Αν εξαιρέσουμε τις δυο εμφανίσεις του στον ελληνικό κινηματογράφο, η μοναδική φορά που εμφανίσθηκε στην oθόνη ο Πρόδρομος Τσαουσάκης, αυτός ο «γίγαντας του μεταπολεμικού λαϊκού τραγουδιού», όπως τον αποκάλεσε ο Βασίλης Τσιτσάνης, ήταν το 1977 στη θρυλική «Μουσική βραδιά» του Γιώργου Παπαστεφάνου.
Αυτή ήταν και η μοναδική φορά που τραγούδησε ζωντανά στην τηλεόραση, αφού στις κινηματογραφικές εμφανίσεις του τραγούδησε playback.
Από τότε δεν έχει γίνει ποτέ - ή εγώ τουλάχιστον δεν θυμάμαι - κανένα τηλεοπτικό αφιέρωμα στον Πρόδρομο Τσαουσάκη!!! Ακόμα και τα ραδιοφωνικά αφιερώματα είναι ελάχιστα κι αυτά από συγκεκριμένους ραδιοφωνικούς παραγωγούς.
Αναλογιστείτε πως αυτός ο τραγουδιστής, ηχογράφησε σε πρώτη εκτέλεση τα ωραιότερα τραγούδια του Βασίλη Τσιτσάνη, που γράφτηκαν στην πρώτη μεταπολεμική περίοδο, ανάμεσά στα οποία και η «Συννεφιασμένη Κυριακή».
Δεν πρέπει επίσης να ξεχναμε, ότι, εξαιτίας του τρόπου ερμηνείας και της χροιάς της φωνής του, που όμοιά της δεν είχε ακουστεί στα προπολεμικά χρόνια, σε συνδυασμό με το υλικό που τραγούδησε, ο Τσαουσάκης υπήρξε ο βασικός «πρόδρομος» του μεταπολεμικού λαϊκού τραγουδιού, όπως αυτό εξελίχθηκε και καθιερώθηκε λίγα χρόνια μετά, με την εμφάνιση του «μαθητή» του, Στέλιου Καζαντζίδη.
Ώσπου φτάσαμε στο 2023 και οι βασικοί συντελεστές της «Αυλής των χρωμάτων», η Αθηνά Καμπάκογλου, ο Χρήστος Νικολόπουλος και ο Κώστας Μπαλαχούτης αποφάσισαν και πολύ καλά έκαναν, να οργανώσουν ένα αφιέρωμα στον Πρόδρομο Τσαουσάκη. Ένα αφιέρωμα που προβλήθηκε το βράδυ το περασμένου Σαββάτου από την ΕΡΤ 2, με τη συμμετοχή ξεχωριστών εκπροσώπων του σημερινού λαϊκού τραγουδιού, όπως είναι ο Βαγγέλης και ο Βασίλης Κορακάκης, ο Θοδωρής Μέρμηγκας, η Ανατολή Μαργιόλα και η καλοκουρδισμένη ορχήστρα της «Αυλής», υπό τη διεύθυνση του Νίκου Στρατηγού, ενώ ο γνωστός ηθοποιός και κονφερανσιέ Γιάννης Μπουρνέλης και ο γλύπτης και βιογράφος του Βασίλη Τσιτσάνη Σώτος Αλεξίου αποκάλυψαν άγνωστα περιστατικά από τη γνωριμία τους με τον Τσαουσάκη και τη διαδρομή του.
Σύμφωνα με εγκυρότατες πληροφορίες και με βάση το ποσοστό ακροαματικότητας (8,6%) που συγκέντρωσε, το συγκεκριμένο επεισόδιο καταγράφηκε σαν ένα από τα πιο επιτυχημένα από όλα τα επεισόδια της «Αυλής των χρωμάτων», ενώ κατετάγη τρίτο στις μετρήσεις ακροαματικότητας όλων των βραδινών προγραμμάτων του Σαββάτου, με πρώτο το «Ποιος θέλει να γίνει εκατομμυριούχος» (19%) και δεύτερο το «Just the 2 of us» (15,9%), («Θού, Κύριε φυλακήν τω στόματί μου»).
Με λίγα λόγια δηλαδή και σύμφωνα με τα δεδομένα της εποχής, το Σαββατόβραδο γίναμε μάρτυρες, αφενός, μιας μικρής τηλεοπτικής επανάστασης, αφετέρου της «εκδίκησης» του αμπαστάρδευτου λαϊκού τραγουδιού, που, για να μην πω διώκεται και θεωρηθεί βαρύ, ας πω ότι σνομπάρεται εδώ και χρόνια, σχεδόν, από παντού…
Μάλλον, κάτι παραπάνω ήξερε ο Μάρκος Βαμβακάρης όταν, συζητώντας κάποτε με την Ελένη Καραΐνδρου, απάντησε σε σχετική της φράση ως εξής:
Ε.Κ: Δυστυχώς το τραγούδι το λαϊκό πέθανε, κατά τη γνώμη μου…
Μ.Β: Δεν πεθαίνει παιδί μου αυτό το πράμα γιατί είναι στην ψυχή του λαού…
Στο ίδιο κλίμα και ο επίλογος του Βαγγέλη Κορακάκη, στο φινάλε της συναυλίας της Πολυτονικής Ορχήστρας Κατερίνης, που πραγματοποιήθηκε τον Αύγουστο του 2022 και ήταν αφιερωμένη στο έργο του:
«Είμαι όχι ενθουσιασμένος, είμαι συγκινημένος και πάνω απ’όλα γουστάρω πολύ!!! Η νέα γενιά καλπάζει, έχετε υπ’ όψη… Θα την πατήσουν, είναι πολύ δυνατή ιστορία εδώ…»
Όσον αφορά το πρόγραμμα της «Αυλής», αυτό, όπως συμβαίνει σε κάθε παρόμοια περίπτωση, περιλάμβανε μια σειρά από τα «απαραίτητα» και προβλεπόμενα τραγούδια. Μου προκάλεσε βέβαια εντύπωση το ότι δεν ακούστηκαν κάποια από τα πολύ γνωστά, ενώ δεν έλειψαν και οι εκπλήξεις με τραγούδια που, ενδεχομένως, σήμερα να μη λένε και πολλά στη μεγάλη μερίδα του κοινού. Κι αυτό, κατά τη γνώμη μου, είναι το σημαντικότερο απ’όλα. Να ακούγονται αυτά τα τραγούδια. Έχοντας από μικρό παιδί το «κουσούρι» με τις λίστες και τους καταλόγους, επιχείρησα παρακάτω μια μικρή κατηγοριοποίηση:
-Ξαφνιάστηκα ευχάριστα που τα άκουσα: «Μπεγλέρι και μαχαίρι», «Το Βαρβάκειο», «Εσύ πασά μου φάε και πιε», «Γλυκοχαράζει ο αυγερινός», «Οι φάμπρικες», «Ο Νικόλας ο ψαράς», «Πλήγωσέ με όσο θέλεις», «Κάτσε ν’ακούσεις μια πενιά»…
-Ξαφνιάστηκα που δεν τα άκουσα: «Συννεφιασμένη Κυριακή», «Γιατί με ξύπνησες πρωί», «Τα διαλεχτά παιδιά» («Είμαστε αλάνια»), «Όμορφη Θεσσαλονίκη», «Παίξε Χρήστο το μπουζούκι», «Πέφτουν της βροχής οι στάλες», «Χωρίσαμε ένα δειλινό», «Σε τούτο το παλιόσπιτο», όλα του Βασίλη Τσιτσάνη.
-Ήθελα πολύ να ακούσω: «Γύρνα μόνος», «Για μια κόρη ξελογιάστρα» («Χτίζουν και γκρεμίζουν κάστρα»), «Μπρος στο ρημαγμένο σπίτι», «Το πικραμένο αγόρι», «Ο τραυματίας», «Βίρα την άγκυρα παιδιά», «Τα σήμαντρα», «Μες στην Αθήνα», «Σε διώξαν απ’την Κοκκινιά», «Η φωτιά», «Ο ντουνιάς με κατακρίνει», «Τη μοίρα μου την είδα», «Σε πήραν απ’τα χέρια μου», «Το θύμα», όλα του Τσιτσάνη, «Ο ταξιδιώτης», του Μητσάκη, «Ας με κρίνει η κοινωνία» του Καλδάρα, «Γεια σου μάγκα μου Θανάση» των Τσαουσάκη – Τσαγκάρη, «Θα γυρίσει κι ο τροχός» των Σουγιούλ, Σακελλάριου, Γιαννακόπουλου κι άλλα πολλά, κι άλλα πολλά. (Θα έβαζα και το «Ο χάρος μπήκε στην αυλή» του Σαράντου Κοτομάτη και του «Τσάντα», αλλά, μάλλον, είναι λιγάκι μακάβριο…)
Εύχομαι κι ελπίζω το αφιέρωμα στον Τσαουσάκη να έχει συνέχεια και στο μέλλον να απολαύσουμε κι άλλες εκπομπές, αφιερωμένες σε κάποιους από τους «αδικημένους» στυλοβάτες του λαϊκού τραγουδιού, δημιουργούς και ερμηνευτές, όπως ο Απόστολος Χατζηχρήστος, ο Κώστας Καπλάνης, ο Μπάμπης Μπακάλης, ο «καταραμένος» Βασίλης Καραπατάκης, ο Χαράλαμπος Βασιλειάδης («Τσάντας»), ο Στράτος Παγιουμτζής, ο Σταύρος Τζουανάκος, η Γιώτα Λύδια, ο Στελλάκης και ο Βαγγέλης Περπινιάδης, ο Μανώλης Αγγελόπουλος και άλλοι… Έτσι όπως έχει διαμορφωθεί σήμερα το τηλεοπτικό τοπίο, η μόνη ελπίδα για να γίνει κάτι για αυτούς τους σημαντικούς λαϊκούς καλλιτέχνες, είναι η «Αυλή των χρωμάτων». Αυτή την τηλεόραση θέλουμε. Και είμαστε πολλοί και πολύ περισσότεροι απ’ όσους νομίζουν κάποιοι…
Από τους άλλους δεν περιμένουμε τίποτα πλέον…
Στο ertflix.gr μπορείτε να παρακολουθήσετε ολόκληρη την εκπομπή.
Αυτή ήταν και η μοναδική φορά που τραγούδησε ζωντανά στην τηλεόραση, αφού στις κινηματογραφικές εμφανίσεις του τραγούδησε playback.
Από τότε δεν έχει γίνει ποτέ - ή εγώ τουλάχιστον δεν θυμάμαι - κανένα τηλεοπτικό αφιέρωμα στον Πρόδρομο Τσαουσάκη!!! Ακόμα και τα ραδιοφωνικά αφιερώματα είναι ελάχιστα κι αυτά από συγκεκριμένους ραδιοφωνικούς παραγωγούς.
Αναλογιστείτε πως αυτός ο τραγουδιστής, ηχογράφησε σε πρώτη εκτέλεση τα ωραιότερα τραγούδια του Βασίλη Τσιτσάνη, που γράφτηκαν στην πρώτη μεταπολεμική περίοδο, ανάμεσά στα οποία και η «Συννεφιασμένη Κυριακή».
Δεν πρέπει επίσης να ξεχναμε, ότι, εξαιτίας του τρόπου ερμηνείας και της χροιάς της φωνής του, που όμοιά της δεν είχε ακουστεί στα προπολεμικά χρόνια, σε συνδυασμό με το υλικό που τραγούδησε, ο Τσαουσάκης υπήρξε ο βασικός «πρόδρομος» του μεταπολεμικού λαϊκού τραγουδιού, όπως αυτό εξελίχθηκε και καθιερώθηκε λίγα χρόνια μετά, με την εμφάνιση του «μαθητή» του, Στέλιου Καζαντζίδη.
Ώσπου φτάσαμε στο 2023 και οι βασικοί συντελεστές της «Αυλής των χρωμάτων», η Αθηνά Καμπάκογλου, ο Χρήστος Νικολόπουλος και ο Κώστας Μπαλαχούτης αποφάσισαν και πολύ καλά έκαναν, να οργανώσουν ένα αφιέρωμα στον Πρόδρομο Τσαουσάκη. Ένα αφιέρωμα που προβλήθηκε το βράδυ το περασμένου Σαββάτου από την ΕΡΤ 2, με τη συμμετοχή ξεχωριστών εκπροσώπων του σημερινού λαϊκού τραγουδιού, όπως είναι ο Βαγγέλης και ο Βασίλης Κορακάκης, ο Θοδωρής Μέρμηγκας, η Ανατολή Μαργιόλα και η καλοκουρδισμένη ορχήστρα της «Αυλής», υπό τη διεύθυνση του Νίκου Στρατηγού, ενώ ο γνωστός ηθοποιός και κονφερανσιέ Γιάννης Μπουρνέλης και ο γλύπτης και βιογράφος του Βασίλη Τσιτσάνη Σώτος Αλεξίου αποκάλυψαν άγνωστα περιστατικά από τη γνωριμία τους με τον Τσαουσάκη και τη διαδρομή του.
Σύμφωνα με εγκυρότατες πληροφορίες και με βάση το ποσοστό ακροαματικότητας (8,6%) που συγκέντρωσε, το συγκεκριμένο επεισόδιο καταγράφηκε σαν ένα από τα πιο επιτυχημένα από όλα τα επεισόδια της «Αυλής των χρωμάτων», ενώ κατετάγη τρίτο στις μετρήσεις ακροαματικότητας όλων των βραδινών προγραμμάτων του Σαββάτου, με πρώτο το «Ποιος θέλει να γίνει εκατομμυριούχος» (19%) και δεύτερο το «Just the 2 of us» (15,9%), («Θού, Κύριε φυλακήν τω στόματί μου»).
Με λίγα λόγια δηλαδή και σύμφωνα με τα δεδομένα της εποχής, το Σαββατόβραδο γίναμε μάρτυρες, αφενός, μιας μικρής τηλεοπτικής επανάστασης, αφετέρου της «εκδίκησης» του αμπαστάρδευτου λαϊκού τραγουδιού, που, για να μην πω διώκεται και θεωρηθεί βαρύ, ας πω ότι σνομπάρεται εδώ και χρόνια, σχεδόν, από παντού…
Μάλλον, κάτι παραπάνω ήξερε ο Μάρκος Βαμβακάρης όταν, συζητώντας κάποτε με την Ελένη Καραΐνδρου, απάντησε σε σχετική της φράση ως εξής:
Ε.Κ: Δυστυχώς το τραγούδι το λαϊκό πέθανε, κατά τη γνώμη μου…
Μ.Β: Δεν πεθαίνει παιδί μου αυτό το πράμα γιατί είναι στην ψυχή του λαού…
Στο ίδιο κλίμα και ο επίλογος του Βαγγέλη Κορακάκη, στο φινάλε της συναυλίας της Πολυτονικής Ορχήστρας Κατερίνης, που πραγματοποιήθηκε τον Αύγουστο του 2022 και ήταν αφιερωμένη στο έργο του:
«Είμαι όχι ενθουσιασμένος, είμαι συγκινημένος και πάνω απ’όλα γουστάρω πολύ!!! Η νέα γενιά καλπάζει, έχετε υπ’ όψη… Θα την πατήσουν, είναι πολύ δυνατή ιστορία εδώ…»
Όσον αφορά το πρόγραμμα της «Αυλής», αυτό, όπως συμβαίνει σε κάθε παρόμοια περίπτωση, περιλάμβανε μια σειρά από τα «απαραίτητα» και προβλεπόμενα τραγούδια. Μου προκάλεσε βέβαια εντύπωση το ότι δεν ακούστηκαν κάποια από τα πολύ γνωστά, ενώ δεν έλειψαν και οι εκπλήξεις με τραγούδια που, ενδεχομένως, σήμερα να μη λένε και πολλά στη μεγάλη μερίδα του κοινού. Κι αυτό, κατά τη γνώμη μου, είναι το σημαντικότερο απ’όλα. Να ακούγονται αυτά τα τραγούδια. Έχοντας από μικρό παιδί το «κουσούρι» με τις λίστες και τους καταλόγους, επιχείρησα παρακάτω μια μικρή κατηγοριοποίηση:
-Ξαφνιάστηκα ευχάριστα που τα άκουσα: «Μπεγλέρι και μαχαίρι», «Το Βαρβάκειο», «Εσύ πασά μου φάε και πιε», «Γλυκοχαράζει ο αυγερινός», «Οι φάμπρικες», «Ο Νικόλας ο ψαράς», «Πλήγωσέ με όσο θέλεις», «Κάτσε ν’ακούσεις μια πενιά»…
-Ξαφνιάστηκα που δεν τα άκουσα: «Συννεφιασμένη Κυριακή», «Γιατί με ξύπνησες πρωί», «Τα διαλεχτά παιδιά» («Είμαστε αλάνια»), «Όμορφη Θεσσαλονίκη», «Παίξε Χρήστο το μπουζούκι», «Πέφτουν της βροχής οι στάλες», «Χωρίσαμε ένα δειλινό», «Σε τούτο το παλιόσπιτο», όλα του Βασίλη Τσιτσάνη.
-Ήθελα πολύ να ακούσω: «Γύρνα μόνος», «Για μια κόρη ξελογιάστρα» («Χτίζουν και γκρεμίζουν κάστρα»), «Μπρος στο ρημαγμένο σπίτι», «Το πικραμένο αγόρι», «Ο τραυματίας», «Βίρα την άγκυρα παιδιά», «Τα σήμαντρα», «Μες στην Αθήνα», «Σε διώξαν απ’την Κοκκινιά», «Η φωτιά», «Ο ντουνιάς με κατακρίνει», «Τη μοίρα μου την είδα», «Σε πήραν απ’τα χέρια μου», «Το θύμα», όλα του Τσιτσάνη, «Ο ταξιδιώτης», του Μητσάκη, «Ας με κρίνει η κοινωνία» του Καλδάρα, «Γεια σου μάγκα μου Θανάση» των Τσαουσάκη – Τσαγκάρη, «Θα γυρίσει κι ο τροχός» των Σουγιούλ, Σακελλάριου, Γιαννακόπουλου κι άλλα πολλά, κι άλλα πολλά. (Θα έβαζα και το «Ο χάρος μπήκε στην αυλή» του Σαράντου Κοτομάτη και του «Τσάντα», αλλά, μάλλον, είναι λιγάκι μακάβριο…)
Εύχομαι κι ελπίζω το αφιέρωμα στον Τσαουσάκη να έχει συνέχεια και στο μέλλον να απολαύσουμε κι άλλες εκπομπές, αφιερωμένες σε κάποιους από τους «αδικημένους» στυλοβάτες του λαϊκού τραγουδιού, δημιουργούς και ερμηνευτές, όπως ο Απόστολος Χατζηχρήστος, ο Κώστας Καπλάνης, ο Μπάμπης Μπακάλης, ο «καταραμένος» Βασίλης Καραπατάκης, ο Χαράλαμπος Βασιλειάδης («Τσάντας»), ο Στράτος Παγιουμτζής, ο Σταύρος Τζουανάκος, η Γιώτα Λύδια, ο Στελλάκης και ο Βαγγέλης Περπινιάδης, ο Μανώλης Αγγελόπουλος και άλλοι… Έτσι όπως έχει διαμορφωθεί σήμερα το τηλεοπτικό τοπίο, η μόνη ελπίδα για να γίνει κάτι για αυτούς τους σημαντικούς λαϊκούς καλλιτέχνες, είναι η «Αυλή των χρωμάτων». Αυτή την τηλεόραση θέλουμε. Και είμαστε πολλοί και πολύ περισσότεροι απ’ όσους νομίζουν κάποιοι…
Από τους άλλους δεν περιμένουμε τίποτα πλέον…
Στο ertflix.gr μπορείτε να παρακολουθήσετε ολόκληρη την εκπομπή.
