Σαν σήμερα…
Τα 90 θα έκλεινε σήμερα ο Σταύρος Κουγιουμτζής, αν δεν «έφευγε» εκείνο το βράδυ της 12ης Μαρτίου του 2005. Γεννήθηκε στις 22 Ιουλίου 1932 σε ένα προσφυγικό συνοικισμό στο Επταπύργιο της Θεσσαλονίκης…
«Μικρές Πολιτείες»
Την άνοιξη του 1974 κυκλοφόρησε από τη Minos ο τέταρτος, μεγάλος δίσκος του Σταύρου Κουγιουμτζή με τίτλο «Μικρές πολιτείες» και έντεκα τραγούδια σε στίχους του Μάνου Ελευθερίου, του Άκου Δασκαλόπουλου (που υπέγραφε τότε με το ψευδώνυμο «Μιχάλης Κορφιάτης», λόγω συμβολαίου αποκλειστικής συνεργασίας που είχε τότε με την εταιρεία Lyra), της Σώτιας Τσώτου και του Σταύρου Κουγιουμτζή, ενώ τον δίσκο συμπλήρωνε η οργανική εκδοχή του «Ήταν πέντε, ήταν έξι». Βασικός ερμηνευτής ήταν ο Γιώργος Νταλάρας και συμμετείχε η Άννα Βίσση σε μια από τις πρώτες συμμετοχές της στην ελληνική δισκογραφία. Αν θυμάμαι καλά, στις «Μικρές πολιτείες» καταγράφηκε η πρώτη συμμετοχή της σε μεγάλο δίσκο. Είχαν προηγηθεί κάποιες ηχογραφήσεις της για τις 45 στροφές και τα τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη και του Γιάννη Ρίτσου από τα «18 λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας», που αν και είχαν ηχογραφηθεί στα τέλη του 1973, εξ αιτίας των γνωστών γεγονότων κυκλοφόρησαν στη μεταπολίτευση.
Εκτός από τέταρτος δίσκος του Κουγιουμτζή, οι «Μικρές πολιτείες» ήταν και ο τέταρτος δίσκος του, στον οποίο συνεργάζονταν με τον Γιώργο Νταλάρα. Βέβαια, εκτός από αυτούς τους τέσσερις δίσκους, από το 1968 και μετά ο Νταλάρας είχε τραγουδήσει δημιουργίες του Κουγιουμτζή τόσο σε δίσκους 45 στροφών, όσο και σε δικούς του, προσωπικούς δίσκους.
Μπουζούκια έπαιξαν ο Χρήστος Νικολόπουλος και ο Θανάσης Πολυκανδριώτης. Δυστυχώς στο εσώφυλλο, αλλά και στις μετέπειτα επανεκδόσεις του δίσκου, τόσο σε lp όσο και σε cd, δεν αναγράφονται τα ονόματα των υπόλοιπων μουσικών.
Στις «Μικρές πολιτείες» ξεκίνησε και η μακρά συνεργασία και φιλία του συνθέτη με τον Μάνο Ελευθερίου. Μια συνεργασία που, μέχρι το 1986, άφησε δεκαεννέα εξαίσια τραγούδια.
Στην πρώτη έκδοση του βινυλίου φιγουράριζε μια ένθετη φωτογραφία του Γιώργου Νταλάρα, ενώ στο φάκελο υπήρχε ένα τεράστιο πόστερ του ερμηνευτή, δείγμα της πολιτικής των εταιρειών εκείνης της εποχής, όπου ο τραγουδιστής είχε το ρόλο του μπροστάρη σε κάθε δίσκο, αντί για τους δημιουργούς.
Τα τραγούδια του δίσκου
1) Να ’μουν ο Μεγαλέξανδρος (στίχοι: Σώτια Τσώτου) Γιώργος Νταλάρας
2) Ήταν πέντε, ήταν έξι (Σταύρος Κουγιουμτζής) Γιώργος Νταλάρας
3) Του κάτω κόσμου τα πουλιά (Μάνος Ελευθερίου) Γιώργος Νταλάρας
4) Σ’ αγαπώ (Άκος Δασκαλόπουλος) Άννα Βίσση
5) Αν σε δω σε ξένα χέρια (Σταύρος Κουγιουμτζής) Γιώργος Νταλάρας
6) Τώρα που θα φύγεις (Μάνος Ελευθερίου) Γιώργος Νταλάρας - Χορωδία
7) Το πουκάμισο το θαλασσί (Άκος Δασκαλόπουλος) Γιώργος Νταλάρας
8) Αυγερινό παράπονο (Άκος Δασκαλόπουλος) Γιώργος Νταλάρας
9) Τα πρώτα λόγια (Παραδοσιακό, διασκευή: Σταύρος Κουγιουμτζής / στίχοι: Μάνος Ελευθερίου) Γιώργος Νταλάρας - Χορωδία
10) Τα χρέη της καρδιάς σου (Μάνος Ελευθερίου) Γιώργος Νταλάρας
11) Δίψασα στην πόρτα σου (Μάνος Ελευθερίου) Άννα Βίσση
12) Μικρές πολιτείες - Ορχηστρικό
Εκτός από την αναμφισβήτητη καλλιτεχνική αξία όλων των τραγουδιών, οι «Μικρές πολιτείες» αποτελούν μια από τις περιπτώσεις των δίσκων, όπου όλα τα τραγούδια είναι λίγο – πολύ γνωστά.
Ένα από τα περιστατικά από την ηχογράφηση, που μου αφηγήθηκε η Αιμιλία Κουγιουμτζή, η σύζυγος του Σταύρου και νομίζω πως αξίζει να αναφερθεί, είναι πως, αν και ο Κουγιουμτζής ήταν καλός πιανίστας, κάθε φορά που είχε ηχογράφηση ζητούσε άλλον πιανίστα, γιατί από το άγχος δεν μπορούσε να παίξει κι έκανε πολλά λάθη. Όταν λοιπόν έγραφαν τα τραγούδια από τις «Μικρές πολιτείες» και σχεδίασαν να κάνουν το «Ήταν πέντε, ήταν έξι» και οργανικό, τη μέρα που επρόκειτο να το γράψουν και ήταν η τελευταία της ηχογράφησης, δεν υπήρχε πιανίστας στο στούντιο. Τότε ο Αχιλλέας Θεοφίλου, ο παραγωγός του δίσκου, ζήτησε από τον Σταύρο να παίξει, αλλά ήταν αδύνατον. Πήγε λοιπόν ο Θεοφίλου, έφερε δυο μπύρες και σουβλάκια και ο συνθέτης ήπιε, έφαγε, χαλάρωσε και μπήκε στο στούντιο κι έπαιξε στο πιάνο τη μελωδία του τραγουδιού, που ακούγεται στο φινάλε του δίσκου.
Σύμφωνα με τις συνήθειες της εποχής, οι «Μικρές πολιτείες» κυκλοφόρησαν από την Peters International στις μεγάλες πολιτείες της Αμερικής.
«Σας παρουσιάζουμε τις λαϊκές επιτυχίες της εποχής μας!»
«Κυρίες και κύριοι σας παρουσιάζουμε τις λαϊκές επιτυχίες της εποχής μας με την εγγύηση της MINOS!»
Ποιος από τους μεγαλύτερους άραγε, δε θυμάται τις κυριακάτικες, διαφημιστικές εκπομπές της εταιρείας «Μίνως, Μάτσας και Υιός» στο ραδιοφωνικό σταθμό της ΥΕΝΕΔ, όπου παρουσιάζονταν οι καινούργιες κυκλοφορίες της εποχής;
Οι εκπομπές ξεκινούσαν με το σήμα που αποτελείτο από τις εισαγωγές των θρυλικών «Γλάρων» των Νίκου Μεϊμάρη – Χαράλαμπου Βασιλειάδη και των «Λεμονάδικων» του Βαγγέλη Παπάζογλου από τον «Σκληρό Απρίλη του ‘45» του Μάνου Χατζιδάκι και παρουσίαζαν ο Γιώργος Λεφεντάριος, υπεύθυνος Δημοσίων Σχέσεων και Διαφήμισης της «Μίνως Μάτσας και Υιός» και η εκφωνήτρια – παρουσιάστρια του Εθνικού Ραδιοφώνου και Τηλεόρασης Κέλλυ Σακάκου.
Σε μια από τις εκπομπές αυτές, λίγο μετά την κυκλοφορία του δίσκου, παρουσιάστηκαν οι «Μικρές πολιτείες». Είναι χαρακτηριστικό πως ακούστηκαν τα τρία τραγούδια με τους στίχους του «Μιχάλη Κορφιάτη», όπως προσφώνησαν οι εκφωνητές τον Άκο Δασκαλόπουλο, ένα τραγούδι της Σώτιας Τσώτου και ένα του Σταύρου Κουγιουμτζή, ενώ δεν επιλέχθηκε κανένα τραγούδι του Μάνου Ελευθερίου! Ούτε καν το εμβληματικό «Του κάτω κόσμου τα πουλιά», ένα τραγούδι που κέρδισε την αναγνωρισιμότητα και τη θέση που έχει σήμερα, περισσότερο στα χρόνια μετά το 1983 και τη δεύτερη εκτέλεσή του στον διπλό δίσκο «Τα τραγούδια μου» με τη ζωντανή ηχογράφηση των συναυλιών του Νταλάρα στο θέατρο «Ορφέας». Το μεγάλο σουξέ του δίσκου ήταν βεβαίως «Το πουκάμισο το θαλασσί», ένα τραγούδι που συνδέεται με την εισβολή του Αττίλα στην Κύπρο, στις 20 Ιουλίου 1974, αφού την ώρα που ο εκφωνητής του ΡΙΚ, διέκοψε το πρόγραμμα για να ανακοινώσει την είδηση, στο ραδιόφωνο ακούγονταν εκείνο το τραγούδι.
Η συγκεκριμένη εκπομπή βρέθηκε πριν από λίγους μήνες, στη διάρκεια της ψηφιοποίησης του οπτικουακουστικού αρχείου της οικογένειας του Σταύρου Κουγιουμτζή. Ο ήχος των φωνών του Γιώργου Λεφεντάριου και της Κέλλυς Σακάκου, με ταξίδεψαν ακαριαία, στα πρώτα παιδικά μου χρόνια…
Μπορείτε να την ακούσετε ολόκληρη στο video που ακολουθεί…
Τα 90 θα έκλεινε σήμερα ο Σταύρος Κουγιουμτζής, αν δεν «έφευγε» εκείνο το βράδυ της 12ης Μαρτίου του 2005. Γεννήθηκε στις 22 Ιουλίου 1932 σε ένα προσφυγικό συνοικισμό στο Επταπύργιο της Θεσσαλονίκης…
«Μικρές Πολιτείες»
Την άνοιξη του 1974 κυκλοφόρησε από τη Minos ο τέταρτος, μεγάλος δίσκος του Σταύρου Κουγιουμτζή με τίτλο «Μικρές πολιτείες» και έντεκα τραγούδια σε στίχους του Μάνου Ελευθερίου, του Άκου Δασκαλόπουλου (που υπέγραφε τότε με το ψευδώνυμο «Μιχάλης Κορφιάτης», λόγω συμβολαίου αποκλειστικής συνεργασίας που είχε τότε με την εταιρεία Lyra), της Σώτιας Τσώτου και του Σταύρου Κουγιουμτζή, ενώ τον δίσκο συμπλήρωνε η οργανική εκδοχή του «Ήταν πέντε, ήταν έξι». Βασικός ερμηνευτής ήταν ο Γιώργος Νταλάρας και συμμετείχε η Άννα Βίσση σε μια από τις πρώτες συμμετοχές της στην ελληνική δισκογραφία. Αν θυμάμαι καλά, στις «Μικρές πολιτείες» καταγράφηκε η πρώτη συμμετοχή της σε μεγάλο δίσκο. Είχαν προηγηθεί κάποιες ηχογραφήσεις της για τις 45 στροφές και τα τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη και του Γιάννη Ρίτσου από τα «18 λιανοτράγουδα της πικρής πατρίδας», που αν και είχαν ηχογραφηθεί στα τέλη του 1973, εξ αιτίας των γνωστών γεγονότων κυκλοφόρησαν στη μεταπολίτευση.
Εκτός από τέταρτος δίσκος του Κουγιουμτζή, οι «Μικρές πολιτείες» ήταν και ο τέταρτος δίσκος του, στον οποίο συνεργάζονταν με τον Γιώργο Νταλάρα. Βέβαια, εκτός από αυτούς τους τέσσερις δίσκους, από το 1968 και μετά ο Νταλάρας είχε τραγουδήσει δημιουργίες του Κουγιουμτζή τόσο σε δίσκους 45 στροφών, όσο και σε δικούς του, προσωπικούς δίσκους.
Μπουζούκια έπαιξαν ο Χρήστος Νικολόπουλος και ο Θανάσης Πολυκανδριώτης. Δυστυχώς στο εσώφυλλο, αλλά και στις μετέπειτα επανεκδόσεις του δίσκου, τόσο σε lp όσο και σε cd, δεν αναγράφονται τα ονόματα των υπόλοιπων μουσικών.
Στις «Μικρές πολιτείες» ξεκίνησε και η μακρά συνεργασία και φιλία του συνθέτη με τον Μάνο Ελευθερίου. Μια συνεργασία που, μέχρι το 1986, άφησε δεκαεννέα εξαίσια τραγούδια.
Στην πρώτη έκδοση του βινυλίου φιγουράριζε μια ένθετη φωτογραφία του Γιώργου Νταλάρα, ενώ στο φάκελο υπήρχε ένα τεράστιο πόστερ του ερμηνευτή, δείγμα της πολιτικής των εταιρειών εκείνης της εποχής, όπου ο τραγουδιστής είχε το ρόλο του μπροστάρη σε κάθε δίσκο, αντί για τους δημιουργούς.
Τα τραγούδια του δίσκου
1) Να ’μουν ο Μεγαλέξανδρος (στίχοι: Σώτια Τσώτου) Γιώργος Νταλάρας
2) Ήταν πέντε, ήταν έξι (Σταύρος Κουγιουμτζής) Γιώργος Νταλάρας
3) Του κάτω κόσμου τα πουλιά (Μάνος Ελευθερίου) Γιώργος Νταλάρας
4) Σ’ αγαπώ (Άκος Δασκαλόπουλος) Άννα Βίσση
5) Αν σε δω σε ξένα χέρια (Σταύρος Κουγιουμτζής) Γιώργος Νταλάρας
6) Τώρα που θα φύγεις (Μάνος Ελευθερίου) Γιώργος Νταλάρας - Χορωδία
7) Το πουκάμισο το θαλασσί (Άκος Δασκαλόπουλος) Γιώργος Νταλάρας
8) Αυγερινό παράπονο (Άκος Δασκαλόπουλος) Γιώργος Νταλάρας
9) Τα πρώτα λόγια (Παραδοσιακό, διασκευή: Σταύρος Κουγιουμτζής / στίχοι: Μάνος Ελευθερίου) Γιώργος Νταλάρας - Χορωδία
10) Τα χρέη της καρδιάς σου (Μάνος Ελευθερίου) Γιώργος Νταλάρας
11) Δίψασα στην πόρτα σου (Μάνος Ελευθερίου) Άννα Βίσση
12) Μικρές πολιτείες - Ορχηστρικό
Εκτός από την αναμφισβήτητη καλλιτεχνική αξία όλων των τραγουδιών, οι «Μικρές πολιτείες» αποτελούν μια από τις περιπτώσεις των δίσκων, όπου όλα τα τραγούδια είναι λίγο – πολύ γνωστά.
Ένα από τα περιστατικά από την ηχογράφηση, που μου αφηγήθηκε η Αιμιλία Κουγιουμτζή, η σύζυγος του Σταύρου και νομίζω πως αξίζει να αναφερθεί, είναι πως, αν και ο Κουγιουμτζής ήταν καλός πιανίστας, κάθε φορά που είχε ηχογράφηση ζητούσε άλλον πιανίστα, γιατί από το άγχος δεν μπορούσε να παίξει κι έκανε πολλά λάθη. Όταν λοιπόν έγραφαν τα τραγούδια από τις «Μικρές πολιτείες» και σχεδίασαν να κάνουν το «Ήταν πέντε, ήταν έξι» και οργανικό, τη μέρα που επρόκειτο να το γράψουν και ήταν η τελευταία της ηχογράφησης, δεν υπήρχε πιανίστας στο στούντιο. Τότε ο Αχιλλέας Θεοφίλου, ο παραγωγός του δίσκου, ζήτησε από τον Σταύρο να παίξει, αλλά ήταν αδύνατον. Πήγε λοιπόν ο Θεοφίλου, έφερε δυο μπύρες και σουβλάκια και ο συνθέτης ήπιε, έφαγε, χαλάρωσε και μπήκε στο στούντιο κι έπαιξε στο πιάνο τη μελωδία του τραγουδιού, που ακούγεται στο φινάλε του δίσκου.
Σύμφωνα με τις συνήθειες της εποχής, οι «Μικρές πολιτείες» κυκλοφόρησαν από την Peters International στις μεγάλες πολιτείες της Αμερικής.
«Σας παρουσιάζουμε τις λαϊκές επιτυχίες της εποχής μας!»
«Κυρίες και κύριοι σας παρουσιάζουμε τις λαϊκές επιτυχίες της εποχής μας με την εγγύηση της MINOS!»
Ποιος από τους μεγαλύτερους άραγε, δε θυμάται τις κυριακάτικες, διαφημιστικές εκπομπές της εταιρείας «Μίνως, Μάτσας και Υιός» στο ραδιοφωνικό σταθμό της ΥΕΝΕΔ, όπου παρουσιάζονταν οι καινούργιες κυκλοφορίες της εποχής;
Οι εκπομπές ξεκινούσαν με το σήμα που αποτελείτο από τις εισαγωγές των θρυλικών «Γλάρων» των Νίκου Μεϊμάρη – Χαράλαμπου Βασιλειάδη και των «Λεμονάδικων» του Βαγγέλη Παπάζογλου από τον «Σκληρό Απρίλη του ‘45» του Μάνου Χατζιδάκι και παρουσίαζαν ο Γιώργος Λεφεντάριος, υπεύθυνος Δημοσίων Σχέσεων και Διαφήμισης της «Μίνως Μάτσας και Υιός» και η εκφωνήτρια – παρουσιάστρια του Εθνικού Ραδιοφώνου και Τηλεόρασης Κέλλυ Σακάκου.
Σε μια από τις εκπομπές αυτές, λίγο μετά την κυκλοφορία του δίσκου, παρουσιάστηκαν οι «Μικρές πολιτείες». Είναι χαρακτηριστικό πως ακούστηκαν τα τρία τραγούδια με τους στίχους του «Μιχάλη Κορφιάτη», όπως προσφώνησαν οι εκφωνητές τον Άκο Δασκαλόπουλο, ένα τραγούδι της Σώτιας Τσώτου και ένα του Σταύρου Κουγιουμτζή, ενώ δεν επιλέχθηκε κανένα τραγούδι του Μάνου Ελευθερίου! Ούτε καν το εμβληματικό «Του κάτω κόσμου τα πουλιά», ένα τραγούδι που κέρδισε την αναγνωρισιμότητα και τη θέση που έχει σήμερα, περισσότερο στα χρόνια μετά το 1983 και τη δεύτερη εκτέλεσή του στον διπλό δίσκο «Τα τραγούδια μου» με τη ζωντανή ηχογράφηση των συναυλιών του Νταλάρα στο θέατρο «Ορφέας». Το μεγάλο σουξέ του δίσκου ήταν βεβαίως «Το πουκάμισο το θαλασσί», ένα τραγούδι που συνδέεται με την εισβολή του Αττίλα στην Κύπρο, στις 20 Ιουλίου 1974, αφού την ώρα που ο εκφωνητής του ΡΙΚ, διέκοψε το πρόγραμμα για να ανακοινώσει την είδηση, στο ραδιόφωνο ακούγονταν εκείνο το τραγούδι.
Η συγκεκριμένη εκπομπή βρέθηκε πριν από λίγους μήνες, στη διάρκεια της ψηφιοποίησης του οπτικουακουστικού αρχείου της οικογένειας του Σταύρου Κουγιουμτζή. Ο ήχος των φωνών του Γιώργου Λεφεντάριου και της Κέλλυς Σακάκου, με ταξίδεψαν ακαριαία, στα πρώτα παιδικά μου χρόνια…
Μπορείτε να την ακούσετε ολόκληρη στο video που ακολουθεί…
