Η Μαρία Καζαρές υπήρξε μια από τις πιο σημαντικές Γαλλίδες ηθοποιούς του κινηματογράφου αλλά κυρίως του θεάτρου. Ισπανικής καταγωγής -γεννήθηκε στην Λα Κορούνια το 1922. Πατέρας της ήταν ο Santiago Κασάρες Quiroga, πολιτικός που πέρασε από πολύ σημαντικές θέσεις στις κυβερνήσεις της Δεύτερης Ισπανικής Δημοκρατίας. Λόγω της πολιτικής του σταδιοδρομίας η οικογένεια μετακόμισε στη Μαδρίτη, όπου η Μαρία τελείωσε την δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Ωστόσο, ο εμφύλιος πόλεμος που ξέσπασε στην Ισπανία το 1936, έκανε τον πατέρα της να την στείλει με την μητέρα της για λόγους ασφαλείας στη Γαλλία. Η Μαρία αποφάσισε να γίνει ηθοποιός και έδωσε μάχη με τον εαυτό της για μάθει να μιλάει γαλλικά χωρίς την χαρακτηριστική ισπανική προφορά. Κατάφερε, μετά από εξετάσεις να μπει στη Σχολή Δραματικής Τέχνης του Παρισιού, όπου αποφοίτησε έχοντας αποσπάσει το Α' Βραβείο στο τμήμα της τραγωδίας και το Β' Βραβείο στο τμήμα της κωμωδίας.
Το 1942 άρχισε η σταδιοδρομία της στο θέατρο και λίγο αργότερα στον γαλλικό κινηματογράφο. Τα βήματά της έπεσαν πάνω στον Αλμπέρ Καμύ, παίζοντας έναν από τους κύριους ρόλους στο θεατρικό του έργο «Η παρεξήγηση». Εκεί γεννήθηκε ένας μεγάλος έρωτας που, ουσιαστικά, δεν έσβησε ποτέ, παρά τον θάνατο του Καμύ σε αυτοκινητικό δυστύχημα το 1960.
Η σχέση τους πέρασε από πολλά στάδια, ακόμα και αυτό του χωρισμού, αλλά πάντα συνεχιζόταν. Και αυτό γιατί ο Καμύ ήταν παντρεμένος, είχε δύο παιδιά από τον γάμο του και δεν χώρισε ποτέ. Μετά τον θάνατό του, η Μαρία Καζαρές έπαιξε κυρίως στο θέατρο με μεγάλη επιτυχία και επέστρεψε για πρώτη φορά στην πατρίδα της, στην Ισπανία, μετά τον θάνατο του Φράνκο όπου έπαιξε σε πολύ μεγάλες παραγωγές. Πέθανε σε ηλικία 74 ετών, αφού πια είχε γίνει ένας από τους θρύλους του γαλλικού θεάτρου.
Το βιβλίο της Ανν Πλανταζενέ εστιάζει κυρίως στα πρώτα της χρόνια στη Γαλλία, στον αγώνα που έδωσε για να γίνει ηθοποιός, στον αγώνα που έδωσε για να μπορεί να μιλά γαλλικά χωρίς ισπανική προφορά. Είναι χαρακτηριστικό ότι πολλοί Γάλλοι κριτικοί έγραψαν ότι μιλούσε γαλλικά με ισπανική προφορά, ενώ αργότερα όταν έπαιξε στην Ισπανία, την κατηγόρησαν ότι μιλούσε ισπανικά με γαλλική προφορά. Αυτό βέβαια δεν την εμπόδισε να γίνει μια σπουδαία τραγωδός, παίζοντας κυρίως ρόλους του κλασικού ρεπερτορίου. Αναμφισβήτητα, το γεγονός ότι ήταν Ισπανίδα και βρέθηκε σαν πολιτικός πρόσφυγας στη Γαλλία, έπαιξε πολύ μεγάλο ρόλο στη ζωή της. Δεν ένιωσε ποτέ πλήρως αποδεκτή ούτε από τη Γαλλία, ούτε από την Ισπανία, παρόλο που διέπρεψε σαν ηθοποιός και στις δύο χώρες.
Μια γυναίκα μόνη. Μαυροντυμένη, με τα μαλλιά τραβηγμένα πίσω, πρόσωπο σκληρό και φωνή όλο και πιο μπάσα. Στις 17 Φεβρουαρίου του 1950 ο Σαντιάγο Κασάρες Κιρόγα φεύγει από τη ζωή. “Οι Δίκαιοι” σταματούν τις παραστάσεις για τρείς μέρες η Μαρία στέκεται όρθια, χωρίς να κλάψει, μπροστά στη σορό του πατέρα της. Την πιάνει μάλιστα νευρικό γέλιο. Απωθεί τις αναμνήσεις από τα παιδικά της χρόνια, από τη Γαλικία και αφιερώνεται εξ ολοκλήρου στις υποχρεώσεις που δεν μπορεί να αναθέσει σε κάποιον άλλον, να απαντά στα πολυάριθμα γράμματα, στα τηλεφωνήματα, να δέχεται επισκέψεις από εξόριστους Ισπανούς Δημοκρατικούς. Ασχολείται με την κηδεία στο νεκροταφείο του Μονπαρνάς.
Οι γονείς της ανταμώνουν ξανά στο ίδιο μνήμα. Στοχάζεται πάνω στο παράλογο του θανάτου. «Η μητέρα μου. Ο πατέρας μου. Οι δύο μοναδικοί άνθρωποι στον κόσμο που ανήκαν σ' εμένα και τους ανήκα κι εγώ, αν εξαιρέσεις εσένα». Συνηθίζει να λέει πως μετά τον πατέρα της, ο Καμύ είναι ο μόνος άντρας που τη δημιούργησε. Παρόλο που δεν είναι δίπλα της. Ξανάφυγε στις 3 του Γενάρη για ανάρρωση στο Καμπρί και δεν μπόρεσε να έρθει έκτοτε. Γράφουν ο ένας στον άλλον σχεδόν καθημερινά. «Τώρα μου απομένεις μονάχα εσύ και κανείς άλλος. Τώρα, είμαι πια ολοκληρωτικά δική σου».
«Πάνε έξι χρόνια τώρα που άρχισε βαθιά μέσα μου να υπάρχει μια καινούρια ζωή που ήρθε και επισκίασε την παλιά- πάνε έξι χρόνια τώρα που κατάλαβα, μια νύχτα ανάλαφρη και φωτεινή, ότι σ' αγαπώ- κι η αγάπη αυτή παρόλο τον σπαραγμό, θέριεψε μέσα απ' τα χρόνια για να γίνει η περηφάνια και ο λόγος για τον οποίο ζω», της γράφει ο Καμύ στις 6 Ιουνίου του 1950.
Η σχέση και ο έρωτάς της με τον Αλμπέρ Καμύ είναι το καθοριστικό γεγονός της ζωής της. Αγαπιούνται τσακώνονται, χωρίζουν και πάλι από την αρχή. Στο τέλος τον αποδέχεται όπως είναι. Αποδέχεται το γεγονός ότι θα είναι για πάντα η ερωμένη του. Δεν τη νοιάζει. Ώσπου ο ξαφνικός τραγικός του θάνατος, περνάει τη σχέση τους στα όρια του μύθου. Η αλληλογραφία τους που διασώθηκε, μιλάει από μόνη της για τη σχέση τους:
«Εδώ και δεκαπέντε χρόνια δε μοιράζεσαι τη ζωή μου, είσαι η ζωή μου. Σ' αγαπώ, πιο δυνατά και πιο πολύ από πριν», της γράφει ο Καμύ. Τίποτα δεν φαίνεται να μπορεί να κλονίσει την ισορροπία τους. Υποστηρίζουν ο ένας τον άλλον, παρηγορούν ενθαρρύνουν. Αλληλογραφούν λιγότερο, αλλά κάθε φορά δηλώνουν ξανά την αμοιβαία αγάπη τους, την πίστη τους, ξέρουν πως μπορούν να βασίζονται ο ένας στον άλλον.
Η Ανν Πλανταζενέ έγραψε την βιογραφία της Μαρίας Καζαρές, εστιάζοντας σε αυτά τα δύο γεγονότα, τη σχέση της με τον Καμύ, και την αίσθηση της «ξένης» που ένιωθε πάντα.
«Το ισπανικό αίμα που κυλάει στις φλέβες της την έκανε να αποδώσει τη Φαίδρα μάλλον σαν ένα είδος τραγικής Κάρμεν… Μια ξένη. Που διαρκώς την ξαναστέλνουν πίσω στα σύνορα. Στην οποία, με το που τους δίνεται η ευκαιρία, υπενθυμίζουν την καταγωγή της, με ότι αυτό μπορεί να συμπεριλαμβάνει σε περιφρόνηση, δυσφήμιση και αδικία».
Η Μαρία Καζαρές επέζησε του Αλμπέρ Καμύ 36 χρόνια.
«Στις 3 Ιουνίου του 1980 αποκτά τη γαλλική υπηκοότητα. Αυτή είναι η Μαρία Καζαρές.
Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής. Ταξιάρχης των Τεχνών και των Γραμμάτων. Κάτοικος οδού Ασσελίν, αριθμός 6, 75014 Παρίσι.
Κάτοικος θεατρικής σκηνής, όλων των θεατρικών σκηνών όπου η Μαρία προχωρά, με κορμί κυματιστό, φωνή βαριά. Μικρόσωμη μελαχρινή γυναίκα, με κοντά μαλλιά, η οποία υποφέρει από χρόνιους κοιλιακούς πόνους, ταγμένη στα τραγικά πρόσωπα και προικισμένη στην καθημερινή της ζωή, με το ξακουστό της γέλιο, το γαργαριστό, το σαρκοβόρο, που κάποιοι θεωρούν ψεύτικο.
Ιερό τέρας. Τεράστια τραγωδός.
Το 1992 γιορτάζει τα πενήντα χρόνια της στο θέατρο».
Η μετάφραση είναι του Γιάννη Στρίγκου.
Για το βιβλίο έγραψαν:
«Υπέροχο πορτρέτο μιας ελεύθερης γυναίκας, εμπνευσμένης και ασυμβίβαστης» L' Express.
«Όταν έρθει η ώρα, ο έρωτας αυτός θα λάμψει στο φως της μέρας. Προς το παρόν, είναι μάλλον νωρίς ακόμα κι ο κόσμος δεν είναι αρκετά μεγάλος. Κανείς δεν ξέρει, κανείς δεν μπορεί να αντιληφθεί τη δύναμη, το εύρος το συναισθημάτων που τους ενώνουν, αψηφώντας τα χρόνια και τις ίδιες τους τις αντιφάσεις.
Εκατοντάδες γράμματα, μια αλληλογραφία που ξεπερνά τις χίλιες σελίδες. Ένας άντρας και μια γυναίκα που αναγνώρισαν και επέλεξαν ο ένας τον άλλον, που ορκίστηκαν αμοιβαίο σεβασμό, εντιμότητα και αιώνιο έρωτα, παρά τις επώδυνες στιγμές στην αρχή, τους καβγάδες, τις αμφιβολίες, τις μεγάλες και αλλεπάλληλες περιόδους χωρισμών επαγγελματικών, οικογενειακών, συζυγικών, όλα όσα αναγκάστηκαν να στερηθούν, τους εξωτερικούς πειρασμούς, τις παρορμήσεις, τις εφήμερες σχέσεις, τις εφήμερες έλξεις, τους ανθρώπους που αγάπησαν πραγματικά, τους παράλληλους δεσμούς.
Παρά τους ταραχώδεις καιρούς, με τον πόλεμο να βρυχάται υπόκωφα, πόλεμο που πέρασε ή που έρχεται, ποτέ μακρινό όμως. Εκείνη, διάσημη ηθοποιός, ελεύθερη, ασυμβίβαστη, που θεωρείται αυταρχική, οξύθυμη. Εκείνος, διάσημος συγγραφέας, στρατευμένος, επαναστάτης, το έργο του οποίου διακατέχεται από μια ηθική αξίωση και μια υψηλή ιδέα της δικαιοσύνης, παντρεμένος με κάποια άλλη».Fosonline.gr.
«Η γυναίκα που διέλυσε τον Καμύ και έγινε κομμάτια εξαιτίας του». Athens Voice
Ωστόσο, ο εμφύλιος πόλεμος που ξέσπασε στην Ισπανία το 1936, έκανε τον πατέρα της να την στείλει με την μητέρα της για λόγους ασφαλείας στη Γαλλία. Η Μαρία αποφάσισε να γίνει ηθοποιός και έδωσε μάχη με τον εαυτό της για μάθει να μιλάει γαλλικά χωρίς την χαρακτηριστική ισπανική προφορά. Κατάφερε, μετά από εξετάσεις να μπει στη Σχολή Δραματικής Τέχνης του Παρισιού, όπου αποφοίτησε έχοντας αποσπάσει το Α' Βραβείο στο τμήμα της τραγωδίας και το Β' Βραβείο στο τμήμα της κωμωδίας.
Το 1942 άρχισε η σταδιοδρομία της στο θέατρο και λίγο αργότερα στον γαλλικό κινηματογράφο. Τα βήματά της έπεσαν πάνω στον Αλμπέρ Καμύ, παίζοντας έναν από τους κύριους ρόλους στο θεατρικό του έργο «Η παρεξήγηση». Εκεί γεννήθηκε ένας μεγάλος έρωτας που, ουσιαστικά, δεν έσβησε ποτέ, παρά τον θάνατο του Καμύ σε αυτοκινητικό δυστύχημα το 1960.
Η σχέση τους πέρασε από πολλά στάδια, ακόμα και αυτό του χωρισμού, αλλά πάντα συνεχιζόταν. Και αυτό γιατί ο Καμύ ήταν παντρεμένος, είχε δύο παιδιά από τον γάμο του και δεν χώρισε ποτέ. Μετά τον θάνατό του, η Μαρία Καζαρές έπαιξε κυρίως στο θέατρο με μεγάλη επιτυχία και επέστρεψε για πρώτη φορά στην πατρίδα της, στην Ισπανία, μετά τον θάνατο του Φράνκο όπου έπαιξε σε πολύ μεγάλες παραγωγές. Πέθανε σε ηλικία 74 ετών, αφού πια είχε γίνει ένας από τους θρύλους του γαλλικού θεάτρου.
Το βιβλίο της Ανν Πλανταζενέ εστιάζει κυρίως στα πρώτα της χρόνια στη Γαλλία, στον αγώνα που έδωσε για να γίνει ηθοποιός, στον αγώνα που έδωσε για να μπορεί να μιλά γαλλικά χωρίς ισπανική προφορά. Είναι χαρακτηριστικό ότι πολλοί Γάλλοι κριτικοί έγραψαν ότι μιλούσε γαλλικά με ισπανική προφορά, ενώ αργότερα όταν έπαιξε στην Ισπανία, την κατηγόρησαν ότι μιλούσε ισπανικά με γαλλική προφορά. Αυτό βέβαια δεν την εμπόδισε να γίνει μια σπουδαία τραγωδός, παίζοντας κυρίως ρόλους του κλασικού ρεπερτορίου. Αναμφισβήτητα, το γεγονός ότι ήταν Ισπανίδα και βρέθηκε σαν πολιτικός πρόσφυγας στη Γαλλία, έπαιξε πολύ μεγάλο ρόλο στη ζωή της. Δεν ένιωσε ποτέ πλήρως αποδεκτή ούτε από τη Γαλλία, ούτε από την Ισπανία, παρόλο που διέπρεψε σαν ηθοποιός και στις δύο χώρες.
Μια γυναίκα μόνη. Μαυροντυμένη, με τα μαλλιά τραβηγμένα πίσω, πρόσωπο σκληρό και φωνή όλο και πιο μπάσα. Στις 17 Φεβρουαρίου του 1950 ο Σαντιάγο Κασάρες Κιρόγα φεύγει από τη ζωή. “Οι Δίκαιοι” σταματούν τις παραστάσεις για τρείς μέρες η Μαρία στέκεται όρθια, χωρίς να κλάψει, μπροστά στη σορό του πατέρα της. Την πιάνει μάλιστα νευρικό γέλιο. Απωθεί τις αναμνήσεις από τα παιδικά της χρόνια, από τη Γαλικία και αφιερώνεται εξ ολοκλήρου στις υποχρεώσεις που δεν μπορεί να αναθέσει σε κάποιον άλλον, να απαντά στα πολυάριθμα γράμματα, στα τηλεφωνήματα, να δέχεται επισκέψεις από εξόριστους Ισπανούς Δημοκρατικούς. Ασχολείται με την κηδεία στο νεκροταφείο του Μονπαρνάς.
Οι γονείς της ανταμώνουν ξανά στο ίδιο μνήμα. Στοχάζεται πάνω στο παράλογο του θανάτου. «Η μητέρα μου. Ο πατέρας μου. Οι δύο μοναδικοί άνθρωποι στον κόσμο που ανήκαν σ' εμένα και τους ανήκα κι εγώ, αν εξαιρέσεις εσένα». Συνηθίζει να λέει πως μετά τον πατέρα της, ο Καμύ είναι ο μόνος άντρας που τη δημιούργησε. Παρόλο που δεν είναι δίπλα της. Ξανάφυγε στις 3 του Γενάρη για ανάρρωση στο Καμπρί και δεν μπόρεσε να έρθει έκτοτε. Γράφουν ο ένας στον άλλον σχεδόν καθημερινά. «Τώρα μου απομένεις μονάχα εσύ και κανείς άλλος. Τώρα, είμαι πια ολοκληρωτικά δική σου».
«Πάνε έξι χρόνια τώρα που άρχισε βαθιά μέσα μου να υπάρχει μια καινούρια ζωή που ήρθε και επισκίασε την παλιά- πάνε έξι χρόνια τώρα που κατάλαβα, μια νύχτα ανάλαφρη και φωτεινή, ότι σ' αγαπώ- κι η αγάπη αυτή παρόλο τον σπαραγμό, θέριεψε μέσα απ' τα χρόνια για να γίνει η περηφάνια και ο λόγος για τον οποίο ζω», της γράφει ο Καμύ στις 6 Ιουνίου του 1950.
Η σχέση και ο έρωτάς της με τον Αλμπέρ Καμύ είναι το καθοριστικό γεγονός της ζωής της. Αγαπιούνται τσακώνονται, χωρίζουν και πάλι από την αρχή. Στο τέλος τον αποδέχεται όπως είναι. Αποδέχεται το γεγονός ότι θα είναι για πάντα η ερωμένη του. Δεν τη νοιάζει. Ώσπου ο ξαφνικός τραγικός του θάνατος, περνάει τη σχέση τους στα όρια του μύθου. Η αλληλογραφία τους που διασώθηκε, μιλάει από μόνη της για τη σχέση τους:
«Εδώ και δεκαπέντε χρόνια δε μοιράζεσαι τη ζωή μου, είσαι η ζωή μου. Σ' αγαπώ, πιο δυνατά και πιο πολύ από πριν», της γράφει ο Καμύ. Τίποτα δεν φαίνεται να μπορεί να κλονίσει την ισορροπία τους. Υποστηρίζουν ο ένας τον άλλον, παρηγορούν ενθαρρύνουν. Αλληλογραφούν λιγότερο, αλλά κάθε φορά δηλώνουν ξανά την αμοιβαία αγάπη τους, την πίστη τους, ξέρουν πως μπορούν να βασίζονται ο ένας στον άλλον.
Η Ανν Πλανταζενέ έγραψε την βιογραφία της Μαρίας Καζαρές, εστιάζοντας σε αυτά τα δύο γεγονότα, τη σχέση της με τον Καμύ, και την αίσθηση της «ξένης» που ένιωθε πάντα.
«Το ισπανικό αίμα που κυλάει στις φλέβες της την έκανε να αποδώσει τη Φαίδρα μάλλον σαν ένα είδος τραγικής Κάρμεν… Μια ξένη. Που διαρκώς την ξαναστέλνουν πίσω στα σύνορα. Στην οποία, με το που τους δίνεται η ευκαιρία, υπενθυμίζουν την καταγωγή της, με ότι αυτό μπορεί να συμπεριλαμβάνει σε περιφρόνηση, δυσφήμιση και αδικία».
Η Μαρία Καζαρές επέζησε του Αλμπέρ Καμύ 36 χρόνια.
«Στις 3 Ιουνίου του 1980 αποκτά τη γαλλική υπηκοότητα. Αυτή είναι η Μαρία Καζαρές.
Ιππότης της Λεγεώνας της Τιμής. Ταξιάρχης των Τεχνών και των Γραμμάτων. Κάτοικος οδού Ασσελίν, αριθμός 6, 75014 Παρίσι.
Κάτοικος θεατρικής σκηνής, όλων των θεατρικών σκηνών όπου η Μαρία προχωρά, με κορμί κυματιστό, φωνή βαριά. Μικρόσωμη μελαχρινή γυναίκα, με κοντά μαλλιά, η οποία υποφέρει από χρόνιους κοιλιακούς πόνους, ταγμένη στα τραγικά πρόσωπα και προικισμένη στην καθημερινή της ζωή, με το ξακουστό της γέλιο, το γαργαριστό, το σαρκοβόρο, που κάποιοι θεωρούν ψεύτικο.
Ιερό τέρας. Τεράστια τραγωδός.
Το 1992 γιορτάζει τα πενήντα χρόνια της στο θέατρο».
Η μετάφραση είναι του Γιάννη Στρίγκου.
Για το βιβλίο έγραψαν:
«Υπέροχο πορτρέτο μιας ελεύθερης γυναίκας, εμπνευσμένης και ασυμβίβαστης» L' Express.
«Όταν έρθει η ώρα, ο έρωτας αυτός θα λάμψει στο φως της μέρας. Προς το παρόν, είναι μάλλον νωρίς ακόμα κι ο κόσμος δεν είναι αρκετά μεγάλος. Κανείς δεν ξέρει, κανείς δεν μπορεί να αντιληφθεί τη δύναμη, το εύρος το συναισθημάτων που τους ενώνουν, αψηφώντας τα χρόνια και τις ίδιες τους τις αντιφάσεις.
Εκατοντάδες γράμματα, μια αλληλογραφία που ξεπερνά τις χίλιες σελίδες. Ένας άντρας και μια γυναίκα που αναγνώρισαν και επέλεξαν ο ένας τον άλλον, που ορκίστηκαν αμοιβαίο σεβασμό, εντιμότητα και αιώνιο έρωτα, παρά τις επώδυνες στιγμές στην αρχή, τους καβγάδες, τις αμφιβολίες, τις μεγάλες και αλλεπάλληλες περιόδους χωρισμών επαγγελματικών, οικογενειακών, συζυγικών, όλα όσα αναγκάστηκαν να στερηθούν, τους εξωτερικούς πειρασμούς, τις παρορμήσεις, τις εφήμερες σχέσεις, τις εφήμερες έλξεις, τους ανθρώπους που αγάπησαν πραγματικά, τους παράλληλους δεσμούς.
Παρά τους ταραχώδεις καιρούς, με τον πόλεμο να βρυχάται υπόκωφα, πόλεμο που πέρασε ή που έρχεται, ποτέ μακρινό όμως. Εκείνη, διάσημη ηθοποιός, ελεύθερη, ασυμβίβαστη, που θεωρείται αυταρχική, οξύθυμη. Εκείνος, διάσημος συγγραφέας, στρατευμένος, επαναστάτης, το έργο του οποίου διακατέχεται από μια ηθική αξίωση και μια υψηλή ιδέα της δικαιοσύνης, παντρεμένος με κάποια άλλη».Fosonline.gr.
«Η γυναίκα που διέλυσε τον Καμύ και έγινε κομμάτια εξαιτίας του». Athens Voice
