Για όποιον έχει διαβάσει το πρώτο μυθιστόρημα της συγγραφέως, την «Πλεξίδα», καταλαβαίνει πως η Λετισιά Κολομπανί είναι, θα έλεγα, στρατευμένη σε αυτό που αποκαλούμε «γυναικεία υπόθεση».
Και στο πρώτο της μυθιστόρημα και σε αυτό, πρωταγωνίστριες είναι οι γυναίκες, γυναίκες από όλες τις κοινωνικές τάξεις που αγωνίζονται να πάρουν στα χέρια τους τη ζωή τους, ξεπερνώντας τα στερεότυπα της κοινωνίας.
Στις «Θριαμβεύτριες», το καινούργιο της μυθιστόρημα, πρωταγωνίστριες είναι δύο γυναίκες που τις χωρίζουν περίπου εκατό χρόνια. Στις ημέρες μας είναι η σαραντάχρονη Σολέν, μια εξαιρετικά πετυχημένη δικηγόρος, που προσπαθεί μετά από ένα τραγικό περιστατικό, να ξεπεράσει την κατάθλιψη προσφέροντας εθελοντικά τις υπηρεσίες της σε μια εστία στο Παρίσι που φιλοξενεί γυναίκες που χρειάζονται βοήθεια. Εκεί αναλαμβάνει καθήκοντα δημόσιου γραφέα, εξυπηρετώντας όσες δεν είναι σε θέση να συντάξουν μόνες τους μια επιστολή. Άστεγες, μετανάστριες, κακοποιημένες, εξαρτημένες από ουσίες, προερχόμενες από χαμηλά κοινωνικά στρώματα κι έχοντας ζήσει στο περιθώριο της κοινωνίας, οι γυναίκες αυτές αντιμετωπίζουν τη Σολέν με δυσπιστία. Θα χρειαστεί να παλέψει για να βρει μια θέση ανάμεσά τους, προσεγγίζοντας ταυτόχρονα κόσμους που ως τότε γνώριζε μονάχα θεωρητικά.
Περίπου έναν αιώνα νωρίτερα, η Μπλάνς Περόν, η τότε επικεφαλής του Στρατού της Σωτηρίας, είχε δώσει τη δική της μάχη προκειμένου η εστία αυτή, το Μέγαρο των Γυναικών, να μπορέσει να υπάρξει και να λειτουργήσει, προσφέροντας ένα τεράστιο ανθρωπιστικό έργο.
Η συγγραφέας αφηγείται παράλληλα τις δύο ιστορίες, εκ των οποίων εκείνη της Μπλάνς Περόν είναι πραγματική, και προσεγγίζει με δημοσιογραφική ευαισθησία τις σκληρές ζωές των περιθωριοποιημένων γυναικών της εστίας, που πολεμούν με τις αντιξοότητες προσπαθώντας να υπερνικήσουν τις δυσκολίες και να βγουν θριαμβεύτριες από τον δύσκολο και άνισο αυτόν αγώνα. Άλλες θα τα καταφέρουν κι άλλες όχι, το πιο σημαντικό όμως είναι ο ίδιος ο αγώνας, ο αγώνας για τη ζωή.
Η Σολέν είναι μια γυναίκα που, συνήθως, έκανε τα χατίρια των άλλων. Έγινε δικηγόρος γιατί αυτό ήθελαν οι γονείς της. Στη μοναδική σημαντική σχέση της με τον Ζερεμύ, συνήθως υποχωρούσε στα «θέλω» εκείνου.
«Η ευτυχία των άλλων είναι κάτι αμείλικτο. Σε βάζει απέναντι σ' έναν ανελέητο καθρέφτη. Η μοναξιά της Σολέν τη χτυπά κατάμουτρα. Αυτό το παιδί που δεν ήθελε, ο Ζερεμύ το έκανε με μια άλλη. Αυτό το δίχρονο αγοράκι είναι κάτι παραπάνω από απόρριψη, είναι προδοσία. Εκείνη τη στιγμή η Σολέν νιώθει σαν να την ξεγέλασαν, σαν να της πήραν το παιδί που ποτέ δεν κυοφόρησε, σαν να της πήραν όλα τα πράγματα που ποτέ δε θέλησε να παραδεχτεί ότι επιθυμούσε. Προκειμένου να την αγαπήσουν, έγινε αυτό που περίμεναν από εκείνη. Συμμορφώθηκε με τις επιθυμίες των άλλων, απαρνούμενη τις δικές της. Και καθ' οδόν χάθηκε».
Βρίσκεται ,λοιπόν, στο Μέγαρο Γυναικών: «Η διευθύντρια την προειδοποίησε: πιθανόν στην αρχή να δείξουν επιφυλακτικές. Της περιέγραψε απολύτως ρεαλιστικά την εικόνα των γυναικών του Μεγάρου. Όχι για να την τρομάξει, αλλά για να την προετοιμάσει. Κάποιες από αυτές πάσχουν από σοβαρές ασθένειες, από προβλήματα που έχουν να κάνουν με το αλκοόλ ή με τα ναρκωτικά, άλλες πάλι είναι υπερχρεωμένες. Ανάμεσά τους υπάρχουν πρώην πόρνες, αποφυλακισμένες σε πρόγραμμα επανένταξης, εργάτριες με αναπηρία, γυναίκες που έφτασαν εδώ ως μετανάστριες μετά από δύσκολες διαδρομές. Όλες τους έχουν γνωρίσει την ανέχεια. Όλες τους έχουν ζήσει τη βία, την αδιαφορία. Όλες τους βρίσκονται στο περιθώριο της κοινωνίας».
Αυτές τις γυναίκες η Σολέν πρέπει να τις πλησιάσει, να τις κάνει να την εμπιστευτούν. Πρέπει η ίδια να ξεπεράσει τα δικά της προβλήματα για να μπορέσει να τις βοηθήσει. Πριν πάει εκεί, στο Μέγαρο Γυναικών, νομίζει ότι ο κόσμος αρχίζει και τελειώνει στα δικά της προβλήματα. Εκεί, ανακαλύπτει ότι υπάρχει και ένας άλλος κόσμος, που όσο κι αν υποπτεύεσαι ότι υπάρχει, είναι άλλο να τον δεις να ζωντανεύει μπροστά στα μάτια σου.
«Η Ρενέ έχει ζήσει τρείς ζωές: εκείνη που ζούσε πριν αρχίσει ο Γολγοθάς και στην οποία δεν αναφέρεται ποτέ. Έπειτα την περίοδο που έζησε στον δρόμο, η οποία και την κατάπιε, σβήνοντας την προγενέστερη ζωή της. Απ' αυτά τα σκληρά χρόνια, θυμάται τη στέρηση, το κρύο, την αδιαφορία και τη βία. Έξω στον δρόμο, σου παίρνουν τα πάντα, τα λεφτά σου, τα χαρτιά σου, το τηλέφωνό σου, τα εσώρουχά σου. Της είχαν κλέψει ακόμα και τα ψεύτικά δόντια της.
Την είχαν βιάσει επίσης. 54 φορές. Η Ρενέ τις είχε μετρήσει. 54 βιασμοί. 54 φορές είχαν ασελγήσει πάνω σε αυτό το διαλυμένο κορμί, το ρημαγμένο. Μια πραγματικότητα που δυσκολεύεται να την πιστέψει κανείς, αλλά που επιβεβαίωσαν οι ιατρικές εξετάσεις. Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης σπανίως αναφέρονται στο ζήτημα, ο βιασμός των άστεγων γυναικών δεν είναι παρουσιάσιμο θέμα. Δεν είναι αρκετά καθωσπρέπει για τα κεντρικά δελτία ειδήσεων, τη στιγμή που όλη η Γαλλία βρίσκεται γύρω από το βραδινό τραπέζι. Οι άνθρωποι δεν έχουν όρεξη να μάθουν τι συμβαίνει στους δρόμους κάτω από τα σπίτια τους όταν τελειώνουν το δείπνο τους κι ετοιμάζονται να πάνε να ξαπλώσουν. Προτιμούν να κλείνουν τα μάτια. Να κοιμούνται, να ονειρεύονται. Μια πολυτέλεια που οι άστεγες γυναίκες δεν είναι σε θέση να παραχωρήσουν στον εαυτό τους. Έξω, στον δρόμο, είναι διαρκώς υποψήφια θύματα. Η μιζέρια δε βάζει όρια στη φρίκη».
Η Λετισιά Κολομπανί έγραψε ένα μυθιστόρημα για τους μη προνομιούχους. Ένα μυθιστόρημα για τις γυναίκες, εύκολα θύματα όλων των καταστάσεων. Διηγείται παράλληλα δύο ιστορίες: την σημερινή, που αντιμετωπίζει η Σολέν, και την πριν από έναν αιώνα που αντιμετώπιζε η Μπλανς Περόν. Δεν έχουν αλλάξει και πολύ τα πράγματα για αυτές τις γυναίκες μέσα στα εκατό χρόνια που μεσολάβησαν. Οι κοινωνικές διαφορές, η αδικία, η μετανάστευση ,η εκμετάλλευση, η έλλειψη παιδείας υπήρξαν και θα υπάρχουν πάντα.
Τι πρέπει να κάνει κανείς για να βοηθήσει; Μια απάντηση που δίνει η συγγραφέας είναι αυτή: να ξεπεράσεις τον εαυτό σου, το «εγώ» σου. Ναι, σύμφωνοι, όλοι έχουμε τα προβλήματά μας. Αλλά κάποια προβλήματα των άλλων, όταν ζουν κάτω από αυτές τις συνθήκες, είναι πιο σημαντικά.
Η συγγραφέας έγραψε ένα μυθιστόρημα με αιχμή τις κοινωνικές συνθήκες που κάνουν μια γυναίκα να βρεθεί στο περιθώριο. Γράφει απλά, σχεδόν δημοσιογραφικά, και αφήνει τις ίδιες τις γυναίκες να αφηγηθούν τις ιστορίες τους. Μιλάει και για την υποκρισία του συστήματος , που θέλει αυτές τις ιστορίες κρυμμένες. Όλοι γνωρίζουμε, όμως, ότι υπάρχουν. Σε μια εποχή που κυριαρχεί η πλαστική αισθητική της τηλεόρασης, τέτοια βιβλία είναι καλοδεχούμενα. Όπως είπε η ίδια σε μια πρόσφατη συνέντευξή της: «Ονειρεύομαι την εποχή που θα μου πουν ότι το μυθιστόρημά μου δεν ανταποκρίνεται, πλέον, στην πραγματικότητα, ότι είναι ξεπερασμένο! Ότι, δηλαδή, η κοινωνία θα έχει αλλάξει και εξελιχθεί πραγματικά. Είναι αυτό που ελπίζω ειλικρινά. Για την ώρα, δυστυχώς, όλα τα γεγονότα που περιγράφει το μυθιστόρημα είναι πιστευτά και μπορούν, κάλλιστα, να καταγραφούν στην πραγματικότητα των κοινωνιών μας».
Η Λετισιά Κολομπανί είναι ηθοποιός, σεναριογράφος, σκηνοθέτιδα και θεατρική συγγραφέας. Έχει σκηνοθετήσει δύο ταινίες μεγάλου μήκους, το «Μ' αγαπά...δε μ'αγαπά» και το «Οι γυναίκες των ονείρων μου» οι οποίες έχουν προβληθεί και στην Ελλάδα. «Η Πλεξούδα» το πρώτο της μυθιστόρημα, γνώρισε τεράστια επιτυχία στη Γαλλία, και μεταφράστηκε σε περισσότερες από 40 γλώσσες και απέσπασε είκοσι τρία λογοτεχνικά βραβεία. Το δεύτερο μυθιστόρημα της «Οι θριαμβεύτριες» κυκλοφόρησε το 2019 , ενώ ετοιμάζεται η τηλεοπτική του μεταφορά.
Η μετάφραση είναι του Γιάννη Στρίγκου.
Για το βιβλίο έγραψαν:
«Κάτι περισσότερο από ένα μυθιστόρημα: ένα ντοκουμέντο, μια υπεράσπιση του αγώνα υπέρ των κοινωνικών δικαιωμάτων και της διαφορετικότητας». Paris Match.
«Ενας ύμνος στην αδελφοσύνη» Le Parisien.
«Υπέροχα πορτραίτα γυναικών» Le Figaro.
Και στο πρώτο της μυθιστόρημα και σε αυτό, πρωταγωνίστριες είναι οι γυναίκες, γυναίκες από όλες τις κοινωνικές τάξεις που αγωνίζονται να πάρουν στα χέρια τους τη ζωή τους, ξεπερνώντας τα στερεότυπα της κοινωνίας.
Στις «Θριαμβεύτριες», το καινούργιο της μυθιστόρημα, πρωταγωνίστριες είναι δύο γυναίκες που τις χωρίζουν περίπου εκατό χρόνια. Στις ημέρες μας είναι η σαραντάχρονη Σολέν, μια εξαιρετικά πετυχημένη δικηγόρος, που προσπαθεί μετά από ένα τραγικό περιστατικό, να ξεπεράσει την κατάθλιψη προσφέροντας εθελοντικά τις υπηρεσίες της σε μια εστία στο Παρίσι που φιλοξενεί γυναίκες που χρειάζονται βοήθεια. Εκεί αναλαμβάνει καθήκοντα δημόσιου γραφέα, εξυπηρετώντας όσες δεν είναι σε θέση να συντάξουν μόνες τους μια επιστολή. Άστεγες, μετανάστριες, κακοποιημένες, εξαρτημένες από ουσίες, προερχόμενες από χαμηλά κοινωνικά στρώματα κι έχοντας ζήσει στο περιθώριο της κοινωνίας, οι γυναίκες αυτές αντιμετωπίζουν τη Σολέν με δυσπιστία. Θα χρειαστεί να παλέψει για να βρει μια θέση ανάμεσά τους, προσεγγίζοντας ταυτόχρονα κόσμους που ως τότε γνώριζε μονάχα θεωρητικά.
Περίπου έναν αιώνα νωρίτερα, η Μπλάνς Περόν, η τότε επικεφαλής του Στρατού της Σωτηρίας, είχε δώσει τη δική της μάχη προκειμένου η εστία αυτή, το Μέγαρο των Γυναικών, να μπορέσει να υπάρξει και να λειτουργήσει, προσφέροντας ένα τεράστιο ανθρωπιστικό έργο.
Η συγγραφέας αφηγείται παράλληλα τις δύο ιστορίες, εκ των οποίων εκείνη της Μπλάνς Περόν είναι πραγματική, και προσεγγίζει με δημοσιογραφική ευαισθησία τις σκληρές ζωές των περιθωριοποιημένων γυναικών της εστίας, που πολεμούν με τις αντιξοότητες προσπαθώντας να υπερνικήσουν τις δυσκολίες και να βγουν θριαμβεύτριες από τον δύσκολο και άνισο αυτόν αγώνα. Άλλες θα τα καταφέρουν κι άλλες όχι, το πιο σημαντικό όμως είναι ο ίδιος ο αγώνας, ο αγώνας για τη ζωή.
Η Σολέν είναι μια γυναίκα που, συνήθως, έκανε τα χατίρια των άλλων. Έγινε δικηγόρος γιατί αυτό ήθελαν οι γονείς της. Στη μοναδική σημαντική σχέση της με τον Ζερεμύ, συνήθως υποχωρούσε στα «θέλω» εκείνου.
«Η ευτυχία των άλλων είναι κάτι αμείλικτο. Σε βάζει απέναντι σ' έναν ανελέητο καθρέφτη. Η μοναξιά της Σολέν τη χτυπά κατάμουτρα. Αυτό το παιδί που δεν ήθελε, ο Ζερεμύ το έκανε με μια άλλη. Αυτό το δίχρονο αγοράκι είναι κάτι παραπάνω από απόρριψη, είναι προδοσία. Εκείνη τη στιγμή η Σολέν νιώθει σαν να την ξεγέλασαν, σαν να της πήραν το παιδί που ποτέ δεν κυοφόρησε, σαν να της πήραν όλα τα πράγματα που ποτέ δε θέλησε να παραδεχτεί ότι επιθυμούσε. Προκειμένου να την αγαπήσουν, έγινε αυτό που περίμεναν από εκείνη. Συμμορφώθηκε με τις επιθυμίες των άλλων, απαρνούμενη τις δικές της. Και καθ' οδόν χάθηκε».
Βρίσκεται ,λοιπόν, στο Μέγαρο Γυναικών: «Η διευθύντρια την προειδοποίησε: πιθανόν στην αρχή να δείξουν επιφυλακτικές. Της περιέγραψε απολύτως ρεαλιστικά την εικόνα των γυναικών του Μεγάρου. Όχι για να την τρομάξει, αλλά για να την προετοιμάσει. Κάποιες από αυτές πάσχουν από σοβαρές ασθένειες, από προβλήματα που έχουν να κάνουν με το αλκοόλ ή με τα ναρκωτικά, άλλες πάλι είναι υπερχρεωμένες. Ανάμεσά τους υπάρχουν πρώην πόρνες, αποφυλακισμένες σε πρόγραμμα επανένταξης, εργάτριες με αναπηρία, γυναίκες που έφτασαν εδώ ως μετανάστριες μετά από δύσκολες διαδρομές. Όλες τους έχουν γνωρίσει την ανέχεια. Όλες τους έχουν ζήσει τη βία, την αδιαφορία. Όλες τους βρίσκονται στο περιθώριο της κοινωνίας».
Αυτές τις γυναίκες η Σολέν πρέπει να τις πλησιάσει, να τις κάνει να την εμπιστευτούν. Πρέπει η ίδια να ξεπεράσει τα δικά της προβλήματα για να μπορέσει να τις βοηθήσει. Πριν πάει εκεί, στο Μέγαρο Γυναικών, νομίζει ότι ο κόσμος αρχίζει και τελειώνει στα δικά της προβλήματα. Εκεί, ανακαλύπτει ότι υπάρχει και ένας άλλος κόσμος, που όσο κι αν υποπτεύεσαι ότι υπάρχει, είναι άλλο να τον δεις να ζωντανεύει μπροστά στα μάτια σου.
«Η Ρενέ έχει ζήσει τρείς ζωές: εκείνη που ζούσε πριν αρχίσει ο Γολγοθάς και στην οποία δεν αναφέρεται ποτέ. Έπειτα την περίοδο που έζησε στον δρόμο, η οποία και την κατάπιε, σβήνοντας την προγενέστερη ζωή της. Απ' αυτά τα σκληρά χρόνια, θυμάται τη στέρηση, το κρύο, την αδιαφορία και τη βία. Έξω στον δρόμο, σου παίρνουν τα πάντα, τα λεφτά σου, τα χαρτιά σου, το τηλέφωνό σου, τα εσώρουχά σου. Της είχαν κλέψει ακόμα και τα ψεύτικά δόντια της.
Την είχαν βιάσει επίσης. 54 φορές. Η Ρενέ τις είχε μετρήσει. 54 βιασμοί. 54 φορές είχαν ασελγήσει πάνω σε αυτό το διαλυμένο κορμί, το ρημαγμένο. Μια πραγματικότητα που δυσκολεύεται να την πιστέψει κανείς, αλλά που επιβεβαίωσαν οι ιατρικές εξετάσεις. Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης σπανίως αναφέρονται στο ζήτημα, ο βιασμός των άστεγων γυναικών δεν είναι παρουσιάσιμο θέμα. Δεν είναι αρκετά καθωσπρέπει για τα κεντρικά δελτία ειδήσεων, τη στιγμή που όλη η Γαλλία βρίσκεται γύρω από το βραδινό τραπέζι. Οι άνθρωποι δεν έχουν όρεξη να μάθουν τι συμβαίνει στους δρόμους κάτω από τα σπίτια τους όταν τελειώνουν το δείπνο τους κι ετοιμάζονται να πάνε να ξαπλώσουν. Προτιμούν να κλείνουν τα μάτια. Να κοιμούνται, να ονειρεύονται. Μια πολυτέλεια που οι άστεγες γυναίκες δεν είναι σε θέση να παραχωρήσουν στον εαυτό τους. Έξω, στον δρόμο, είναι διαρκώς υποψήφια θύματα. Η μιζέρια δε βάζει όρια στη φρίκη».
Η Λετισιά Κολομπανί έγραψε ένα μυθιστόρημα για τους μη προνομιούχους. Ένα μυθιστόρημα για τις γυναίκες, εύκολα θύματα όλων των καταστάσεων. Διηγείται παράλληλα δύο ιστορίες: την σημερινή, που αντιμετωπίζει η Σολέν, και την πριν από έναν αιώνα που αντιμετώπιζε η Μπλανς Περόν. Δεν έχουν αλλάξει και πολύ τα πράγματα για αυτές τις γυναίκες μέσα στα εκατό χρόνια που μεσολάβησαν. Οι κοινωνικές διαφορές, η αδικία, η μετανάστευση ,η εκμετάλλευση, η έλλειψη παιδείας υπήρξαν και θα υπάρχουν πάντα.
Τι πρέπει να κάνει κανείς για να βοηθήσει; Μια απάντηση που δίνει η συγγραφέας είναι αυτή: να ξεπεράσεις τον εαυτό σου, το «εγώ» σου. Ναι, σύμφωνοι, όλοι έχουμε τα προβλήματά μας. Αλλά κάποια προβλήματα των άλλων, όταν ζουν κάτω από αυτές τις συνθήκες, είναι πιο σημαντικά.
Η συγγραφέας έγραψε ένα μυθιστόρημα με αιχμή τις κοινωνικές συνθήκες που κάνουν μια γυναίκα να βρεθεί στο περιθώριο. Γράφει απλά, σχεδόν δημοσιογραφικά, και αφήνει τις ίδιες τις γυναίκες να αφηγηθούν τις ιστορίες τους. Μιλάει και για την υποκρισία του συστήματος , που θέλει αυτές τις ιστορίες κρυμμένες. Όλοι γνωρίζουμε, όμως, ότι υπάρχουν. Σε μια εποχή που κυριαρχεί η πλαστική αισθητική της τηλεόρασης, τέτοια βιβλία είναι καλοδεχούμενα. Όπως είπε η ίδια σε μια πρόσφατη συνέντευξή της: «Ονειρεύομαι την εποχή που θα μου πουν ότι το μυθιστόρημά μου δεν ανταποκρίνεται, πλέον, στην πραγματικότητα, ότι είναι ξεπερασμένο! Ότι, δηλαδή, η κοινωνία θα έχει αλλάξει και εξελιχθεί πραγματικά. Είναι αυτό που ελπίζω ειλικρινά. Για την ώρα, δυστυχώς, όλα τα γεγονότα που περιγράφει το μυθιστόρημα είναι πιστευτά και μπορούν, κάλλιστα, να καταγραφούν στην πραγματικότητα των κοινωνιών μας».
Η Λετισιά Κολομπανί είναι ηθοποιός, σεναριογράφος, σκηνοθέτιδα και θεατρική συγγραφέας. Έχει σκηνοθετήσει δύο ταινίες μεγάλου μήκους, το «Μ' αγαπά...δε μ'αγαπά» και το «Οι γυναίκες των ονείρων μου» οι οποίες έχουν προβληθεί και στην Ελλάδα. «Η Πλεξούδα» το πρώτο της μυθιστόρημα, γνώρισε τεράστια επιτυχία στη Γαλλία, και μεταφράστηκε σε περισσότερες από 40 γλώσσες και απέσπασε είκοσι τρία λογοτεχνικά βραβεία. Το δεύτερο μυθιστόρημα της «Οι θριαμβεύτριες» κυκλοφόρησε το 2019 , ενώ ετοιμάζεται η τηλεοπτική του μεταφορά.
Η μετάφραση είναι του Γιάννη Στρίγκου.
Για το βιβλίο έγραψαν:
«Κάτι περισσότερο από ένα μυθιστόρημα: ένα ντοκουμέντο, μια υπεράσπιση του αγώνα υπέρ των κοινωνικών δικαιωμάτων και της διαφορετικότητας». Paris Match.
«Ενας ύμνος στην αδελφοσύνη» Le Parisien.
«Υπέροχα πορτραίτα γυναικών» Le Figaro.
