Σάββατο πρωί. Ημέρα σχόλης και ανεμελιάς..
Ο πρωινός καφές βράζει στην καφετιέρα. Όταν τον αδειάζεις στην κούπα η μυρωδιά του σε καλεί να τον ρουφήξεις πριν κρυώσει ακόμη κι αν κινδυνεύεις να… κάψεις τη γλώσσα σου!
Η συννεφιασμένη μουντάδα της πάει γάντι αυτής της μέρας. Ο μολυβένιος ουρανός, με μια «ντεγκραντέ» απόχρωση, σου δίνει υπόσχεση και καύσιμο για ένα απολαυστικό πρωινό, κι ας πλανάται δίπλα μας μια μικρή απειλή ασθενούς βροχής.
Με τον φίλο μου τον Τάσο Δάμκαλη κατηφορίζουμε την Αιόλου, τον πρώτο δρόμο που χαράχθηκε στην Αθήνα το 1883, και σαν μαγνήτης μας τραβάει η θέα της Ακρόπολης.
Την κάνουμε συχνά αυτή την διαδρομή για να ζεσταθεί η ψυχή μας χαζεύοντας εκστασιασμένοι τους μουσικούς του δρόμου. Μια μπάντα με τρία μπουζούκια, δυο κιθάρες, ένας τζουράς και ένα ντέφι, χωρίς μικρόφωνα και ενισχυτές.
Παιδιά , αγόρια και κορίτσια που σφύζουν από νιάτα, αλλά και λίγο μεγαλύτεροι, γεμίζουν με ενέργεια τους δρόμους της Αθήνας, στην Αιόλου, την Ερμού, την Διονυσίου Αρεοπαγίτου, στο Θησείο, το Μοναστηράκι, την Καπνικαρέα. Απολαμβάνουμε τη Φραγκοσυριανή, το Χαρικλάκι, Με παρέσυρε το ρέμα, Μενεξέδες και Ζουμπούλια, το Υπάρχω και πολλά άλλα..
Αυτά τα παιδιά δεν είναι ζητιάνοι, είναι καλλιτέχνες με μεγάλη περηφάνια και ήθος. Στέκονται ακούραστοι, ακάματοι αδιαφορώντας για την βροχή, την παγωνιά ή τον καυτό ήλιο.
Είναι γνήσιοι, αυθεντικοί, χωρίς αφεντικά μανατζαρέους και διάφορους παρατρεχάμενους. Είναι άτομα ελεύθερα και παίζουν μουσική από σπάνιο υλικό… από αγνές πηγές και απευθύνονται σε αγνούς ακροατές.
Δεν ζητάνε τίποτα και είναι ευχαριστημένοι ακόμη κι αν τους ρίξεις μια ματιά, ένα χαμόγελο, ένα ευρώ στην ανοιγμένη θήκη μιας κιθάρας. Δεν είναι ζητιανιά αλλά μια ελάχιστη ανταπόδοση γι’ αυτό το μεγαλειώδες που προσφέρουν. Το χειροκρότημα του κόσμου είναι η πιο μεγάλη ανταμοιβή σ’ αυτό που κάνουν και έτσι ζεσταίνεται το μέσα τους.
Πραγματοποιούν το όνειρό τους. Ο καθένας τους έχει το άδολο στυλ του και την ιστορία του, και φυσικά το κοινό του που είναι το βασικό κεφάλαιο σε αυτή την «επιχείρηση της… καρδιάς». Κερδίζουν την ελευθερία της… ψυχής τους και της ζωής τους.
Όσες κι αν χτίζουν φυλακές
Κι αν ο κλοιός στενεύει
Ο νους μας είναι αληταριό
Που όλο δραπετεύει
Αυτό το νταλαβέρι που γίνεται στους δρόμους στέλνει την δική τους αλήθεια που διαψεύδει τις ψευδαισθήσεις της πραγματικότητας.
Είναι καθάριο και υγιές, σαν μια ρίζα ντομάτας με τον καρπό της σε ένα λασπωμένο χωράφι, τυλιγμένη στο χώμα χωρίς λιπάσματα και φάρμακα. Αυτό το προϊόν τους το «πουλάνε» δίχως μεσάζοντες.
Δεν ξέρω εάν οι καλλιτέχνες που έχουν «δισκογραφηθεί» είναι καλύτεροι από ορισμένους μουσικούς του δρόμου που δεν έχουν γράψει στο στούντιο.
Ο Χατζιδάκις έλεγε «δεν είμαι βέβαιος εάν οι κυρίες που πάνε στην Φιλαρμονική και την Όπερα είναι καλύτερες από αυτές που δεν έχουν πάει ποτέ!» Αχ πόσα πράγματα μας έχει προικίσει η φιλοσοφική διάσταση του Μάνου με μικρές και αιχμηρές προτάσεις που σχηματοποιούν απόλυτα αυτό που συμβαίνει γύρω μας.
Αυτοί οι μουσικοί του δρόμου είναι μια ανταλλαγή δώρων από κομμάτι της ψυχούλας αυτού που τραγουδάει και παίζει απέναντι σε αυτόν που ακούει. Είναι μια κατηγορία μποέμ που δείχνουν μια αδιαφορία για την ζωή που ζούμε, τις έγνοιες, και έχουν μια χαλαρή διάθεση ενώ ζουν αποδεσμευμένοι από τα δεσμά της καθημερινότητας.
Αυτή η αίσθηση ελευθερίας και ρομαντισμού μου φέρνει στο μυαλό μου τους μουσικούς στο Παρίσι και στους σταθμούς του μετρό, να τραγουδούν τα… ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ.
Μου θυμίζει ακόμη τη Σακρέ-Κερ στην κορυφή της Μονμάρτης με την μαγική πλατεία του Σαιν Πιερ. Μια συνοικία συνώνυμη της Μπελ Επόκ με το γραφικό σκηνικό και την πανοραμική θέα.
Χάζευα στην πλατεία τους μουσικούς και τους πλανόδιους ζωγράφους αλλά και τους ποιητές και τους λογοτέχνες να πίνουν ένα café au lait στα γύρω μπιστρό ή ένα ποτήρι κονιάκ για να ζεστάνει την παγωνιά τους. Εκεί συναντιούνται η πένα με το πινέλο και το καβαλέτο αλλά και η κιθάρα με το ακορντεόν.
Μέσα από τους διερχόμενους της πλατείας, η αχαλίνωτη φαντασία μου έψαχνε να βρει κάτι από Μοντιλιάνι, τον Απολινέρ , τον Τουλούζ-Λωτρέκ, τον Ελυάρ και τόσους άλλους που ομόρφυναν τον κόσμο και έδωσαν καύσιμο για να γλυκάνουν τα όνειρά μας.
Καμμιά τεχνητή νοημοσύνη δεν θα μπορέσει ποτέ να δημιουργήσει ανάλογες εικόνες γιατί η ψυχή και η καρδιά λειτουργούν με άλλους… αλγορίθμους.
Ο πρωινός καφές βράζει στην καφετιέρα. Όταν τον αδειάζεις στην κούπα η μυρωδιά του σε καλεί να τον ρουφήξεις πριν κρυώσει ακόμη κι αν κινδυνεύεις να… κάψεις τη γλώσσα σου!
Η συννεφιασμένη μουντάδα της πάει γάντι αυτής της μέρας. Ο μολυβένιος ουρανός, με μια «ντεγκραντέ» απόχρωση, σου δίνει υπόσχεση και καύσιμο για ένα απολαυστικό πρωινό, κι ας πλανάται δίπλα μας μια μικρή απειλή ασθενούς βροχής.
Με τον φίλο μου τον Τάσο Δάμκαλη κατηφορίζουμε την Αιόλου, τον πρώτο δρόμο που χαράχθηκε στην Αθήνα το 1883, και σαν μαγνήτης μας τραβάει η θέα της Ακρόπολης.
Την κάνουμε συχνά αυτή την διαδρομή για να ζεσταθεί η ψυχή μας χαζεύοντας εκστασιασμένοι τους μουσικούς του δρόμου. Μια μπάντα με τρία μπουζούκια, δυο κιθάρες, ένας τζουράς και ένα ντέφι, χωρίς μικρόφωνα και ενισχυτές.
Παιδιά , αγόρια και κορίτσια που σφύζουν από νιάτα, αλλά και λίγο μεγαλύτεροι, γεμίζουν με ενέργεια τους δρόμους της Αθήνας, στην Αιόλου, την Ερμού, την Διονυσίου Αρεοπαγίτου, στο Θησείο, το Μοναστηράκι, την Καπνικαρέα. Απολαμβάνουμε τη Φραγκοσυριανή, το Χαρικλάκι, Με παρέσυρε το ρέμα, Μενεξέδες και Ζουμπούλια, το Υπάρχω και πολλά άλλα..
Αυτά τα παιδιά δεν είναι ζητιάνοι, είναι καλλιτέχνες με μεγάλη περηφάνια και ήθος. Στέκονται ακούραστοι, ακάματοι αδιαφορώντας για την βροχή, την παγωνιά ή τον καυτό ήλιο.
Είναι γνήσιοι, αυθεντικοί, χωρίς αφεντικά μανατζαρέους και διάφορους παρατρεχάμενους. Είναι άτομα ελεύθερα και παίζουν μουσική από σπάνιο υλικό… από αγνές πηγές και απευθύνονται σε αγνούς ακροατές.
Δεν ζητάνε τίποτα και είναι ευχαριστημένοι ακόμη κι αν τους ρίξεις μια ματιά, ένα χαμόγελο, ένα ευρώ στην ανοιγμένη θήκη μιας κιθάρας. Δεν είναι ζητιανιά αλλά μια ελάχιστη ανταπόδοση γι’ αυτό το μεγαλειώδες που προσφέρουν. Το χειροκρότημα του κόσμου είναι η πιο μεγάλη ανταμοιβή σ’ αυτό που κάνουν και έτσι ζεσταίνεται το μέσα τους.
Πραγματοποιούν το όνειρό τους. Ο καθένας τους έχει το άδολο στυλ του και την ιστορία του, και φυσικά το κοινό του που είναι το βασικό κεφάλαιο σε αυτή την «επιχείρηση της… καρδιάς». Κερδίζουν την ελευθερία της… ψυχής τους και της ζωής τους.
Όσες κι αν χτίζουν φυλακές
Κι αν ο κλοιός στενεύει
Ο νους μας είναι αληταριό
Που όλο δραπετεύει
Αυτό το νταλαβέρι που γίνεται στους δρόμους στέλνει την δική τους αλήθεια που διαψεύδει τις ψευδαισθήσεις της πραγματικότητας.
Είναι καθάριο και υγιές, σαν μια ρίζα ντομάτας με τον καρπό της σε ένα λασπωμένο χωράφι, τυλιγμένη στο χώμα χωρίς λιπάσματα και φάρμακα. Αυτό το προϊόν τους το «πουλάνε» δίχως μεσάζοντες.
Δεν ξέρω εάν οι καλλιτέχνες που έχουν «δισκογραφηθεί» είναι καλύτεροι από ορισμένους μουσικούς του δρόμου που δεν έχουν γράψει στο στούντιο.
Ο Χατζιδάκις έλεγε «δεν είμαι βέβαιος εάν οι κυρίες που πάνε στην Φιλαρμονική και την Όπερα είναι καλύτερες από αυτές που δεν έχουν πάει ποτέ!» Αχ πόσα πράγματα μας έχει προικίσει η φιλοσοφική διάσταση του Μάνου με μικρές και αιχμηρές προτάσεις που σχηματοποιούν απόλυτα αυτό που συμβαίνει γύρω μας.
Αυτοί οι μουσικοί του δρόμου είναι μια ανταλλαγή δώρων από κομμάτι της ψυχούλας αυτού που τραγουδάει και παίζει απέναντι σε αυτόν που ακούει. Είναι μια κατηγορία μποέμ που δείχνουν μια αδιαφορία για την ζωή που ζούμε, τις έγνοιες, και έχουν μια χαλαρή διάθεση ενώ ζουν αποδεσμευμένοι από τα δεσμά της καθημερινότητας.
Αυτή η αίσθηση ελευθερίας και ρομαντισμού μου φέρνει στο μυαλό μου τους μουσικούς στο Παρίσι και στους σταθμούς του μετρό, να τραγουδούν τα… ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΙΑ.
Μου θυμίζει ακόμη τη Σακρέ-Κερ στην κορυφή της Μονμάρτης με την μαγική πλατεία του Σαιν Πιερ. Μια συνοικία συνώνυμη της Μπελ Επόκ με το γραφικό σκηνικό και την πανοραμική θέα.
Χάζευα στην πλατεία τους μουσικούς και τους πλανόδιους ζωγράφους αλλά και τους ποιητές και τους λογοτέχνες να πίνουν ένα café au lait στα γύρω μπιστρό ή ένα ποτήρι κονιάκ για να ζεστάνει την παγωνιά τους. Εκεί συναντιούνται η πένα με το πινέλο και το καβαλέτο αλλά και η κιθάρα με το ακορντεόν.
Μέσα από τους διερχόμενους της πλατείας, η αχαλίνωτη φαντασία μου έψαχνε να βρει κάτι από Μοντιλιάνι, τον Απολινέρ , τον Τουλούζ-Λωτρέκ, τον Ελυάρ και τόσους άλλους που ομόρφυναν τον κόσμο και έδωσαν καύσιμο για να γλυκάνουν τα όνειρά μας.
Καμμιά τεχνητή νοημοσύνη δεν θα μπορέσει ποτέ να δημιουργήσει ανάλογες εικόνες γιατί η ψυχή και η καρδιά λειτουργούν με άλλους… αλγορίθμους.
