από την παραφθορά του αραβικού αλ ουντ, που στην Ευρώπη έγινε λε ούντ ή λα ούντ, δηλαδή λαούτο. Το ούτι, βεβαίως, είναι ασυγκέραστο, άταστο, ενώ το λαούτο έχει και διαστήματα. Ο ρόλος του, όμως, με τα χρόνια, στις διάφορες κομπανίες, τόσο στο στεριανό όσο και στο νησιωτικό τραγούδι υπήρξε, περισσότερο, συνοδευτικός. Δεν είναι άσχετο, ως προς αυτό, ότι δεν έχουμε ακούσει, σχεδόν, ποτέ για κάποιον μεγάλο δεξιοτέχνη λαουτιέρη. Αυτό, βεβαίως, έχει αλλάξει, κυρίως, τα τελευταία χρόνια, στην Κρήτη.
Ο Χρήστος Ζώτος είναι, ίσως, ο σημαντικότερους λαουτιέρης του στεριανού δημοτικού τραγουδιού. Στα 75 του σήμερα. Κατάγεται από μουσική οικογένεια, από τη Φιλιππιάδα της Πρέβεζας. Ο πατέρας του και ο παππούς του ήταν κι εκείνοι λαουτιέρηδες. Παραδοσιακός οργανοπαίκτης και τραγουδιστής που, όμως, εξέλιξε την τεχνική του παίζοντας για χρόνια σε διάφορα «στέκια» της Μεσογείου, με Τούρκους και Άραβες μουσικούς, όπως τον περίφημο Ιρακινό ουτίστα Μουνίρ Μπασίρ.
Πριν από κάποια χρόνια η γαλλική δισκογραφική εταιρεία « Al Sur », ή οποία πλέον έχει αναστείλει τις δραστηριότητές της και η οποία ειδικευόταν στις μουσικές του κόσμου, είχε εκδώσει δυο πρωτότυπα cd με τον Χρήστο Ζώτο. Στο ένα τον συνόδευε με το λαούτο της η Ιωάννα Αγγέλου (απ’ το οποίο προέρχεται η εξαιρετική εκτέλεση της «Νερατζούλας»), ενώ, στο άλλο μαζί με τον Χρήστο Ζώτο και την Ιωάννα Αγγέλου έπαιζαν: ο Μπαρζάν Γιασίν, από το Κουρδιστάν, βιολί και ο Γκίλ Τόρεντ, Γάλλος μουσικός, κλαρίνο, ο οποίος, προκειμένου να διδαχτεί το ελληνικό ιδίωμα του κλαρίνου επισκέφτηκε την Ήπειρο και διδάχτηκε από ντόπιους μουσικούς.
Δεν είναι η πρώτη φορά που μια γαλλική έκδοση φωτίζει κάποιες πλευρές της ελληνικής δεξιοτεχνικής ή παραδοσιακής μουσικής. Αυτό έχει συμβεί πολλές φορές στο παρελθόν, από τα χρόνια του 1950, με διάφορες εκδόσεις, κάποιες από τις οποίες θα δούμε εν καιρώ.
Φωτογραφία: Φεστιβάλ δημοτικού τραγουδιού κάτω από την Ακρόπολη τα χρόνια του 60. (Φωτογραφία: Κωνσταντίνος Μάνος « Greek Portfolio »)
