Προκαταβολικά σου το λέω, φίλε αναγνώστη, έχει ένα ψέμα ο τίτλος του παρόντος. Η λέξη «όσοι» είναι ολότελα αναληθής. Γιατί, αν θέλαμε να μαζευτούμε κυριολεκτικά όσοι «περπατήσαμε» με το Θάνο Μικρούτσικο (από οποιοδήποτε μετερίζι ή αφετηρία), δεν θα χωράγαμε πουθενά - σε κανένα στάδιο/γήπεδο/πλατεία. Χθες βράδυ (7/6) στο Θέατρο Βράχων γινόταν το αδιαχώρητο. Έφτασα με δυσκολία στο θέατρο μιάμιση ώρα μάλιστα πριν από την έναρξη της συναυλίας. Αναμενόμενο, θα πείτε. Σίγουρα. Αλλά και ενδεικτικό. Κι επειδή θα επαναληφθεί και απόψε, ενδεικτικότερο.
Τι μπορεί να γράψει κανείς για μια συναυλία σαν και τη χθεσινοβραδινή; Τι σημασία έχουν οι όποιες αναφορές σε μικροπράγματα. Πολλοί χαρακτήρισαν τις δυο αυτές βραδιές του Θάνου Μικρούτσικου ως αποχαιρετιστήριες. Δεν ξέρω. Μου φέρνει ένα κόμπο στο λαιμό αυτή η σκέψη και ταυτόχρονα -με βάση όσα έγιναν χθες βράδυ στους Βράχους- δεν στοιχειοθετείται η συγκεκριμένη υπόθεση. Ο Θάνος Μικρούτσικος ήταν ο συνηθισμένος Μικρούτσικος. Δυναμικός, αεικίνητος, ενθουσιώδης, εξωστρεφής και ταυτόχρονα συναισθηματικός, δεξιοτέχνης, μπροστάρης, ουσιώδης και χιουμορίστας. Τίποτα δεν είχε αλλάξει και ας μην ήταν και τίποτα όπως παλιά.
Στις τρεις περίπου ώρες που κράτησε αυτή η αναδρομική έκθεση τραγουδιών, ζήσαμε πρωτοφανή συναισθήματα. Ο σημαντικός αυτός άνθρωπος, ακόμα και τούτη την ώρα, τη δύσκολη για εκείνον, «έδινε» από σκηνής. Όπως εδώ και σχεδόν πενήντα χρόνια. Ένας πομπός δυνατών συγκινήσεων, ένας μάγος μιας φυλής παράξενης και διαφορετικής, ένας πληθωρικός και χειμαρρώδης δημιουργός, μας πήρε από το χέρι και μας υπενθύμισε (αν υποθέσουμε ότι είχαμε ξεχάσει ποτέ) τα δώρα που μας έκανε όλα αυτά τα χρόνια. Στις υπηρεσίες του, οι καλύτεροι Έλληνες τραγουδιστές παρελθόντος, παρόντος και μέλλοντος. Κι ας έλειπε ο Μήτσος ο Μητροπάνος και η Μαρία η Δημητριάδη.
Μας «πέθαναν»: ο συγκλονιστικός Κώστας Θωμαΐδης στο «Μαχαίρι» (ποίηση: Νίκος Καββαδίας), ο ανατριχιαστικός Γιώργος Μεράντζας με τα «Ξεχωρίσματα» (δημοτικό) και τη «Δίκοπη Ζωή» (στίχοι: Μάνος Ελευθερίου), η καλύτερη ερμηνεύτρια της γενιάς της, η Ρίτα Αντωνοπούλου, με το δικό της (πια) «Μικρόκοσμο» (ποίηση: Ναζίμ Χικμέτ - ελληνικοί στίχοι: Γιάννης Ρίτσος), ο έφηβος Γιώργος Νταλάρας με την οκτάβα στο «Ανεμολόγιο» (στίχοι: Κώστας Τριπολίτης) και το original «Καραντί» (ποίηση: Νίκος Καββαδίας), ο αειθαλής Βασίλης Παπακωνσταντίνου με το «William George Allum» (ποίηση: Νίκος Καββαδίας), ο καλύτερος έως τώρα Γιάννης Κότσιρας με το «Είσαι η Πρέβεζα, τα Γιάννενα και το Κιλκίς» (στίχοι: Μάνος Ελευθερίου), η σταθερή αξία που ακούει στο όνομα Μανώλης Μητσιάς με (τί άλλο;) την «Πιρόγα», αλλά και την «Αργώ» (στίχοι: Άλκης Αλκαίος), ο ρωμαλέος Μίλτος Πασχαλίδης με το «Σαν πλανόδιο τσίρκο» (στίχοι: Άλκης Αλκαίος) και ο ανεβαστικός Χρήστος Θηβαίος με τον «Άμλετ της Σελήνης» (στίχοι: Μάνος Ελευθερίου).
Κορυφαία στιγμή - ερμηνευτικό σεμινάριο, αλλά και ατόφια συναισθηματική προσέγγιση, όταν η Χαρούλα Αλεξίου, με τη μισή φωνή του παρελθόντος, αλλά με περίσσευμα ψυχής και στόφας, τραγούδησε το «Φεύγω και μη με περιμένεις» (στίχοι: Άλκης Αλκαίος) «διαλύοντάς» μας. Δάκρυα κυλούσαν στα περισσότερα μάγουλα στην πιο ανθρώπινη, «χωμάτινη» ερμηνεία της βραδιάς.
Δεν τελειώνει εδώ το ταξίδι. Δεν σταματά εδώ η πορεία (για να μιλήσουμε και με όρους ναυτικούς, οικείους στο συνθέτη).
Αγαπητέ κύριε Μικρούτσικε, το αποκαλύψατε και μόνος σας από σκηνής, αλλά και στην πρόσφατη συνέντευξή μας. Σας το υπενθυμίζω, λοιπόν, και επιτρέψτε μου τον ενικό και την προστακτική με σεβασμό, οικειότητα και ευγνωμοσύνη: «χόρεψε πάνω στο φτερό του καρχαρία». Τίποτα λιγότερο.
Φωτογραφίες: Kostas Scrom
Τι μπορεί να γράψει κανείς για μια συναυλία σαν και τη χθεσινοβραδινή; Τι σημασία έχουν οι όποιες αναφορές σε μικροπράγματα. Πολλοί χαρακτήρισαν τις δυο αυτές βραδιές του Θάνου Μικρούτσικου ως αποχαιρετιστήριες. Δεν ξέρω. Μου φέρνει ένα κόμπο στο λαιμό αυτή η σκέψη και ταυτόχρονα -με βάση όσα έγιναν χθες βράδυ στους Βράχους- δεν στοιχειοθετείται η συγκεκριμένη υπόθεση. Ο Θάνος Μικρούτσικος ήταν ο συνηθισμένος Μικρούτσικος. Δυναμικός, αεικίνητος, ενθουσιώδης, εξωστρεφής και ταυτόχρονα συναισθηματικός, δεξιοτέχνης, μπροστάρης, ουσιώδης και χιουμορίστας. Τίποτα δεν είχε αλλάξει και ας μην ήταν και τίποτα όπως παλιά.
Στις τρεις περίπου ώρες που κράτησε αυτή η αναδρομική έκθεση τραγουδιών, ζήσαμε πρωτοφανή συναισθήματα. Ο σημαντικός αυτός άνθρωπος, ακόμα και τούτη την ώρα, τη δύσκολη για εκείνον, «έδινε» από σκηνής. Όπως εδώ και σχεδόν πενήντα χρόνια. Ένας πομπός δυνατών συγκινήσεων, ένας μάγος μιας φυλής παράξενης και διαφορετικής, ένας πληθωρικός και χειμαρρώδης δημιουργός, μας πήρε από το χέρι και μας υπενθύμισε (αν υποθέσουμε ότι είχαμε ξεχάσει ποτέ) τα δώρα που μας έκανε όλα αυτά τα χρόνια. Στις υπηρεσίες του, οι καλύτεροι Έλληνες τραγουδιστές παρελθόντος, παρόντος και μέλλοντος. Κι ας έλειπε ο Μήτσος ο Μητροπάνος και η Μαρία η Δημητριάδη.
Μας «πέθαναν»: ο συγκλονιστικός Κώστας Θωμαΐδης στο «Μαχαίρι» (ποίηση: Νίκος Καββαδίας), ο ανατριχιαστικός Γιώργος Μεράντζας με τα «Ξεχωρίσματα» (δημοτικό) και τη «Δίκοπη Ζωή» (στίχοι: Μάνος Ελευθερίου), η καλύτερη ερμηνεύτρια της γενιάς της, η Ρίτα Αντωνοπούλου, με το δικό της (πια) «Μικρόκοσμο» (ποίηση: Ναζίμ Χικμέτ - ελληνικοί στίχοι: Γιάννης Ρίτσος), ο έφηβος Γιώργος Νταλάρας με την οκτάβα στο «Ανεμολόγιο» (στίχοι: Κώστας Τριπολίτης) και το original «Καραντί» (ποίηση: Νίκος Καββαδίας), ο αειθαλής Βασίλης Παπακωνσταντίνου με το «William George Allum» (ποίηση: Νίκος Καββαδίας), ο καλύτερος έως τώρα Γιάννης Κότσιρας με το «Είσαι η Πρέβεζα, τα Γιάννενα και το Κιλκίς» (στίχοι: Μάνος Ελευθερίου), η σταθερή αξία που ακούει στο όνομα Μανώλης Μητσιάς με (τί άλλο;) την «Πιρόγα», αλλά και την «Αργώ» (στίχοι: Άλκης Αλκαίος), ο ρωμαλέος Μίλτος Πασχαλίδης με το «Σαν πλανόδιο τσίρκο» (στίχοι: Άλκης Αλκαίος) και ο ανεβαστικός Χρήστος Θηβαίος με τον «Άμλετ της Σελήνης» (στίχοι: Μάνος Ελευθερίου).
Κορυφαία στιγμή - ερμηνευτικό σεμινάριο, αλλά και ατόφια συναισθηματική προσέγγιση, όταν η Χαρούλα Αλεξίου, με τη μισή φωνή του παρελθόντος, αλλά με περίσσευμα ψυχής και στόφας, τραγούδησε το «Φεύγω και μη με περιμένεις» (στίχοι: Άλκης Αλκαίος) «διαλύοντάς» μας. Δάκρυα κυλούσαν στα περισσότερα μάγουλα στην πιο ανθρώπινη, «χωμάτινη» ερμηνεία της βραδιάς.
Δεν τελειώνει εδώ το ταξίδι. Δεν σταματά εδώ η πορεία (για να μιλήσουμε και με όρους ναυτικούς, οικείους στο συνθέτη).
Αγαπητέ κύριε Μικρούτσικε, το αποκαλύψατε και μόνος σας από σκηνής, αλλά και στην πρόσφατη συνέντευξή μας. Σας το υπενθυμίζω, λοιπόν, και επιτρέψτε μου τον ενικό και την προστακτική με σεβασμό, οικειότητα και ευγνωμοσύνη: «χόρεψε πάνω στο φτερό του καρχαρία». Τίποτα λιγότερο.
Φωτογραφίες: Kostas Scrom
