Σαν σήμερα…
Στις 27 Ιούνη του 1943, στην περίοδο της γερμανικής κατοχής, έφυγε από τη ζωή, από φυματίωση, ο Βαγγέλης Παπάζογλου.
Είχε γεννηθεί το 1896 στο Ντουρμπαλί, ένα μικρό χωριό έξω από τη Σμύρνη και μετά την καταστροφή της Σμύρνης ήρθε σαν πρόσφυγας στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στην Κοκκινιά. (Σήμερα η οδός Κίμωνος που βρίσκεται το σπίτι του, μετονομάσθηκε σε οδό Βαγγέλη Παπάζογλου).
Εμφανίσθηκε στη δισκογραφία το 1933 και αποσύρθηκε το 1937, εκφράζοντας έτσι τη διαφωνία του με το καθεστώς Μεταξά, εξαιτίας της λογοκρισίας που υπέστησαν τότε τα ρεμπέτικα τραγούδια. Είναι χαρακτηριστικό πως στα επόμενα χρόνια, μέχρι τον θάνατό του, ηχογράφησε μόνο ένα τραγούδι με τίτλο «Να μη λες το μυστικό σου» και ερμηνευτή τον Κώστα Ρούκουνα, που κυκλοφόρησε το 1938. Επίσης, στην περίοδο της Κατοχής, σταμάτησε να παίζει στα κέντρα που διασκέδαζαν δωσίλογοι και μαυραγορίτες και εξάσκησε το επάγγελμα του παλιατζή…
«Μου ‘βαλες ένα αίνιγμα μικρό μου να στο λύσω…»
Πριν από ένα χρόνο ο Πολιτιστικός Σύλλογος «Βαγγέλης Παπάζογλου», που συστάθηκε το 2018 και εδρεύει στη Νίκαια, προχώρησε στην πρώτη του δισκογραφική παραγωγή, εκδίδοντας, μόνο σε 300 συλλεκτικά αντίτυπα, ένα 10ιντσο δίσκο βινυλίου (EP), με τέσσερα τραγούδια του Βαγγέλη Παπάζογλου.
Ο δίσκος ξεκινά με «Το αίνιγμα» με ερμηνευτή τον θρυλικό Γιώργο Κάβουρα. Ένα τραγούδι που κυκλοφόρησε τον Φλεβάρη του 1936 σε δίσκο γραμμοφώνου στην Odeon (GA-1926), έχοντας στην άλλη πλευρά το τραγούδι των Γιώργου Ροβερτάκη και Αιμίλιου Σαββίδη «Επιάσανε τον μπάτη» κι αυτό με τον Γιώργο Κάβουρα.
Το «Αίνιγμα» ηχογραφήθηκε παράλληλα και με τον Στελλάκη Περπινιάδη και κυκλοφόρησε από την Columbia σε δίσκο 78 στροφών (DG-6159), με τίτλο «Θα στο λύσω». Αξίζει να σημειωθεί πως στην άλλη πλευρά του δίσκου υπήρχε η περίφημη «Βαρβάρα» του Παναγιώτη Τούντα με τον Στελλάκη Περπινιάδη.
Ο δίσκος με την εκτέλεση του «Αινίγματος» με τον Γιώργο Κάβουρα αποτελούσε ένα «φετίχ» για τους συλλέκτες των ρεμπέτικων δίσκων 78 στροφών. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο δελτίο τύπου του Συλλόγου:
«Η συγκεκριμένη εκτέλεση θεωρείται ως το ιερό δισκοπότηρο της λαϊκής δισκογραφίας του γραμμοφώνου αφού ο δίσκος που το περιέχει αναζητείτο από συλλέκτες και ερευνητές για δεκαετίες ενώ πολλοί θεωρούσαν την ανεύρεσή του ανέλπιστη».
Στην έκδοση περιλαμβάνονται επίσης το τραγούδι – διάλογος μεταξύ του Στελλάκη Περπινιάδη και του Βαγγέλη Παπάζογλου «Τεχνίτης και κατεργάρης», δημιουργία του Παπάζογλου που χαρίστηκε στον Κώστα Σκαρβέλη και αποτελεί τη μοναδική ηχογράφηση του Παπάζογλου σε ρόλο τραγουδιστή, «Οι λαχανάδες», γνωστότερο ως «Κάτω στα Λεμονάδικα» και «Η μπαμπέσα» - μια σύνθεση που, όπως λέγεται, ζήλεψε μέχρι και ο Αττίκ - και τα δυο με τον Στελλάκη Περπινιάδη.
Όλα τα τραγούδια προέρχονται από πρωτότυπους δίσκους γραμμοφώνου 78 στροφών που ανήκουν στο Αρχείο του Πολιτιστικού Συλλόγου «Βαγγέλης Παπάζογλου» και εντοπίσθηκαν από τον ερευνητή και μέλος του Συλλόγου Σταύρο Κουρούση. Η απόκτηση των δύο δίσκων που περιέχουν τα τραγούδια «Το αίνιγμα» και «Τεχνίτης και κατεργάρης» κατέστη εφικτή χάρη σε δωρητή, ο οποίος επιθυμεί να παραμείνει ανώνυμος.
Η ψηφιοποίηση, η ηχητική αποκατάσταση και το remaster έγιναν εξ ολοκλήρου από τον ειδικό μηχανικό ήχου Τεντ Κένταλ, γνωστού στο ελληνικό κοινό από την εξαιρετική του δουλειά σε συλλογές ρεμπέτικων και λαϊκών τραγουδιών. Η έκδοση είναι δίγλωσση (Ελληνικά και Αγγλικά) και συνοδεύεται από δισέλιδο ένθετο στο οποίο περιέχονται οι στίχοι των τραγουδιών και οι ετικέτες των δίσκων. Κάθε δίσκος περιέχει κωδικό για την ψηφιακή λήψη του EP με επιπλέον υλικό που περιλαμβάνει παρτιτούρες των τραγουδιών και τις ετικέτες των πρωτότυπων δίσκων. Η επιμέλεια παραγωγής ήταν του Κώστα και του Άγγελου Μπουρνά.
Τέσσερις δεκαετίες μετά, το 1975, το «Αίνιγμα» γνώρισε μια νέα ηχογράφηση από τον Μανώλη Μητσιά, που συμπεριλήφθηκε στον δίσκο «Λαϊκή παράδοση», όπου ο Μητσιάς μαζί με την Βίκυ Μοσχολιού παρουσίασαν μια σειρά από προπολεμικά ρεμπέτικα, σε επιμέλεια του Απόστολου Καλδάρα.
Αφιέρωμα στον Βαγγέλη Παπάζογλου στην Νίκαια
Σήμερα το βράδυ στις 9 ο Δήμος Νίκαιας – Αγίου Ιωάννη Ρέντη, σε συνεργασία με τον Σύλλογο «Βαγγέλης Παπάζογλου», διοργανώνει εκδήλωση – αφιέρωμα στον Βαγγέλη Παπάζογλου, στο Κηποθέατρο Νίκαιας (Κύπρου & Προύσης), στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τα εκατό χρόνια από την Μικρασιατική Καταστροφή.
Η επιμέλεια της εκδήλωσης είναι του Θέμη Ροδαμίτη και θα περιλαμβάνει τραγούδια από το συγκρότημα «Παίδες εν Εφέσω» της Πανελλήνιας Ένωσης Εφεσίων, μια σύντομη ομιλία του Λουκά Αρμπιλιά και αποσπάσματα από τις επιστολές του Βαγγέλη Παπάζογλου προς τη γυναίκα του Αγγέλα και κείμενα από το βιβλίο του Γιώργη Παπάζογλου (γιου του Βαγγέλη) «Τα χαΐρια μας εδώ», που θα διαβάσει η Κορίνα Τριανταφύλλου. Η είσοδος είναι ελεύθερη.
Στις 27 Ιούνη του 1943, στην περίοδο της γερμανικής κατοχής, έφυγε από τη ζωή, από φυματίωση, ο Βαγγέλης Παπάζογλου.
Είχε γεννηθεί το 1896 στο Ντουρμπαλί, ένα μικρό χωριό έξω από τη Σμύρνη και μετά την καταστροφή της Σμύρνης ήρθε σαν πρόσφυγας στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στην Κοκκινιά. (Σήμερα η οδός Κίμωνος που βρίσκεται το σπίτι του, μετονομάσθηκε σε οδό Βαγγέλη Παπάζογλου).
Εμφανίσθηκε στη δισκογραφία το 1933 και αποσύρθηκε το 1937, εκφράζοντας έτσι τη διαφωνία του με το καθεστώς Μεταξά, εξαιτίας της λογοκρισίας που υπέστησαν τότε τα ρεμπέτικα τραγούδια. Είναι χαρακτηριστικό πως στα επόμενα χρόνια, μέχρι τον θάνατό του, ηχογράφησε μόνο ένα τραγούδι με τίτλο «Να μη λες το μυστικό σου» και ερμηνευτή τον Κώστα Ρούκουνα, που κυκλοφόρησε το 1938. Επίσης, στην περίοδο της Κατοχής, σταμάτησε να παίζει στα κέντρα που διασκέδαζαν δωσίλογοι και μαυραγορίτες και εξάσκησε το επάγγελμα του παλιατζή…
«Μου ‘βαλες ένα αίνιγμα μικρό μου να στο λύσω…»
Πριν από ένα χρόνο ο Πολιτιστικός Σύλλογος «Βαγγέλης Παπάζογλου», που συστάθηκε το 2018 και εδρεύει στη Νίκαια, προχώρησε στην πρώτη του δισκογραφική παραγωγή, εκδίδοντας, μόνο σε 300 συλλεκτικά αντίτυπα, ένα 10ιντσο δίσκο βινυλίου (EP), με τέσσερα τραγούδια του Βαγγέλη Παπάζογλου.
Ο δίσκος ξεκινά με «Το αίνιγμα» με ερμηνευτή τον θρυλικό Γιώργο Κάβουρα. Ένα τραγούδι που κυκλοφόρησε τον Φλεβάρη του 1936 σε δίσκο γραμμοφώνου στην Odeon (GA-1926), έχοντας στην άλλη πλευρά το τραγούδι των Γιώργου Ροβερτάκη και Αιμίλιου Σαββίδη «Επιάσανε τον μπάτη» κι αυτό με τον Γιώργο Κάβουρα.
Το «Αίνιγμα» ηχογραφήθηκε παράλληλα και με τον Στελλάκη Περπινιάδη και κυκλοφόρησε από την Columbia σε δίσκο 78 στροφών (DG-6159), με τίτλο «Θα στο λύσω». Αξίζει να σημειωθεί πως στην άλλη πλευρά του δίσκου υπήρχε η περίφημη «Βαρβάρα» του Παναγιώτη Τούντα με τον Στελλάκη Περπινιάδη.
Ο δίσκος με την εκτέλεση του «Αινίγματος» με τον Γιώργο Κάβουρα αποτελούσε ένα «φετίχ» για τους συλλέκτες των ρεμπέτικων δίσκων 78 στροφών. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο δελτίο τύπου του Συλλόγου:
«Η συγκεκριμένη εκτέλεση θεωρείται ως το ιερό δισκοπότηρο της λαϊκής δισκογραφίας του γραμμοφώνου αφού ο δίσκος που το περιέχει αναζητείτο από συλλέκτες και ερευνητές για δεκαετίες ενώ πολλοί θεωρούσαν την ανεύρεσή του ανέλπιστη».
Στην έκδοση περιλαμβάνονται επίσης το τραγούδι – διάλογος μεταξύ του Στελλάκη Περπινιάδη και του Βαγγέλη Παπάζογλου «Τεχνίτης και κατεργάρης», δημιουργία του Παπάζογλου που χαρίστηκε στον Κώστα Σκαρβέλη και αποτελεί τη μοναδική ηχογράφηση του Παπάζογλου σε ρόλο τραγουδιστή, «Οι λαχανάδες», γνωστότερο ως «Κάτω στα Λεμονάδικα» και «Η μπαμπέσα» - μια σύνθεση που, όπως λέγεται, ζήλεψε μέχρι και ο Αττίκ - και τα δυο με τον Στελλάκη Περπινιάδη.
Όλα τα τραγούδια προέρχονται από πρωτότυπους δίσκους γραμμοφώνου 78 στροφών που ανήκουν στο Αρχείο του Πολιτιστικού Συλλόγου «Βαγγέλης Παπάζογλου» και εντοπίσθηκαν από τον ερευνητή και μέλος του Συλλόγου Σταύρο Κουρούση. Η απόκτηση των δύο δίσκων που περιέχουν τα τραγούδια «Το αίνιγμα» και «Τεχνίτης και κατεργάρης» κατέστη εφικτή χάρη σε δωρητή, ο οποίος επιθυμεί να παραμείνει ανώνυμος.
Η ψηφιοποίηση, η ηχητική αποκατάσταση και το remaster έγιναν εξ ολοκλήρου από τον ειδικό μηχανικό ήχου Τεντ Κένταλ, γνωστού στο ελληνικό κοινό από την εξαιρετική του δουλειά σε συλλογές ρεμπέτικων και λαϊκών τραγουδιών. Η έκδοση είναι δίγλωσση (Ελληνικά και Αγγλικά) και συνοδεύεται από δισέλιδο ένθετο στο οποίο περιέχονται οι στίχοι των τραγουδιών και οι ετικέτες των δίσκων. Κάθε δίσκος περιέχει κωδικό για την ψηφιακή λήψη του EP με επιπλέον υλικό που περιλαμβάνει παρτιτούρες των τραγουδιών και τις ετικέτες των πρωτότυπων δίσκων. Η επιμέλεια παραγωγής ήταν του Κώστα και του Άγγελου Μπουρνά.
Τέσσερις δεκαετίες μετά, το 1975, το «Αίνιγμα» γνώρισε μια νέα ηχογράφηση από τον Μανώλη Μητσιά, που συμπεριλήφθηκε στον δίσκο «Λαϊκή παράδοση», όπου ο Μητσιάς μαζί με την Βίκυ Μοσχολιού παρουσίασαν μια σειρά από προπολεμικά ρεμπέτικα, σε επιμέλεια του Απόστολου Καλδάρα.
Αφιέρωμα στον Βαγγέλη Παπάζογλου στην Νίκαια
Σήμερα το βράδυ στις 9 ο Δήμος Νίκαιας – Αγίου Ιωάννη Ρέντη, σε συνεργασία με τον Σύλλογο «Βαγγέλης Παπάζογλου», διοργανώνει εκδήλωση – αφιέρωμα στον Βαγγέλη Παπάζογλου, στο Κηποθέατρο Νίκαιας (Κύπρου & Προύσης), στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τα εκατό χρόνια από την Μικρασιατική Καταστροφή.
Η επιμέλεια της εκδήλωσης είναι του Θέμη Ροδαμίτη και θα περιλαμβάνει τραγούδια από το συγκρότημα «Παίδες εν Εφέσω» της Πανελλήνιας Ένωσης Εφεσίων, μια σύντομη ομιλία του Λουκά Αρμπιλιά και αποσπάσματα από τις επιστολές του Βαγγέλη Παπάζογλου προς τη γυναίκα του Αγγέλα και κείμενα από το βιβλίο του Γιώργη Παπάζογλου (γιου του Βαγγέλη) «Τα χαΐρια μας εδώ», που θα διαβάσει η Κορίνα Τριανταφύλλου. Η είσοδος είναι ελεύθερη.
