Σαν σήμερα…
Στις 4 Μαρτίου 1940 γεννήθηκε στα Λειβάδια της Χίου ο Γιώργος Κοινούσης.
Ο Γιώργος Κοινούσης δεν είναι μια απλή περίπτωση καλλιτέχνη. Το σημειώνω αυτό, γιατί η μεγαλύτερη μερίδα του κοινού τον ξέρει μέσα από τις μεγάλες επιτυχίες, που έγραψε και παρουσίασε ο ίδιος στα χρόνια του ’70, με έναν ιδιαίτερο και διαφορετικό τρόπο. Αναφέρω ενδεικτικά τα τραγούδια «Δεν καταλαβαίνω τίποτα», «Τα παιδιά τα παιδιά τα φιλαράκια τα καλά», «Να ξαναγινόμαστε πάλι πιτσιρίκοι», «Αμερική, Αμερική»…
Πριν μπει όμως στη διαδικασία της ηχογράφησης των τραγουδιών του με τη δική του φωνή, που ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του ’70, ο Γιώργος Κοινούσης είχε μια διαδρομή ως συνθέτης, από τα τέλη της δεκαετίας του ’50 και μετά, γράφοντας τη μουσική σε δεκάδες τραγούδια, που δισκογραφήθηκαν από τραγουδιστές όπως ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης, η Πόλυ Πάνου, η Γιώτα Λύδια, ο Πάνος Γαβαλάς, ο Μιχάλης Μενιδιάτης, ο Δημήτρης Μητροπάνος, ο Γιάννης Ντουνιάς και βεβαίως η Δούκισσα, με τη φωνή της οποίας στο τραγούδι «Άνθρωποι είμαστε», ο Κοινούσης γνώρισε τη μεγαλύτερη επιτυχία του ως δημιουργός.
Παράλληλα, όντας ο ίδιος μουσικός, συμμετείχε παίζοντας ακορντεόν στα λαϊκά κέντρα και στις ηχογραφήσεις, δίπλα σε κορυφαίους λαϊκούς συνθέτες και ερμηνευτές. Ακούγοντας μάλιστα πολλά από τα τραγούδια αυτά, δεν θα δίσταζα να τον χαρακτηρίσω ως δεξιοτέχνη του οργάνου.
«Ο κουμπάρος μου ο Τσιτσάνης»
Αυτή η λιγότερο γνωστή πτυχή της διαδρομής του Γιώργου Κοινούση θα μας απασχολήσει σήμερα. Η συμμετοχή του, ως ακορντεονίστας, στις ηχογραφήσεις των τραγουδιών του Βασίλη Τσιτσάνη, που πραγματοποιήθηκαν, σε πρώτη εκτέλεση, από το 1959 μέχρι το 1966.
Οι δυο τους μάλιστα συνδέονταν και με μια κουμπαριά, όπως θυμάται στο βιογραφία του ο Γιώργος Κοινούσης:
“Ν’ αρχίσω από τον Βασίλη. Τον Βασίλη ή Μπίλη όπως του άρεσε να τον λέμε. Τον πρωτογνώρισα όταν του έπαιξα ένα τραγούδι του και του έκανε εντύπωση το παίξιμό μου. Το είχε πει ο Μανώλης Αγγελόπουλος. Λεγόταν «Φαρίντα». Είχε ανατολίτικο χρώμα και στην αρχή του δίσκου έκανα ένα δικό μου σόλο με το ακορντεόν.
Από τότε γίναμε φίλοι. Με φώναξε στο σπίτι του και όλο με ρωτούσε να του πω τη γνώμη μου για τα τραγούδια που έφτιαχνε.
Το πρώτο τραπέζι μου το έκανε στον Μπόκαρη στην Κηφισιά.
Ήθελε να με ευχαριστήσει που έπαιξα πολύ όμορφα σ’ ένα τραγούδι του που το ’χε πει ο Καζαντζίδης. Το τραγούδι έλεγε: «Το ‘ξερα πως θα μου φύγεις». Θυμάμαι, εκείνη την ημέρα είχα δακρύσει από την ερμηνεία του Στέλιου. Και το είπε μια κι έξω. Πάντα έτσι ξηγιότανε ο Στέλιος. Με τον Μπίλη ήμουν μαζί του τρεις ολόκληρες σεζόν στο πάλκο. Γίναμε κουμπάροι. Με πάντρεψε η κόρη του Βικτώρια.
Πολλά έζησα με τον Τσιτσάνη. Αλλά θα κλείσω μ’αυτό.
Ήταν ο γιος του ο Κωστάκης περίπου δέκα χρονών και του έδινε το αυτοκίνητό του και έκανε βόλτες στην Αχαρνών. Και αντί να τρέμει, εκείνος περιχαρής και ψύχραιμος φώναζε: «Ο Κωτσαράς ΜΟΥ… Κοίτα τον Κωτσαρά ΜΟΥ πώς οδηγεί…» Τα μυαλά του κάτι τέτοιες στιγμές είχαν την ίδια ηλικία με τα μυαλά του γιου του…” (1)
Ο Κοινούσης παίζει Τσιτσάνη… σε πρώτη εκτέλεση
Τα 52 τραγούδια του Βασίλη Τσιτσάνη, που ηχογραφήθηκαν σε πρώτη εκτέλεση, στα οποία έπαιξε ακορντεόν ο Γιώργος Κοινούσης και που συνέλλεξα με τη βοήθεια του φίλου πιανίστα και μουσικολόγου Νίκου Ορδουλίδη, ήταν τα εξής:
(Τα 1 με 12 κυκλοφόρησαν τόσο σε δίσκους γραμμοφώνου, όσο και σε δίσκους 45 στροφών).
1) Φαρίντα – Μανώλης Αγγελόπουλος
2) Καλημέρα, καληνύχτα – Μανώλης Αγγελόπουλος
(HMV AO 5585, 78 στροφών και 7PG 2619, 45 στροφών, 1959)
3) Τα φώτα σβήσανε – Μανώλης Αγγελόπουλος
4) Μαχαρανή – Μανώλης Αγγελόπουλος
(HMV AO 5608, 78 στροφών και 7PG 2649, 45 στροφών, 1960)
5) Ήμουνα κάποτε κι εγώ – Μανώλης Αγγελόπουλος
6) Τοπάζια – Μανώλης Αγγελόπουλος
(HMV AO 5614, 78 στροφών και 7PG 2657, 45 στροφών, 1960)
7) Ντράκουλας – Τζων Στάκας & Χορωδία
8) Χριστίνα – Γρηγόρης Μπιθικώτσης & Καίτη Θύμη
(Columbia DG 7576, 78 στροφών και SCDG 2720, 45 στροφών, 1960)
9) Θεσσαλονίκη ξακουσμένη – Στράτος Διονυσίου & Καίτη Θύμη
10) Την τελευταία μου ζαριά – Στράτος Διονυσίου & Ανθούλα Παππά
(Columbia DG 7583, 78 στροφών και SCDG 2734, 45 στροφών, 1960)
11) Στους δρόμους γλέντια ακούγονται – Κώστας Μαυρομιχάλης
12) Θέλω μάγκα και σατράπη – Σωτηρία Μπέλλου & Κώστας Μαυρομιχάλης
(Columbia DG 7600, 78 στροφών και SCDG 2765, 45 στροφών, 1960)
Κυκλοφόρησαν σε δίσκους 45 στροφών.
13) Στον δρόμο τον παράνομο – Κώστας Μαυρομιχάλης & Πόλυ Πάνου
14) Κάνε καρδιά μου υπομονή – Κώστας Μαυρομιχάλης & Ανθούλα Παππά
(Columbia SCDG 2797, 1960)
15) Πόσες κατηγόριες – Μανώλης Φωτίου
16) Μη χειρότερα – Στράτος Διονυσίου & Βασίλης Τσιτσάνης
(HMV 7PG 2904, 1961)
17) To χαστούκι – Αντώνης Ρεπάνης & Καίτη Γκρέη
18) Θέλω να είναι Κυριακή – Καίτη Γκρέυ
(HMV 7PG 2911, 1961)
19) Τρελή που θέλεις να στεφανωθείς – Στράτος Διονυσίου & Πόλυ Πάνου
20) Μ’ έχουν γελάσει δυο μαύρα μάτια – Καίτη Γκρέυ
(HMV 7PG 3004, 1961)
21) Τα λιμάνια – Πόλυ Πάνου
22) Το κορίτσι μου ζηλεύει
(Columbia SCDG 3197, 1962)
(Από την ταινία «Μάνα κάνε κουράγιο» όπου μαζί με τον Βασίλη Τσιτσάνη εμφανίζεται και ο Γιώργος Κοινούσης).
23) Το ‘ξερα πως θα μου φύγεις – Στέλιος Καζαντζίδης
24) Κλάψε σήμερα καρδιά μου – Στέλιος Καζαντζίδης & Μπέμπα Φινέτη
(HMV 7PG 3279, 1963)
25) Πολιορκία (Το τραγούδι της Κύπρου) – Γρηγόρης Μπιθικώτσης & Αντώνης Ρεπάνης
26) Δεν θέλω να ξενιτευτείς – Γρηγόρης Μπιθικώτσης & Σόνια Ίμβρου
(HMV 7PG 3362, 1964)
27) Μακριά μου εσύ δεν κάνεις – Μιχάλης Μενιδιάτης & Άννα Χρυσάφη
28) Και χίλιες καρδιές – Στράτος Διονυσίου, Άννα Χρυσάφη & Βασίλης Τσιτσάνης
(HMV 7PG 3376, 1964)
29) Ο καπετάνιος κλαίει – Θεόδωρος Σιναΐδης, Αντώνης Ρεπάνης & Φούλη Δημητρίου
30) Διπλή ζωή – Αντώνης Ρεπάνης & Φούλη Δημητρίου
(HMV 7PG 3384, 1964)
31) Δεν βρίσκω ανταπόκριση – Θεόδωρος Σιναΐδης
32) Από μια πικρή κουβέντα – Άννα Χρυσάφη
(HMV 7PG 3438, 1964
33) Ρώτα πρώτα την καρδιά μου – Απόστολος Νικολαΐδης & Γιώτα Λύδια
34) Περίμενες την ώρα – Γιώτα Λύδια & Βασίλης Τσιτσάνης
(HMV 7PG 3439, 1964)
35) Στην καρδιά μου άλλη δεν χωράει – Απόστολος Νικολαΐδης & Άννα Χρυσάφη
36) Αστραπή, βροχή, χαλάζι – Γαβριήλ Δροσινός
(HMV 7PG 3444, 1964)
37) Βρήκα τα μάτια – Θεόδωρος Σιναΐδης & Βασίλης Τσιτσάνης
38) Ανάθεμα την ομορφιά σου (Γελάστηκα, γελάστηκα) – Γιώτα Λύδια
(HMV 7PG 3445, 1964)
39) Πού σε βρήκα, πού με βρήκες – Αντώνης Ρεπάνης
40) Γλυκέ μου άντρα γεια σου – Γιώτα Λύδια
(HMV 7PG 3478, 1965)
41) Να το προσέχεις το παιδί – Απόστολος Νικολαΐδης
42) Ήταν τρέλα μεγάλη – Πάνος Γαβαλάς & Ρία Κούρτη
(HMV 7PG 3485, 1965)
43) Ξημερώνει καινούργια ζωή – Πάνος Γαβαλάς & Ρία Κούρτη
44) Αγαπώ και πονώ (Δυστυχώς) – Μιχάλης Μενιδιάτης & Φούλη Δημητρίου
(HMV 7PG 3506, 1965)
45) Πονάω και μ’ αρέσει – Γιώτα Λύδια
46) Γκρινιάρα – Μανώλης Αγγελόπουλος
(HMV 7PG 3540, 1965)
47) Δεν είναι μαχαίρι – Μιχάλης Μενιδιάτης & Βασίλης Τσιτσάνης
48) Άλλα μου έλεγες μες στην αγκαλιά σου – Μανώλης Αγγελόπουλος & Αννούλα Βασιλείου
(HMV 7PG 3549, 1966)
49) Φαρμακωμένα χείλη – Γιώργος Χατζηαντωνίου
50) Ποιος δρόμος σ’ έφερε κοντά μου – Έφη Γάσπαρη
(HMV 7PG 3586, 1966)
51) Δεν ρωτώ ποια είσαι – Βασίλης Τσιτσάνης, Χαρούλα Λαμπράκη, Δημήτρης Ευσταθίου & Καίτη Θεοχάρη
52) Τι κι αν ζούσαμε μαζί – Γιώργος Χατζηαντωνίου & Χαρούλα Λαμπράκη
(HMV 7PG 3615, 1966)
Ίσως πρέπει να σημειώσω ξανά πως αυτές είναι μόνο οι πρώτες εκτελέσεις των τραγουδιών του Βασίλη Τσιτσάνη, στα οποία έπαιξε ακορντεόν ο Γιώργος Κοινούσης. Δυστυχώς δεν έχω στην κατοχή μου τα φύλλα φωνοληψίας των περίφημων επανεκτελέσεων της δεκαετίας του ’60, έτσι ώστε να γνωρίζω αν ο Κοινούσης έχει παίξει και σε αυτά τα τραγούδια. Είναι σχεδόν βέβαιο όμως πως έπαιξε σε αρκετά. Το μόνο που γνωρίζω, είναι πως συμμετείχε στις επανεκτελέσεις του Βασίλη Τσιτσάνη, που πραγματοποιήθηκαν το 1960, το ‘61 και το ‘62 σε μορφή ποτ πουρί και κυκλοφόρησαν σε δίσκους 45 στροφών extended play…
-Ευχαριστώ ιδιαιτέρως το φίλο πιανίστα και μουσικολόγο Νίκο Ορδουλίδη για τις πολύτιμες πληροφορίες του, σχετικά με τους μουσικούς που έπαιξαν στις ηχογραφήσεις των τραγουδιών του Βασίλη Τσιτσάνη.
Πηγή: 1) Γιώργος Κοινούσης «Στην ατέλειωτη άσφαλτο… Στον απέραντο δρόμο» (Εκδόσεις «Λιβάνη» 2011)
Φωτογραφία: Πρόβα στο σπίτι του Τσιτσάνη στην οδό Αχαρνών. Διακρίνονται από αριστερά ο Λάκης Καρνέζης, ο Βασίλης Τσιτσάνης, ο Γιώργος Κοινούσης, ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης και ο Κώστας Παπαδόπουλος.
