Σταύρος Ξαρχάκος - «Τσιτσάνη διάλογοι»

παρουσιάζουν τα τραγούδια του (τα γνωστά κυρίως), σύμφωνα με το ύφος στο οποίο γράφτηκαν. Ο Σταύρος Ξαρχάκος το 1995 σύστησε στους μουσικόφιλους την ΚΟΕΜ (Κρατική Ορχήστρα Ελληνικής Μουσικής), με την οποία στην πορεία παρουσίασε πολύ καλά μουσικά έργα, αποσπώντας τις καλύτερες των εντυπώσεων. Το πρώτο έργο που έφερε εις πέρας και που παρουσιάστηκε σε αρκετά μέρη της Ελλάδας δεν ήταν άλλο από το «Τσιτσάνη διάλογοι» (με τον υπότιτλο «Μυστικές συναντήσεις του νεαρού από τα Τρίκαλα»), το οποίο κυκλοφόρησε από τη Legend το 2004.

Πάντα πρωτοπόρος στο θέμα της ενορχήστρωσης, ο Ξαρχάκος αποφάσισε να συνδυάσει τις λαϊκές μελωδίες της πρώτης περιόδου του Τσιτσάνη (1932 – 1946) με εκείνες συνθετών διεθνούς βεληνεκούς και – για τους περισσότερους – εντελώς αντίθετου μουσικού ύφους. Δίνοντας στα τραγούδια τίτλους άλλοτε πραγματικούς και άλλοτε

φανταστικούς, ο μεγάλος δημιουργός απόδειξε μέσα από αυτές τις εκτελέσεις ότι η ελληνική λαϊκή μουσική μπορεί άνετα να συνδεθεί με τη λόγια, από τη στιγμή που ο ενορχηστρωτής καταφέρνει και βρίσκει το σημείο επαφής αυτών των δύο ειδών μουσικής. Ο Σταύρος Ξαρχάκος κατάφερε να το κάνει με απόλυτη επιτυχία κι αυτό φαίνεται από την περιγραφή και μόνο των τριών πρώτων τραγουδιών. Τίτλος του πρώτου «O L.V.B. ακούει παλιά λαϊκά!» που είναι το «Πάνε τα παλιά» του 1932 με άλλη υπόσταση, συνδυαζόμενο με μελωδία του Beethoven. Η «Αρχόντισσα» του 1938 παίρνει τον τίτλο «Ανθούλα πεθαίνω για σένα» και παρουσιάζεται με έναν εντελώς διαφορετικό, αργό ρυθμό. Το τρίτο κομμάτι – που θα μπορούσε να θεωρηθεί ως το πιο «περίπλοκο» του έργου - έχει τίτλο «Στις πεοφιλούσες μοναχικές γυναίκες» και δεν είναι άλλο από το «Μες την πολλή σκοτούρα μου», κατά τη διάρκεια του οποίου ακούγεται απόσπασμα από τον βυζαντινό ύμνο «Την ωραιότητα της παρθενίας σου»…

Στο ίδιο ύφος κυμαίνονται και τα υπόλοιπα ορχηστρικά τραγούδια. Οι Χατζιδάκις, Παπαϊωάννου, Smetana, Sain Saens, Mussorgsky, Bach, Mahler, L.V. Beethoven, Dvorak, Chopin, Mozart, Liszt και Piazzolla συναντώνται με τον Βασίλη Τσιτσάνη. Οι ήχοι και τα είδη μπλέκονται, αλληλοεπηρεάζονται και στο τέλος, γίνονται ένα. Η πρώτη γενιά των μουσικών της ΚΟΕΜ παίζει αψεγάδιαστα κι αυτό μπορούν να το πουν με βεβαιότητα όλοι όσοι παρακολούθησαν έστω και μία από τις συναυλίες της συγκεκριμένης περιοδείας. Το βιβλιαράκι που συνοδεύει το διπλό cd είναι πολύ κατατοπιστικό, εμπεριέχοντας πληροφορίες γύρω από τον Τσιτσάνη και τους υπόλοιπους «συμμετέχοντες» συνθέτες, κυρίως από τον ερευνητή Λάμπρο Λιάβα.

Το «Τσιτσάνη διάλογοι» είναι ένα πραγματικό στολίδι. Το μεράκι του Ξαρχάκου ταυτίστηκε με το μουσικό πάθος του Τσιτσάνη, δημιουργώντας έναν εκρηκτικό συνδυασμό ορχηστρικών τραγουδιών, κάνοντας εμφανή τη δύναμη της μουσικής, η οποία, όταν παρουσιαστεί με τον σωστό τρόπο μπορεί να καλύψει την απουσία του λόγου.

CD 1
1. Ο L.V.B. ακούει παλιά λαϊκά
2. Ανθούλα, πεθαίνω για σένα
3. Στις πεοφιλούσες μοναχικές γυναίκες
4. Με τα πανέμορφα ογλάν
5. Η ασέληνος νύχτα της 5ης Μαρτίου 1951
6. Οι μάντρες των ξεχασμένων κήπων
7. Ο συνθέτης ταξιδεύει στο ποτάμι

CD 2
1. Ο νεαρός από τα Τρίκαλα στο Cotton Club
2. Στις σκιές τριών φίλων
3. Νυχτερινό παλιού πάθους
4. Η Μαγική ερώτων Μπάρα
5. Ο κ. Σατί στο ουζερί της Παύλου Μελά
6. Όταν χόρευε η Φρίντα