαδόπουλου για ένα τραγούδι του σε μουσική του Σταύρου Ξαρχάκου, που γράφτηκε αμέσως μετά τη δολοφονία του 43χρονου Ρόμπερτ Φράνσις Κέννεντυ, τον Ιούνιο του 1968. Ο Ρόμπερτ Κέννεντυ ήταν αδελφός του Τζον Κέννεντυ, γερουσιαστής, θριαμβευτής στις εκλογές για το προεδρικό χρίσμα των Δημοκρατικών, που μόλις είχαν διεξαχθεί και υποψήφιος πρόεδρος των ΗΠΑ.
«Δεν θα ξαναγυρίσει»
Στο βιβλίο του «Τα τραγούδια γράφουν την ιστορία τους» (εκδ. «Ιανός ο μελωδός», 2006), ο Λευτέρης Παπαδόπουλους αναφέρεται στην ιστορία του τραγουδιού:
«Το έγραψα μόλις δολοφονήθηκε ο Ρόμπερτ Κέννεντυ. Ο Ξαρχάκος το παρουσίασε σε πολλές συναυλίες, στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Είναι τραγούδι μεγάλης διάρκειας. Η εντύπωση που έκανε, λόγω και της εποχής -χούντα-, ήταν συγκλονιστική. Απαγορεύτηκε η κυκλοφορία του σε δίσκο».
Σε κάποιο άλλο σημείο του βιβλίου ο «Πρόεδρος» θυμάται κι ένα περιστατικό από την πρώτη παρουσίαση του τραγουδιού:
«Ένα τραγούδι με ιστορία είναι και το “Δε θα ξαναγυρίσει”. Το έγραψα την επόμενη της δολοφονίας του Ρόμπερτ Κέννεντυ και το έδωσα στον Ξαρχάκο να το μελοποιήσει. Ήταν το 1968 και ο Ξαρχάκος, κάθε Παρασκευή, έκανε συναυλίες σ’ ένα νυκτερινό κέντρο της εποχής, τα πασίγνωστα “Δειλινά”. Τη βραδιά που θα παρουσιαζόταν για πρώτη φορά το τραγούδι από τον Μπιθικώτση, με τον Ξαρχάκο να διευθύνει, έκατσαν μπροστά - μπροστά, κοντά στη σκηνή, ο Ζάχος Χατζηφωτίου και μια παρέα από πλούσιους. Άρχισε, λοιπόν, να τραγουδάει ο Μπιθικώτσης, αφού είπε ότι το τραγούδι γράφτηκε για τον Κέννεντυ, πριν τελειώσει την πρώτη στροφή, η παρέα του Χατζηφωτίου, όχι όμως και ο ίδιος, από τον ενθουσιασμό της βάλθηκε να σπάει ντουζίνες πιάτα! Τότε, ο Ξαρχάκος σταμάτησε να διευθύνει, ο Μπιθικώτσης έφυγε από τη σκηνή και το πρόγραμμα συνεχίστηκε ύστερα από μισή ώρα, όταν η παρέα των κοσμικών διαβεβαίωσε το αφεντικό του μαγαζιού, Θωμά Μιχαηλίδη, ότι θα κάθεται “Παναγία”, για ν’ ακούσει το “ιερό” αυτό τραγούδι. Κι έτσι έγινε».
Σύμφωνα με τα στοιχεία του βιβλίου το τραγούδι ηχογραφήθηκε και εκδόθηκε σε δίσκο 45 στροφών. Όμως παρόλη την έρευνα που έκανα, δεν βρήκα τα σχετικά στοιχεία (label, κωδικό δίσκου, μήτρας κλπ.).
Έλεγαν οι στίχοι:
Αυτός που ψάχνεις για να βρεις ήρθε και χάθηκε νωρίς.
Δεν πρόφτασε ν’ αγαπηθεί μα μόνο ν’ αγαπήσει.
Το στόμα του έχει ματωθεί.
Δεν θα ξαναγυρίσει.
Αυτός που ψάχνεις και ζητάς όπου πατάς κι όπου πετάς
ήπιε το δάκρυ για νερό απ’ του καημού τη βρύση.
Τον καρτεράς, τον καρτερώ.
Δεν θα ξαναγυρίσει.
Αυτός που ψάχνεις στη νυχτιά είχε παιχνίδι τη φωτιά
μα τον ετύλιξε η φωτιά και πάει το κυπαρίσσι.
Έσβησ’ η ντόμπρα του ματιά
δεν θα ξαναγυρίσει.
Δεν πρόφτασε ν’ αγαπηθεί μα μόνο ν’ αγαπήσει.
Το στόμα του έχει ματωθεί.
Δεν θα ξαναγυρίσει.
Αυτός που ψάχνεις και ζητάς όπου πατάς κι όπου πετάς
ήπιε το δάκρυ για νερό απ’ του καημού τη βρύση.
Τον καρτεράς, τον καρτερώ.
Δεν θα ξαναγυρίσει.
Αυτός που ψάχνεις στη νυχτιά είχε παιχνίδι τη φωτιά
μα τον ετύλιξε η φωτιά και πάει το κυπαρίσσι.
Έσβησ’ η ντόμπρα του ματιά
δεν θα ξαναγυρίσει.
-Η φωτογραφία του Σταύρου Ξαρχάκου με τον Λευτέρη Παπαδόπουλο είναι του «μάγου» Τάκη Πανανίδη.
