«Κύκλος Α’» και έπεται συνέχεια…
Τον περασμένο Νοέμβρη κυκλοφόρησε από το Ogdoo Music Group ένας από τους σημαντικότερους, κατά τη γνώμη μου, δίσκους της περασμένης χρονιάς και παράλληλα ένας από τους πιο ολοκληρωμένους δίσκους που παρουσίασε ο Χρήστος Νικολόπουλος τα τελευταία 20-25 χρόνια.
Αναφέρομαι στα «Απρόοπτα», με έντεκα τραγούδια σε στίχους του Νίκου Αναγνωστάκη και έντεκα ερμηνευτές, οι περισσότεροι από τους οποίους τραγουδούν συνθέσεις του Νικολόπουλου για πρώτη φορά στη δισκογραφία.
Τραγουδούν (με τη σειρά που ακούγονται) ο Μίλτος Πασχαλίδης, η Ιουλία Καραπατάκη, ο Σταμάτης Κραουνάκης, ο Θοδωρής Κοτονιάς, η Ρίτα Αντωνοπούλου, ο Φοίβος Δεληβοριάς, ο Γιάννης Κότσιρας, η Ασπασία Στρατηγού, ο Μανώλης Λιδάκης, η Ελένη Τσαλιγοπούλου και η Ελένη Δήμου. Ή συμβολή του Φώτη Σιώτα στην ενορχήστρωση και την οργάνωση παραγωγής ήταν καθοριστική.
Το βιβλίο, με το ξεχωριστό εξώφυλλο που σχεδίασε ο Κυριάκος Κουτσογιαννόπουλος, περιλαμβάνει κείμενα του Χρήστου Νικολόπουλου, του Νίκου Αναγνωστάκη και του Κώστα Μπαλαχούτη για την ιστορία των τραγουδιών και τις λεπτομέρειες της ηχογράφησης, τους στίχους των τραγουδιών και φωτογραφίες των συντελεστών κι ένα μέρος με φωτογραφικό υλικό από τη μεγάλη διαδρομή του Νικολόπουλου στο λαϊκό τραγούδι.
Αυτός είναι ο πρώτος από μια σειρά δίσκων που θα ακολουθήσουν με τραγούδια των ίδιων δημιουργών, ενώ σύντομα θα κυκλοφορήσει και σε περιορισμένα αντίτυπα, σε «βαρύ» βινύλιο 180 gr.
Τα τραγούδια του cd
1) Έτσι αγαπάω – Μίλτος Πασχαλίδης
2) Πρέπει να αλλάξεις – Ιουλία Καραπατάκη
3) Άσε με να σε σκέφτομαι – Σταμάτης Κραουνάκης
4) Συλλαβίζω κύμα κύμα – Θοδωρής Κοτονιάς
5) Κάθε φιλί – Ρίτα Αντωνοπούλου
6) Κρυφά μες στην καβάτζα – Φοίβος Δεληβοριάς
7) Τώρα τι να πω – Γιάννης Κότσιρας
8) Χίλια δυο μυστικά – Ασπασία Στρατηγού
9) Τα όνειρα που σεργιανάς – Μανώλης Λιδάκης
10) Κουράστηκα να σ’αγαπώ – Ελένη Τσαλιγοπούλου
11) Θα βρεις μες στην αγάπη – Ελένη Δήμου
Έπαιξαν οι μουσικοί: Χρήστος Νικολόπουλος (μπουζούκι, τζουράς), Μανόλης Ανδρουλιδάκης (κλασική - ακουστική κιθάρα), Νάσος Σιωπήλης: (programing - πιάνο – synthesizer), Dasho Kurti (ακορντεόν), Δημήτρης Τσεκούρας (κοντραμπάσο), Αλέξανδρος Αρκαδόπουλος (κλαρίνο), Ανδρεας Πολυζωγόπουλος (τρομπέτα – φλικόρνο), Φώτης Σιώτας (βιολί – βιόλα), Παρασκευάς Κίτσος (κοντραμπάσο), Βαγγέλης Στεφανόπουλος (πιάνο) και Γιάννης Αγγελόπουλος (τύμπανα).
Η ηχογράφηση, η μίξη, το mastering και η επιμέλεια παραγωγής έγιναν από τον Βασίλη Νικολόπουλο, η ηχογράφηση πραγματοποιήθηκε στο Studio N, το τραγούδι «Κουράστηκα να σ’ αγαπώ» ηχογραφήθηκε στο Zero Gravity Studios με ηχολήπτη τον Γιώργο Δημητρόπουλο, ενώ μέρος των ηχογραφήσεων πραγματοποιήθηκε στο Φabrika Music Studio με ηχολήπτη τον Νάσο Σιωπήλη. Οι φωτογραφίες είναι του Άκη Χρήστου και της Αγγελικής Παπαϊωάννου και ο σχεδιασμός της έκδοσης της Ελένας Μονογιούδη.
Λίγα λόγια των δημιουργών
Στο σημείωμά του στο ένθετο, ο Χρήστος Νικολόπουλος αναφέρεται μεταξύ άλλων, πολύ εύστοχα, στο κενό που υπάρχει σήμερα ανάμεσα στο καθαρό λαϊκό και το έντεχνο τραγούδι:
«Υπάρχει ένα κενό σήμερα ανάμεσα στο καθαρό λαϊκό τραγούδι και την σχολή των τραγουδοποιών και το έντεχνο τραγούδι. Αυτό το “χάσμα” έρχονται να γεφυρώσουν τα Απρόοπτα. Και σε αυτό συντελούν και οι ερμηνευτές και οι στίχοι.
Οι πρώτοι αποδέχτηκαν όλοι με χαρά και σεβασμό την πρόσκλησή μου και τους ευχαριστώ. Κέντησα πάνω τους. Πάντα το να γράψω πάνω στο ύφος και τις δυνατότητες των ερμηνευτών, το κατά παραγγελία που λέγαμε παλιά, το θεωρώ θετικό. Παίρνω κι εγώ με τη σειρά μου κίνητρα να γεννήσω νέα πράγματα, να προσφέρω, να δημιουργήσω λαμβάνοντας υπόψιν τα μουσικά ρεύματα των καιρών μας, με τη δική μου όμως αντίληψη, ευαισθησία και ταυτότητα.
Ο Νίκος Αναγνωστάκης είναι προσωπικός μου φίλος. Τα πρώτα τραγούδια που υπέγραψε τα μελοποίησα εγώ. Και τότε είχε ένα σοβαρό περιεχόμενο στο στίχο του. Όμως στο χρόνο έχει εξελιχθεί ακόμη περισσότερο, εντυπωσιακά θα έλεγα. Στα προσόντα του, το πρωτότυπα θέματα τα οποία συλλαμβάνει και με τα οποία καταπιάνεται, ο τρόπος που τα αναπτύσσει και η καλή τεχνική του, οι ωραίες ρίμες του. Κάθε τραγούδι του δίσκου είναι και μια ξεχωριστή, ευρηματική ιστορία».
Εκτός από τον τρόπο που γράφτηκαν τα τραγούδια, ο Νίκος Αναγνωστάκης αναφέρεται στο δικό του σημείωμα, στη μακρόχρονη σχέση του με τον Χρήστο Νικολόπουλο:
«Γνωριζόμαστε πάνω από 30 χρόνια, με σχεδόν καθημερινή παρέα, αλλά ακόμη και μετά από τόσα χρόνια γνωριμίας δεν κατάφερα ακόμη να τον απομυθοποιήσω.. Όταν ζεις δίπλα στον Χρήστο έχεις την αίσθηση βρε παιδί μου ότι γίνεσαι κάθε μέρα και καλύτερος άνθρωπος. Πέρα από το μεγάλο του ταλέντο και την δημιουργικότητά του η σεμνότητα του, η εντιμότητά του και η ευαισθησία του είναι μοναδική! Μετά από τόσα χρόνια γνωριμίας μαζί του πιστεύω ακράδαντα ότι αν δεν υπήρχε Ο ΧΡΗΣΤΟΣ μόνο μια προηγμένη φαντασία θα μπορούσε και θα έπρεπε να τον έχει επινοήσει».
Ένας δίσκος της εποχής του
Οι πολυσυλλεκτικοί, όσον αφορά τους τραγουδιστές, δίσκοι είχαν πάντα θέση στις επιλογές του Χρήστου Νικολόπουλου. Δεν είναι λίγες οι φορές που στους καινούργιους του δίσκους συμμετείχαν τρεις ή τέσσερις έως οκτώ με εννιά ερμηνευτές, ενώ σε δυο περιπτώσεις, το 1986 στον δίσκο «Τραγούδια για τους φίλους μου», και το 2003 στο cd «Δική μου η χαρά» σε στίχους του Λευτέρη Χαψιάδη και στους δυο, συμμετείχαν αντίστοιχα δώδεκα και έντεκα τραγουδιστές ή τραγουδίστριες.
Έντεκα τραγουδιστές «χρησιμοποιούν» ο Νικολόπουλος κι ο Αναγνωστάκης στα «Απρόοπτα», που, τηρουμένων των αναλογιών, θα έλεγα πως είναι τα «Τραγούδια για τους φίλους μου» της εποχής τους.
Αν και τα πρώτα δείγματα είναι ιδιαίτερα θετικά, δεν ξέρω ποια θα είναι η συνολική αποδοχή του υλικού από κοινό και μέσα. Οι εποχές, άλλωστε, έχουν αλλάξει δραματικά. Το θέμα είναι – κι αυτό το έχω ξαναγράψει σε παρουσιάσεις πολυσυλλεκτικών δίσκων – οι τραγουδιστές να εντάξουν τα τραγούδια στις προσωπικές εμφανίσεις τους (όταν αυτές ξεκινήσουν) και να τα γνωστοποιήσουν στο κοινό. Το ίδιο ισχύει φυσικά και για τον Χρήστο Νικολόπουλο.
Ακούγοντας κάποια από τα τραγούδια, μου δημιουργήθηκε η αίσθηση πως τόσο ο Νικολόπουλος που έγραψε τις μουσικές, όσο και ο Φώτης Σιώτας που επιμελήθηκε τις ενορχηστρώσεις προσπάθησαν να προσεγγίσουν τα «τεχνικά» χαρακτηριστικά των τραγουδιστών.
Για παράδειγμα, το «Συλλαβίζω κύμα, κύμα» με τον Θοδωρή Κοτονιά είναι ένα τραγούδι στο ύφος των περίφημων «Κλειδιών» του Κοτονιά, το «Κουράστηκα να σ’ αγαπώ» με την Ελένη Τσαλιγοπούλου είναι γραμμένο πάνω στο «μοντέρνο» ύφος των τραγουδιών που παρουσιάζει η ερμηνεύτρια την τελευταία εικοσαετία, το «Τα όνειρα που σεργιανάς» με τον Μανώλη Λιδάκη, ξεκινά από εκεί που σταμάτησε το «Ξημέρωμα 1ης Ιανουαρίου 2000 μ.Χ.», το «Κρυφά μες στην καβάτζα» είναι ένα κομμάτι που θα μπορούσε να έχει γράψει ο ίδιος ο Δεληβοριάς, όπως είναι και το «Έτσι αγαπάω» με τον Μίλτο Πασχαλίδη. Αυτό ήταν ένα από τα τραγούδια που ξεχώρισα(ν), χωρίς βεβαίως να υστερούν τα υπόλοιπα, όπως είναι επίσης το ζεϊμπέκικο με τον Γιάννη Κότσιρα, η λαϊκή μπαλάντα με την Ασπασία Στρατηγού, το «fox trot» με την Ιουλία Καραπατάκη και το λαϊκό «μπολέρο» με τον Μανώλη Λιδάκη.
Ιδιαίτερη μνεία νομίζω πως πρέπει να γίνει και στη συμμετοχή του Σταμάτη Κραουνάκη, με το ζεϊμπέκικο «Άσε με να σε σκέφτομαι», ένα πραγματικά «Απρόοπτο» τραγούδι κι από τα ωραιότερα του δίσκου. Είναι ελάχιστες οι φορές που ο Κραουνάκης τραγούδησε στη δισκογραφία τραγούδια άλλων συνθετών (θυμίζω το «Φίλα με» του Χρήστου Παπαδόπουλου και του Κώστα Μπαλαχούτη, που διέγραψε αξιοζήλευτη πορεία).
Δεν είναι τυχαίο πως, όταν η μητέρα του Κραουνάκη άκουσε το demo του τραγουδιού, αναφώνησε ευχαριστημένη: «Επιτέλους αγόρι μου, θα τραγουδήσεις Νικολόπουλο!»
Όσον αφορά τους στίχους επέλεξα καταρχήν μια, ιδιαίτερα εύστοχη, φράση της Ασπασίας Στρατηγού:
«Τον Νίκο Αναγνωστάκη τον γνωρίζω αρκετά χρόνια μιας και έχουμε συνεργαστεί στο παρελθόν. Απλός, περιεκτικός και ενίοτε ρομαντικός, αγκαλιάζει με τα λόγια του τα λαϊκά τραγούδια με τόση αγάπη».
Κάπως έτσι είναι. Λάτρης του λαϊκού τραγουδιού και ερασιτέχνης, κατά βάση, στιχουργός, με γραφή συχνά βιωματική, χωρίς να διεκδικεί «δάφνες» πρωτοτυπίας, ο Αναγνωστάκης είναι απλός, χωρίς να γίνεται απλοϊκός, μεστός και ξεκάθαρος, χωρίς πολλά «φρου - φρου κι αρώματα». Είναι χαρακτηριστικό, πως αν και εμφανίσθηκε σαν στιχουργός σχετικά πρόσφατα (το 2009), δεν είναι λίγοι οι ξεχωριστοί ερμηνευτές που έβαλαν στο στόμα τους στίχους του Νίκου Αναγνωστάκη: Γιώργος Νταλάρας, Μανώλης Μητσιάς, Γλυκερία, Πίτσα Παπαδοπούλου, Πασχάλης Τερζής, Γιώργος Μαργαρίτης, Ορφέας Περίδης, Κώστας Μακεδόνας, Χρήστος Δάντης, Σοφία Παπάζογλου, Χρήστος Θηβαίος, Δημήτρης Μπάσης, Γιώτα Νέγκα, Φωτεινή Βελεσιώτου, Θοδωρής Μέρμηγκας, οι νεότεροι Απόστολος Μόσιος, Βασίλης Προδρόμου, Δημήτρης Γακιόπουλος, Θανάσης Ματζίλης, Ανδρέας Λάφης, Δήμητρα Σταθοπούλου, ο Χρήστος Νικολόπουλος και όλοι οι συμμετέχοντες στα «Απρόοπτα», κάποιοι από τους οποίους τον είχαν ξανατραγουδήσει και στο παρελθόν.
«Τα απρόοπτα» στο Δεύτερο και τον 9,58
Mε αφορμή την κυκλοφορία του δίσκου, στις 18 Νοεμβρίου ο Χρήστος Νικολόπουλος ήταν καλεσμένος της Βάνας Δαφέρμου στο Δεύτερο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, για μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη, που μπορείτε να ακούσετε ολόκληρη στο video.
Επίσης, ίσως αξίζει να αναφέρουμε πως, ένα από τα «Απρόοπτα» ακούστηκε την Πρωτοχρονιά του 2022 σε μια μικρή αναδρομή στις νέες κυκλοφορίες του 2021, από την εκπομπή του Γιάννη Τσολακίδη «Τεχνηέντως» στο Πολιτιστικό Ραδιόφωνο της ΕΡΤ 3 (9,58 fm), στην οποία είχα τη χαρά να συμμετάσχω τηλεφωνικά.
Στη λίστα που ακολουθεί μπορείτε να ακούσετε ολόκληρο τον δίσκο στο Youtube:
Αποκτήστε το βιβλίο & το cd από το shop.ogdoo.gr εδώ: https://bit.ly/TaAprooptaCdBook
Βρείτε «Τα Απρόοπτα» σε όλες τις ψηφιακές πλατφόρμες: https://orcd.co/taaproopta
Τον περασμένο Νοέμβρη κυκλοφόρησε από το Ogdoo Music Group ένας από τους σημαντικότερους, κατά τη γνώμη μου, δίσκους της περασμένης χρονιάς και παράλληλα ένας από τους πιο ολοκληρωμένους δίσκους που παρουσίασε ο Χρήστος Νικολόπουλος τα τελευταία 20-25 χρόνια.
Αναφέρομαι στα «Απρόοπτα», με έντεκα τραγούδια σε στίχους του Νίκου Αναγνωστάκη και έντεκα ερμηνευτές, οι περισσότεροι από τους οποίους τραγουδούν συνθέσεις του Νικολόπουλου για πρώτη φορά στη δισκογραφία.
Τραγουδούν (με τη σειρά που ακούγονται) ο Μίλτος Πασχαλίδης, η Ιουλία Καραπατάκη, ο Σταμάτης Κραουνάκης, ο Θοδωρής Κοτονιάς, η Ρίτα Αντωνοπούλου, ο Φοίβος Δεληβοριάς, ο Γιάννης Κότσιρας, η Ασπασία Στρατηγού, ο Μανώλης Λιδάκης, η Ελένη Τσαλιγοπούλου και η Ελένη Δήμου. Ή συμβολή του Φώτη Σιώτα στην ενορχήστρωση και την οργάνωση παραγωγής ήταν καθοριστική.
Το βιβλίο, με το ξεχωριστό εξώφυλλο που σχεδίασε ο Κυριάκος Κουτσογιαννόπουλος, περιλαμβάνει κείμενα του Χρήστου Νικολόπουλου, του Νίκου Αναγνωστάκη και του Κώστα Μπαλαχούτη για την ιστορία των τραγουδιών και τις λεπτομέρειες της ηχογράφησης, τους στίχους των τραγουδιών και φωτογραφίες των συντελεστών κι ένα μέρος με φωτογραφικό υλικό από τη μεγάλη διαδρομή του Νικολόπουλου στο λαϊκό τραγούδι.
Αυτός είναι ο πρώτος από μια σειρά δίσκων που θα ακολουθήσουν με τραγούδια των ίδιων δημιουργών, ενώ σύντομα θα κυκλοφορήσει και σε περιορισμένα αντίτυπα, σε «βαρύ» βινύλιο 180 gr.
Τα τραγούδια του cd
1) Έτσι αγαπάω – Μίλτος Πασχαλίδης
2) Πρέπει να αλλάξεις – Ιουλία Καραπατάκη
3) Άσε με να σε σκέφτομαι – Σταμάτης Κραουνάκης
4) Συλλαβίζω κύμα κύμα – Θοδωρής Κοτονιάς
5) Κάθε φιλί – Ρίτα Αντωνοπούλου
6) Κρυφά μες στην καβάτζα – Φοίβος Δεληβοριάς
7) Τώρα τι να πω – Γιάννης Κότσιρας
8) Χίλια δυο μυστικά – Ασπασία Στρατηγού
9) Τα όνειρα που σεργιανάς – Μανώλης Λιδάκης
10) Κουράστηκα να σ’αγαπώ – Ελένη Τσαλιγοπούλου
11) Θα βρεις μες στην αγάπη – Ελένη Δήμου
Έπαιξαν οι μουσικοί: Χρήστος Νικολόπουλος (μπουζούκι, τζουράς), Μανόλης Ανδρουλιδάκης (κλασική - ακουστική κιθάρα), Νάσος Σιωπήλης: (programing - πιάνο – synthesizer), Dasho Kurti (ακορντεόν), Δημήτρης Τσεκούρας (κοντραμπάσο), Αλέξανδρος Αρκαδόπουλος (κλαρίνο), Ανδρεας Πολυζωγόπουλος (τρομπέτα – φλικόρνο), Φώτης Σιώτας (βιολί – βιόλα), Παρασκευάς Κίτσος (κοντραμπάσο), Βαγγέλης Στεφανόπουλος (πιάνο) και Γιάννης Αγγελόπουλος (τύμπανα).
Η ηχογράφηση, η μίξη, το mastering και η επιμέλεια παραγωγής έγιναν από τον Βασίλη Νικολόπουλο, η ηχογράφηση πραγματοποιήθηκε στο Studio N, το τραγούδι «Κουράστηκα να σ’ αγαπώ» ηχογραφήθηκε στο Zero Gravity Studios με ηχολήπτη τον Γιώργο Δημητρόπουλο, ενώ μέρος των ηχογραφήσεων πραγματοποιήθηκε στο Φabrika Music Studio με ηχολήπτη τον Νάσο Σιωπήλη. Οι φωτογραφίες είναι του Άκη Χρήστου και της Αγγελικής Παπαϊωάννου και ο σχεδιασμός της έκδοσης της Ελένας Μονογιούδη.
Λίγα λόγια των δημιουργών
Στο σημείωμά του στο ένθετο, ο Χρήστος Νικολόπουλος αναφέρεται μεταξύ άλλων, πολύ εύστοχα, στο κενό που υπάρχει σήμερα ανάμεσα στο καθαρό λαϊκό και το έντεχνο τραγούδι:
«Υπάρχει ένα κενό σήμερα ανάμεσα στο καθαρό λαϊκό τραγούδι και την σχολή των τραγουδοποιών και το έντεχνο τραγούδι. Αυτό το “χάσμα” έρχονται να γεφυρώσουν τα Απρόοπτα. Και σε αυτό συντελούν και οι ερμηνευτές και οι στίχοι.
Οι πρώτοι αποδέχτηκαν όλοι με χαρά και σεβασμό την πρόσκλησή μου και τους ευχαριστώ. Κέντησα πάνω τους. Πάντα το να γράψω πάνω στο ύφος και τις δυνατότητες των ερμηνευτών, το κατά παραγγελία που λέγαμε παλιά, το θεωρώ θετικό. Παίρνω κι εγώ με τη σειρά μου κίνητρα να γεννήσω νέα πράγματα, να προσφέρω, να δημιουργήσω λαμβάνοντας υπόψιν τα μουσικά ρεύματα των καιρών μας, με τη δική μου όμως αντίληψη, ευαισθησία και ταυτότητα.
Ο Νίκος Αναγνωστάκης είναι προσωπικός μου φίλος. Τα πρώτα τραγούδια που υπέγραψε τα μελοποίησα εγώ. Και τότε είχε ένα σοβαρό περιεχόμενο στο στίχο του. Όμως στο χρόνο έχει εξελιχθεί ακόμη περισσότερο, εντυπωσιακά θα έλεγα. Στα προσόντα του, το πρωτότυπα θέματα τα οποία συλλαμβάνει και με τα οποία καταπιάνεται, ο τρόπος που τα αναπτύσσει και η καλή τεχνική του, οι ωραίες ρίμες του. Κάθε τραγούδι του δίσκου είναι και μια ξεχωριστή, ευρηματική ιστορία».
Εκτός από τον τρόπο που γράφτηκαν τα τραγούδια, ο Νίκος Αναγνωστάκης αναφέρεται στο δικό του σημείωμα, στη μακρόχρονη σχέση του με τον Χρήστο Νικολόπουλο:
«Γνωριζόμαστε πάνω από 30 χρόνια, με σχεδόν καθημερινή παρέα, αλλά ακόμη και μετά από τόσα χρόνια γνωριμίας δεν κατάφερα ακόμη να τον απομυθοποιήσω.. Όταν ζεις δίπλα στον Χρήστο έχεις την αίσθηση βρε παιδί μου ότι γίνεσαι κάθε μέρα και καλύτερος άνθρωπος. Πέρα από το μεγάλο του ταλέντο και την δημιουργικότητά του η σεμνότητα του, η εντιμότητά του και η ευαισθησία του είναι μοναδική! Μετά από τόσα χρόνια γνωριμίας μαζί του πιστεύω ακράδαντα ότι αν δεν υπήρχε Ο ΧΡΗΣΤΟΣ μόνο μια προηγμένη φαντασία θα μπορούσε και θα έπρεπε να τον έχει επινοήσει».
Ένας δίσκος της εποχής του
Οι πολυσυλλεκτικοί, όσον αφορά τους τραγουδιστές, δίσκοι είχαν πάντα θέση στις επιλογές του Χρήστου Νικολόπουλου. Δεν είναι λίγες οι φορές που στους καινούργιους του δίσκους συμμετείχαν τρεις ή τέσσερις έως οκτώ με εννιά ερμηνευτές, ενώ σε δυο περιπτώσεις, το 1986 στον δίσκο «Τραγούδια για τους φίλους μου», και το 2003 στο cd «Δική μου η χαρά» σε στίχους του Λευτέρη Χαψιάδη και στους δυο, συμμετείχαν αντίστοιχα δώδεκα και έντεκα τραγουδιστές ή τραγουδίστριες.
Έντεκα τραγουδιστές «χρησιμοποιούν» ο Νικολόπουλος κι ο Αναγνωστάκης στα «Απρόοπτα», που, τηρουμένων των αναλογιών, θα έλεγα πως είναι τα «Τραγούδια για τους φίλους μου» της εποχής τους.
Αν και τα πρώτα δείγματα είναι ιδιαίτερα θετικά, δεν ξέρω ποια θα είναι η συνολική αποδοχή του υλικού από κοινό και μέσα. Οι εποχές, άλλωστε, έχουν αλλάξει δραματικά. Το θέμα είναι – κι αυτό το έχω ξαναγράψει σε παρουσιάσεις πολυσυλλεκτικών δίσκων – οι τραγουδιστές να εντάξουν τα τραγούδια στις προσωπικές εμφανίσεις τους (όταν αυτές ξεκινήσουν) και να τα γνωστοποιήσουν στο κοινό. Το ίδιο ισχύει φυσικά και για τον Χρήστο Νικολόπουλο.
Ακούγοντας κάποια από τα τραγούδια, μου δημιουργήθηκε η αίσθηση πως τόσο ο Νικολόπουλος που έγραψε τις μουσικές, όσο και ο Φώτης Σιώτας που επιμελήθηκε τις ενορχηστρώσεις προσπάθησαν να προσεγγίσουν τα «τεχνικά» χαρακτηριστικά των τραγουδιστών.
Για παράδειγμα, το «Συλλαβίζω κύμα, κύμα» με τον Θοδωρή Κοτονιά είναι ένα τραγούδι στο ύφος των περίφημων «Κλειδιών» του Κοτονιά, το «Κουράστηκα να σ’ αγαπώ» με την Ελένη Τσαλιγοπούλου είναι γραμμένο πάνω στο «μοντέρνο» ύφος των τραγουδιών που παρουσιάζει η ερμηνεύτρια την τελευταία εικοσαετία, το «Τα όνειρα που σεργιανάς» με τον Μανώλη Λιδάκη, ξεκινά από εκεί που σταμάτησε το «Ξημέρωμα 1ης Ιανουαρίου 2000 μ.Χ.», το «Κρυφά μες στην καβάτζα» είναι ένα κομμάτι που θα μπορούσε να έχει γράψει ο ίδιος ο Δεληβοριάς, όπως είναι και το «Έτσι αγαπάω» με τον Μίλτο Πασχαλίδη. Αυτό ήταν ένα από τα τραγούδια που ξεχώρισα(ν), χωρίς βεβαίως να υστερούν τα υπόλοιπα, όπως είναι επίσης το ζεϊμπέκικο με τον Γιάννη Κότσιρα, η λαϊκή μπαλάντα με την Ασπασία Στρατηγού, το «fox trot» με την Ιουλία Καραπατάκη και το λαϊκό «μπολέρο» με τον Μανώλη Λιδάκη.
Ιδιαίτερη μνεία νομίζω πως πρέπει να γίνει και στη συμμετοχή του Σταμάτη Κραουνάκη, με το ζεϊμπέκικο «Άσε με να σε σκέφτομαι», ένα πραγματικά «Απρόοπτο» τραγούδι κι από τα ωραιότερα του δίσκου. Είναι ελάχιστες οι φορές που ο Κραουνάκης τραγούδησε στη δισκογραφία τραγούδια άλλων συνθετών (θυμίζω το «Φίλα με» του Χρήστου Παπαδόπουλου και του Κώστα Μπαλαχούτη, που διέγραψε αξιοζήλευτη πορεία).
Δεν είναι τυχαίο πως, όταν η μητέρα του Κραουνάκη άκουσε το demo του τραγουδιού, αναφώνησε ευχαριστημένη: «Επιτέλους αγόρι μου, θα τραγουδήσεις Νικολόπουλο!»
Όσον αφορά τους στίχους επέλεξα καταρχήν μια, ιδιαίτερα εύστοχη, φράση της Ασπασίας Στρατηγού:
«Τον Νίκο Αναγνωστάκη τον γνωρίζω αρκετά χρόνια μιας και έχουμε συνεργαστεί στο παρελθόν. Απλός, περιεκτικός και ενίοτε ρομαντικός, αγκαλιάζει με τα λόγια του τα λαϊκά τραγούδια με τόση αγάπη».
Κάπως έτσι είναι. Λάτρης του λαϊκού τραγουδιού και ερασιτέχνης, κατά βάση, στιχουργός, με γραφή συχνά βιωματική, χωρίς να διεκδικεί «δάφνες» πρωτοτυπίας, ο Αναγνωστάκης είναι απλός, χωρίς να γίνεται απλοϊκός, μεστός και ξεκάθαρος, χωρίς πολλά «φρου - φρου κι αρώματα». Είναι χαρακτηριστικό, πως αν και εμφανίσθηκε σαν στιχουργός σχετικά πρόσφατα (το 2009), δεν είναι λίγοι οι ξεχωριστοί ερμηνευτές που έβαλαν στο στόμα τους στίχους του Νίκου Αναγνωστάκη: Γιώργος Νταλάρας, Μανώλης Μητσιάς, Γλυκερία, Πίτσα Παπαδοπούλου, Πασχάλης Τερζής, Γιώργος Μαργαρίτης, Ορφέας Περίδης, Κώστας Μακεδόνας, Χρήστος Δάντης, Σοφία Παπάζογλου, Χρήστος Θηβαίος, Δημήτρης Μπάσης, Γιώτα Νέγκα, Φωτεινή Βελεσιώτου, Θοδωρής Μέρμηγκας, οι νεότεροι Απόστολος Μόσιος, Βασίλης Προδρόμου, Δημήτρης Γακιόπουλος, Θανάσης Ματζίλης, Ανδρέας Λάφης, Δήμητρα Σταθοπούλου, ο Χρήστος Νικολόπουλος και όλοι οι συμμετέχοντες στα «Απρόοπτα», κάποιοι από τους οποίους τον είχαν ξανατραγουδήσει και στο παρελθόν.
«Τα απρόοπτα» στο Δεύτερο και τον 9,58
Mε αφορμή την κυκλοφορία του δίσκου, στις 18 Νοεμβρίου ο Χρήστος Νικολόπουλος ήταν καλεσμένος της Βάνας Δαφέρμου στο Δεύτερο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας, για μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη, που μπορείτε να ακούσετε ολόκληρη στο video.
Επίσης, ίσως αξίζει να αναφέρουμε πως, ένα από τα «Απρόοπτα» ακούστηκε την Πρωτοχρονιά του 2022 σε μια μικρή αναδρομή στις νέες κυκλοφορίες του 2021, από την εκπομπή του Γιάννη Τσολακίδη «Τεχνηέντως» στο Πολιτιστικό Ραδιόφωνο της ΕΡΤ 3 (9,58 fm), στην οποία είχα τη χαρά να συμμετάσχω τηλεφωνικά.
Στη λίστα που ακολουθεί μπορείτε να ακούσετε ολόκληρο τον δίσκο στο Youtube:
Αποκτήστε το βιβλίο & το cd από το shop.ogdoo.gr εδώ: https://bit.ly/TaAprooptaCdBook
Βρείτε «Τα Απρόοπτα» σε όλες τις ψηφιακές πλατφόρμες: https://orcd.co/taaproopta
