Ο Πάολο Κονιέττι είναι Ιταλός συγγραφέας, από τους πιο αναγνωρισμένους από τους κριτικούς και αγαπητός στους αναγνώστες. «Η ευτυχία του λύκου» είναι το τρίτο βιβλίο του που μεταφράζεται στα ελληνικά. Έχουν προηγηθεί «Το αγρίμι» και το πολυβραβευμένο «Τα οχτώ βουνά», που έχει αποσπάσει το Prix Medicis Etranger, από τα πιο σημαντικά γαλλικά λογοτεχνικά βραβεία, το Premio Strega 2017, το English Pen Translates Award και εξ ημισείας το Βραβείο της Επιτροπής του 75ου Φεστιβάλ Καννών.
Είναι ένας συγγραφέας που με τα μυθιστορήματά του υμνεί την φύση κι έναν τρόπο ζωής διαφορετικό από αυτόν που έχουμε συνηθίσει να ζούμε στον δυτικό πολιτισμό που ζούμε. Στην «Ευτυχία του λύκου», οι ήρωες έχουν αφήσει πίσω τους τη ζωή στις πολύβουες σημερινές πόλεις, για διαφορετικό λόγο ο καθένας, και ανηφορίζουν στα βουνά του ιταλικού βορρά, αναζητώντας μια άλλη ζωή, διαφορετική από αυτήν που έχουν ζήσει στις πόλεις που έζησαν και μεγάλωσαν.
Έτσι, έχουμε τον Φάουστο, επίδοξο συγγραφέα, που αφήνει στο Μιλάνο έναν διαλυμένο γάμο, τις συγγραφικές του φιλοδοξίες και μια αστική ζωή που τον έχει κουράσει και ανηφορίζει στο ορεινό χωριό της Φοντάνα Φρέντα. Εκεί δουλεύει σαν μάγειρας, ανακαλύπτει ότι υπάρχει και ένα διαφορετικό είδος ζωής από αυτό έχει μάθει, και γνωρίζει την Σύλβια, μια νεαρή που σαν κι αυτόν άφησε πίσω της τη ζωή στην πόλη για να δοκιμάσει να ζήσει διαφορετικά, ανάμεσα στη φύση και τους ανθρώπους της.
Και οι δύο ανακαλύπτουν ότι μπορεί να υπάρξει μια διαφορετική ζωή, με λιγότερες ανέσεις βέβαια, μια ζωή που ο κύκλος της καθορίζεται από τις εποχές που αλλάζουν, από την ώρα που ανατέλλει και δύει ο ήλιος, από τον καιρό, τα καιρικά φαινόμενα, το θαύμα της φύσης που κάθε άνοιξη ανασταίνεται. Ανακαλύπτουν αυτή τη ζωή που εμπεριέχει λιγότερα «πρέπει», λιγότερο άγχος για επιτυχία, μια ζωή που σου επιτρέπει να απολαύσεις όλα αυτά που η φύση χαρίζει απλόχερα.
Μια ζωή απαλλαγμένη από το άγχος της όποιας κοσμικής επιτυχίας, μια ζωή που καθορίζεται από τα βασικά πράγματα που χρειάζεται ένας άνθρωπος.
«Η Σύλβια γέλασε. «Και πως μυρίζει ο Γενάρης;»
Πως μύριζε ο Γενάρης; Καπνό από σόμπα. Αγρούς ξερούς και παγωμένους σε αναμονή του χιονιού. Το γυμνό σώμα μιας κοπέλας μετά από μια μακριά μοναξιά. Μύριζε σαν θαύμα».
Και για να μπούμε εντελώς στο κλίμα του βιβλίου, αντιγράφω από το οπισθόφυλλο:
«Φτάνοντας στο τέλος μιας μακράς σχέσης, ο Φάουστο βρίσκει καταφύγιο στους τόπους των παιδικών του χρόνων. Εκεί , στο ορεινό χωριό της Φοντάνα Φρέντα, θα γνωρίσει τη Σύλβια, και θα περάσουν μαζί τον μακρύ χειμώνα που θα σκεπάσει το χωριό και τους κατοίκους του. Ο Φάουστο μαγειρεύει για τους χειριστές των χιονοστρωτήρων τον χειμώνα και για τους δασονόμους το καλοκαίρι που έρχεται, και σ' αυτόν τον τόπο ξαναβρίσκει σιγά σιγά το ενδιαφέρον του για τα πράγματα και τους ανθρώπους».
Ο Πάολο Κονιέττι, με σαφείς επηρεασμούς από τον Τζακ Λόντον, στην «Ευτυχία του λύκου» μιλάει για την επιστροφή στη φύση και για έναν τρόπο ζωής που ο σημερινός δυτικός άνθρωπος έχει ξεχάσει πως υπάρχει. Έναν τρόπο ζωής που δεν βασίζεται στην επιτυχία και στο χρήμα, αλλά στην επιβίωση και στους κανόνες που έχει η φύση κάθε διαφορετική εποχή. Αλλιώς τον χειμώνα, αλλιώς την άνοιξη, αλλιώς το καλοκαίρι. Και μέσα σε αυτό το πλαίσιο οι σχέσεις των ανθρώπων είναι διαφορετικές. Καθορίζονται από πιο απλά πράγματα και όχι από τις σύνθετες συμπεριφορές που αναγκάζεται να υιοθετήσει ο άνθρωπος ζώντας στις σημερινές μεγαλουπόλεις.
«Τώρα ο αντίπαλος έφευγε, άφηνε το πεδίο ελεύθερο. Στα δάση υπήρχαν άφθονα θηράματα και είχε γίνει εύκολο το κυνήγι τους. Ο λύκος σήκωσε το μουσούδι στον άνεμο, περίμενε να γυρίσει πάλι και να του φέρει άλλες πληροφορίες από κάτω, και το επιβεβαίωσε: η μυρωδιά του ανθρώπου ήταν τώρα πια το απομεινάρι μιας μυρωδιάς, το ίχνος που πέρασε και που δεν είναι πια εκεί. Παρατήρησε τα ακαλλιέργητα χωράφια, τα σβησμένα τζάκια και του φάνηκε πως ήταν κι αυτό άλλο ένα από τα ακατοίκητα χωριά που είχε συναντήσει στο ταξίδι του.
Ναι, ο αντίπαλος είχε χάσει τη δύναμή του, ίσως όχι τόσο που να έχει γίνει ακίνδυνος, αλλά αρκετά, ώστε ο λύκος να μπορεί να το ρισκάρει. Ίσως οι παλιοί κανόνες έπρεπε ν' αλλάξουν».
Αντίπαλος του λύκου είναι βέβαια ο άνθρωπος, και σε αυτό το βιβλίο ο ιταλός συγγραφέας υμνεί την φύση και την επιστροφή του ανθρώπου σε ένα είδος ζωής που είναι κοντά της. Έθιμα που έχουμε ξεχάσει, μαζί με μυρωδιές και χρώματα που, τώρα πια, ο άνθρωπος της μεγαλούπολης βλέπει μόνο στις φωτογραφίες.
«Ήταν περασμένες δέκα, εκείνο το βράδυ, όταν το χνάρι από το μακρύ λυκόφως του Ιουνίου έσβησε επιτέλους. Τότε τα στοιβαγμένα καυσόξυλα στα βοσκοτόπια, τα μαζεμένα κλαδιά, τα κιβώτια, οι παλέτες, τα σακιά με τις ζωοτροφές και τα παλιά ελαστικά λούστηκαν με βενζίνη και παραδόθηκαν στη φωτιά. Ο Σαντόρσο τα είδε να φουντώνουν ένα ένα, λίγο πιο πάνω από τα δύο χιλιάδες μέτρα: στις σκοτεινές πλαγιές των βουνών οι φωτιές έλαμπαν και παράβγαιναν ποια θα ήταν η πιο ψηλή και φεγγερή. Μέτρησε πέντε, έξι, εφτά από δαύτες. Λιγόστευαν κι έπειτα δυνάμωναν ξανά με μια ριπή αέρα. Ακόμα και κάποιος σαν κι αυτόν δεν κατάφερνε να μείνει αδιάφορος μπροστά σε εκείνο το θέαμα. Οι φωτιές έλεγαν πως στα βουνά υπήρχε ακόμα κάποιος, πως εκείνη η ζωή υπήρχε, ακόμα κι αν ο κόσμος στα πεδινά την είχε ξεχάσει».
Ένα μυθιστόρημα, λοιπόν, για τη ζωή κοντά στη φύση, πράγμα που οι περισσότεροι άνθρωποι σήμερα έχουν ξεχάσει. Εκεί που οι συνθήκες ζωής είναι διαφορετικές, ανθρώπινες, απλές, αλλά όχι απλοικές.
Ο Πάολο Κονιέττι περιγράφει μια ζωή που οι περισσότεροι από εμάς σήμερα, έχουμε ξεχάσει πως υπήρξε και υπάρχει.
Η μετάφραση είναι της Άννας Παπασταύρου.
Για το βιβλίο έγραψαν:
«Ο Κονιέττι συνθέτει έναν καινούργιο, υπέροχο ύμνο στο βουνό και στους ανθρώπους του». - Le Monde.
«Ένα προσωπικό ταξίδι ανάμεσα στις βουνοκορφές, στον ήλιο, στους παγετώνες... Ένα μυθιστόρημα γνήσιας αγάπης-αγάπης για τη φύση, για τους ανθρώπους, αγάπη μόνο, που εξυψώνει την ψυχή και την καρδιά». Les Echos.
«Το βιβλίο αυτό είναι μια μεγάλη ανάσα καθαρού αέρα!» Furet du Nord.
Είναι ένας συγγραφέας που με τα μυθιστορήματά του υμνεί την φύση κι έναν τρόπο ζωής διαφορετικό από αυτόν που έχουμε συνηθίσει να ζούμε στον δυτικό πολιτισμό που ζούμε. Στην «Ευτυχία του λύκου», οι ήρωες έχουν αφήσει πίσω τους τη ζωή στις πολύβουες σημερινές πόλεις, για διαφορετικό λόγο ο καθένας, και ανηφορίζουν στα βουνά του ιταλικού βορρά, αναζητώντας μια άλλη ζωή, διαφορετική από αυτήν που έχουν ζήσει στις πόλεις που έζησαν και μεγάλωσαν.
Έτσι, έχουμε τον Φάουστο, επίδοξο συγγραφέα, που αφήνει στο Μιλάνο έναν διαλυμένο γάμο, τις συγγραφικές του φιλοδοξίες και μια αστική ζωή που τον έχει κουράσει και ανηφορίζει στο ορεινό χωριό της Φοντάνα Φρέντα. Εκεί δουλεύει σαν μάγειρας, ανακαλύπτει ότι υπάρχει και ένα διαφορετικό είδος ζωής από αυτό έχει μάθει, και γνωρίζει την Σύλβια, μια νεαρή που σαν κι αυτόν άφησε πίσω της τη ζωή στην πόλη για να δοκιμάσει να ζήσει διαφορετικά, ανάμεσα στη φύση και τους ανθρώπους της.
Και οι δύο ανακαλύπτουν ότι μπορεί να υπάρξει μια διαφορετική ζωή, με λιγότερες ανέσεις βέβαια, μια ζωή που ο κύκλος της καθορίζεται από τις εποχές που αλλάζουν, από την ώρα που ανατέλλει και δύει ο ήλιος, από τον καιρό, τα καιρικά φαινόμενα, το θαύμα της φύσης που κάθε άνοιξη ανασταίνεται. Ανακαλύπτουν αυτή τη ζωή που εμπεριέχει λιγότερα «πρέπει», λιγότερο άγχος για επιτυχία, μια ζωή που σου επιτρέπει να απολαύσεις όλα αυτά που η φύση χαρίζει απλόχερα.
Μια ζωή απαλλαγμένη από το άγχος της όποιας κοσμικής επιτυχίας, μια ζωή που καθορίζεται από τα βασικά πράγματα που χρειάζεται ένας άνθρωπος.
«Η Σύλβια γέλασε. «Και πως μυρίζει ο Γενάρης;»
Πως μύριζε ο Γενάρης; Καπνό από σόμπα. Αγρούς ξερούς και παγωμένους σε αναμονή του χιονιού. Το γυμνό σώμα μιας κοπέλας μετά από μια μακριά μοναξιά. Μύριζε σαν θαύμα».
Και για να μπούμε εντελώς στο κλίμα του βιβλίου, αντιγράφω από το οπισθόφυλλο:
«Φτάνοντας στο τέλος μιας μακράς σχέσης, ο Φάουστο βρίσκει καταφύγιο στους τόπους των παιδικών του χρόνων. Εκεί , στο ορεινό χωριό της Φοντάνα Φρέντα, θα γνωρίσει τη Σύλβια, και θα περάσουν μαζί τον μακρύ χειμώνα που θα σκεπάσει το χωριό και τους κατοίκους του. Ο Φάουστο μαγειρεύει για τους χειριστές των χιονοστρωτήρων τον χειμώνα και για τους δασονόμους το καλοκαίρι που έρχεται, και σ' αυτόν τον τόπο ξαναβρίσκει σιγά σιγά το ενδιαφέρον του για τα πράγματα και τους ανθρώπους».
Ο Πάολο Κονιέττι, με σαφείς επηρεασμούς από τον Τζακ Λόντον, στην «Ευτυχία του λύκου» μιλάει για την επιστροφή στη φύση και για έναν τρόπο ζωής που ο σημερινός δυτικός άνθρωπος έχει ξεχάσει πως υπάρχει. Έναν τρόπο ζωής που δεν βασίζεται στην επιτυχία και στο χρήμα, αλλά στην επιβίωση και στους κανόνες που έχει η φύση κάθε διαφορετική εποχή. Αλλιώς τον χειμώνα, αλλιώς την άνοιξη, αλλιώς το καλοκαίρι. Και μέσα σε αυτό το πλαίσιο οι σχέσεις των ανθρώπων είναι διαφορετικές. Καθορίζονται από πιο απλά πράγματα και όχι από τις σύνθετες συμπεριφορές που αναγκάζεται να υιοθετήσει ο άνθρωπος ζώντας στις σημερινές μεγαλουπόλεις.
«Τώρα ο αντίπαλος έφευγε, άφηνε το πεδίο ελεύθερο. Στα δάση υπήρχαν άφθονα θηράματα και είχε γίνει εύκολο το κυνήγι τους. Ο λύκος σήκωσε το μουσούδι στον άνεμο, περίμενε να γυρίσει πάλι και να του φέρει άλλες πληροφορίες από κάτω, και το επιβεβαίωσε: η μυρωδιά του ανθρώπου ήταν τώρα πια το απομεινάρι μιας μυρωδιάς, το ίχνος που πέρασε και που δεν είναι πια εκεί. Παρατήρησε τα ακαλλιέργητα χωράφια, τα σβησμένα τζάκια και του φάνηκε πως ήταν κι αυτό άλλο ένα από τα ακατοίκητα χωριά που είχε συναντήσει στο ταξίδι του.
Ναι, ο αντίπαλος είχε χάσει τη δύναμή του, ίσως όχι τόσο που να έχει γίνει ακίνδυνος, αλλά αρκετά, ώστε ο λύκος να μπορεί να το ρισκάρει. Ίσως οι παλιοί κανόνες έπρεπε ν' αλλάξουν».
Αντίπαλος του λύκου είναι βέβαια ο άνθρωπος, και σε αυτό το βιβλίο ο ιταλός συγγραφέας υμνεί την φύση και την επιστροφή του ανθρώπου σε ένα είδος ζωής που είναι κοντά της. Έθιμα που έχουμε ξεχάσει, μαζί με μυρωδιές και χρώματα που, τώρα πια, ο άνθρωπος της μεγαλούπολης βλέπει μόνο στις φωτογραφίες.
«Ήταν περασμένες δέκα, εκείνο το βράδυ, όταν το χνάρι από το μακρύ λυκόφως του Ιουνίου έσβησε επιτέλους. Τότε τα στοιβαγμένα καυσόξυλα στα βοσκοτόπια, τα μαζεμένα κλαδιά, τα κιβώτια, οι παλέτες, τα σακιά με τις ζωοτροφές και τα παλιά ελαστικά λούστηκαν με βενζίνη και παραδόθηκαν στη φωτιά. Ο Σαντόρσο τα είδε να φουντώνουν ένα ένα, λίγο πιο πάνω από τα δύο χιλιάδες μέτρα: στις σκοτεινές πλαγιές των βουνών οι φωτιές έλαμπαν και παράβγαιναν ποια θα ήταν η πιο ψηλή και φεγγερή. Μέτρησε πέντε, έξι, εφτά από δαύτες. Λιγόστευαν κι έπειτα δυνάμωναν ξανά με μια ριπή αέρα. Ακόμα και κάποιος σαν κι αυτόν δεν κατάφερνε να μείνει αδιάφορος μπροστά σε εκείνο το θέαμα. Οι φωτιές έλεγαν πως στα βουνά υπήρχε ακόμα κάποιος, πως εκείνη η ζωή υπήρχε, ακόμα κι αν ο κόσμος στα πεδινά την είχε ξεχάσει».
Ένα μυθιστόρημα, λοιπόν, για τη ζωή κοντά στη φύση, πράγμα που οι περισσότεροι άνθρωποι σήμερα έχουν ξεχάσει. Εκεί που οι συνθήκες ζωής είναι διαφορετικές, ανθρώπινες, απλές, αλλά όχι απλοικές.
Ο Πάολο Κονιέττι περιγράφει μια ζωή που οι περισσότεροι από εμάς σήμερα, έχουμε ξεχάσει πως υπήρξε και υπάρχει.
Η μετάφραση είναι της Άννας Παπασταύρου.
Για το βιβλίο έγραψαν:
«Ο Κονιέττι συνθέτει έναν καινούργιο, υπέροχο ύμνο στο βουνό και στους ανθρώπους του». - Le Monde.
«Ένα προσωπικό ταξίδι ανάμεσα στις βουνοκορφές, στον ήλιο, στους παγετώνες... Ένα μυθιστόρημα γνήσιας αγάπης-αγάπης για τη φύση, για τους ανθρώπους, αγάπη μόνο, που εξυψώνει την ψυχή και την καρδιά». Les Echos.
«Το βιβλίο αυτό είναι μια μεγάλη ανάσα καθαρού αέρα!» Furet du Nord.
