Tαξιδεύοντας «σαν τον Οδυσσέα»…
Πριν από λίγες ημέρες ταξιδεύοντας οδικώς για την Πτολεμαΐδα, από το ραδιόφωνο του λεωφορείου ακούστηκε, προς μεγάλη μου έκπληξη σε σχέση με τις υπόλοιπες επιλογές του ραδιοφωνικού σταθμού που είχε διαλέξει ο οδηγός, ένα ορχηστρικό του Χρήστου Νικολόπουλου, που ακουγόταν σε μια τηλεοπτική σειρά του Mega το 1992, ενώ παράλληλα κυκλοφόρησε και σε έναν ορχηστρικό δίσκο του λαϊκού συνθέτη. Τέσσερα χρόνια μετά, πάνω σ’αυτή τη μελωδία, μπήκαν στίχοι του Αντώνη Ανδρικάκη και ο Γιώργος Νταλάρας με την παιδική χορωδία Τυπάλδου, τραγούδησαν εκείνο το πολύ όμορφο τραγούδι που έλεγε «Σαν τον Οδυσσέα, μάζεψα τα σέα, μπήκα στο βαπόρι κι είπα γεια χαρά» κλπ…
Αμέσως, πήρα ένα μπλοκάκι που έχω πάντα μαζί μου για αυτές τις περιπτώσεις και σημείωσα μερικά τραγούδια, που τα γνωρίσαμε αρχικά σαν ορχηστρικά, ενώ στη συνέχεια οι συνθέτες τα ηχογράφησαν και με λόγια…
Πόσο γνωστό είναι, ας πούμε, πως ο «Ζορμπάς» του Μίκη Θεοδωράκη ή το «Who pays the ferryman» του Γιάννη Μαρκόπουλου, δυο κομμάτια που ταξίδεψαν ως τα πέρατα του κόσμου, μετά τις πρώτες οργανικές εκτελέσεις τους, ηχογραφήθηκαν και με λόγια; Αυτές είναι δυο περιπτώσεις που τα τραγούδια με τα λόγια δεν ακούστηκαν ιδιαίτερα, σε σχέση με τα ορχηστρικά. Υπάρχουν κάποιες άλλες περιπτώσεις, που τα τραγούδια έγιναν σημαντικές επιτυχίες… Σε αυτό λοιπόν το πρώτο μέρος διάλεξα να ακούσουμε 10+1 τέτοιες περιπτώσεις τραγουδιών, αρχικά στην ορχηστρική τους μορφή και στη συνέχεια με τα λόγια. Σε μια περίπτωση τραγουδιού του Καλδάρα έχουμε δυο διαφορετικές εκτελέσεις που ακολούθησαν με στίχους, ενώ θα πρέπει να διευκρινίσουμε πως δεν συμπεριλάβαμε ορχηστρικά που βρίσκονται στους ίδιους δίσκους με τα τραγούδια, όπως για παράδειγμα κάποια κομμάτια που βρίσκονται σε δίσκους του Σταύρου Κουγιουμτζή τόσο σαν τραγούδια, όσο και σαν οργανικά…
1) Zorba’s dance - Ορχηστρικό Μίκη Θεοδωράκη
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης, μπουζούκια: Κώστας Παπαδόπουλος & Λάκης Καρνέζης. Από την ταινία «Zorba the Greek» σε σενάριο Μιχάλη Κακογιάννη, βασισμένο στο βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη «Αλέξης Ζορμπάς» και σκηνοθεσία Μιχάλη Κακογιάννη, που προβλήθηκε το 1964 με πρωταγωνιστές τους Anthony Quinn, Alan Bates, Lila Kentrova και Ειρήνη Παπά.
Ζορμπάς - Μελίνα Μερκούρη
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης - στίχοι: Βαγγέλης Γκούφας. Τραγουδά η Μελίνα Μερκούρη. Ηχογραφήθηκε το 1971 στο εξωτερικό και εντάχθηκε σε δίσκους της Μελίνας που κυκλοφόρησαν αρχικά στο εξωτερικό και στη μεταπολίτευση στην Ελλάδα.
2) Life goes on - Ορχηστρικό Μίκη Θεοδωράκη
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης. Από την ταινία «Zorba the Greek» σε σενάριο Μιχάλη Κακογιάννη, βασισμένο στο βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη «Αλέξης Ζορμπάς» και σκηνοθεσία Μιχάλη Κακογιάννη, που προβλήθηκε το 1964 με πρωταγωνιστές τους Anthony Quinn, Alan Bates, Lila Kentrova και Ειρήνη Παπά.
Ο έρωτας - Σταμάτης Κόκοτας
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης – στίχοι: Λευτέρης Παπαδόπουλος. Τραγουδά ο Σταμάτης Κόκοτας. Από το δίσκο «Τσιτσάνης – Θεοδωράκης – Κόκοτας» που κυκλοφόρησε το 1985.
3) Τσιφτετέλι - Ορχηστρικό Μάνου Λοΐζου
Μουσική: Μάνος Λοΐζος. Από το soundtrack της ταινίας του Αλέξη Δαμιανού «Ευδοκία» που κυκλοφόρησε το 1971.
Ο Κουταλιανός - Γιάννης Καλατζής
Μουσική: Μάνος Λοΐζος, στίχοι: Λευτέρης Παπαδόπουλος. Τραγουδά ο Γιάννης Καλατζής και χορωδία. Από το δίσκο «Να ‘χαμε τι να ’χαμε» που κυκλοφόρησε το 1972.
4) Απτάλικο - Ορχηστρικό Απόστολου Καλδάρα
Μουσική: Απόστολος Καλδάρας. Από το δίσκο «Βυζαντινός εσπερινός» που κυκλοφόρησε το 1973.
Του γιου σου κλέψε το σπαθί - Στράτος Διονυσίου
Μουσική: Απόστολος Καλδάρας, στίχοι: Λευτέρης Παπαδόπουλος. Τραγουδά ο Στράτος Διονυσίου. Από το δίσκο «Τα ορθόδοξα» που κυκλοφόρησε το 1979.
Αστραφτοκοπήσαν τα μαχαίρια - Ηλίας Κλωναρίδης
Το 1981 ο Απόστολος Καλδάρας συνεργάστηκε με τον Ηλία Κλωναρίδη και παρουσίασαν το δίσκο «Η συνάντηση». Σε αυτή τη δουλειά ο λαϊκός δημιουργός δοκίμασε και μια τρίτη εκδοχή του «Απτάλικου», με δικούς του στίχους και τίτλο «Αστραφτοκοπήσαν τα μαχαίρια».
5) Μακελάρικος - Οργανικό Σταύρου Ξαρχάκου
Ο δίσκος «976» κυκλοφόρησε το 1977 με τη μουσική και τα τραγούδια του Σταύρου Ξαρχάκου από την τηλεοπτική παραγωγή «Βυζάντιο 976- Η γιορτή των Καλένδων» που γυρίστηκε το 1976 σε συμπαραγωγή από την Γαλλική τηλεόραση T.F.I., την ΕΡΤ, την T.V.S και την International Film Promotion και πρωτοπαίχθηκε την 1η Ιανουαρίου 1977, τόσο στη Γαλλία όσο και στην Ελλάδα. H ταινία αναβίωνε τη βυζαντινή γιορτή των Καλένδων την παραμονή της Πρωτοχρονιάς στην Κωνσταντινούπολη, όπως γινόταν χίλια χρόνια πριν. Το σενάριο ήταν του Ιάκωβου Καμπανέλλη, πάνω σε μια ιστορία του Γιώργου Σταμπουλόπουλου, η κινηματογραφική σκηνοθεσία του Ροβήρου Μανθούλη, ενώ η θεατρική σκηνοθεσία και οι χορογραφίες του Γιώργου Μιχαηλίδη. Ο δίσκος ξεκινά με τον «Μακελάρικο».
Ειν’αρρώστια τα τραγούδια - Μαρία Δημητριάδη
Όπως καταλάβατε η μελωδία του «Μακελάρικου» δεν είναι άλλη από τη μελωδία του γνωστού τραγουδιού «Ειν’ αρρώστια τα τραγούδια» με στίχους του Μάνου Ελευθερίου, που ηχογραφήθηκε για πρώτη φορά από τη Μαρία Δημητριάδη το 1980 για το δίσκο «Δελτίο καιρού».
6) Who pays the ferryman - Ορχηστρικό Γιάννη Μαρκόπουλου
Η μουσική του Γιάννη Μαρκόπουλου για την τηλεοπτική σειρά του BBC «Who pays the ferryman» το 1977. Το soundtrack κυκλοφόρησε το 1978.
Ποιος πληρώνει τον βαρκάρη - Λιζέττα Νικολάου
Μουσική: Γιάννης Μαρκόπουλος, στίχοι: Γιάννης Καλαμίτσης. Τραγουδά η Λιζέττα Νικολάου. Από το δίσκο «Σ’ αγάπησα, μ’ αγάπησες» που κυκλοφόρησε το 1980.
7) Να η ευκαιρία - Ορχηστρικό Γιώργου Κατσαρού
Η μουσική του Γιώργου Κατσαρού για τους τίτλους αρχής του πρώτου κύκλου της εκπομπής «Να η ευκαιρία» που προβαλλόταν στην ΕΡΤ από το 1976 έως το 1983. Το κομμάτι συμπεριλήφθηκε στο δίσκο «Γιώργος Κατσαρός Νο 4» που κυκλοφόρησε το 1978.
Ήρθα με το βοριά (Τώρα θα μείνω) - Δημήτρης Μητροπάνος
Μουσική: Γιώργος Κατσαρός, στίχοι: Πυθαγόρας. Τραγούδι που συμπεριλήφθηκε για πρώτη φορά στη συλλογή του Δημήτρη Μητροπάνου «Πορτραίτο» το 1980.
8) Εχεμύθεια - Ορχηστρικό Χάρη & Πάνου Κατσιμίχα
Μουσική: Χάρης και Πάνος Κατσιμίχας. Από το δίσκο «Όταν σου λέω πορτοκάλι να βγαίνεις» που κυκλοφόρησε το 1987.
Εχεμύθεια - Χάρης & Πάνος Κατσιμίχας
Μουσική: Χάρης και Πάνος Κατσιμίχας, ποίηση: Ανδρέας Εμπειρίκος. Τραγουδούν ο Χάρης με τον Πάνο Κατσιμίχα. Από το δίσκο «Απρίλη ψεύτη» που κυκλοφόρησε το 1989.
9) Όταν τα μάτια σου ήταν δικά μου - Ορχηστρικό Χρ. Νικολόπουλου
Μουσική: Χρήστος Νικολόπουλος. Οι τίτλοι της τηλεοπτικής σειράς του Γιώργου Αρμένη «Το σόι μας» που προβλήθηκε στο Mega το 1992. Το κομμάτι συμπεριλήφθηκε στον ορχηστρικό δίσκο του Νικολόπουλου «Ανατολικά της Ευρώπης» που κυκλοφόρησε το 1992.
Σαν τον Οδυσσέα - Γιώργος Νταλάρας
Μουσική: Χρήστος Νικολόπουλος, στίχοι: Αντώνης Ανδρικάκης. Τραγουδά ο Γιώργος Νταλάρας και η παιδική χορωδία του Δημήτρη Τυπάλδου. Από το δίσκο «Μεθυσμένα τραγούδια» που κυκλοφόρησε το 1996.
10) Η λάμψη στα μάτια σου - Ορχηστρικό Χρ. Νικολόπουλου
Μουσική: Χρήστος Νικολόπουλος. Από τον ορχηστρικό δίσκο του Νικολόπουλου «Ελλήνων πάθη» που κυκλοφόρησε το 1995.
Έκανες το λάθος - Κώστας Μακεδόνας
Μουσική: Χρήστος Νικολόπουλος, στίχοι: Κώστας Μακεδόνας. Τραγουδά ο Κώστας Μακεδόνας. Από το δίσκο «Πάμε για ορθοπεταλιές» που κυκλοφόρησε το 1996.
11) Αφορμή για ένα χορό - Οργανικό Γιώργου Καζαντζή
Μουσική: Γιώργος Καζαντζής. Από τον ορχηστρικό δίσκο του συνθέτη «Σορόκος» που κυκλοφόρησε το 1998 και γνώρισε διεθνή αποδοχή. Το συγκεκριμένο κομμάτι συμπεριλήφθηκε και στη συλλογή «Buddha bar 3» το 2001.
Μπάρκο ψυχής - Ανδρέας Καρακότας
Μουσική: Γιώργος Καζαντζής, στίχοι: Χρίστος Παπαδόπουλος. Τραγουδά ο Ανδρέας Καρακότας. Από το δίσκο «Μπάρκο ψυχής» που κυκλοφόρησε το 1999.
