*Γράφει ο Θάνος Μαντζάνας
Το γκρουπ του κιθαρίστα Στέφανου Ανδρεάδη, αφού πέρασε από αρκετές μορφές, έχει καταλήξει να είναι ένα organ trio ευρωπαϊκού, αν όχι διεθνούς, επιπέδου, όχι μόνον δισκογραφικά αλλά και επί σκηνής.
Οι Flying Jazz του κιθαρίστα και καθηγητή στο τμήμα μουσικών σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου Στέφανου Ανδρεάδη είχαν διάφορα σχήματα και αριθμό μελών αλλά πάντα με κοινό παρονομαστή έναν φίλο και συνάδελφο του στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, τον κορυφαίο Ελληνα jazz πιανίστα αλλά και οργανίστα Γιώργο Κοντραφούρη. Μετά από κάποια στιγμή πήραν οριστικά την μορφή ενός organ trio, έκτοτε άλλωστε ονομάζονται Flying Jazz Trio, με το τρίτο μέλος να είναι ο εξαίρετος ντράμερ Βασίλης Ποδαράς (ή Billy Pod, όπως υπογράφει τους δύο προσωπικούς δίσκους που έχει κυκλοφορήσει μέχρι τώρα).
Ως Flying Jazz Trio κυκλοφόρησαν πριν λίγο καιρό στην έγκριτη δισκογραφική εταιρεία Irida Music το τέταρτο album τους «Abel», αναμφίβολα την πλέον ώριμη κα όμορφη εργασία τους μέχρι τώρα. Η συναυλία αυτή στην Μουσική Βιβλιοθήκη «Λίλιαν Βουδούρη» του Μεγάρου Μουσικής ήταν ακριβώς η ζωντανή παρουσίαση του «Abel» αν και υπήρχε μια λεπτομέρεια που για άλλους θα ήταν σοβαρό πρόβλημα, αν όχι ανυπέρβλητο εμπόδιο. Ο Βασίλης Ποδαράς έχει εγκατασταθεί μόνιμα εδώ και αρκετό καιρό στο Λονδίνο όπου ζει και εργάζεται και πολύ σπάνια πια επιστρέφει στην Ελλάδα. Στη συγκεκριμένη περίπτωση όμως απλά τον αντικατέστησε ο Δημήτρης Κλωνής και η συναυλία πραγματοποιήθηκε σαν να ήταν ο ίδιος στα ντραμς.
Ο Στέφανος Ανδρεάδης είναι βιρτουόζος κιθαρίστας αλλά ίσως ακόμα καλύτερος jazz – να το υπογραμμίσουμε αυτό – συνθέτης. Εχει το χάρισμα να γράφει κομμάτια δομημένα και ολοκληρωμένα δίχως περιττές «φλυαρίες» και πλατειασμούς αλλά και χωρίς να αποκλείει καθόλου τον αυτοσχεδιασμό, τόσο του ιδίου όσο και των συνεργατών του. Είναι όμως ένας αυτοσχεδιασμός απόλυτα ελεγχόμενος, περιορισμένος χρονικά και «χαμηλής τάσης», στην υπηρεσία της σύνθεσης και ένα ακόμα εκφραστικό μέσο της και ποτέ αυτοσκοπός ο οποίος την υπερβαίνει . Είναι μια προσέγγιση καθόλου εύκολη που απαιτεί τρομερά μεγάλη αυτοπειθαρχία και το στοιχείο ακριβώς το οποίο διαφοροποιεί τους Flying Jazz Trio από πολλά ανάλογα σχήματα, ελληνικά και μη, προσδίδοντας τους μια καθαρά δική τους ταυτότητα.
Ειδικά στο «Abel» η μελωδία είναι περισσότερο από ποτέ στο επίκεντρο των συνθέσεων του Στέφανου Ανδρεάδη, δίνεται έμφαση στην θεματική ανάπτυξη αλλά και στις σαγηνευτικές μικρές λεπτομέρειες, οι ρυθμοί δεν είναι ιδιαίτερα γρήγοροι ενώ κυριαρχεί μία, αν όχι λίγο μελαγχολική, πάντως νοσταλγική διάθεση και σε μερικές στιγμές υπάρχουν κάποιοι μακρινοί – κυρίως αρμονικοί – απόηχοι από την ελληνική μουσική παράδοση. Αν όμως ο Στέφανος Ανδρεάδης είναι ο παράγοντας χάρη στον οποίο επιλύεται τόσο σωστά και όμορφα η μουσική «εξίσωση» των Flying Jazz Trio ο καταλύτης χωρίς αμφιβολία είναι ο Γιώργος Κοντραφούρης.
Ισως δεν το γνωρίζουν πολλοί και πολλές αλλά πριν γίνει γνωστός και καταξιωθεί και ενώ ακόμα σπούδαζε κλασικό πιάνο ο Γιώργος Κοντραφούρης έπαιζε μπάσο σε rock συγκροτήματα. Ο rock μπασίστας υπάρχει ακόμα μέσα του και αν αυτό φαίνεται ελάχιστα ως και καθόλου στο παίξιμο του στο πιάνο είναι και με το παραπάνω ορατό όταν έχει μπροστά του το Hammond organ.
Αν και στο ύφος του ενυπάρχουν καλά αφομοιωμένες επιρροές από όλους τους σπουδαίους jazz organ players το «κρυφό» ίσως ίνδαλμα του είναι ο Brian Auger, ο Βρετανός κιμπορντίστας που όχι μόνο επέβαλλε (μαζί με τον αείμνηστο Keith Emerson αν και εκείνος το προσέγγιζε πιο πολύ με την νοοτροπία του πιανίστα) το Hammond organ ως δόκιμο όργανο αλλά και ξεκινώντας από το rock με αυτό μπήκε για τα καλά στην jazz για να επιστρέψει στη συνέχεια στο rock «εμβαπτισμένος» σε εκείνη και από τότε βρίσκεται στο μεταίχμιο τους.
Πάνω στη σκηνή όμως, όπως σε αυτή την περίπτωση, ο τρόπος που κινείται το αριστερό χέρι του Γιώργου Κοντραφούρη και το πως χρησιμοποιεί τα πεντάλ του organ μου φέρνει στο νου, περισσότερο ίσως και από τον Brian Auger, τον… Ray Manzarek των Doors! (Θα άξιζε ίσως να αναρωτηθούμε, από πλευράς ενοργάνωσης ήταν οι Doors τίποτα άλλο από την μεταφορά στο rock του jazz organ trio αλλά με τις καταβολές τους πολύ περισσότερο στο blues και για αυτό με εντελώς στάνταρ ρυθμούς και καθόλου shuffle beats; Αυτό όμως είναι θέμα άλλου κειμένου…)
Πολύ περισσότερο από τα organ trios στα οποία ο ίδιος είναι leader, τα Baby Trios όπως τα έλεγε μέχρι κάποια στιγμή λόγω της ηλικίας των δύο άλλων μουσικών που συνήθως ήταν φοιτητές του στο Ιόνιο, σε αυτή την περίσταση η ρυθμική φύση του Hammond και πολύ περισσότερο η ανάλογη πλευρά του Γ. Κοντραφούρη αναδείχθηκαν λειτουργώντας σε μιαν υποδειγματική σχέση οικονομία και αποτελεσματικότητας με τα ντραμς. Αποδεικνύοντας όμως ότι όσο εξαίρετος leader άλλο τόσο είναι και εξαίρετος sideman όταν η σύνθεση το απαιτούσε αυτόματα στο παίξιμο του έβγαιναν ο Dr. Lonnie Smith, o Jimmy Smith κσι όλοι οι υπόλοιποι μεγάλοι jazz οργανίστες, ίσως σε ένα βαθμό και ο Booker T. Jones, ηγετική φυσιογνωμία των θρυλικών Booker T. & the M.G.'s., από την πλευρά της soul, καθώς συναντούσε την κιθάρα του Στέφανου Ανδρεάδη ενισχύοντας την μελωδία ή αντίθετα την «κόντραρε» ποικίλοντας ή σχολιάζοντας το βασικό θέμα.
Όμως ο «αφανής ήρως» της υπόθεσης ήταν ο Δημήτρης Κλωνής. Όχι μόνο αναπλήρωσε με ιδανικό τρόπο τον Βασίλη Ποδαρά αλλά και κατάφερε να περάσει αρκετά προσωπικά στοιχεία στο παίξιμο του και αυτό μόνον ευκαταφρόνητο δεν είναι όταν πρόκειται για δοσμένο και οριοθετημένο υλικό.
Ηταν μια σύντομη συναυλία, περίπου μία ώρα και ένα κομμάτι για encore, αλλά έμπλεη ουσίας και υψηλής αισθητικής. Οι Στέφανος Ανδρεάδη, Γιώργος Κοντραφούρης και Δημήτρης Κλωνής έπαιξαν μια γλυκιά jazz που δονούσε νωχελικά το σώμα και την ψυχή, groovy και ενδοσκοπική ταυτόχρονα και δίχως το ένα να αναιρεί καθόλου το άλλο. Μια μουσική που ήρθε να δέσει με την μικρή και γεμάτη όχι μόνον από κόσμο αλλά και από την θαλπωρή της σημαντικής δημιουργίας, αυτής που δεν αμελεί ούτε το μυαλό ούτε το συναίσθημα αλλά απευθύνεται εξίσου και στα δύο, αίθουσα της Μουσικής Βιβλιοθήκης «Λίλιαν Βουδούρη».
Λίγες ημέρες μετά τα Χριστούγεννα και μερικές πριν την Πρωτοχρονιά, ένα αρκετά κρύο χειμωνιάτικο βράδυ και καθώς το Μέγαρο Μουσικής βρίσκεται εντός του ευρύτερου κέντρου, είχες για μερικά λεπτά την αίσθηση, όχι την ψευδαίσθηση, ότι η Αθήνα είναι μέρος ενός όμορφου, μαγικού και απόλυτα σύγχρονου κόσμου, μια πόλη πολύ μικρότερη – και επίσης μάλλον και πολύ πιο άσχημη…- αλλά με πολλά κοινά με την Νέα Υόρκη, το Σικάγο, το Παρίσι ή και την Στοκχόλμη. Αν δεν ήσασταν εκεί και θέλετε να την βιώσετε και εσείς δεν έχετε παρά να ακούσετε το «Abel» των Flying Jazz Trio.
Το γκρουπ του κιθαρίστα Στέφανου Ανδρεάδη, αφού πέρασε από αρκετές μορφές, έχει καταλήξει να είναι ένα organ trio ευρωπαϊκού, αν όχι διεθνούς, επιπέδου, όχι μόνον δισκογραφικά αλλά και επί σκηνής.
Οι Flying Jazz του κιθαρίστα και καθηγητή στο τμήμα μουσικών σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου Στέφανου Ανδρεάδη είχαν διάφορα σχήματα και αριθμό μελών αλλά πάντα με κοινό παρονομαστή έναν φίλο και συνάδελφο του στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, τον κορυφαίο Ελληνα jazz πιανίστα αλλά και οργανίστα Γιώργο Κοντραφούρη. Μετά από κάποια στιγμή πήραν οριστικά την μορφή ενός organ trio, έκτοτε άλλωστε ονομάζονται Flying Jazz Trio, με το τρίτο μέλος να είναι ο εξαίρετος ντράμερ Βασίλης Ποδαράς (ή Billy Pod, όπως υπογράφει τους δύο προσωπικούς δίσκους που έχει κυκλοφορήσει μέχρι τώρα).
Ως Flying Jazz Trio κυκλοφόρησαν πριν λίγο καιρό στην έγκριτη δισκογραφική εταιρεία Irida Music το τέταρτο album τους «Abel», αναμφίβολα την πλέον ώριμη κα όμορφη εργασία τους μέχρι τώρα. Η συναυλία αυτή στην Μουσική Βιβλιοθήκη «Λίλιαν Βουδούρη» του Μεγάρου Μουσικής ήταν ακριβώς η ζωντανή παρουσίαση του «Abel» αν και υπήρχε μια λεπτομέρεια που για άλλους θα ήταν σοβαρό πρόβλημα, αν όχι ανυπέρβλητο εμπόδιο. Ο Βασίλης Ποδαράς έχει εγκατασταθεί μόνιμα εδώ και αρκετό καιρό στο Λονδίνο όπου ζει και εργάζεται και πολύ σπάνια πια επιστρέφει στην Ελλάδα. Στη συγκεκριμένη περίπτωση όμως απλά τον αντικατέστησε ο Δημήτρης Κλωνής και η συναυλία πραγματοποιήθηκε σαν να ήταν ο ίδιος στα ντραμς.
Ο Στέφανος Ανδρεάδης είναι βιρτουόζος κιθαρίστας αλλά ίσως ακόμα καλύτερος jazz – να το υπογραμμίσουμε αυτό – συνθέτης. Εχει το χάρισμα να γράφει κομμάτια δομημένα και ολοκληρωμένα δίχως περιττές «φλυαρίες» και πλατειασμούς αλλά και χωρίς να αποκλείει καθόλου τον αυτοσχεδιασμό, τόσο του ιδίου όσο και των συνεργατών του. Είναι όμως ένας αυτοσχεδιασμός απόλυτα ελεγχόμενος, περιορισμένος χρονικά και «χαμηλής τάσης», στην υπηρεσία της σύνθεσης και ένα ακόμα εκφραστικό μέσο της και ποτέ αυτοσκοπός ο οποίος την υπερβαίνει . Είναι μια προσέγγιση καθόλου εύκολη που απαιτεί τρομερά μεγάλη αυτοπειθαρχία και το στοιχείο ακριβώς το οποίο διαφοροποιεί τους Flying Jazz Trio από πολλά ανάλογα σχήματα, ελληνικά και μη, προσδίδοντας τους μια καθαρά δική τους ταυτότητα.
Ειδικά στο «Abel» η μελωδία είναι περισσότερο από ποτέ στο επίκεντρο των συνθέσεων του Στέφανου Ανδρεάδη, δίνεται έμφαση στην θεματική ανάπτυξη αλλά και στις σαγηνευτικές μικρές λεπτομέρειες, οι ρυθμοί δεν είναι ιδιαίτερα γρήγοροι ενώ κυριαρχεί μία, αν όχι λίγο μελαγχολική, πάντως νοσταλγική διάθεση και σε μερικές στιγμές υπάρχουν κάποιοι μακρινοί – κυρίως αρμονικοί – απόηχοι από την ελληνική μουσική παράδοση. Αν όμως ο Στέφανος Ανδρεάδης είναι ο παράγοντας χάρη στον οποίο επιλύεται τόσο σωστά και όμορφα η μουσική «εξίσωση» των Flying Jazz Trio ο καταλύτης χωρίς αμφιβολία είναι ο Γιώργος Κοντραφούρης.
Ισως δεν το γνωρίζουν πολλοί και πολλές αλλά πριν γίνει γνωστός και καταξιωθεί και ενώ ακόμα σπούδαζε κλασικό πιάνο ο Γιώργος Κοντραφούρης έπαιζε μπάσο σε rock συγκροτήματα. Ο rock μπασίστας υπάρχει ακόμα μέσα του και αν αυτό φαίνεται ελάχιστα ως και καθόλου στο παίξιμο του στο πιάνο είναι και με το παραπάνω ορατό όταν έχει μπροστά του το Hammond organ.
Αν και στο ύφος του ενυπάρχουν καλά αφομοιωμένες επιρροές από όλους τους σπουδαίους jazz organ players το «κρυφό» ίσως ίνδαλμα του είναι ο Brian Auger, ο Βρετανός κιμπορντίστας που όχι μόνο επέβαλλε (μαζί με τον αείμνηστο Keith Emerson αν και εκείνος το προσέγγιζε πιο πολύ με την νοοτροπία του πιανίστα) το Hammond organ ως δόκιμο όργανο αλλά και ξεκινώντας από το rock με αυτό μπήκε για τα καλά στην jazz για να επιστρέψει στη συνέχεια στο rock «εμβαπτισμένος» σε εκείνη και από τότε βρίσκεται στο μεταίχμιο τους.
Πάνω στη σκηνή όμως, όπως σε αυτή την περίπτωση, ο τρόπος που κινείται το αριστερό χέρι του Γιώργου Κοντραφούρη και το πως χρησιμοποιεί τα πεντάλ του organ μου φέρνει στο νου, περισσότερο ίσως και από τον Brian Auger, τον… Ray Manzarek των Doors! (Θα άξιζε ίσως να αναρωτηθούμε, από πλευράς ενοργάνωσης ήταν οι Doors τίποτα άλλο από την μεταφορά στο rock του jazz organ trio αλλά με τις καταβολές τους πολύ περισσότερο στο blues και για αυτό με εντελώς στάνταρ ρυθμούς και καθόλου shuffle beats; Αυτό όμως είναι θέμα άλλου κειμένου…)
Πολύ περισσότερο από τα organ trios στα οποία ο ίδιος είναι leader, τα Baby Trios όπως τα έλεγε μέχρι κάποια στιγμή λόγω της ηλικίας των δύο άλλων μουσικών που συνήθως ήταν φοιτητές του στο Ιόνιο, σε αυτή την περίσταση η ρυθμική φύση του Hammond και πολύ περισσότερο η ανάλογη πλευρά του Γ. Κοντραφούρη αναδείχθηκαν λειτουργώντας σε μιαν υποδειγματική σχέση οικονομία και αποτελεσματικότητας με τα ντραμς. Αποδεικνύοντας όμως ότι όσο εξαίρετος leader άλλο τόσο είναι και εξαίρετος sideman όταν η σύνθεση το απαιτούσε αυτόματα στο παίξιμο του έβγαιναν ο Dr. Lonnie Smith, o Jimmy Smith κσι όλοι οι υπόλοιποι μεγάλοι jazz οργανίστες, ίσως σε ένα βαθμό και ο Booker T. Jones, ηγετική φυσιογνωμία των θρυλικών Booker T. & the M.G.'s., από την πλευρά της soul, καθώς συναντούσε την κιθάρα του Στέφανου Ανδρεάδη ενισχύοντας την μελωδία ή αντίθετα την «κόντραρε» ποικίλοντας ή σχολιάζοντας το βασικό θέμα.
Όμως ο «αφανής ήρως» της υπόθεσης ήταν ο Δημήτρης Κλωνής. Όχι μόνο αναπλήρωσε με ιδανικό τρόπο τον Βασίλη Ποδαρά αλλά και κατάφερε να περάσει αρκετά προσωπικά στοιχεία στο παίξιμο του και αυτό μόνον ευκαταφρόνητο δεν είναι όταν πρόκειται για δοσμένο και οριοθετημένο υλικό.
Ηταν μια σύντομη συναυλία, περίπου μία ώρα και ένα κομμάτι για encore, αλλά έμπλεη ουσίας και υψηλής αισθητικής. Οι Στέφανος Ανδρεάδη, Γιώργος Κοντραφούρης και Δημήτρης Κλωνής έπαιξαν μια γλυκιά jazz που δονούσε νωχελικά το σώμα και την ψυχή, groovy και ενδοσκοπική ταυτόχρονα και δίχως το ένα να αναιρεί καθόλου το άλλο. Μια μουσική που ήρθε να δέσει με την μικρή και γεμάτη όχι μόνον από κόσμο αλλά και από την θαλπωρή της σημαντικής δημιουργίας, αυτής που δεν αμελεί ούτε το μυαλό ούτε το συναίσθημα αλλά απευθύνεται εξίσου και στα δύο, αίθουσα της Μουσικής Βιβλιοθήκης «Λίλιαν Βουδούρη».
Λίγες ημέρες μετά τα Χριστούγεννα και μερικές πριν την Πρωτοχρονιά, ένα αρκετά κρύο χειμωνιάτικο βράδυ και καθώς το Μέγαρο Μουσικής βρίσκεται εντός του ευρύτερου κέντρου, είχες για μερικά λεπτά την αίσθηση, όχι την ψευδαίσθηση, ότι η Αθήνα είναι μέρος ενός όμορφου, μαγικού και απόλυτα σύγχρονου κόσμου, μια πόλη πολύ μικρότερη – και επίσης μάλλον και πολύ πιο άσχημη…- αλλά με πολλά κοινά με την Νέα Υόρκη, το Σικάγο, το Παρίσι ή και την Στοκχόλμη. Αν δεν ήσασταν εκεί και θέλετε να την βιώσετε και εσείς δεν έχετε παρά να ακούσετε το «Abel» των Flying Jazz Trio.
