αισθητική της δουλειάς μου και όχι τα χρήματα και η δόξα» μας είπε, μεταξύ άλλων, ο Μπάμπης Τσέρτος στη συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης που πραγματοποιήθηκε πριν μερικές μέρες στα γραφεία του Ogdoo Music Group. Μπορείτε να διαβάσετε ΕΔΩ το πρώτο μέρος της. Ο ερμηνευτής μοιράστηκε μαζί μας τις απόψεις του για όλα όσα τον ρωτήσαμε.
Πιστεύετε πως έχουμε ευθύνες για τη σημερινή κατάσταση;
Σίγουρα πολλοί απ’ τους συνάνθρωπους μας δεν έφταιγαν γι’ αυτό που βιώνουμε. Ως κοινωνία, φταίμε όμως. Ανεξάρτητα αν έφταιγαν περισσότερο οι πολιτικοί και κυρίως οι κυβερνώντες. Στις δημοκρατίες, η πολιτική είναι η έκφραση της λαϊκής βούλησης. Άρα, μ’ αυτή τη γενική έννοια, έχουμε όλοι τις ευθύνες μας. Γι’ αυτό τώρα, στην καινούρια εποχή θα πρέπει να αναλογιστούμε τι κάναμε λάθος. Δε μπορούμε να λέμε ότι δε μας ενδιαφέρει η πολιτική. Μας ενδιαφέρει και οφείλουμε να ασχολούμαστε και να ενημερωνόμαστε. Η νοοτροπία της νέας γενιάς που μεγάλωσε χωρίς σκοτούρες και τα είχε όλα έτοιμα, οδήγησε στην αδιαφορία.
Δεν είναι όλα προκαθορισμένα;
Βεβαίως και όχι. Ποτέ στη ζωή δεν είναι όλα προκαθορισμένα. Αν ήταν έτσι, δεν θα υπήρχαν ανατροπές, δε θα υπήρχαν αλλαγές, δε θα υπήρχε τίποτα. Για όσους δεν ασχολούνται, όλα έρχονται απ’ έξω και η συνωμοσία είναι η εξήγηση της πραγματικότητας. Άρα, σου λέει, γιατί να ασχοληθώ; Εγώ πιστεύω πως δεν είναι προκαθορισμένα. Οι λαοί γράφουν την ιστορία και είναι αδιανόητο να μην έχουμε άποψη στα βασικά πράγματα.
Πώς θα την «περάσουμε» την άποψή μας;
Ψηφίζοντας σωστά και με την καθημερινή μας δράση. Με τη στάση ζωής μας. Και τίποτα να μην καταφέρω, με γεμίζει ότι κάνω αυτό που θεωρώ σωστό. Πρέπει να υπάρχει συνέπεια στα λεγόμενα και τις πράξεις μας. Αυτοί που είναι συνεπείς έχουν πάντα τη σοβαρότητά τους, την αξιοπρέπειά τους.Αυτό τουλάχιστον έχω μάθει εγώ στη ζωή μου.
Φαίνεται και από την πορεία σας…
Ναι, γιατί πάντα εγώ επέλεγα τι θα κάνω, με βάση τις απόψεις μου. Το κριτήριο ήταν η αισθητική της δουλειάς μου και όχι τα χρήματα και η «δόξα», κάτι που ευτυχώς αναγνωρίζει όλα αυτά τα χρόνια ο κόσμος που με παρακολουθεί. Η ζωή δε χρειάζεται πολλά «λούσα» για να είναι ωραία.
Μετά από τόσα χρόνια και συνεργασίες στο χώρο, υπάρχει κάτι σαν απωθημένο που θα θέλατε να κάνετε;
Έχω την εντύπωση ότι έχω κάνει λίγα πράγματα. Σίγουρα έχω περάσει πολύ όμορφα, με την έννοια ότι κατά πολύ μεγάλο ποσοστό έκανα αυτό που ήθελα και στους χώρους που ήθελα. Τα χρόνια περνάνε βέβαια, προφανώς θα ήθελα κάποια πράγματα. Θα ήθελα πολύ να έχω συνεργαστεί με την Αλεξίου. Θα ήθελα να είχα κάνει κάποιους δίσκους με καινούρια τραγούδια. Γιατί, όπως ξέρεις, δεν έχω κάνει πολλούς. Επίσης, όπως όλοι οι Έλληνες τραγουδιστές, πολύ θα ήθελα να είχα τραγουδήσει με το Χατζιδάκι, το Λοΐζο, το Θεοδωράκη, με πολλούς σπουδαίους Έλληνες συνθέτες.
Πώς έγινε και δεν κάνατε δίσκους με καινούρια, δικά σας τραγούδια;
Κυρίως εγώ έφταιγα γι’ αυτό… Τα πρώτα χρόνια με τα ρεμπέτικα κτλ δουλεύαμε καθημερινά, κοιμόμασταν στις 7 το πρωί και ξυπνούσαμε για να ξαναπάμε δουλειά… Ήταν, δηλαδή, τόσο πολύ έντονος ο τρόπος ζωής που, παρ’ ότι είχα προτάσεις από κάποιους ανθρώπους να κάνω πράγματα, όντας μέσα στα ρεμπετάδικα και τις επανεκτελέσεις δε μπήκα στη διαδικασία. Τα τελευταία χρόνια έκανα κάποια πράγματα, βέβαια, όμως ό,τι και να κάνεις σε αυτή τη δουλειά, πάντα θα υπάρχουν πράγματα που δε θα έχεις κάνει.
Το αιώνιο «ανικανοποίητο» του καλλιτέχνη…
Βέβαια! Αναφέρω πάντα το παράδειγμα του Νταλάρα, ο οποίος τι δεν έχει κάνει! Έχει πει τα πάντα, έχει συνεργαστεί με τους πάντες και κάνοντας λίγο παρέα μαζί του, τον βλέπω ακόμα να λειτουργεί σαν να είναι έφηβος που ξεκινά τώρα την ενασχόλησή του με τη μουσική!
Τον θεωρείτε πρότυπο καλλιτέχνη;
Είναι το ζωντανό παράδειγμα για το πως ένας άνθρωπος με ταλέντο βέβαια, αλλά και με σκληρή δουλειά σε όλους τους τομείς - από 10 χρονών εργάζεται - και χωρίς στήριξη από πουθενά κατάφερε να κάνει αυτή την καριέρα. Στο γιό μου έδινα πάντα το δικό του παράδειγμα.
Έχετε δίκιο, βέβαια και έχει κατηγορηθεί και πολύ…
Σε αυτή την κοινωνία πολλές φορές, αν και όχι όλοι, φθονούμε αυτούς που βγαίνουν μπροστά μέσα από τη δουλειά τους. Μα να τον κατηγορούμε και για τη δουλειά του; Μπορεί ένας καλλιτέχνης που κάνει πολλά πράγματα να κουράσει κάποιους, όμως δεν είναι υποχρεωτικό να τον ακούει κανείς πάντα. Δε μπορείς να κάνεις κριτική επειδή ένας άνθρωπος στην ηλικία των 65 ετών, ασχολείται με τη μουσική σα να ξεκινάει τώρα! Ασχέτως αν μας αρέσει σαν τραγουδιστής & μουσικός, δε θα έπρεπε να τον έχουμε πρότυπο; Υπάρχει βέβαια και η βάναυση συμπεριφορά κάποιων στην περίοδο της κρίσης, αλλά και εκεί νομίζω ότι τον αδίκησαν στοχοποιώντας τον για κάποιες απόψεις του, σεβαστές κατ’ εμέ και στα πλαίσια της κοινής λογικής. Αλλά πού τέτοια λογική στις μέρες μας, όπου η κρίση ισοπέδωσε τα πάντα κι έβγαλε στην επιφάνεια ότι χειρότερο είχαν μέσα τους κάποιοι, που δεν είναι άμοιροι ευθυνών για ότι έχει συμβεί.
Γιατί δε συνέβη και με άλλους καλλιτέχνες αυτό;
Σε πολλούς δε συνέβη γιατί είχαν και έχουν διαφορετικό τρόπο συμπεριφοράς. Δε συγκρούονταν τόσο, έκαναν λιγότερα πράγματα, δεν έμπαιναν στο μάτι διαφόρων, ήταν πιο ήπιοι στη συμπεριφορά τους, πολλοί λειτουργούν ως «φιλολαϊκοί» στο λόγο τους, δεν είχαν στενά συγγενικά πρόσωπα να πολιτεύονται την περίοδο της κρίσης κλπ.
Ετοιμάζετε κάτι συναυλιακό για το καλοκαίρι;
Θα συμμετέχω σε κάποιες συναυλίες της Εστουδιαντίνας Βόλου με διάφορα μουσικά θέματα, όπως για τη μελοποιημένη ποίηση , για το Β. Τσιτσάνη κ.α. Ακόμη, με το δικό μου συγκρότημα θα παίξω σε διάφορα μέρη στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, αλλά ταυτόχρονα συνεργάζομαι και με άλλα μουσικά σχήματα στην Κύπρο και στην Αμερική.
Πιστεύετε πως έχουμε ευθύνες για τη σημερινή κατάσταση;
Σίγουρα πολλοί απ’ τους συνάνθρωπους μας δεν έφταιγαν γι’ αυτό που βιώνουμε. Ως κοινωνία, φταίμε όμως. Ανεξάρτητα αν έφταιγαν περισσότερο οι πολιτικοί και κυρίως οι κυβερνώντες. Στις δημοκρατίες, η πολιτική είναι η έκφραση της λαϊκής βούλησης. Άρα, μ’ αυτή τη γενική έννοια, έχουμε όλοι τις ευθύνες μας. Γι’ αυτό τώρα, στην καινούρια εποχή θα πρέπει να αναλογιστούμε τι κάναμε λάθος. Δε μπορούμε να λέμε ότι δε μας ενδιαφέρει η πολιτική. Μας ενδιαφέρει και οφείλουμε να ασχολούμαστε και να ενημερωνόμαστε. Η νοοτροπία της νέας γενιάς που μεγάλωσε χωρίς σκοτούρες και τα είχε όλα έτοιμα, οδήγησε στην αδιαφορία.
Δεν είναι όλα προκαθορισμένα;
Βεβαίως και όχι. Ποτέ στη ζωή δεν είναι όλα προκαθορισμένα. Αν ήταν έτσι, δεν θα υπήρχαν ανατροπές, δε θα υπήρχαν αλλαγές, δε θα υπήρχε τίποτα. Για όσους δεν ασχολούνται, όλα έρχονται απ’ έξω και η συνωμοσία είναι η εξήγηση της πραγματικότητας. Άρα, σου λέει, γιατί να ασχοληθώ; Εγώ πιστεύω πως δεν είναι προκαθορισμένα. Οι λαοί γράφουν την ιστορία και είναι αδιανόητο να μην έχουμε άποψη στα βασικά πράγματα.
Πώς θα την «περάσουμε» την άποψή μας;
Ψηφίζοντας σωστά και με την καθημερινή μας δράση. Με τη στάση ζωής μας. Και τίποτα να μην καταφέρω, με γεμίζει ότι κάνω αυτό που θεωρώ σωστό. Πρέπει να υπάρχει συνέπεια στα λεγόμενα και τις πράξεις μας. Αυτοί που είναι συνεπείς έχουν πάντα τη σοβαρότητά τους, την αξιοπρέπειά τους.Αυτό τουλάχιστον έχω μάθει εγώ στη ζωή μου.
Φαίνεται και από την πορεία σας…
Ναι, γιατί πάντα εγώ επέλεγα τι θα κάνω, με βάση τις απόψεις μου. Το κριτήριο ήταν η αισθητική της δουλειάς μου και όχι τα χρήματα και η «δόξα», κάτι που ευτυχώς αναγνωρίζει όλα αυτά τα χρόνια ο κόσμος που με παρακολουθεί. Η ζωή δε χρειάζεται πολλά «λούσα» για να είναι ωραία.
Μετά από τόσα χρόνια και συνεργασίες στο χώρο, υπάρχει κάτι σαν απωθημένο που θα θέλατε να κάνετε;
Έχω την εντύπωση ότι έχω κάνει λίγα πράγματα. Σίγουρα έχω περάσει πολύ όμορφα, με την έννοια ότι κατά πολύ μεγάλο ποσοστό έκανα αυτό που ήθελα και στους χώρους που ήθελα. Τα χρόνια περνάνε βέβαια, προφανώς θα ήθελα κάποια πράγματα. Θα ήθελα πολύ να έχω συνεργαστεί με την Αλεξίου. Θα ήθελα να είχα κάνει κάποιους δίσκους με καινούρια τραγούδια. Γιατί, όπως ξέρεις, δεν έχω κάνει πολλούς. Επίσης, όπως όλοι οι Έλληνες τραγουδιστές, πολύ θα ήθελα να είχα τραγουδήσει με το Χατζιδάκι, το Λοΐζο, το Θεοδωράκη, με πολλούς σπουδαίους Έλληνες συνθέτες.
Πώς έγινε και δεν κάνατε δίσκους με καινούρια, δικά σας τραγούδια;
Κυρίως εγώ έφταιγα γι’ αυτό… Τα πρώτα χρόνια με τα ρεμπέτικα κτλ δουλεύαμε καθημερινά, κοιμόμασταν στις 7 το πρωί και ξυπνούσαμε για να ξαναπάμε δουλειά… Ήταν, δηλαδή, τόσο πολύ έντονος ο τρόπος ζωής που, παρ’ ότι είχα προτάσεις από κάποιους ανθρώπους να κάνω πράγματα, όντας μέσα στα ρεμπετάδικα και τις επανεκτελέσεις δε μπήκα στη διαδικασία. Τα τελευταία χρόνια έκανα κάποια πράγματα, βέβαια, όμως ό,τι και να κάνεις σε αυτή τη δουλειά, πάντα θα υπάρχουν πράγματα που δε θα έχεις κάνει.
Το αιώνιο «ανικανοποίητο» του καλλιτέχνη…
Βέβαια! Αναφέρω πάντα το παράδειγμα του Νταλάρα, ο οποίος τι δεν έχει κάνει! Έχει πει τα πάντα, έχει συνεργαστεί με τους πάντες και κάνοντας λίγο παρέα μαζί του, τον βλέπω ακόμα να λειτουργεί σαν να είναι έφηβος που ξεκινά τώρα την ενασχόλησή του με τη μουσική!
Τον θεωρείτε πρότυπο καλλιτέχνη;
Είναι το ζωντανό παράδειγμα για το πως ένας άνθρωπος με ταλέντο βέβαια, αλλά και με σκληρή δουλειά σε όλους τους τομείς - από 10 χρονών εργάζεται - και χωρίς στήριξη από πουθενά κατάφερε να κάνει αυτή την καριέρα. Στο γιό μου έδινα πάντα το δικό του παράδειγμα.
Έχετε δίκιο, βέβαια και έχει κατηγορηθεί και πολύ…
Σε αυτή την κοινωνία πολλές φορές, αν και όχι όλοι, φθονούμε αυτούς που βγαίνουν μπροστά μέσα από τη δουλειά τους. Μα να τον κατηγορούμε και για τη δουλειά του; Μπορεί ένας καλλιτέχνης που κάνει πολλά πράγματα να κουράσει κάποιους, όμως δεν είναι υποχρεωτικό να τον ακούει κανείς πάντα. Δε μπορείς να κάνεις κριτική επειδή ένας άνθρωπος στην ηλικία των 65 ετών, ασχολείται με τη μουσική σα να ξεκινάει τώρα! Ασχέτως αν μας αρέσει σαν τραγουδιστής & μουσικός, δε θα έπρεπε να τον έχουμε πρότυπο; Υπάρχει βέβαια και η βάναυση συμπεριφορά κάποιων στην περίοδο της κρίσης, αλλά και εκεί νομίζω ότι τον αδίκησαν στοχοποιώντας τον για κάποιες απόψεις του, σεβαστές κατ’ εμέ και στα πλαίσια της κοινής λογικής. Αλλά πού τέτοια λογική στις μέρες μας, όπου η κρίση ισοπέδωσε τα πάντα κι έβγαλε στην επιφάνεια ότι χειρότερο είχαν μέσα τους κάποιοι, που δεν είναι άμοιροι ευθυνών για ότι έχει συμβεί.
Γιατί δε συνέβη και με άλλους καλλιτέχνες αυτό;
Σε πολλούς δε συνέβη γιατί είχαν και έχουν διαφορετικό τρόπο συμπεριφοράς. Δε συγκρούονταν τόσο, έκαναν λιγότερα πράγματα, δεν έμπαιναν στο μάτι διαφόρων, ήταν πιο ήπιοι στη συμπεριφορά τους, πολλοί λειτουργούν ως «φιλολαϊκοί» στο λόγο τους, δεν είχαν στενά συγγενικά πρόσωπα να πολιτεύονται την περίοδο της κρίσης κλπ.
Ετοιμάζετε κάτι συναυλιακό για το καλοκαίρι;
Θα συμμετέχω σε κάποιες συναυλίες της Εστουδιαντίνας Βόλου με διάφορα μουσικά θέματα, όπως για τη μελοποιημένη ποίηση , για το Β. Τσιτσάνη κ.α. Ακόμη, με το δικό μου συγκρότημα θα παίξω σε διάφορα μέρη στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, αλλά ταυτόχρονα συνεργάζομαι και με άλλα μουσικά σχήματα στην Κύπρο και στην Αμερική.
