Μάθαμε να συνδυάζουμε όλες τις μορφές της με τη διασκέδαση, τη χαλάρωση, την ευχαρίστηση και κυρίως την αφηρημάδα. Να πάμε σε μια συναυλία να χαλαρώσουμε, να δούμε μια παράσταση να γελάσουμε, να ακούσουμε ένα δίσκο την ώρα που κάνουμε κάτι άλλο. Όμως η τέχνη δεν έχει μόνο αυτές τις λειτουργίες. Η τέχνη σχετίζεται με την ψυχαγωγία. Κι αν αυτό είναι ένα παλαιό σχολικό κλισέ, είναι ταυτόχρονα και μια ουσιαστική παρατήρηση, κάτι που πρέπει να έχουμε πάντοτε στο μυαλό μας και να το αποζητούμε ανελλιπώς.
Αυτές είναι οι σκέψεις που επανήλθαν στο μυαλό μου χθες το βράδυ (19/3) μετά την παρακολούθηση του Mute στο θέατρο Σημείο. Όπως υπάρχουν τραγούδια που σε «σφίγγουν» και σε κάνουν να θέλεις να τα σταματήσεις, έτσι και το Mute. Κάτι σαν ξυπνητήρι συνείδησης, ένα πράγμα. Σα μια υπενθύμιση του κακού που υπάρχει μέσα στον καθένα μας. Γιατί αυτή είναι η αλήθεια. Όλοι μας είμαστε και καλοί και κακοί. Και έχουμε την τάση να επισημαίνουμε τα «στραβά» των άλλων, μη μπορώντας να τα εντοπίσουμε εντός μας. Οι άλλοι είναι φασίστες, οι άλλοι είναι παράνομοι, οι άλλοι είναι κλέφτες, οι άλλοι είναι τα καθάρματα. Είναι μια πανάρχαια ανθρώπινη συνήθεια, η εξύψωση του εαυτού απέναντι σε καθετί που παραβαίνει ηθικούς κώδικες και νόμους. Στους άλλους βρίζουμε τα δικά μας τα χάλια, που λέει και ο τραγουδοποιός.
Για μένα, το Mute, αυτό ακριβώς πραγματεύεται. Σε αυτή την άβολη θέση βάζει τον θεατή του. Στη θέση της ενδοσκόπησης. Αρκεί, βέβαια, ο τελευταίος να έχει τα «κότσια» να παρακολουθήσει κάτι που θα τον κάνει να νιώσει άβολα, κάτι που θα τον «υποχρεώσει» να έχει τις αισθήσεις και το μυαλό του σε εγρήγορση. Γιατί – θα το ξαναπώ – ο ρόλος της τέχνης δεν είναι πάντοτε παρηγορητικός. Ενίοτε οφείλει να γίνεται και κατηγορητικός και δεικτικός και επιθετικός. Στη δική μου συνείδηση, αυτός ο χαρακτήρας του έργου τέχνης είναι ανάγκη. Γιατί γκρινιάζουμε τα τελευταία χρόνια για τη σιωπή των πνευματικών ανθρώπων του τόπου. Που αναζητούμε, όμως, τις φωνές τους; Σε εκείνους που δημιούργησαν το βιότοπο που κατηγορούμε σήμερα; Τι θα μπορούσε να πει ένας πνευματικός άνθρωπος για το ίδιο το σύστημα που τον «έκανε» πνευματικό άνθρωπο; Το σύστημα που ο ίδιος υπηρέτησε – έστω και άθελά του;
Έρχεται, λοιπόν, ένας νέος άνθρωπος (σ.σ. ο Γιώργος Αδαμαντιάδης) και καταθέτει ένα νέο κείμενο. Κείμενο δύσκολο, σκληρό, ατόφιο, που γίνεται θεατρική παράσταση σε σκηνοθεσία Στέλιου Πατσιά. Ένα κείμενο που σε κάνει να σκεφτείς. Και να παραλληλήσεις γεγονότα και καταστάσεις. Τι έχει αλλάξει; Τίποτα; Και πόσο «έξυπνο» είναι τελικά το ανθρώπινο είδος από τη στιγμή που στους αιώνες επαναλαμβάνει τα ίδια τραγικά λάθη και εφαρμόζει τις ίδιες απάνθρωπες συμπεριφορές; Τι αλλάζει τελικά; Η τεχνολογία, απλώς, δίνει περισσότερες δυνατότητες απανθρωπιάς, εμπλουτίζει το ρεπερτόριο της φρίκης.
Μη χάσετε αυτή την παράσταση. Τόσο κατά τη διάρκειά της, όσο και μετά, θα «παίξει» με το μυαλό και το συναίσθημά σας. Κι αν σας κάνει να νιώσετε άβολα, μην το φοβηθείτε. Χρήσιμο είναι. Και σπάνιο.
Συντελεστές
Σκηνοθεσία: Στέλιος Πατσιάς
Σκηνικά – Κοστούμια: Γιάννης Μυρσιώτης
Σχεδιασμός φωτισμού: Δημήτρης Λογοθέτης
Βοηθός σκηνοθέτη: Μαρία Κόκου
Παραγωγή: Memento Mori
Οργάνωση Παραγωγής: Έλενα Σταματίου
Σχεδιασμός αφίσας: Ιωάννης Οικονομάκης
Παίζουν με αλφαβητική σειρά: Γιώργος Αδαμαντιάδης, Νικόλας Αλεξίου, Παύλος Ιορδανόπουλος, Σήφης Μηλιαράκης, Αλέξανδρος Σιάτρας, Χρόνης Barbarian.
Αυτές είναι οι σκέψεις που επανήλθαν στο μυαλό μου χθες το βράδυ (19/3) μετά την παρακολούθηση του Mute στο θέατρο Σημείο. Όπως υπάρχουν τραγούδια που σε «σφίγγουν» και σε κάνουν να θέλεις να τα σταματήσεις, έτσι και το Mute. Κάτι σαν ξυπνητήρι συνείδησης, ένα πράγμα. Σα μια υπενθύμιση του κακού που υπάρχει μέσα στον καθένα μας. Γιατί αυτή είναι η αλήθεια. Όλοι μας είμαστε και καλοί και κακοί. Και έχουμε την τάση να επισημαίνουμε τα «στραβά» των άλλων, μη μπορώντας να τα εντοπίσουμε εντός μας. Οι άλλοι είναι φασίστες, οι άλλοι είναι παράνομοι, οι άλλοι είναι κλέφτες, οι άλλοι είναι τα καθάρματα. Είναι μια πανάρχαια ανθρώπινη συνήθεια, η εξύψωση του εαυτού απέναντι σε καθετί που παραβαίνει ηθικούς κώδικες και νόμους. Στους άλλους βρίζουμε τα δικά μας τα χάλια, που λέει και ο τραγουδοποιός.
Για μένα, το Mute, αυτό ακριβώς πραγματεύεται. Σε αυτή την άβολη θέση βάζει τον θεατή του. Στη θέση της ενδοσκόπησης. Αρκεί, βέβαια, ο τελευταίος να έχει τα «κότσια» να παρακολουθήσει κάτι που θα τον κάνει να νιώσει άβολα, κάτι που θα τον «υποχρεώσει» να έχει τις αισθήσεις και το μυαλό του σε εγρήγορση. Γιατί – θα το ξαναπώ – ο ρόλος της τέχνης δεν είναι πάντοτε παρηγορητικός. Ενίοτε οφείλει να γίνεται και κατηγορητικός και δεικτικός και επιθετικός. Στη δική μου συνείδηση, αυτός ο χαρακτήρας του έργου τέχνης είναι ανάγκη. Γιατί γκρινιάζουμε τα τελευταία χρόνια για τη σιωπή των πνευματικών ανθρώπων του τόπου. Που αναζητούμε, όμως, τις φωνές τους; Σε εκείνους που δημιούργησαν το βιότοπο που κατηγορούμε σήμερα; Τι θα μπορούσε να πει ένας πνευματικός άνθρωπος για το ίδιο το σύστημα που τον «έκανε» πνευματικό άνθρωπο; Το σύστημα που ο ίδιος υπηρέτησε – έστω και άθελά του;
Έρχεται, λοιπόν, ένας νέος άνθρωπος (σ.σ. ο Γιώργος Αδαμαντιάδης) και καταθέτει ένα νέο κείμενο. Κείμενο δύσκολο, σκληρό, ατόφιο, που γίνεται θεατρική παράσταση σε σκηνοθεσία Στέλιου Πατσιά. Ένα κείμενο που σε κάνει να σκεφτείς. Και να παραλληλήσεις γεγονότα και καταστάσεις. Τι έχει αλλάξει; Τίποτα; Και πόσο «έξυπνο» είναι τελικά το ανθρώπινο είδος από τη στιγμή που στους αιώνες επαναλαμβάνει τα ίδια τραγικά λάθη και εφαρμόζει τις ίδιες απάνθρωπες συμπεριφορές; Τι αλλάζει τελικά; Η τεχνολογία, απλώς, δίνει περισσότερες δυνατότητες απανθρωπιάς, εμπλουτίζει το ρεπερτόριο της φρίκης.
Μη χάσετε αυτή την παράσταση. Τόσο κατά τη διάρκειά της, όσο και μετά, θα «παίξει» με το μυαλό και το συναίσθημά σας. Κι αν σας κάνει να νιώσετε άβολα, μην το φοβηθείτε. Χρήσιμο είναι. Και σπάνιο.
Mute, του Γιώργου Αδαμαντιάδη, στο θέατρο Σημείο.
Συντελεστές
Σκηνοθεσία: Στέλιος Πατσιάς
Σκηνικά – Κοστούμια: Γιάννης Μυρσιώτης
Σχεδιασμός φωτισμού: Δημήτρης Λογοθέτης
Βοηθός σκηνοθέτη: Μαρία Κόκου
Παραγωγή: Memento Mori
Οργάνωση Παραγωγής: Έλενα Σταματίου
Σχεδιασμός αφίσας: Ιωάννης Οικονομάκης
Παίζουν με αλφαβητική σειρά: Γιώργος Αδαμαντιάδης, Νικόλας Αλεξίου, Παύλος Ιορδανόπουλος, Σήφης Μηλιαράκης, Αλέξανδρος Σιάτρας, Χρόνης Barbarian.
