Ο Πελέ ή αλλιώς Έντσον Αράντες ντο Νασιμέντο υπήρξε από ειδικούς και μη ο κορυφαίος ποδοσφαιριστής του κόσμου.
Γεννημένος το 1940, πέθανε σε ηλικία 82 στις 29 Δεκεμβρίου 2022.
Έγραψε την αυτοβιογραφία του πριν από περίπου 20 χρόνια και το ενδιαφέρον είναι ότι έγραψε ένα βιβλίο που δεν απευθύνεται μόνο στους ποδοσφαιρόφιλους
Ένας αθλητής που συμπάθησαν οι πάντες, κατέγραψε τις φάσεις της ζωής του, που δεν ήταν πάντα ανέφελες, με σεμνότητα και δίνοντας για μια ακόμα φορά προτεραιότητα στο «ευ αγωνίζεσθαι», προτεραιότητα που κράτησε σε όλη τη διάρκεια της ποδοσφαιρικής του καριέρας.
Ακόμα και οι άνθρωποι που δεν ξέρουν μπάλα γνωρίζουν ποιος είναι ο Πελέ. Υπήρξε ο κορυφαίος μιας γενιάς Βραζιλιάνων ποδοσφαιριστών που κατά γενική ομολογία, άφησαν εποχή στο άθλημα.
Κατέκτησε το Παγκόσμιο Κύπελλο τρείς φορές και είναι ο πρώτος σκόρερ όλων των εποχών της Εθνικής Βραζιλίας.
Γεννημένος στις 23 Οκτωβρίου του 1940, σε μια φτωχή οικογένεια του Τρες Κορασόες της Βραζιλίας, ο Πελέ μεγάλωσε παίζοντας ποδόσφαιρο στους δρόμους.
Για δάσκαλο είχε τον πατέρα του, ο οποίος είχε υπάρξει ικανότατος ποδοσφαιριστής πριν από ένα σοβαρό τραυματισμό που έβαλε τέλος στην καριέρα του.
Ο Πελέ γυάλιζε παπούτσια για να κερδίσει το χαρτζιλίκι του κι όταν –στα δεκαπέντε του- τον πήρε η Σάντος, η μητέρα του αναγκάστηκε για πρώτη φορά να του ράψει ένα μακρύ παντελόνι. Μέχρι τότε φορούσε μόνο κοντά παντελονάκια. Το ταλέντο του προκάλεσε αμέσως αίσθηση και ο μέντοράς του, ο Βαλντεμάρ ντε Μπρίτο, επεσήμανε στους παράγοντες της Σάντος πως είχε ανακαλύψει αυτόν που θα γινόταν κάποτε ο καλύτερος ποδοσφαιριστής στον κόσμο.
Και όπως αποδείχτηκε, είχε δίκιο. Ο Πελέ έσπασε άπειρα ρεκόρ τόσο σε συλλογικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο εθνικών ομάδων. Στην αυτοβιογραφία του αυτή που κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 2006, αφηγείται με σεμνότητα και ψυχραιμία ακόμα και με χιούμορ, τις πιο σημαντικές στιγμές της ποδοσφαιρικής, αλλά και της προσωπικής του ζωής, διηγείται τις εμπειρίες του ως πολιτικού, ως πρέσβη του αθλητισμού, ως συμβόλου μιας ολόκληρης κουλτούρας.
Όπως γράφει ο ίδιος: «Εμείς οι Βραζιλιάνοι έχουμε χρέος να δείξουμε στον κόσμο πως δεν είμαστε απλώς οι πέντε φορές Παγκόσμιοι Πρωταθλητές, αλλά και άνθρωποι με συναισθήματα και καλούς τρόπους, υπακούοντας πάντα στον υπ' αριθμόν ένα κανόνα του αθλητισμού και της ζωής: Να ξέρουμε να χάνουμε. Ελπίζω αυτό το βιβλίο, στο οποίο μιλάω για τη ζωή μου, να αποτελέσει ως ένα βαθμό παράδειγμα, να προβάλει ότι καλό μου πρόσφερε το ποδόσφαιρο και τη ζωτική σημασία αυτού του αθλήματος για μένα. Και, τέλος, να αναδείξει το γεγονός ότι για να πετύχεις, πρέπει να ξέρεις να αποδέχεσαι τις προκλήσεις, στον αθλητισμό, στη ζωή, υπάρχουν νίκες και ήττες».
Έτσι, για την ιστορία, αξίζει τον κόπο να παραθέσουμε κάποια από τα «στατιστικά» της σταδιοδρομίας του Πελέ: Πέτυχε 1.283 τέρματα σε 1.367 παιχνίδια, ενώ φόρεσε τη φανέλα της Εθνικής Βραζιλίας σε 92 αγώνες, σκοράροντας 77 φορές. Αγωνίστηκε στο πρώτο του Παγκόσμιο Κύπελλο το 1958, σε ηλικία μόλις 17 ετών, σημειώνοντας μάλιστα χατ τρικ στον ημιτελικό και άλλα δύο γκολ στον τελικό με τη Σουηδία.
Στη συνέχεια, έδωσε το παρών σε άλλα τρία Παγκόσμια Κύπελλα με τη Βραζιλία, κατακτώντας ξανά το βαρύτιμο τρόπαιο το 1962 και το 1970. Κατέχει επίσης το παγκόσμιο ρεκόρ χατ τρικ, ενώ έχει πετύχει από τέσσερα γκολ στο ίδιο παιχνίδι πάνω από τριάντα φορές.
Αφότου αποσύρθηκε από αυτό που ο ίδιος αποκαλούσε «όμορφο παιχνίδι», το 1974 ο Πελέ αγωνίστηκε για σύντομο χρονικό διάστημα στην Κόσμος της Νέας Υόρκης πριν κρεμάσει οριστικά τα παπούτσια του, μετά από έναν αγώνα προς τιμήν του, τον Οκτώβριο του 1977, παρουσία περίπου 700 δημοσιογράφων.
Στα χρόνια που ακολούθησαν, έπαιξε σε αρκετές ταινίες του Χόλυγουντ, συνέθεσε μουσική και χρίστηκε υπουργός Αθλητισμού στη Βραζιλία. Το 1989 ψηφίστηκε «αθλητής του αιώνα» από τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή. Παράλληλα προσέφερε τις υπηρεσίες του στον ΟΗΕ και στη UNISEF, Όπως είπε ο ίδιος : «Κάθε παιδί στον κόσμο που παίζει ποδόσφαιρο θέλει να γίνει Πελέ, κάτι που σημαίνει πως έχω την ευθύνη να του δείξω πώς να γίνει ποδοσφαιριστής αλλά και πώς να γίνει σωστός άνθρωπος».
Η αλήθεια είναι πως η δημόσια εικόνα του Πελέ, συμβαδίζει με αυτά που έγραψε στην αυτοβιογραφία του. Άνθρωπος σεμνός, αισιόδοξος, που γεννήθηκε και μεγάλωσε στη φτώχεια, δεν καβάλησε κανένα καλάμι όταν η επιτυχία τον έκανε αναγνωρίσιμο και στον τελευταίο φίλαθλο του πλανήτη. Μιλώντας για τα παιδικά του χρόνια λέει τα εξής:
«Πάντως τώρα που το σκέφτομαι, υπήρχε μια αθωότητα στα παιχνίδια που παίζαμε τότε, ακόμη κι αν μας έβαζαν σε μπελάδες. Σήμερα λίγα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να παίζουν στο δρόμο, να μπορούν να αναγνωρίσουν ένα μανγκόδεντρο και να έχουν το προνόμιο να φάνε ένα μάνγκο που έχει μόλις πέσει από αυτό, να κάτσουν στο χώμα να το απολαύσουν χωρίς να ανησυχούν για τα ζουμιά που θα τρέχουν πάνω τους. Τα παιδιά δεν έχουν ευθύνες. Το μυαλό τους δε λειτουργεί όπως των μεγάλων. Ένα παιδί είναι ευτυχισμένο στον μικρόκοσμό του. Για ένα παιδί, η φτώχεια δεν είναι κάτι φοβερό Να ξεγελάς την πείνα σου, να παίζεις μ' ένα παιχνιδάκι, να είσαι δίπλα στη μητέρα σου... Όταν είσαι μικρός, όλα είναι ΟΚ. Η ζωή είναι ωραία!».
Το γεγονός ότι έφτασε τόσο ψηλά δεν τον κάνει να ξεχνάει ποιος είναι και από πού ξεκίνησε:
«Είμαι μαύρος Βραζιλιάνος, απόγονος Αφρικανών που είχαν μεταφερθεί στη χώρα ως σκλάβοι. Και αυτό συνέβη σε μια εποχή που δεν είναι τόσο μακρινή από το σήμερα- ανήκω μόλις στην τρίτη γενιά της οικογένειάς μου που γεννήθηκε ελεύθερη. Η γιαγιά μου, η Αμπροζίνα, που πέθανε ενενήντα επτά ετών, το 1976, ανήκε στην πρώτη. Οι γονείς της ήταν σκλάβοι. Η δουλεία καταργήθηκε στην πατρίδα μου το 1888 -η Βραζιλία υπήρξε η τελευταία χώρα στην Αμερική που εξακολούθησε να εφαρμόζει αυτή τη βάρβαρη πρακτική».
Ο Πελέ έγραψε ένα βιβλίο που διαβάζεται εύκολα, δεν μιλάει μόνο για ποδόσφαιρο, ξέρει να αναγνωρίζει τους άξιους αντιπάλους του, υπήρξε μαχητής, είναι ένας αισιόδοξος άνθρωπος πού, σύμφωνα με αυτά που γράφει, δεν το έβαλε ποτέ κάτω. Αγωνίστηκε για να καταφέρει αυτά που κατάφερε, σε εποχές που τα χρήματα που έβγαζε ένας ποδοσφαιριστής δεν έχουν καμία σχέση με τα χρήματα που βγάζουν σήμερα οι ποδοσφαιριστές της κλάσης του. Υπήρξε πιστός στις αγάπες του. Έπαιξε μόνο σε τρεις ομάδες στη διάρκεια της καριέρας του. Την Σάντος, την Εθνική Βραζιλίας και την Κόσμος. Και, πάνω απ' όλα, υπήρξε ένας άνθρωπος που δεν έπαψαν ποτέ να τον ενδιαφέρουν τα κακώς κείμενα του πλανήτη.
«Θυμάστε τη σκηνή που έκλαιγα στον ώμο του Ζιλμάρ, όταν η Βραζιλία κατέκτησε το Μουντιάλ του '58; Ε, από τότε δε σταμάτησα να κλαίω. Πάντα ήμουν πολύ ευσυγκίνητος. Κλαίω όταν ακούω ένα λυπητερό τραγούδι. Κλαίω όταν βλέπω φτωχά παιδιά στο δρόμο. Μερικές φορές λυπάμαι για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο κόσμος και ρωτάω το Θεό γιατί τα πράγματα να είναι έτσι. Όταν έφυγα από υπουργός Αθλητισμού και μετά από όλα εκείνα τα προβλήματα που αντιμετώπισα, Τον ρώτησα γιατί με έβαλε σε αυτό το πόστο αφού δεν κατάφερα όσα ήθελα.
Για ποιο λόγο εκατομμύρια Βραζιλιάνοι να σηκώνονται τα ξημερώματα και να εργάζονται για ώρες σε άθλιες δουλειές μόνο και μόνο για να κερδίσουν ένα κομμάτι ψωμί; Κι όλα αυτά τη στιγμή που οι άνθρωποι στην εξουσία είναι ένα μάτσο απατεώνες; Ταξίδεψα σε όλο τον κόσμο και είδα χώρες με πολύ λιγότερα φυσικά αγαθά που διαθέτουν όμως σωστά συστήματα υγείας και παιδείας. Η Βραζιλία είναι πλούσια από πάρα πολλές απόψεις, αλλά είναι γεμάτη παραγκουπόλεις, η υγεία και η παιδεία είναι σε άθλια κατάσταση και πολλοί πλούσιοι εξακολουθούν να κλέβουν τους φτωχούς. Γιατί να είναι όλα έτσι; Το βρίσκω πραγματικά θλιβερό».
Ερωτήματα χωρίς απαντήσεις, ακόμα και για τον Πελέ.
Να σημειώσουμε επίσης, ότι η παρούσα έκδοση περιλαμβάνει πλούσιο φωτογραφικό υλικό από τις μεγάλες στιγμές αυτού του μύθου του ποδοσφαίρου.
Η μετάφραση είναι του Θανάση Χειμωνά.
Για το βιβλίο έγραψαν:
«Ο Πελέ είναι ο μύθος του ποδοσφαίρου. Το βιβλίο αυτό, η αυτοβιογραφία του, καταφέρνει να προσθέσει σε αυτόν τον μύθο» SUNDAY TIMES.
«Ένα βιβλίο με τεράστιο ενδιαφέρον, ακόμη και για τους αναγνώστες που θα θεωρούσαν ότι το θέμα τους είναι αδιάφορο» INDEPENDENT.
Γεννημένος το 1940, πέθανε σε ηλικία 82 στις 29 Δεκεμβρίου 2022.
Έγραψε την αυτοβιογραφία του πριν από περίπου 20 χρόνια και το ενδιαφέρον είναι ότι έγραψε ένα βιβλίο που δεν απευθύνεται μόνο στους ποδοσφαιρόφιλους
Ένας αθλητής που συμπάθησαν οι πάντες, κατέγραψε τις φάσεις της ζωής του, που δεν ήταν πάντα ανέφελες, με σεμνότητα και δίνοντας για μια ακόμα φορά προτεραιότητα στο «ευ αγωνίζεσθαι», προτεραιότητα που κράτησε σε όλη τη διάρκεια της ποδοσφαιρικής του καριέρας.
Ακόμα και οι άνθρωποι που δεν ξέρουν μπάλα γνωρίζουν ποιος είναι ο Πελέ. Υπήρξε ο κορυφαίος μιας γενιάς Βραζιλιάνων ποδοσφαιριστών που κατά γενική ομολογία, άφησαν εποχή στο άθλημα.
Κατέκτησε το Παγκόσμιο Κύπελλο τρείς φορές και είναι ο πρώτος σκόρερ όλων των εποχών της Εθνικής Βραζιλίας.
Γεννημένος στις 23 Οκτωβρίου του 1940, σε μια φτωχή οικογένεια του Τρες Κορασόες της Βραζιλίας, ο Πελέ μεγάλωσε παίζοντας ποδόσφαιρο στους δρόμους.
Για δάσκαλο είχε τον πατέρα του, ο οποίος είχε υπάρξει ικανότατος ποδοσφαιριστής πριν από ένα σοβαρό τραυματισμό που έβαλε τέλος στην καριέρα του.
Ο Πελέ γυάλιζε παπούτσια για να κερδίσει το χαρτζιλίκι του κι όταν –στα δεκαπέντε του- τον πήρε η Σάντος, η μητέρα του αναγκάστηκε για πρώτη φορά να του ράψει ένα μακρύ παντελόνι. Μέχρι τότε φορούσε μόνο κοντά παντελονάκια. Το ταλέντο του προκάλεσε αμέσως αίσθηση και ο μέντοράς του, ο Βαλντεμάρ ντε Μπρίτο, επεσήμανε στους παράγοντες της Σάντος πως είχε ανακαλύψει αυτόν που θα γινόταν κάποτε ο καλύτερος ποδοσφαιριστής στον κόσμο.
Και όπως αποδείχτηκε, είχε δίκιο. Ο Πελέ έσπασε άπειρα ρεκόρ τόσο σε συλλογικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο εθνικών ομάδων. Στην αυτοβιογραφία του αυτή που κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 2006, αφηγείται με σεμνότητα και ψυχραιμία ακόμα και με χιούμορ, τις πιο σημαντικές στιγμές της ποδοσφαιρικής, αλλά και της προσωπικής του ζωής, διηγείται τις εμπειρίες του ως πολιτικού, ως πρέσβη του αθλητισμού, ως συμβόλου μιας ολόκληρης κουλτούρας.
Όπως γράφει ο ίδιος: «Εμείς οι Βραζιλιάνοι έχουμε χρέος να δείξουμε στον κόσμο πως δεν είμαστε απλώς οι πέντε φορές Παγκόσμιοι Πρωταθλητές, αλλά και άνθρωποι με συναισθήματα και καλούς τρόπους, υπακούοντας πάντα στον υπ' αριθμόν ένα κανόνα του αθλητισμού και της ζωής: Να ξέρουμε να χάνουμε. Ελπίζω αυτό το βιβλίο, στο οποίο μιλάω για τη ζωή μου, να αποτελέσει ως ένα βαθμό παράδειγμα, να προβάλει ότι καλό μου πρόσφερε το ποδόσφαιρο και τη ζωτική σημασία αυτού του αθλήματος για μένα. Και, τέλος, να αναδείξει το γεγονός ότι για να πετύχεις, πρέπει να ξέρεις να αποδέχεσαι τις προκλήσεις, στον αθλητισμό, στη ζωή, υπάρχουν νίκες και ήττες».
Έτσι, για την ιστορία, αξίζει τον κόπο να παραθέσουμε κάποια από τα «στατιστικά» της σταδιοδρομίας του Πελέ: Πέτυχε 1.283 τέρματα σε 1.367 παιχνίδια, ενώ φόρεσε τη φανέλα της Εθνικής Βραζιλίας σε 92 αγώνες, σκοράροντας 77 φορές. Αγωνίστηκε στο πρώτο του Παγκόσμιο Κύπελλο το 1958, σε ηλικία μόλις 17 ετών, σημειώνοντας μάλιστα χατ τρικ στον ημιτελικό και άλλα δύο γκολ στον τελικό με τη Σουηδία.
Στη συνέχεια, έδωσε το παρών σε άλλα τρία Παγκόσμια Κύπελλα με τη Βραζιλία, κατακτώντας ξανά το βαρύτιμο τρόπαιο το 1962 και το 1970. Κατέχει επίσης το παγκόσμιο ρεκόρ χατ τρικ, ενώ έχει πετύχει από τέσσερα γκολ στο ίδιο παιχνίδι πάνω από τριάντα φορές.
Αφότου αποσύρθηκε από αυτό που ο ίδιος αποκαλούσε «όμορφο παιχνίδι», το 1974 ο Πελέ αγωνίστηκε για σύντομο χρονικό διάστημα στην Κόσμος της Νέας Υόρκης πριν κρεμάσει οριστικά τα παπούτσια του, μετά από έναν αγώνα προς τιμήν του, τον Οκτώβριο του 1977, παρουσία περίπου 700 δημοσιογράφων.
Στα χρόνια που ακολούθησαν, έπαιξε σε αρκετές ταινίες του Χόλυγουντ, συνέθεσε μουσική και χρίστηκε υπουργός Αθλητισμού στη Βραζιλία. Το 1989 ψηφίστηκε «αθλητής του αιώνα» από τη Διεθνή Ολυμπιακή Επιτροπή. Παράλληλα προσέφερε τις υπηρεσίες του στον ΟΗΕ και στη UNISEF, Όπως είπε ο ίδιος : «Κάθε παιδί στον κόσμο που παίζει ποδόσφαιρο θέλει να γίνει Πελέ, κάτι που σημαίνει πως έχω την ευθύνη να του δείξω πώς να γίνει ποδοσφαιριστής αλλά και πώς να γίνει σωστός άνθρωπος».
Η αλήθεια είναι πως η δημόσια εικόνα του Πελέ, συμβαδίζει με αυτά που έγραψε στην αυτοβιογραφία του. Άνθρωπος σεμνός, αισιόδοξος, που γεννήθηκε και μεγάλωσε στη φτώχεια, δεν καβάλησε κανένα καλάμι όταν η επιτυχία τον έκανε αναγνωρίσιμο και στον τελευταίο φίλαθλο του πλανήτη. Μιλώντας για τα παιδικά του χρόνια λέει τα εξής:
«Πάντως τώρα που το σκέφτομαι, υπήρχε μια αθωότητα στα παιχνίδια που παίζαμε τότε, ακόμη κι αν μας έβαζαν σε μπελάδες. Σήμερα λίγα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να παίζουν στο δρόμο, να μπορούν να αναγνωρίσουν ένα μανγκόδεντρο και να έχουν το προνόμιο να φάνε ένα μάνγκο που έχει μόλις πέσει από αυτό, να κάτσουν στο χώμα να το απολαύσουν χωρίς να ανησυχούν για τα ζουμιά που θα τρέχουν πάνω τους. Τα παιδιά δεν έχουν ευθύνες. Το μυαλό τους δε λειτουργεί όπως των μεγάλων. Ένα παιδί είναι ευτυχισμένο στον μικρόκοσμό του. Για ένα παιδί, η φτώχεια δεν είναι κάτι φοβερό Να ξεγελάς την πείνα σου, να παίζεις μ' ένα παιχνιδάκι, να είσαι δίπλα στη μητέρα σου... Όταν είσαι μικρός, όλα είναι ΟΚ. Η ζωή είναι ωραία!».
Το γεγονός ότι έφτασε τόσο ψηλά δεν τον κάνει να ξεχνάει ποιος είναι και από πού ξεκίνησε:
«Είμαι μαύρος Βραζιλιάνος, απόγονος Αφρικανών που είχαν μεταφερθεί στη χώρα ως σκλάβοι. Και αυτό συνέβη σε μια εποχή που δεν είναι τόσο μακρινή από το σήμερα- ανήκω μόλις στην τρίτη γενιά της οικογένειάς μου που γεννήθηκε ελεύθερη. Η γιαγιά μου, η Αμπροζίνα, που πέθανε ενενήντα επτά ετών, το 1976, ανήκε στην πρώτη. Οι γονείς της ήταν σκλάβοι. Η δουλεία καταργήθηκε στην πατρίδα μου το 1888 -η Βραζιλία υπήρξε η τελευταία χώρα στην Αμερική που εξακολούθησε να εφαρμόζει αυτή τη βάρβαρη πρακτική».
Ο Πελέ έγραψε ένα βιβλίο που διαβάζεται εύκολα, δεν μιλάει μόνο για ποδόσφαιρο, ξέρει να αναγνωρίζει τους άξιους αντιπάλους του, υπήρξε μαχητής, είναι ένας αισιόδοξος άνθρωπος πού, σύμφωνα με αυτά που γράφει, δεν το έβαλε ποτέ κάτω. Αγωνίστηκε για να καταφέρει αυτά που κατάφερε, σε εποχές που τα χρήματα που έβγαζε ένας ποδοσφαιριστής δεν έχουν καμία σχέση με τα χρήματα που βγάζουν σήμερα οι ποδοσφαιριστές της κλάσης του. Υπήρξε πιστός στις αγάπες του. Έπαιξε μόνο σε τρεις ομάδες στη διάρκεια της καριέρας του. Την Σάντος, την Εθνική Βραζιλίας και την Κόσμος. Και, πάνω απ' όλα, υπήρξε ένας άνθρωπος που δεν έπαψαν ποτέ να τον ενδιαφέρουν τα κακώς κείμενα του πλανήτη.
«Θυμάστε τη σκηνή που έκλαιγα στον ώμο του Ζιλμάρ, όταν η Βραζιλία κατέκτησε το Μουντιάλ του '58; Ε, από τότε δε σταμάτησα να κλαίω. Πάντα ήμουν πολύ ευσυγκίνητος. Κλαίω όταν ακούω ένα λυπητερό τραγούδι. Κλαίω όταν βλέπω φτωχά παιδιά στο δρόμο. Μερικές φορές λυπάμαι για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο κόσμος και ρωτάω το Θεό γιατί τα πράγματα να είναι έτσι. Όταν έφυγα από υπουργός Αθλητισμού και μετά από όλα εκείνα τα προβλήματα που αντιμετώπισα, Τον ρώτησα γιατί με έβαλε σε αυτό το πόστο αφού δεν κατάφερα όσα ήθελα.
Για ποιο λόγο εκατομμύρια Βραζιλιάνοι να σηκώνονται τα ξημερώματα και να εργάζονται για ώρες σε άθλιες δουλειές μόνο και μόνο για να κερδίσουν ένα κομμάτι ψωμί; Κι όλα αυτά τη στιγμή που οι άνθρωποι στην εξουσία είναι ένα μάτσο απατεώνες; Ταξίδεψα σε όλο τον κόσμο και είδα χώρες με πολύ λιγότερα φυσικά αγαθά που διαθέτουν όμως σωστά συστήματα υγείας και παιδείας. Η Βραζιλία είναι πλούσια από πάρα πολλές απόψεις, αλλά είναι γεμάτη παραγκουπόλεις, η υγεία και η παιδεία είναι σε άθλια κατάσταση και πολλοί πλούσιοι εξακολουθούν να κλέβουν τους φτωχούς. Γιατί να είναι όλα έτσι; Το βρίσκω πραγματικά θλιβερό».
Ερωτήματα χωρίς απαντήσεις, ακόμα και για τον Πελέ.
Να σημειώσουμε επίσης, ότι η παρούσα έκδοση περιλαμβάνει πλούσιο φωτογραφικό υλικό από τις μεγάλες στιγμές αυτού του μύθου του ποδοσφαίρου.
Η μετάφραση είναι του Θανάση Χειμωνά.
Για το βιβλίο έγραψαν:
«Ο Πελέ είναι ο μύθος του ποδοσφαίρου. Το βιβλίο αυτό, η αυτοβιογραφία του, καταφέρνει να προσθέσει σε αυτόν τον μύθο» SUNDAY TIMES.
«Ένα βιβλίο με τεράστιο ενδιαφέρον, ακόμη και για τους αναγνώστες που θα θεωρούσαν ότι το θέμα τους είναι αδιάφορο» INDEPENDENT.
