Ο «Τιτανικός» βυθίστηκε στις 02.10 τα ξημερώματα της 15ης Απριλίου 1912 στο παρθενικό του ταξίδι από το Σαουθάμπτον προς τη Νέα Υόρκη. Το «αβύθιστο» υπερωκεάνιο πληγώθηκε από παγόβουνο ανοιχτά του Ατλαντικού και μέσα σε σχεδόν δύο ώρες κατέληξε στον βυθό, παρασύροντας στον θάνατο 1500 ανθρώπους.
Το πιο διάσημο ναυάγιο του κόσμου, ωστόσο, έχει χαρακτηριστεί από πολλούς κατά καιρούς, ότι κρατά μία -ας το πούμε- κατάρα, με πολλές τραγωδίες ή ατυχήματα να περιστρέφονται γύρω του. Δεισιδαιμονίες θα πει κανείς, αλλά οι συμπτώσεις θα λέγαμε πως είναι αρκετές. Είτε πιστεύουμε σε αυτό που λέμε κατάρα, είτε απλά πρόκειται για συμπτώσεις, αξίζει να αναφέρουμε μερικά τέτοια γεγονότα, με αφορμή και τη νέα τραγωδία με το υποβρύχιο Titan, το οποίο καταστράφηκε λίγα μέτρα μακριά από την πλώρη του θρυλικού πλοίου, με αποτέλεσμα να εξαϋλωθούν οι πέντε επιβαίνοντές του .
Ας ξεκινήσουμε από το πλοίο Carpathia, το οποίο έσπευσε το μοιραίο βράδυ να περισυλλέξει τους ναυαγούς του Τιτανικού και να τους μεταφέρει στη Νέα Υόρκη. Ονομάστηκε «πλοίο των χήρων», καθώς πολλοί από τους επιζώντες ήταν γυναίκες και βυθίστηκε κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου στα ανοιχτά των νότιων ιρλανδικών ακτών, αφού τορπιλίστηκε από γερμανικό υποβρύχιο. Πέντε μέλη του πληρώματος έχασαν τη ζωή τους.
Αλλά δεν ήταν μόνο το Carpathia. Πολλοί από τους 706 αναφερόμενους επιζώντες του «Τιτανικού» δεν γλίτωσαν από την «κατάρα». Στοιχειωμένοι από το τρομερό τραύμα που βίωσαν, πολλοί συνέχισαν να ζουν μια δύσκολη ζωή.
Η κόμισσα του Rothes θυμήθηκε ότι, ένα χρόνο μετά την καταστροφή, έτρωγε έξω με φίλους όταν «ξαφνικά ένιωσε το απαίσιο συναίσθημα του έντονου κρύου και του τρόμου» που είχε βιώσει στον «Τιτανικό». Συνειδητοποίησε ότι αυτό οφειλόταν στο γεγονός ότι οι μουσικοί του εστιατορίου έπαιζαν το The Tales Of Hoffman, την τελευταία μουσική που είχε ακούσει από την ορχήστρα του «Τιτανικού».
Δεκαετίες προτού το «σύνδρομο επιζώντος» διαγνωστεί ως ειδική κατάσταση ψυχικής υγείας, που συχνά συνεπάγεται αίσθημα ενοχής, πολλοί από τους επιζώντες του «Τιτανικού» ανέφεραν τα συμπτώματα της αποστασιοποίησης, μιας κατάστασης όπου οι πάσχοντες αισθάνονται αποσυνδεδεμένοι από τις σκέψεις και τις αναμνήσεις τους.
Η κόμισσα του Rothes
Η Marjorie Dutton, η οποία ήταν 8 ετών όταν επέβαινε στον «Τιτανικό», έγραψε το 1955 πως η ζωή της δεν ανέκαμψε ποτέ μετά το ταξίδι. Ο πατέρας της πνίγηκε, παίρνοντας μαζί του τον «κοσμικό πλούτο» της οικογένειας.
«Έκτοτε είμαι ''ευλογημένη'' με κακή τύχη και συχνά αναρωτιέμαι αν θα με αφήσει ποτέ ήσυχη, αλλά φαίνεται ότι αυτή είναι η μοίρα μου», έλεγε. Είχε σημασία, αναρωτήθηκε, το γεγονός ότι το όνομά της είχε δημοσιευθεί εκείνη την εποχή ότι ήταν μεταξύ εκείνων που πνίγηκαν;
Ορισμένοι από αυτούς τους τραυματισμένους ψυχικά επιζώντες συνέχισαν να βάζουν τέλος στη ζωή τους τραγικά νωρίς
Η Μαντλίν Άστορ, μέλος μιας πλούσιας οικογένειας, ήταν 18 ετών και επέστρεφε με το πλοίο από το ταξίδι του μέλιτος με τον σύζυγό της, Τζον Τζέικομπ, ο οποίος πέθανε.
Σύμφωνα με τους σκληρούς όρους της διαθήκης του συζύγου, θα μπορούσε να κληρονομήσει την περιουσία του μόνο αν δεν παντρευόταν ποτέ ξανά. Η Μαντλίν Άστορ κατέφυγε σε συνταγογραφούμενα φάρμακα και πέθανε σε ηλικία 47 ετών, εν μέσω φημών ότι είχε πάρει υπερβολική δόση υπνωτικών χαπιών.
Ο συνεπιβάτης της πρώτης θέσης Τζακ Θάγιερ, άλλο ένα μέλος πλούσιας αμερικανικής οικογένειας που επέζησε από το ναυάγιο αλλά έχασε τον πατέρα του, βυθίστηκε στην κατάθλιψη κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, όταν ένα άλλο μέλος της οικογένειας βρήκε τον θάνατο: ο γιος του, πιλότος βομβαρδιστικού, καταρρίφθηκε πάνω από τον Ειρηνικό και δεν βρέθηκε ποτέ.
Δύο χρόνια αργότερα, αφού η μητέρα του, μια άλλη επιζήσασα του «Τιτανικού», πέθανε κοντά στην επέτειο της βύθισης του πλοίου, ο Θάγιερ έκοψε τον λαιμό και τους καρπούς του.
Οι ατυχίες στις ταινίες για τον «Τιτανικό»
Οι κατά καιρούς απόπειρες να μεταφερθεί η τραγωδία του «Τιτανικού» στη μεγάλη οθόνη αντιμετώπιζαν συνήθως μια σειρά από ατυχίες.
Ακόμα και οι ναζί έκαναν μια προσπάθεια. Ο επικεφαλής της προπαγάνδας του Χίτλερ, Γιόζεφ Γκέμπελς, προσπάθησε να γυρίσει το 1943 μια οικονομική ταινία για τον «Τιτανικό», η οποία επιχειρούσε να παρουσιάσει το ναυάγιο του πλοίου ως καταδικαστικό «κατηγορώ» για τη βρετανική απληστία, βλακεία και δειλία.
Η ταινία ήταν σίγουρα «καταραμένη». Ο σκηνοθέτης της κατέληξε να απαγχονιστεί σε ένα κελί της Γκεστάπο, αφού χλεύασε τη ναζιστική πολεμική προσπάθεια. Μαστιζόμενη από καθυστερήσεις και προβλήματα, η ταινία δεν ήταν έτοιμη παρά μόνον όταν οι Γερμανοί ήρθαν αντιμέτωποι με την ήττα.
Ο Γκέμπελς συνειδητοποίησε ότι μια ταινία για ένα πλοίο που βυθίστηκε θα θεωρούνταν αλληγορία για τους ναζί, οπότε απαγορεύθηκε στη Γερμανία.
Η ταινία είχε γυριστεί σε ένα γερμανικό πλοίο, το «Cap Arcona», το οποίο βυθίστηκε μόλις δύο χρόνια αργότερα στη Βαλτική από βρετανικά πολεμικά αεροπλάνα. Κατά τραγικό τρόπο, δεν γνώριζαν ότι μετέφερε 5.000 τροφίμους στρατοπέδων συγκέντρωσης και αιχμαλώτους πολέμου. Μόνο 500 άνθρωποι επέζησαν.
Όταν ο ιμπρεσάριος Lew Grade γύρισε το 1980 την ταινία «Raise The Titanic», με πρωταγωνιστή τον Jason Robards, ξοδεύτηκαν τόσα πολλά για δεξαμενές νερού και μοντέλα του πλοίου σε κλίμακα, που ο προϋπολογισμός εκτοξεύτηκε στα 40.000.000 δολάρια.
Ακόμη και η παραγωγή της βραβευμένης με Όσκαρ κινηματογραφικής ταινίας του 1997, «Τιτανικός», με πρωταγωνιστές την Κέιτ Γουίνσλετ και τον Λεονάρντο Ντι Κάπριο, εξελίχθηκε σε εφιάλτη για πολλούς εμπλεκόμενους.
Η Γουίνσλετ παρουσίασε υποθερμία και γρίπη και τραυματίστηκε πολλές φορές κατά τη διάρκεια των έξι μηνών γυρισμάτων, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων έγιναν στο Μεξικό.
Όταν τα γυρίσματα μεταφέρθηκαν στον Καναδά, πολλοί από τους ηθοποιούς και το συνεργείο παραγωγής δηλητηριάστηκαν μυστηριωδώς, αφού τους σερβίρισαν σούπα από μύδια που ήταν εμπλουτισμένη με το ναρκωτικό PCP. Περισσότεροι από 50 άνθρωποι χρειάστηκε να μεταφερθούν στο νοσοκομείο.
Φαίνεται ότι, επί δεκαετίες, το πλοίο που υποτίθεται ότι ήταν αβύθιστο έφερε κινδύνους και θάνατο σε όσους συνδέονταν με αυτό.
Το πιο διάσημο ναυάγιο του κόσμου, ωστόσο, έχει χαρακτηριστεί από πολλούς κατά καιρούς, ότι κρατά μία -ας το πούμε- κατάρα, με πολλές τραγωδίες ή ατυχήματα να περιστρέφονται γύρω του. Δεισιδαιμονίες θα πει κανείς, αλλά οι συμπτώσεις θα λέγαμε πως είναι αρκετές. Είτε πιστεύουμε σε αυτό που λέμε κατάρα, είτε απλά πρόκειται για συμπτώσεις, αξίζει να αναφέρουμε μερικά τέτοια γεγονότα, με αφορμή και τη νέα τραγωδία με το υποβρύχιο Titan, το οποίο καταστράφηκε λίγα μέτρα μακριά από την πλώρη του θρυλικού πλοίου, με αποτέλεσμα να εξαϋλωθούν οι πέντε επιβαίνοντές του .
Ας ξεκινήσουμε από το πλοίο Carpathia, το οποίο έσπευσε το μοιραίο βράδυ να περισυλλέξει τους ναυαγούς του Τιτανικού και να τους μεταφέρει στη Νέα Υόρκη. Ονομάστηκε «πλοίο των χήρων», καθώς πολλοί από τους επιζώντες ήταν γυναίκες και βυθίστηκε κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου στα ανοιχτά των νότιων ιρλανδικών ακτών, αφού τορπιλίστηκε από γερμανικό υποβρύχιο. Πέντε μέλη του πληρώματος έχασαν τη ζωή τους.
Αλλά δεν ήταν μόνο το Carpathia. Πολλοί από τους 706 αναφερόμενους επιζώντες του «Τιτανικού» δεν γλίτωσαν από την «κατάρα». Στοιχειωμένοι από το τρομερό τραύμα που βίωσαν, πολλοί συνέχισαν να ζουν μια δύσκολη ζωή.
Η κόμισσα του Rothes θυμήθηκε ότι, ένα χρόνο μετά την καταστροφή, έτρωγε έξω με φίλους όταν «ξαφνικά ένιωσε το απαίσιο συναίσθημα του έντονου κρύου και του τρόμου» που είχε βιώσει στον «Τιτανικό». Συνειδητοποίησε ότι αυτό οφειλόταν στο γεγονός ότι οι μουσικοί του εστιατορίου έπαιζαν το The Tales Of Hoffman, την τελευταία μουσική που είχε ακούσει από την ορχήστρα του «Τιτανικού».
Δεκαετίες προτού το «σύνδρομο επιζώντος» διαγνωστεί ως ειδική κατάσταση ψυχικής υγείας, που συχνά συνεπάγεται αίσθημα ενοχής, πολλοί από τους επιζώντες του «Τιτανικού» ανέφεραν τα συμπτώματα της αποστασιοποίησης, μιας κατάστασης όπου οι πάσχοντες αισθάνονται αποσυνδεδεμένοι από τις σκέψεις και τις αναμνήσεις τους.
Η κόμισσα του Rothes
Η Marjorie Dutton, η οποία ήταν 8 ετών όταν επέβαινε στον «Τιτανικό», έγραψε το 1955 πως η ζωή της δεν ανέκαμψε ποτέ μετά το ταξίδι. Ο πατέρας της πνίγηκε, παίρνοντας μαζί του τον «κοσμικό πλούτο» της οικογένειας.
«Έκτοτε είμαι ''ευλογημένη'' με κακή τύχη και συχνά αναρωτιέμαι αν θα με αφήσει ποτέ ήσυχη, αλλά φαίνεται ότι αυτή είναι η μοίρα μου», έλεγε. Είχε σημασία, αναρωτήθηκε, το γεγονός ότι το όνομά της είχε δημοσιευθεί εκείνη την εποχή ότι ήταν μεταξύ εκείνων που πνίγηκαν;
Ορισμένοι από αυτούς τους τραυματισμένους ψυχικά επιζώντες συνέχισαν να βάζουν τέλος στη ζωή τους τραγικά νωρίς
Η Μαντλίν Άστορ, μέλος μιας πλούσιας οικογένειας, ήταν 18 ετών και επέστρεφε με το πλοίο από το ταξίδι του μέλιτος με τον σύζυγό της, Τζον Τζέικομπ, ο οποίος πέθανε.
Σύμφωνα με τους σκληρούς όρους της διαθήκης του συζύγου, θα μπορούσε να κληρονομήσει την περιουσία του μόνο αν δεν παντρευόταν ποτέ ξανά. Η Μαντλίν Άστορ κατέφυγε σε συνταγογραφούμενα φάρμακα και πέθανε σε ηλικία 47 ετών, εν μέσω φημών ότι είχε πάρει υπερβολική δόση υπνωτικών χαπιών.
Ο συνεπιβάτης της πρώτης θέσης Τζακ Θάγιερ, άλλο ένα μέλος πλούσιας αμερικανικής οικογένειας που επέζησε από το ναυάγιο αλλά έχασε τον πατέρα του, βυθίστηκε στην κατάθλιψη κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, όταν ένα άλλο μέλος της οικογένειας βρήκε τον θάνατο: ο γιος του, πιλότος βομβαρδιστικού, καταρρίφθηκε πάνω από τον Ειρηνικό και δεν βρέθηκε ποτέ.
Δύο χρόνια αργότερα, αφού η μητέρα του, μια άλλη επιζήσασα του «Τιτανικού», πέθανε κοντά στην επέτειο της βύθισης του πλοίου, ο Θάγιερ έκοψε τον λαιμό και τους καρπούς του.
Οι ατυχίες στις ταινίες για τον «Τιτανικό»
Οι κατά καιρούς απόπειρες να μεταφερθεί η τραγωδία του «Τιτανικού» στη μεγάλη οθόνη αντιμετώπιζαν συνήθως μια σειρά από ατυχίες.
Ακόμα και οι ναζί έκαναν μια προσπάθεια. Ο επικεφαλής της προπαγάνδας του Χίτλερ, Γιόζεφ Γκέμπελς, προσπάθησε να γυρίσει το 1943 μια οικονομική ταινία για τον «Τιτανικό», η οποία επιχειρούσε να παρουσιάσει το ναυάγιο του πλοίου ως καταδικαστικό «κατηγορώ» για τη βρετανική απληστία, βλακεία και δειλία.
Η ταινία ήταν σίγουρα «καταραμένη». Ο σκηνοθέτης της κατέληξε να απαγχονιστεί σε ένα κελί της Γκεστάπο, αφού χλεύασε τη ναζιστική πολεμική προσπάθεια. Μαστιζόμενη από καθυστερήσεις και προβλήματα, η ταινία δεν ήταν έτοιμη παρά μόνον όταν οι Γερμανοί ήρθαν αντιμέτωποι με την ήττα.
Ο Γκέμπελς συνειδητοποίησε ότι μια ταινία για ένα πλοίο που βυθίστηκε θα θεωρούνταν αλληγορία για τους ναζί, οπότε απαγορεύθηκε στη Γερμανία.
Η ταινία είχε γυριστεί σε ένα γερμανικό πλοίο, το «Cap Arcona», το οποίο βυθίστηκε μόλις δύο χρόνια αργότερα στη Βαλτική από βρετανικά πολεμικά αεροπλάνα. Κατά τραγικό τρόπο, δεν γνώριζαν ότι μετέφερε 5.000 τροφίμους στρατοπέδων συγκέντρωσης και αιχμαλώτους πολέμου. Μόνο 500 άνθρωποι επέζησαν.
Όταν ο ιμπρεσάριος Lew Grade γύρισε το 1980 την ταινία «Raise The Titanic», με πρωταγωνιστή τον Jason Robards, ξοδεύτηκαν τόσα πολλά για δεξαμενές νερού και μοντέλα του πλοίου σε κλίμακα, που ο προϋπολογισμός εκτοξεύτηκε στα 40.000.000 δολάρια.
Ακόμη και η παραγωγή της βραβευμένης με Όσκαρ κινηματογραφικής ταινίας του 1997, «Τιτανικός», με πρωταγωνιστές την Κέιτ Γουίνσλετ και τον Λεονάρντο Ντι Κάπριο, εξελίχθηκε σε εφιάλτη για πολλούς εμπλεκόμενους.
Η Γουίνσλετ παρουσίασε υποθερμία και γρίπη και τραυματίστηκε πολλές φορές κατά τη διάρκεια των έξι μηνών γυρισμάτων, το μεγαλύτερο μέρος των οποίων έγιναν στο Μεξικό.
Όταν τα γυρίσματα μεταφέρθηκαν στον Καναδά, πολλοί από τους ηθοποιούς και το συνεργείο παραγωγής δηλητηριάστηκαν μυστηριωδώς, αφού τους σερβίρισαν σούπα από μύδια που ήταν εμπλουτισμένη με το ναρκωτικό PCP. Περισσότεροι από 50 άνθρωποι χρειάστηκε να μεταφερθούν στο νοσοκομείο.
Φαίνεται ότι, επί δεκαετίες, το πλοίο που υποτίθεται ότι ήταν αβύθιστο έφερε κινδύνους και θάνατο σε όσους συνδέονταν με αυτό.
