Ρεσιτάλ κιθάρας με οκτώ φωνές
Με μια ξεχωριστή συναυλία στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του Φεστιβάλ Επταπυργίου, που διοργανώνει κάθε χρόνο το Κέντρο Πολιτισμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας,
ο Κώστας Ματσίγκος (ένας από τους σημαντικότερους μουσικούς, ενορχηστρωτές και καθηγητές, με χιλιάδες «χιλιόμετρα» στα πάλκα και στα studio ηχογραφήσεων), θα μοιραστεί το βράδυ της Παρασκευής 7 Ιουλίου τη σκηνή του χώρου εκδηλώσεων του Επταπυργίου, με μια ομάδα στενών του συνεργατών και φίλων ερμηνευτών, όπως είναι οι Παντελής Θαλασσινός, Βασίλης Λέκκας, Ρίτα Αντωνοπούλου, Κώστας Πρατσινάκης, Έφη Ναβροζίδου, Ιωάννα Γιαννοπούλου, Νάνα Μπινοπούλου, Μαρίνα Ματσίγκου και η μαθήτρια του Κώστα Ματσίγκου, Εύα Ατματζίδου που θα τον συνοδεύσει με την κιθάρα της. Η σκηνοθετική επιμέλεια είναι της Παυλίνας Χαρέλα.
Το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει μια επιλογή από «έντεχνα» και λαϊκά ελληνικά τραγούδια, μέχρι γνωστά αργεντίνικα τανγκό, ενορχηστρωμένα για κλασική κιθάρα.
Αξίζει να σημειωθεί πως από το 1982 ο Κώστας Ματσίγκος διευθύνει το «Ωδείο Τούμπας Κώστα Ματσίγκου», από τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ’90, είναι υπεύθυνος της ορχήστρας του Σταύρου Κουγιουμτζή και πολύ πρόσφατα παρουσίασε σε ψηφιακή μορφή ένα ιδιαίτερο album με δεκαεννέα ελληνικά και ξένα τραγούδια και δυο ορχηστρικά διασκευασμένα για κλασική κιθάρα, τραγουδημένα από δεκατέσσερις ερμηνευτές, με τίτλο «Μια κιθάρα, μια φωνή».
Πριν από λίγες μέρες συναντήθηκα με την «ήρεμη δύναμη» των μουσικών (όπως χαρακτηρίζω τον Κώστα Ματσίγκο) και με αφορμή τη συναυλία στο Επταπύργιο κάναμε μια ενδιαφέρουσα, θέλω να πιστεύω, εφ’όλης της ύλης συζήτηση που ξεκίνησε από τα παιδικά του χρόνια στη Νιγρίτα Σερρών και κατέληξε στην κυκλοφορία του album «Μια κιθάρα, μια φωνή». Θέλω να σημειώσω το πόσο μεγάλη εντύπωση μου έκανε, πως όταν του τηλεφώνησα για να συναντηθούμε και τον ρώτησα «Καλημέρα Κώστα, τι κάνεις;» εκείνος, μετά από τόσα χρόνια στο κουρμπέτι, μου απάντησε πολύ φυσικά: «Μελετάω»!!! (Έμμεση παρότρυνση προς νεότερους κιθαρίστες και μουσικούς).
Κώστα αφού σε ευχαριστήσω για την αποδοχή της πρόσκλησης, θέλω να σε ρωτήσω το εξής. Δεν είναι η πρώτη φορά που συμμετέχεις στις εκδηλώσεις του Φεστιβάλ Επταπυργίου. Αυτή τη φορά όμως είσαι το κεντρικό πρόσωπο. Τι θα περιλαμβάνει η συναυλία που θα παρακολουθήσουμε στο Επταπύργιο στις 7 Ιουλίου;
Όντως δεν είναι η πρώτη φορά, αφού συμμετείχα κι άλλες φορές σε εκδηλώσεις του Κέντρου Πολιτισμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας σαν μουσικός αλλά και σαν ενορχηστρωτής. Στη συναυλία αυτή θα ακουστεί μια επιλογή από αγαπημένα τραγούδια, ελληνικά και ξένα, από Luis Bonfa και Madredeus μέχρι Τσιτσάνη και Χιώτη, διασκευασμένα για κλασική ή ακουστική κιθάρα, από αγαπημένους καλλιτέχνες όπως είναι Βασίλης Λέκκας, Παντελής Θαλασσινός, Ρίτα Αντωνοπούλου, Κώστας Πρατσινάκης, Έφη Ναβροζίδου, Ιωάννα Γιαννοπούλου, Νάνα Μπινοπούλου, Μαρίνα Ματσίγκου, ενώ ενδέχεται να υπάρξουν και ιδιαίτερες εκπλήξεις με τη συμμετοχή ερμηνευτών που δεν έχουν ανακοινωθεί. Εύχομαι και ελπίζω όσοι μας τιμήσουν με την παρουσία τους να φύγουν ευχαριστημένοι και με ένα τραγούδι στ’ αυτιά…
Θα ήθελα να μας πεις δυο λόγια για το album που κυκλοφόρησε ψηφιακά πριν από λίγο καιρό με τίτλο «Μια κιθάρα μια φωνή»;
Αναρωτιόμουνα πάντα, γιατί να υπάρχουν Piano bar και να μην υπάρχουν Guitar bar; Ειδικά η κλασική κιθάρα είναι ένα πολυφωνικό όργανο. Έτσι και με την παρότρυνση κάποιων φίλων, όπως κι εσύ, ξεκίνησα να ηχογραφώ κάποια τραγούδια στο studio του φίλου μου μουσικού Παναγιώτη Κουτσούρα, σκοπεύοντας να κάνω ένα cd με πέντε – δέκα τραγούδια και να τα δωρίσω στους φίλους μου. Όμως το ένα έφερε το άλλο, τα τραγούδια έφτασαν τα είκοσι πέντε κι έτσι φτάσαμε αισίως σε αυτή την ψηφιακή, προς το παρόν, κυκλοφορία. Πρέπει να σου πω ότι οι υπεύθυνοι των δισκογραφικών εταιρειών που απευθύνθηκα μου πρότειναν συμβόλαια με όρους ευνοϊκούς μόνο για την εταιρεία τους. Εν τέλει, μετά από μια κουβέντα με την Άννα και τον Γιώργο Νταλάρα, μου πρότειναν να συζητήσω με την Fm Records, η οποία ανέλαβε την κυκλοφορία και την προώθηση του δίσκου. Κι ευχαριστώ ιδιαιτέρως για αυτό τον κ. Νίκο Κούρτη. Για κάποιους λόγους βέβαια δεν κυκλοφόρησαν όλα τα ηχογραφημένα τραγούδια. Έξι από αυτά έμειναν εκτός για κάποιους λόγους.
Πάμε μια «τσάρκα στα παλιά». Πού και πότε γεννήθηκες Κώστα;
Πάμε στα πολύ παλιά. Γεννήθηκα πριν 64 χρόνια στην Νιγρίτα Σερρών απ' όπου μετακομίσαμε οικογενειακώς στην Θεσσαλονίκη όταν ήμουν τριών
χρονών.
Ποια ήταν τα πρώτα ακούσματα και οι επιρροές σου;
Η πρώτη μου επιρροή είναι η κλασική μουσική. Στα νεανικά μου χρόνια βέβαια επηρεάστηκα από μοντέρνα, ξενόγλωσσα συγκροτήματα, μου άρεσαν η Jazz και το Flamenco, αλλά και η ελληνική μουσική που μας άφησαν παρακαταθήκη ο Μάνος Χατζιδάκις, ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Σταύρος Ξαρχάκος, ο Σταύρος Κουγιουμτζής, ο Βασίλης Τσιτσάνης, ο Μανώλης Χιώτης, ο Απόστολος Καλδάρας και πολλοί άλλοι.
Πότε απόκτησες την πρώτη σου κιθάρα;
Ο Άγιος Βασίλης μας έφερε μια πλαστική κιθάρα όταν ήμουν στη Δευτέρα ή τρίτη δημοτικού, αν θυμάμαι καλά. Η κανονική, η ξύλινη κιθάρα, πρέπει να ήρθε δυο-τρία χρόνια αργότερα.
Και οι πρώτες μουσικές σπουδές;
Από πολύ μικρή ηλικία έβλεπα τους φοιτητές που παίζανε κιθάρα και προσπαθούσα να αντιληφθώ τι γίνεται. Πώς παίζει αυτό το όργανο; Μετά γυρνούσα σπίτι και προσπαθούσα να τους μιμηθώ, ακούγοντας τη μάνα μου να με μαλώνει που δεν ήθελα να ασχοληθώ με τίποτα άλλο εκτός από την κιθάρα. Έτσι ξεκίνησα αυτοδίδακτος έχοντας κάποια βοήθεια από τον αδερφό μου, που είναι λίγο μεγαλύτερος κι έπαιζε και εκείνος κιθάρα. Επίσης άκουγα πολύ ραδιόφωνο και πολλά μουσικά είδη. Αργότερα μπήκα στα Ωδεία, από τα οποία, ουσιαστικά δεν βγήκα ποτέ. Απέκτησα επτά πτυχία και διπλώματα στην κιθάρα και στα ανώτερα θεωρητικά της μουσικής. Επίσης, από τα δεκαεπτά μου χρόνια ξεκίνησα να παίζω σε ορχήστρες ελληνικής μουσικής και παράλληλα με ενδιέφερε πολύ η ενορχηστρωτική ανάλυση ενώ αργότερα ασχολήθηκα πολύ με την ενορχηστρωτική επιμέλεια ενός τραγουδιού. Ποια είναι, ας πούμε, τα όρια και οι κανόνες της μουσικής μέσα στους οποίους πρέπει να κινούνται οι ενορχηστρώσεις και κατά πόσο ο μουσικός είναι ελεύθερος να βάλει τη δική του αντίληψη.
Πότε επιμελήθηκες ενορχηστρωτικά ένα πρόγραμμα για πρώτη φορά;
Αν θυμάμαι καλά η πρώτη μου ενορχήστρωση έγινε το 1984 σε ένα πρόγραμμα της Βίκυς Μοσχολιού με τον Αντώνη Καλογιάννη. Γενικά, ασχολούμαι με τη μουσική πενήντα με πενήντα πέντε χρόνια.
Ένα ξεχωριστό κεφάλαιο στη διαδρομή σου υπήρξε ο Σταύρος Κουγιουμτζής. Έχω την αίσθηση πως θα μπορούσες να μιλάς ώρες για εκείνον
Είναι ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες δημιουργούς. Το πρώτο τραγούδι του που άκουσα σε μικρή ηλικία ήταν το «Κάπου νυχτώνει». Τον Σταύρο τον γνώρισα γύρω στο 1989 – 1990, όταν είχε ήδη μετακομίσει από την Αθήνα στη Θεσσαλονίκη. Αμέσως μετά δημιουργήθηκε η ορχήστρα του από Θεσσαλονικείς μουσικούς και τραγουδιστές και οι πρώτες εμφανίσεις έγιναν στο «Πλατώ» του Δημήτρη Κεχαγιά. Αργότερα παίξαμε και στις μεγάλες συναυλίες με τον Γιώργο Νταλάρα στο Παλαί ντε Σπορ, στο Θέατρο Γης, στην Καλαμαριά στο Λιμάνι της Θεσσαλονίκης.
Τον Σταύρο τον έζησα από κοντά δεκαπέντε χρόνια. Ήταν μια από τις αξέχαστες συνεργασίες. Η προετοιμασία των συναυλιών ήταν μια διαδικασία μοναδική σε όλα. Από τις πρόβες, τη συμπεριφορά και το χιούμορ του, μέχρι την ώρα της συναυλίας. Ερχόταν πάντα με γραμμένες τις παρτιτούρες. Μοναδική επίσης ήταν η ατμόσφαιρα στα ταξίδια που κάναμε για συναυλίες. Είχαμε γίνει μια οικογένεια κι έτσι θεωρώ πως είμαστε και σήμερα, δεκαοκτώ χρόνια μετά τη «φυγή» του. Τα τραγούδια του δεν τα βαριέμαι ποτέ, όσες φορές και να τα παίξω. Δεν μου συμβαίνει αυτό με άλλους συνθέτες. Έχει τύχει κάποιες φορές, όταν παίζουμε κάπου, να κοιτάμε το ρολόι για να δούμε αν πλησιάζει η ώρα να τελειώσουμε. Με τον Σταύρο δεν συνέβη ποτέ αυτό. Από την αρχή μέχρι το τέλος περνούσαμε πολύ ωραία κι ας είχαμε παίξει τα τραγούδια εκατοντάδες φορές. Ακόμα και τώρα που λείπει η φυσική του παρουσία, λειτουργούν οι αναμνήσεις. Παίζεις και θυμάσαι τον Σταύρο, είναι διαφορετική η συγκίνηση.
Ο Κώστας Ματσίγκος σε πρόβα στο «Πλατώ» με την ορχήστρα του Σταύρου Κουγιουμτζή, υπό το βλέμμα του Γιώργου Νταλάρα (1991)
Ένα άλλο σημαντικό κεφάλαιο στη διαδρομή σου αποτελεί ο Γιώργος Νταλάρας.
Τα τραγούδια του τα άκουγα από πολύ μικρή ηλικία, από την εποχή του «Κάπου νυχτώνει», όπως σου είπα πριν. Τον ίδιο τον γνώρισα στα τέλη της δεκαετίας του ’80, δυο χρόνια πριν τον Σταύρο Κουγιουμτζή. Μου άρεσε πολύ η χροιά της φωνής του, αλλά αργότερα κατάλαβα ότι είναι φοβερός τεχνίτης και ελέγχει απόλυτα τη φωνή του. Οι τσαλκάντζες και τα «γυρίσματα» της φωνής του είναι θέμα για σεμινάριο. Βέβαια τον βοηθάει πολύ το ότι, όπως δηλώνει και ο ίδιος, αισθάνεται πρώτα μουσικός και όχι τραγουδιστής. Παίζει άπταιστα πολλά όργανα, κυρίως έγχορδα και είναι και πολύ καλός ενορχηστρωτής. Συνεργαστήκαμε αρκετές φορές σε συναυλίες, οι περισσότερες με τραγούδια του Σταύρου Κουγιουμτζή, όπου συμμετείχα σαν μουσικός ή ενορχηστρωτής. Εκεί όμως που ευχαριστήθηκα περισσότερο ήταν στην ηχογράφηση των δυο τραγουδιών για το album «Μια κιθάρα, μια φωνή», όπου δεν ηχογραφήσαμε μόνο μια κιθάρα, όπως σε όλα τα υπόλοιπα κομμάτια, αλλά πολλές. Συν όλα τ’άλλα η συγκίνηση που νιώσαμε όταν ηχογραφήσαμε το «Δίψασα στην πόρτα σου», του Κουγιουμτζή και του Μάνου Ελευθερίου είναι κάτι που δεν περιγράφεται με λόγια…
O Κώστας Ματσίγκος με τον Γιώργο Νταλάρα σε πρόβα για τη συναυλία αφιέρωμα στον Σταύρο Κουγιουμτζή στην Προβλήτα Α’ του Λιμανιού Θεσσαλονίκης (23 Ιουνίου 2017) (Φωτογραφία: Θανάσης Γιώγλου)
Υπάρχει κάποια από τις συνεργασίες σου που ξεχωρίζεις;
Τρεις συνεργασίες ξεχωρίζω μέσα στις τόσες πολλές που θα μπορούσα να θυμηθώ. Βάζω μαζί τις δυο συνεργασίες με τους δυο σημαντικούς, ξεχωριστούς και αγαπημένους Σταύρο Κουγιουμτζή και Γιώργο Νταλάρα. Η τρίτη ήταν με έναν εξ ίσου σημαντικό και αγαπημένο κιθαρίστα και συνθέτη, τον Roland Dyens με τον οποίο συνεργαστήκαμε για μια δωδεκαετία στο Ωδείο μου. Υπάρχουν βέβαια και πολλοί άλλοι σημαντικοί συνθέτες – ερμηνευτές – μουσικοί – ηθοποιοί -σκηνοθέτες κλπ, που αν αρχίσω να τους αναφέρω, ίσως να κουραστείς. Είμαι πολύ τυχερός για αυτές τις γνωριμίες και συνεργασίες.
Θα ήθελα να μας αναφέρεις κάποια ονόματα, ενδεικτικά...
Μανώλης Αγγελόπουλος, Πόλυ Πάνου, Πόπη Αστεριάδη, Δημήτρης Μητροπάνος, Βίκυ Μοσχολιού, Βούλα Σαββίδη, Κώστας Τουρνάς, Ελένη Βιτάλη, Λίτσα Διαμάντη, Αντώνης Βαρδής, Σωτηρία Μπέλλου, Μαριώ, Αντώνης Καλογιάννης, Ζαφείρης Μελάς, Πασχάλης Τερζής, Βασίλης Καρράς, Πέτρος Γαϊτάνος, Βασίλης Λέκκας, Κώστας Μακεδόνας, Γεράσιμος Ανδρεάτος, Γιώτα Νέγκα, Χάρρυ Κλυνν, Μελίνα Κανά, Λιζέτα Καλημέρη, Νίκος Παπάζογλου, Μαρία Σουλτάτου, Ελένη Τσαλιγοπούλου, Δημήτρης Ζερβουδάκης, Κώστας Παυλίδης, Νίκος Παπάζογλου, Μανώλης Ρασούλης, Διονύσης Θεοδόσης, Μανώλης Χατζημανώλης, Μανώλης Καραντίνης, Ασπασία Στρατηγού, όλοι οι θεσσαλονικείς δημιουργοί και τραγουδιστές (Γιώργος Καζαντζής, Χρυσόστομος Σταμούλης, Αιμιλία και Μαρία Κουγιουμτζή, Ανδρέας Καρακότας, Κώστας Πρατσινάκης, Παναγιώτης Καραδημήτρης, Μιχάλης Παπαζήσης, Παντελής Θεοχαρίδης, Δημήτρης Κεχαγιάς, Δημήτρης Νικολούδης, Χρήστος Μαστέλος, Γιάννης Τσολακίδης, Πάρις Παρασχόπουλος, Γιώργος Καραμφίλλης) και πολλοί άλλοι.
Από αριστερά: Γιώργος Καζαντζής, Κώστας Πρατσινάκης, Παντελής Θαλασσινός, Βασίλης Λέκκας, Γιώργος Νταλάρας, Λιζέτα Καλημέρη, Φωτεινή Βελεσιώτου, στη συναυλία του Γιώργου Καζαντζή στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Επταπυργίου στις 28 Ιουλίου 2021. (φωτογραφία: Άγγελος Κανλής)
Έχεις πλήρη καταγραφή των ηχογραφήσεων που έπαιξες σαν μουσικός στο studio;
Υπολογίζω να έχω ηχογραφήσει σε καμμιά κατοσταριά δίσκους. Παλιά, σχεδόν δυο φορές μέσα στην εβδομάδα, ήμουνα μέσα σε κάποιο studio. Αν με ρωτήσεις όμως ποια είναι αυτά τα τραγούδια, δεν ξέρω. Δεν θα θυμηθώ ούτε τις μισές ηχογραφήσεις. Σε κάποιες από αυτές δεν ήξερα καν ποιος τραγουδιστής θα γράψει στο τέλος φωνή. Τόσο «καλά». Δεν έχω την ικανότητα ή την οργάνωση, αν θέλεις, του Θανάση Σοφρά, για παράδειγμα.
O Κώστας Ματσίγκος στη συναυλία αφιέρωμα στον Σταύρο Κουγιουμτζή, που διοργάνωσε το Κέντρο Πολιτισμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας στην Προβλήτα Α’ του Λιμανιού Θεσσαλονίκης (24 Ιουνίου 2017) (Φωτογραφία: Γιάννης Φιλιππουπολίτης)
Mε ποια άλλα όργανα έχεις ασχοληθεί εκτός από την «επίσημη αγαπημένη», την κιθάρα;
Τα όργανα που θεωρώ πολύ «οικεία» και μπορώ να ανταπεξέλθω στις όποιες απαιτήσεις των διαφόρων προγραμμάτων, είναι η κλασική κιθάρα, η ακουστική κιθάρα, το ηλεκτρικό μπάσο και το μαντολίνο. Με το πιάνο ασχολήθηκα στην Ωδειακή μου εκπαίδευση λόγω των πτυχίων των ανωτέρων θεωρητικών. Εκτός από αυτά έχω ασχοληθεί και με κάποια άλλα όπως ντραμς, μπουζούκι, τζουράς, μπαγλαμάς, λαούτο χωρίς να λέω ότι είμαι ντράμερ ή μπουζουκτσής. Μου αρέσει πολύ το ηχόχρωμα της πολίτικης λύρας, αλλά δεν βρήκα ευκαιρία να ασχοληθώ.
Ώσπου ήρθε μια μέρα που ίδρυσες το δικό σου ωδείο. Το «Ωδείο Τούμπας Κώστα Ματσίγκου», που συμπλήρωσε σαράντα συναπτά έτη λειτουργίας. Πες μας δυο λόγια για την πολυετή εμπειρία σου από την εκμάθηση της μουσικής στα παιδιά.
Είναι πολλά τα χρόνια και σίγουρα θα ξεχάσω κάτι. Το θετικό στην εποχή μας είναι πως παρόλο που τα παιδιά έχουν τόσες δραστηριότητες, οι γονείς ενδιαφέρονται ακόμα για τη μουσική εκπαίδευση των παιδιών τους. Βέβαια κι εδώ χωρίζονται σε κατηγορίες. Υπάρχουν γονείς μουσικοί κι αυτό διευκολύνει τα πράγματα, ενώ κάποιοι άλλοι προτείνουν στα παιδιά τους να ασχοληθούν με τη μουσική απλά και μόνο για να γεμίσουν τον χρόνο τους και να αποφύγουν άλλες δραστηριότητες… Επίσης, όταν διδάσκω, προσέχω πολύ το πώς θα είναι ο μαθητής φεύγοντας από το μάθημα. Αν φύγει και δεν είναι ευχαριστημένος νιώθω πως απέτυχα. Σε αντίθεση με το αν φύγει χαρούμενος.
Ακριβώς απέναντι από το Ωδείο είναι το θρυλικό studio του Νίκου Παπάζογλου, το «Αγροτικόν», που σήμερα λειτουργεί σαν μουσική σκηνή. Έχεις μνήμες από εκείνα τα χρόνια;
Στο studio του Νίκου Παπάζογλου έχω ηχογραφήσει πολλές φορές, μια και είναι κοντά στο Ωδείο μου. Θα αναφέρω μόνο την πρώτη και την τελευταία ηχογράφηση. Η πρώτη ήταν σε ένα δίσκο που είχε κάνει ο συγχωρεμένος Βαγγέλης Λιόλιος με οργανικά κομμάτια. Πρέπει να ήταν στα μέσα της δεκαετίας του ‘80. Η τελευταία ήταν στον τελευταίο δίσκο του Νίκου Παπάζογλου, που είχε τίτλο Μά’ισσα Σελήνη», όπου έπαιξα κιθάρες και λαούτα. Σε αυτόν τον δίσκο μοιραστήκαμε και τις ενορχηστρώσεις με τον Παναγιώτη Κουτσούρα και εκεί υπάρχει και το τραγούδι «Είναι κάτι στιγμές», που γράψαμε με τον Νίκο μόνο κιθάρα-φωνή.
Ποια είναι η θέση ενός απλού μουσικού στη σημερινή εποχή; Όταν λέω «απλού», εννοώ του μουσικού που δεν έχει εισοδήματα από άλλες δραστηριότητες και ζει μόνο από τις συναυλίες και τα μαγαζιά.
Παλιότερα οι συνθήκες εργασίας για ένα μουσικό που εργαζόταν σε νυχτερινά μαγαζιά ή σε συναυλίες ήταν καλύτερες. Υπήρχαν και πιο πολλές μέρες απασχόλησης εβδομαδιαία και καλύτερες αμοιβές. Τώρα πια έχουν δυσκολέψει τα πράγματα για τον βιοπορισμό ενός μουσικού. Όχι μόνο λόγω στην περίοδο του covid, αλλά από τα πρώτα χρόνια της κρίσης. Αλλά και από το γεγονός ότι το κράτος δεν ενδιαφέρεται και τόσο για τον πολιτισμό στην Ελλάδα. Αυτό ισχύει για όλες τις μορφές τέχνης, όχι μόνο για την μουσική.
Κώστα σε ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σου. Ανανεώνουμε το ραντεβού μας για τις 7 Ιουλίου στο Επταπύργιο. Εύχομαι καλή επιτυχία σε όλα…
Κι εγώ σε ευχαριστώ πολύ για την ωραία κουβέντα, που απόλαυσα πραγματικά…
-Κεντρική φωτογραφία: Ο Κώστας Ματσίγκος στη συναυλία με «Τα τραγούδια του Αρτέμη» που διοργάνωσε το Κέντρο Πολιτισμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας στο Επταπύργιο στις 21 Ιουνίου 2022. (Φωτογραφία: Αμάντα Πρωτίδου)
O Κώστας Ματσίγκος με το συνεργάτη του Ogdoo.gr Θανάση Γιώγλου (Μάιος 2022).
Με μια ξεχωριστή συναυλία στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του Φεστιβάλ Επταπυργίου, που διοργανώνει κάθε χρόνο το Κέντρο Πολιτισμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας,
ο Κώστας Ματσίγκος (ένας από τους σημαντικότερους μουσικούς, ενορχηστρωτές και καθηγητές, με χιλιάδες «χιλιόμετρα» στα πάλκα και στα studio ηχογραφήσεων), θα μοιραστεί το βράδυ της Παρασκευής 7 Ιουλίου τη σκηνή του χώρου εκδηλώσεων του Επταπυργίου, με μια ομάδα στενών του συνεργατών και φίλων ερμηνευτών, όπως είναι οι Παντελής Θαλασσινός, Βασίλης Λέκκας, Ρίτα Αντωνοπούλου, Κώστας Πρατσινάκης, Έφη Ναβροζίδου, Ιωάννα Γιαννοπούλου, Νάνα Μπινοπούλου, Μαρίνα Ματσίγκου και η μαθήτρια του Κώστα Ματσίγκου, Εύα Ατματζίδου που θα τον συνοδεύσει με την κιθάρα της. Η σκηνοθετική επιμέλεια είναι της Παυλίνας Χαρέλα.
Το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει μια επιλογή από «έντεχνα» και λαϊκά ελληνικά τραγούδια, μέχρι γνωστά αργεντίνικα τανγκό, ενορχηστρωμένα για κλασική κιθάρα.
Αξίζει να σημειωθεί πως από το 1982 ο Κώστας Ματσίγκος διευθύνει το «Ωδείο Τούμπας Κώστα Ματσίγκου», από τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ’90, είναι υπεύθυνος της ορχήστρας του Σταύρου Κουγιουμτζή και πολύ πρόσφατα παρουσίασε σε ψηφιακή μορφή ένα ιδιαίτερο album με δεκαεννέα ελληνικά και ξένα τραγούδια και δυο ορχηστρικά διασκευασμένα για κλασική κιθάρα, τραγουδημένα από δεκατέσσερις ερμηνευτές, με τίτλο «Μια κιθάρα, μια φωνή».
Πριν από λίγες μέρες συναντήθηκα με την «ήρεμη δύναμη» των μουσικών (όπως χαρακτηρίζω τον Κώστα Ματσίγκο) και με αφορμή τη συναυλία στο Επταπύργιο κάναμε μια ενδιαφέρουσα, θέλω να πιστεύω, εφ’όλης της ύλης συζήτηση που ξεκίνησε από τα παιδικά του χρόνια στη Νιγρίτα Σερρών και κατέληξε στην κυκλοφορία του album «Μια κιθάρα, μια φωνή». Θέλω να σημειώσω το πόσο μεγάλη εντύπωση μου έκανε, πως όταν του τηλεφώνησα για να συναντηθούμε και τον ρώτησα «Καλημέρα Κώστα, τι κάνεις;» εκείνος, μετά από τόσα χρόνια στο κουρμπέτι, μου απάντησε πολύ φυσικά: «Μελετάω»!!! (Έμμεση παρότρυνση προς νεότερους κιθαρίστες και μουσικούς).
Κώστα αφού σε ευχαριστήσω για την αποδοχή της πρόσκλησης, θέλω να σε ρωτήσω το εξής. Δεν είναι η πρώτη φορά που συμμετέχεις στις εκδηλώσεις του Φεστιβάλ Επταπυργίου. Αυτή τη φορά όμως είσαι το κεντρικό πρόσωπο. Τι θα περιλαμβάνει η συναυλία που θα παρακολουθήσουμε στο Επταπύργιο στις 7 Ιουλίου;
Όντως δεν είναι η πρώτη φορά, αφού συμμετείχα κι άλλες φορές σε εκδηλώσεις του Κέντρου Πολιτισμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας σαν μουσικός αλλά και σαν ενορχηστρωτής. Στη συναυλία αυτή θα ακουστεί μια επιλογή από αγαπημένα τραγούδια, ελληνικά και ξένα, από Luis Bonfa και Madredeus μέχρι Τσιτσάνη και Χιώτη, διασκευασμένα για κλασική ή ακουστική κιθάρα, από αγαπημένους καλλιτέχνες όπως είναι Βασίλης Λέκκας, Παντελής Θαλασσινός, Ρίτα Αντωνοπούλου, Κώστας Πρατσινάκης, Έφη Ναβροζίδου, Ιωάννα Γιαννοπούλου, Νάνα Μπινοπούλου, Μαρίνα Ματσίγκου, ενώ ενδέχεται να υπάρξουν και ιδιαίτερες εκπλήξεις με τη συμμετοχή ερμηνευτών που δεν έχουν ανακοινωθεί. Εύχομαι και ελπίζω όσοι μας τιμήσουν με την παρουσία τους να φύγουν ευχαριστημένοι και με ένα τραγούδι στ’ αυτιά…
Θα ήθελα να μας πεις δυο λόγια για το album που κυκλοφόρησε ψηφιακά πριν από λίγο καιρό με τίτλο «Μια κιθάρα μια φωνή»;
Αναρωτιόμουνα πάντα, γιατί να υπάρχουν Piano bar και να μην υπάρχουν Guitar bar; Ειδικά η κλασική κιθάρα είναι ένα πολυφωνικό όργανο. Έτσι και με την παρότρυνση κάποιων φίλων, όπως κι εσύ, ξεκίνησα να ηχογραφώ κάποια τραγούδια στο studio του φίλου μου μουσικού Παναγιώτη Κουτσούρα, σκοπεύοντας να κάνω ένα cd με πέντε – δέκα τραγούδια και να τα δωρίσω στους φίλους μου. Όμως το ένα έφερε το άλλο, τα τραγούδια έφτασαν τα είκοσι πέντε κι έτσι φτάσαμε αισίως σε αυτή την ψηφιακή, προς το παρόν, κυκλοφορία. Πρέπει να σου πω ότι οι υπεύθυνοι των δισκογραφικών εταιρειών που απευθύνθηκα μου πρότειναν συμβόλαια με όρους ευνοϊκούς μόνο για την εταιρεία τους. Εν τέλει, μετά από μια κουβέντα με την Άννα και τον Γιώργο Νταλάρα, μου πρότειναν να συζητήσω με την Fm Records, η οποία ανέλαβε την κυκλοφορία και την προώθηση του δίσκου. Κι ευχαριστώ ιδιαιτέρως για αυτό τον κ. Νίκο Κούρτη. Για κάποιους λόγους βέβαια δεν κυκλοφόρησαν όλα τα ηχογραφημένα τραγούδια. Έξι από αυτά έμειναν εκτός για κάποιους λόγους.
Πάμε μια «τσάρκα στα παλιά». Πού και πότε γεννήθηκες Κώστα;
Πάμε στα πολύ παλιά. Γεννήθηκα πριν 64 χρόνια στην Νιγρίτα Σερρών απ' όπου μετακομίσαμε οικογενειακώς στην Θεσσαλονίκη όταν ήμουν τριών
χρονών.
Ποια ήταν τα πρώτα ακούσματα και οι επιρροές σου;
Η πρώτη μου επιρροή είναι η κλασική μουσική. Στα νεανικά μου χρόνια βέβαια επηρεάστηκα από μοντέρνα, ξενόγλωσσα συγκροτήματα, μου άρεσαν η Jazz και το Flamenco, αλλά και η ελληνική μουσική που μας άφησαν παρακαταθήκη ο Μάνος Χατζιδάκις, ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Σταύρος Ξαρχάκος, ο Σταύρος Κουγιουμτζής, ο Βασίλης Τσιτσάνης, ο Μανώλης Χιώτης, ο Απόστολος Καλδάρας και πολλοί άλλοι.
Πότε απόκτησες την πρώτη σου κιθάρα;
Ο Άγιος Βασίλης μας έφερε μια πλαστική κιθάρα όταν ήμουν στη Δευτέρα ή τρίτη δημοτικού, αν θυμάμαι καλά. Η κανονική, η ξύλινη κιθάρα, πρέπει να ήρθε δυο-τρία χρόνια αργότερα.
Και οι πρώτες μουσικές σπουδές;
Από πολύ μικρή ηλικία έβλεπα τους φοιτητές που παίζανε κιθάρα και προσπαθούσα να αντιληφθώ τι γίνεται. Πώς παίζει αυτό το όργανο; Μετά γυρνούσα σπίτι και προσπαθούσα να τους μιμηθώ, ακούγοντας τη μάνα μου να με μαλώνει που δεν ήθελα να ασχοληθώ με τίποτα άλλο εκτός από την κιθάρα. Έτσι ξεκίνησα αυτοδίδακτος έχοντας κάποια βοήθεια από τον αδερφό μου, που είναι λίγο μεγαλύτερος κι έπαιζε και εκείνος κιθάρα. Επίσης άκουγα πολύ ραδιόφωνο και πολλά μουσικά είδη. Αργότερα μπήκα στα Ωδεία, από τα οποία, ουσιαστικά δεν βγήκα ποτέ. Απέκτησα επτά πτυχία και διπλώματα στην κιθάρα και στα ανώτερα θεωρητικά της μουσικής. Επίσης, από τα δεκαεπτά μου χρόνια ξεκίνησα να παίζω σε ορχήστρες ελληνικής μουσικής και παράλληλα με ενδιέφερε πολύ η ενορχηστρωτική ανάλυση ενώ αργότερα ασχολήθηκα πολύ με την ενορχηστρωτική επιμέλεια ενός τραγουδιού. Ποια είναι, ας πούμε, τα όρια και οι κανόνες της μουσικής μέσα στους οποίους πρέπει να κινούνται οι ενορχηστρώσεις και κατά πόσο ο μουσικός είναι ελεύθερος να βάλει τη δική του αντίληψη.
Πότε επιμελήθηκες ενορχηστρωτικά ένα πρόγραμμα για πρώτη φορά;
Αν θυμάμαι καλά η πρώτη μου ενορχήστρωση έγινε το 1984 σε ένα πρόγραμμα της Βίκυς Μοσχολιού με τον Αντώνη Καλογιάννη. Γενικά, ασχολούμαι με τη μουσική πενήντα με πενήντα πέντε χρόνια.
Ένα ξεχωριστό κεφάλαιο στη διαδρομή σου υπήρξε ο Σταύρος Κουγιουμτζής. Έχω την αίσθηση πως θα μπορούσες να μιλάς ώρες για εκείνον
Είναι ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες δημιουργούς. Το πρώτο τραγούδι του που άκουσα σε μικρή ηλικία ήταν το «Κάπου νυχτώνει». Τον Σταύρο τον γνώρισα γύρω στο 1989 – 1990, όταν είχε ήδη μετακομίσει από την Αθήνα στη Θεσσαλονίκη. Αμέσως μετά δημιουργήθηκε η ορχήστρα του από Θεσσαλονικείς μουσικούς και τραγουδιστές και οι πρώτες εμφανίσεις έγιναν στο «Πλατώ» του Δημήτρη Κεχαγιά. Αργότερα παίξαμε και στις μεγάλες συναυλίες με τον Γιώργο Νταλάρα στο Παλαί ντε Σπορ, στο Θέατρο Γης, στην Καλαμαριά στο Λιμάνι της Θεσσαλονίκης.
Τον Σταύρο τον έζησα από κοντά δεκαπέντε χρόνια. Ήταν μια από τις αξέχαστες συνεργασίες. Η προετοιμασία των συναυλιών ήταν μια διαδικασία μοναδική σε όλα. Από τις πρόβες, τη συμπεριφορά και το χιούμορ του, μέχρι την ώρα της συναυλίας. Ερχόταν πάντα με γραμμένες τις παρτιτούρες. Μοναδική επίσης ήταν η ατμόσφαιρα στα ταξίδια που κάναμε για συναυλίες. Είχαμε γίνει μια οικογένεια κι έτσι θεωρώ πως είμαστε και σήμερα, δεκαοκτώ χρόνια μετά τη «φυγή» του. Τα τραγούδια του δεν τα βαριέμαι ποτέ, όσες φορές και να τα παίξω. Δεν μου συμβαίνει αυτό με άλλους συνθέτες. Έχει τύχει κάποιες φορές, όταν παίζουμε κάπου, να κοιτάμε το ρολόι για να δούμε αν πλησιάζει η ώρα να τελειώσουμε. Με τον Σταύρο δεν συνέβη ποτέ αυτό. Από την αρχή μέχρι το τέλος περνούσαμε πολύ ωραία κι ας είχαμε παίξει τα τραγούδια εκατοντάδες φορές. Ακόμα και τώρα που λείπει η φυσική του παρουσία, λειτουργούν οι αναμνήσεις. Παίζεις και θυμάσαι τον Σταύρο, είναι διαφορετική η συγκίνηση.
Ο Κώστας Ματσίγκος σε πρόβα στο «Πλατώ» με την ορχήστρα του Σταύρου Κουγιουμτζή, υπό το βλέμμα του Γιώργου Νταλάρα (1991)
Ένα άλλο σημαντικό κεφάλαιο στη διαδρομή σου αποτελεί ο Γιώργος Νταλάρας.
Τα τραγούδια του τα άκουγα από πολύ μικρή ηλικία, από την εποχή του «Κάπου νυχτώνει», όπως σου είπα πριν. Τον ίδιο τον γνώρισα στα τέλη της δεκαετίας του ’80, δυο χρόνια πριν τον Σταύρο Κουγιουμτζή. Μου άρεσε πολύ η χροιά της φωνής του, αλλά αργότερα κατάλαβα ότι είναι φοβερός τεχνίτης και ελέγχει απόλυτα τη φωνή του. Οι τσαλκάντζες και τα «γυρίσματα» της φωνής του είναι θέμα για σεμινάριο. Βέβαια τον βοηθάει πολύ το ότι, όπως δηλώνει και ο ίδιος, αισθάνεται πρώτα μουσικός και όχι τραγουδιστής. Παίζει άπταιστα πολλά όργανα, κυρίως έγχορδα και είναι και πολύ καλός ενορχηστρωτής. Συνεργαστήκαμε αρκετές φορές σε συναυλίες, οι περισσότερες με τραγούδια του Σταύρου Κουγιουμτζή, όπου συμμετείχα σαν μουσικός ή ενορχηστρωτής. Εκεί όμως που ευχαριστήθηκα περισσότερο ήταν στην ηχογράφηση των δυο τραγουδιών για το album «Μια κιθάρα, μια φωνή», όπου δεν ηχογραφήσαμε μόνο μια κιθάρα, όπως σε όλα τα υπόλοιπα κομμάτια, αλλά πολλές. Συν όλα τ’άλλα η συγκίνηση που νιώσαμε όταν ηχογραφήσαμε το «Δίψασα στην πόρτα σου», του Κουγιουμτζή και του Μάνου Ελευθερίου είναι κάτι που δεν περιγράφεται με λόγια…
O Κώστας Ματσίγκος με τον Γιώργο Νταλάρα σε πρόβα για τη συναυλία αφιέρωμα στον Σταύρο Κουγιουμτζή στην Προβλήτα Α’ του Λιμανιού Θεσσαλονίκης (23 Ιουνίου 2017) (Φωτογραφία: Θανάσης Γιώγλου)
Υπάρχει κάποια από τις συνεργασίες σου που ξεχωρίζεις;
Τρεις συνεργασίες ξεχωρίζω μέσα στις τόσες πολλές που θα μπορούσα να θυμηθώ. Βάζω μαζί τις δυο συνεργασίες με τους δυο σημαντικούς, ξεχωριστούς και αγαπημένους Σταύρο Κουγιουμτζή και Γιώργο Νταλάρα. Η τρίτη ήταν με έναν εξ ίσου σημαντικό και αγαπημένο κιθαρίστα και συνθέτη, τον Roland Dyens με τον οποίο συνεργαστήκαμε για μια δωδεκαετία στο Ωδείο μου. Υπάρχουν βέβαια και πολλοί άλλοι σημαντικοί συνθέτες – ερμηνευτές – μουσικοί – ηθοποιοί -σκηνοθέτες κλπ, που αν αρχίσω να τους αναφέρω, ίσως να κουραστείς. Είμαι πολύ τυχερός για αυτές τις γνωριμίες και συνεργασίες.
Θα ήθελα να μας αναφέρεις κάποια ονόματα, ενδεικτικά...
Μανώλης Αγγελόπουλος, Πόλυ Πάνου, Πόπη Αστεριάδη, Δημήτρης Μητροπάνος, Βίκυ Μοσχολιού, Βούλα Σαββίδη, Κώστας Τουρνάς, Ελένη Βιτάλη, Λίτσα Διαμάντη, Αντώνης Βαρδής, Σωτηρία Μπέλλου, Μαριώ, Αντώνης Καλογιάννης, Ζαφείρης Μελάς, Πασχάλης Τερζής, Βασίλης Καρράς, Πέτρος Γαϊτάνος, Βασίλης Λέκκας, Κώστας Μακεδόνας, Γεράσιμος Ανδρεάτος, Γιώτα Νέγκα, Χάρρυ Κλυνν, Μελίνα Κανά, Λιζέτα Καλημέρη, Νίκος Παπάζογλου, Μαρία Σουλτάτου, Ελένη Τσαλιγοπούλου, Δημήτρης Ζερβουδάκης, Κώστας Παυλίδης, Νίκος Παπάζογλου, Μανώλης Ρασούλης, Διονύσης Θεοδόσης, Μανώλης Χατζημανώλης, Μανώλης Καραντίνης, Ασπασία Στρατηγού, όλοι οι θεσσαλονικείς δημιουργοί και τραγουδιστές (Γιώργος Καζαντζής, Χρυσόστομος Σταμούλης, Αιμιλία και Μαρία Κουγιουμτζή, Ανδρέας Καρακότας, Κώστας Πρατσινάκης, Παναγιώτης Καραδημήτρης, Μιχάλης Παπαζήσης, Παντελής Θεοχαρίδης, Δημήτρης Κεχαγιάς, Δημήτρης Νικολούδης, Χρήστος Μαστέλος, Γιάννης Τσολακίδης, Πάρις Παρασχόπουλος, Γιώργος Καραμφίλλης) και πολλοί άλλοι.
Από αριστερά: Γιώργος Καζαντζής, Κώστας Πρατσινάκης, Παντελής Θαλασσινός, Βασίλης Λέκκας, Γιώργος Νταλάρας, Λιζέτα Καλημέρη, Φωτεινή Βελεσιώτου, στη συναυλία του Γιώργου Καζαντζή στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Επταπυργίου στις 28 Ιουλίου 2021. (φωτογραφία: Άγγελος Κανλής)
Έχεις πλήρη καταγραφή των ηχογραφήσεων που έπαιξες σαν μουσικός στο studio;
Υπολογίζω να έχω ηχογραφήσει σε καμμιά κατοσταριά δίσκους. Παλιά, σχεδόν δυο φορές μέσα στην εβδομάδα, ήμουνα μέσα σε κάποιο studio. Αν με ρωτήσεις όμως ποια είναι αυτά τα τραγούδια, δεν ξέρω. Δεν θα θυμηθώ ούτε τις μισές ηχογραφήσεις. Σε κάποιες από αυτές δεν ήξερα καν ποιος τραγουδιστής θα γράψει στο τέλος φωνή. Τόσο «καλά». Δεν έχω την ικανότητα ή την οργάνωση, αν θέλεις, του Θανάση Σοφρά, για παράδειγμα.
O Κώστας Ματσίγκος στη συναυλία αφιέρωμα στον Σταύρο Κουγιουμτζή, που διοργάνωσε το Κέντρο Πολιτισμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας στην Προβλήτα Α’ του Λιμανιού Θεσσαλονίκης (24 Ιουνίου 2017) (Φωτογραφία: Γιάννης Φιλιππουπολίτης)
Mε ποια άλλα όργανα έχεις ασχοληθεί εκτός από την «επίσημη αγαπημένη», την κιθάρα;
Τα όργανα που θεωρώ πολύ «οικεία» και μπορώ να ανταπεξέλθω στις όποιες απαιτήσεις των διαφόρων προγραμμάτων, είναι η κλασική κιθάρα, η ακουστική κιθάρα, το ηλεκτρικό μπάσο και το μαντολίνο. Με το πιάνο ασχολήθηκα στην Ωδειακή μου εκπαίδευση λόγω των πτυχίων των ανωτέρων θεωρητικών. Εκτός από αυτά έχω ασχοληθεί και με κάποια άλλα όπως ντραμς, μπουζούκι, τζουράς, μπαγλαμάς, λαούτο χωρίς να λέω ότι είμαι ντράμερ ή μπουζουκτσής. Μου αρέσει πολύ το ηχόχρωμα της πολίτικης λύρας, αλλά δεν βρήκα ευκαιρία να ασχοληθώ.
Ώσπου ήρθε μια μέρα που ίδρυσες το δικό σου ωδείο. Το «Ωδείο Τούμπας Κώστα Ματσίγκου», που συμπλήρωσε σαράντα συναπτά έτη λειτουργίας. Πες μας δυο λόγια για την πολυετή εμπειρία σου από την εκμάθηση της μουσικής στα παιδιά.
Είναι πολλά τα χρόνια και σίγουρα θα ξεχάσω κάτι. Το θετικό στην εποχή μας είναι πως παρόλο που τα παιδιά έχουν τόσες δραστηριότητες, οι γονείς ενδιαφέρονται ακόμα για τη μουσική εκπαίδευση των παιδιών τους. Βέβαια κι εδώ χωρίζονται σε κατηγορίες. Υπάρχουν γονείς μουσικοί κι αυτό διευκολύνει τα πράγματα, ενώ κάποιοι άλλοι προτείνουν στα παιδιά τους να ασχοληθούν με τη μουσική απλά και μόνο για να γεμίσουν τον χρόνο τους και να αποφύγουν άλλες δραστηριότητες… Επίσης, όταν διδάσκω, προσέχω πολύ το πώς θα είναι ο μαθητής φεύγοντας από το μάθημα. Αν φύγει και δεν είναι ευχαριστημένος νιώθω πως απέτυχα. Σε αντίθεση με το αν φύγει χαρούμενος.
Ακριβώς απέναντι από το Ωδείο είναι το θρυλικό studio του Νίκου Παπάζογλου, το «Αγροτικόν», που σήμερα λειτουργεί σαν μουσική σκηνή. Έχεις μνήμες από εκείνα τα χρόνια;
Στο studio του Νίκου Παπάζογλου έχω ηχογραφήσει πολλές φορές, μια και είναι κοντά στο Ωδείο μου. Θα αναφέρω μόνο την πρώτη και την τελευταία ηχογράφηση. Η πρώτη ήταν σε ένα δίσκο που είχε κάνει ο συγχωρεμένος Βαγγέλης Λιόλιος με οργανικά κομμάτια. Πρέπει να ήταν στα μέσα της δεκαετίας του ‘80. Η τελευταία ήταν στον τελευταίο δίσκο του Νίκου Παπάζογλου, που είχε τίτλο Μά’ισσα Σελήνη», όπου έπαιξα κιθάρες και λαούτα. Σε αυτόν τον δίσκο μοιραστήκαμε και τις ενορχηστρώσεις με τον Παναγιώτη Κουτσούρα και εκεί υπάρχει και το τραγούδι «Είναι κάτι στιγμές», που γράψαμε με τον Νίκο μόνο κιθάρα-φωνή.
Ποια είναι η θέση ενός απλού μουσικού στη σημερινή εποχή; Όταν λέω «απλού», εννοώ του μουσικού που δεν έχει εισοδήματα από άλλες δραστηριότητες και ζει μόνο από τις συναυλίες και τα μαγαζιά.
Παλιότερα οι συνθήκες εργασίας για ένα μουσικό που εργαζόταν σε νυχτερινά μαγαζιά ή σε συναυλίες ήταν καλύτερες. Υπήρχαν και πιο πολλές μέρες απασχόλησης εβδομαδιαία και καλύτερες αμοιβές. Τώρα πια έχουν δυσκολέψει τα πράγματα για τον βιοπορισμό ενός μουσικού. Όχι μόνο λόγω στην περίοδο του covid, αλλά από τα πρώτα χρόνια της κρίσης. Αλλά και από το γεγονός ότι το κράτος δεν ενδιαφέρεται και τόσο για τον πολιτισμό στην Ελλάδα. Αυτό ισχύει για όλες τις μορφές τέχνης, όχι μόνο για την μουσική.
Κώστα σε ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σου. Ανανεώνουμε το ραντεβού μας για τις 7 Ιουλίου στο Επταπύργιο. Εύχομαι καλή επιτυχία σε όλα…
Κι εγώ σε ευχαριστώ πολύ για την ωραία κουβέντα, που απόλαυσα πραγματικά…
-Κεντρική φωτογραφία: Ο Κώστας Ματσίγκος στη συναυλία με «Τα τραγούδια του Αρτέμη» που διοργάνωσε το Κέντρο Πολιτισμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας στο Επταπύργιο στις 21 Ιουνίου 2022. (Φωτογραφία: Αμάντα Πρωτίδου)
O Κώστας Ματσίγκος με το συνεργάτη του Ogdoo.gr Θανάση Γιώγλου (Μάιος 2022).
