στο εξώφυλλο. Τον έλιωσα στο πικάπ απ’ την πρώτη μέρα. Έτσι προστέθηκε με εντυπωσιακό μάλιστα τρόπο ο Μητροπάνος στην λίστα των μεγάλων που συγκινούσαν την ψυχή μου. Στην δισκοθήκη μας πήραν θέση όλες οι άλλες δουλειές του πριν το 1977, όλα αυτά τα όμορφα τραγούδια του Τάκη Μουσαφίρη, του Σπύρου Παπαβασιλείου, του Τάσου Οικονόμου και ορισμένων ακόμη μόνιμων συνεργατών με τους οποίους ο Μητροπάνος συνέχισε να δισκογραφεί και τα κατοπινά χρόνια πριν ερμηνεύσει Μάριο Τόκα και Θάνο Μικρούτσικο και βάλει την καριέρα του στην νεότερη εποχή σε άλλες σύγχρονες στιβαρές τροχιές. Έκτοτε παρακολουθούσα ανελλιπώς κάθε του δισκογραφικό βήμα. Μελετούσα τις βαθιές αναπνοές του, την σοβαρότητα, το δωρικό τρόπο, το τσαγανό και την μαγκιά που ξεχείλιζαν οι ερμηνείες του, αποτυπώσεις και παράπονα εκ βαθέων. Παιδί ακόμα, και μου προκαλούσε μεγάλη εντύπωση ότι ο Μητροπάνος και τα τραγούδια που απέδιδε αναμεταδίδονταν ταυτόχρονα τόσο από τους πειρατικούς που πουλούσαν οικόπεδα με δόσεις όσο και από το επίσημο κρατικό ραδιόφωνο. Ο Μητροπάνος είχε το χάρισμα να ακροβατεί μαεστρικά πάνω στις λεπτές διαχωριστικές γραμμές χωρίς να πέφτει απ’ το σκοινί, δίχως να βγαίνει ποτέ οφσάιντ. Στο μέταλλό του είχε και Στέλιο και Γρηγόρη. Δυτικός στις φόρμες του, νταλκαδιάρης στο μεδούλι της φωνής. Μοντέρνος για τα τότε δεδομένα του λαϊκού – αναφέρομαι στην δεκαετία του ’70 – αλλά και στιβαρός μαζί. Άναρχος στις τσαλκάντζες του, απόμακρος από την λαγνεία της ανατολής κουβαλώντας όμως όλα τα αρώματα και τον πλούτο της. Με λίγα λόγια σχολή από μόνος του. Ο Μητροπάνος κινήθηκε αναλόγως των κυβικών του και στις δισκογραφικές επιλογές του. Όλες του οι καταθέσεις είχαν λόγο ύπαρξης, θέλαν να τα πουν, περιείχαν καλά τραγούδια. Στις μέρες μας, μέχρι και το φινάλε του, ο ερμηνευτής πήρε από το κοινό και την κριτική τα γαλόνια που του άξιζαν. Νταηλίκι, με την αξία του, χωρίς μικροπολιτικές, τακτικές, δημόσιες σχέσεις και πονηρές παρτίδες. Έπαιξε σε ένα δύσκολο και συχνά άνομο παιχνίδι με τους δικούς του νόμιμους κανόνες και βγήκε νικητής. Το χάρηκα πολύ όταν η μοίρα τα έφερε δεξιά και στάλαξε το νάμα του σε έναν δικό μου στίχο σε μουσική του Χρήστου Παπαδόπουλου, απόλαυσα με την ψυχή μου τις ώρες που περάσαμε μαζί για τις συνεντεύξεις που μου δώρισε.
Το «Στη Διαπασών» είναι ο πρώτος του δίσκος μετά την περιπέτεια της υγείας του, γι αυτό σημειολογικά θα ήθελα να σταθώ σε αυτό το εγχείρημα. Ο Μητροπάνος «Στη Διαπασών» επιστρέφει –τότε το Δεκέμβρη του 2008- σε αυτό που ξέρει να κάνει σωστά όσο λίγοι και γιορτάζει την επιστροφή του συνεργαζόμενος με καταξιωμένους δημιουργούς και φίλους απ’ τα παλιά.
«Στη Διαπασών», με πολλά καλά τραγούδια, τα περισσότερα ζεϊμπέκικα– διαφορετικών τάσεων και εκφάνσεων– που ταιριάζουν στο σερνικό ύφος ερμηνείας του, στο άπλωμα της φωνής του και την προσωπικότητά του. Ξαναστέκεται στους μύθους: Του Στέλιου τα τραγούδια/ βενζίνα των φτωχών στην Ζωή νταλίκα κόκκινη του Σταμάτη Κραουνάκη, ένα τραγούδι στο στυλ του Αυτή η νύχτα μένει – με το πέλαγος η φωνή του Καζαντζίδη – και ραγίζει καρδιές όταν καταλήγει: Τα εργοστάσια μεγάλα/ τα μεροκάματα μικρά. Δίνει στον Γιάννη Μηλιώκα την ευκαιρία να τονίσει για μια ακόμη φορά πόσο σπουδαίος λαϊκός δημιουργός είναι με την εντελώς ταιριαστή στη ιδιοσυγκρασία του Μητροπάνου, Εκδρομή του. Ξανασμίγει με τον μέντορα του Τάκη Μουσαφίρη σε δύο ζεϊμπέκικα κουστούμια, όπως και με τους Λάκη Παπαδόπουλο και Θάνο Μικρούτσικο. Προσεγγίζει – όπως έκανε και νωρίτερα στην διαδρομή του - την γενιά των τραγουδοποιών (Διονύση Τσακνή, Παντελή Θαλασσινό, Μάνο Ξυδούς, Φίλιππο Πλιάτσικα, , Μίλτο Πασχαλίδη - πανέμορφο το Κάποτε σε στίχους του Οδυσσέα Ιωάννου), ενίοτε μέσα από τους στίχους των Κυριάκου Ντούμου, Γιώργου Κλεφτογιώργου, ενώ ντουετάρει με τον Γιάννη Κότσιρα σε ένα ειδικό τραγούδι που έγραψε ο τελευταίος. Ο δίσκος κλείνει με το Έρωτας Αρχάγγελος σε μουσική του Χρήστου Λεοντή και στίχους του Δημήτρη Λέντζου που είχε τραγουδήσει ζωντανά σε συναυλίες του συνθέτη και αποτυπωθεί στον ομώνυμο δίσκο του που κυκλοφόρησε από τον Μετρονόμο.
Ακούγοντας τον ξανά «Στη Διαπασών» νιώθω πως ο Δημήτρης Μητροπάνος είναι Και πάλι εδώ, στην δική του μαγική Εκδρομή, Παλεύει ακόμα, μ’ ανεμομύλους και με φίλους, μονομάχος, από τους μονάκριβους και λίγους, που ξέρουν πως και γιατί να δίνουν τις μάχες –να κερδίζουν και να χάνουν-, χωρίς φανφάρες, μοιρολόγια και φτηνούς εντυπωσιασμούς. Με την φωνάρα του, την καθάρια άρθρωσή του, τα βιώματά και την αρχοντιά του.
