Πιστεύω πως ο Μανώλης Πάππος - συνολικά, λαμβάνοντας υπ’ όψιν από τη εν γένει φυσιογνωμία έως την εκφραστικότητα και την τεχνική - είναι από τους πιο κοντινούς στο πνεύμα των δεξιοτεχνών της δεκαετίας του ’50 (Μπέμπης, Τατασόπουλος, Σπόρος, Αγγέλου, Μακρυδάκης, Τσιμπίδης κ.α.) μπουζουξήδες της νεότερης εποχής. Εκείνο, ακόμη, που τον κάνει να ξεχωρίζει είναι ότι υπήρξε συνοδοιπόρος με μια γενιά συνθετών και τραγουδοποιών που εξέφρασε την εποχή της άμεσα και δημιουργικά, από τα τέλη της δεκαετίας του ’80 και κυρίως τη δεκαετία του ’90.
Το ουσιαστικό νέο ελληνικό τραγούδι είναι πλημμυρισμένο από τα παιξίματά του. Ο Μανώλης Πάππος ακόνισε το χαρακτήρα του και ανέπτυξε μια ιδιαίτερη μουσικότητα όντας δημιουργικό κομμάτι αυτής της γενιάς. Η συμμετοχή του στο νέο ελληνικό τραγούδι έχει στοιχεία, λοιπόν, μιας πιο σύνθετης μουσικής προσωπικότητας που σχηματοποιήθηκε σ’ ένα περιβάλλον με διαφορετικές παραστάσεις. Από αυτή την άποψη δεν είναι μόνο μέγας δεξιοτέχνης. Παίζοντας, όμως, ένα όργανο η εξέλιξη και πορεία του οποίου στα χρόνια σηκώνει πολύ κουβέντα (ακόμη, τον θυμάμαι να παίζει ούτι και κοντραμπάσο) κατάφερε να ενσωματωθεί σε αυτό που ονομάζουμε νέο ελληνικό τραγούδι.
Εκτός από τη συμμετοχή του σε δεκάδες δίσκους και συνεργασίες αναφοράς αυτού του ρεπερτορίου (δεν αναφέρω ονόματα γιατί θα πρέπει να καταγράψουμε σχεδόν όλη την κεντρική μουσική σκηνή της τελευταίας εικοσαετίας) έγραψε και ο ίδιος ορισμένα εξαιρετικά τραγούδια που ερμήνευσαν η Ελευθερία Αρβανιτάκη («Σαν αεράκι» σε ποίηση Ναπολέοντα Λαπαθιώτη), ο Γιάννης Κότσιρας («Μια βάρκα μόνη» σε στίχους Χρήστου Σπουρδαλάκη), η Σοφία Παπάζογλου αλλά και ο ίδιος. Ο Μανώλης, εκτός των άλλων, είναι πολύ ζόρικος και εκφραστικός τραγουδιστής που εύκολα μπορεί να σε συνεπάρει μέχρι και να σε συγκινήσει. Με λίγα λόγια θα τον χαρακτήριζα έναν χαρισματικό, εμβληματικό (για το μπουζούκι), μουσικό της εποχής μας.
Παρακάτω παρουσιάζουμε μια λίστα με τους λιγοστούς προσωπικούς (ως συνθέτη και δεξιοτέχνη) δίσκους και τις τραγουδιστικές εμφανίσεις του. Οι πληροφορίες μας λένε ότι ετοιμάζεται ένας προσωπικός δίσκος με παιξίματα και ερμηνείες του Μανώλη, την επιμέλεια του οποίου έχει ο Σωκράτης Μάλαμας!
Μπουζούκι, Τζουράς, Μπαγλαμάς Οργανικός δίσκος, με την επιμέλεια της παραγωγής του Πέτρου Ταμπούρη, που μοιράζεται ανάμεσα στα αλά τούρκα παιξίματα του Περικλή Παπαπετρόπουλου και τα ορθόδοξα του Μανώλη Πάππου. F.M. Records 1990.
Αιγαίο (Μουσική και τραγούδια που έγραψαν οι: Βασίλης Δρογκάρης και Μανώλης Πάππος για τη σειρά της ΝΕΤ «Αιγαίο Νυν και Αεί») Protasis 2003.
Όσα σου μοιάζουν με τη Σοφία Παπάζογλου. 11 συνθέσεις του Μανώλη Πάππου σε στίχους Ηλία Κατσούλη, Θανάση Παπακωνσταντίνου, Αλκίνοου Ιωαννίδη και Χρήστου Σπουρδαλάκη. Universal 2003.
Στο βαποράκι (Γιώργου Ζήκα)
Μεγάλωνα – μεγάλωνα (Γιώργου Ζήκα). Από το δίσκο «Σβήστα όλα» 1990
Το τραγούδι της ξενιτιάς (Μίκη Θεοδωράκη – Ερρίκου Θαλασσινού)
Η ζωή μου όλη (Άκη Πάνου). Από το δίσκο: Ελευθερία Αρβανιτάκη «Εκτός Προγράμματος» 1998
Ο Έλληνας (Γιάννη Εμμανουηλίδη)
Κλάφ’τα Χαράλαμπε (Γιάννη Εμμανουηλίδη) μαζί με την Σοφία Παπάζογλου. Από το δίσκο «Τζώνυ-Μαξ» 2002
Ο Μπάρκος (Βαγγέλη Κορακάκη). Από το δίσκο «Κρύπτη» 2002
Ο Μανώλης (Κώστα Νούρου - Γιάννη Δραγάτση) μαζί με την Ελένη Βιτάλη. Από το δίσκο: Εστουδιαντίνα Νέας Ιωνίας «SMYRNE» 2003
Ο Νικόλας ο μονάχος (Μανώλη Πάππου). Από το δίσκο «Αιγαίο» 2003
Το τραγούδι της Χαράς (Κωνσταντίνου Πλούσιου). Από το δίσκο «Καπετάνιε» 2011
Η φάπα (Γιώργου Σιδέρη - Γιώργου Κ. Μπακόλα)
Κάτω στου Ψυρρή (Γιώργου Σιδέρη - Γιώργου Κ. Μπακόλα). Από το δίσκο «Λαϊκά κι αγύριστα 2012
Γαβριέλλα (Κώστα Καλδάρα) Ανέκδοτη ζωντανή εκτέλεση από το πρόγραμμα που παρουσίασαν στο Ραβάναστρον (Δημητσάνας 60 Αμπελόκηποι) ο Κώστας Καλδάρας και η Ελένη Τσαλιγοπόυλου 21 Μαΐου (Κωνσταντίνου και Ελένης) του 1992.
Το ουσιαστικό νέο ελληνικό τραγούδι είναι πλημμυρισμένο από τα παιξίματά του. Ο Μανώλης Πάππος ακόνισε το χαρακτήρα του και ανέπτυξε μια ιδιαίτερη μουσικότητα όντας δημιουργικό κομμάτι αυτής της γενιάς. Η συμμετοχή του στο νέο ελληνικό τραγούδι έχει στοιχεία, λοιπόν, μιας πιο σύνθετης μουσικής προσωπικότητας που σχηματοποιήθηκε σ’ ένα περιβάλλον με διαφορετικές παραστάσεις. Από αυτή την άποψη δεν είναι μόνο μέγας δεξιοτέχνης. Παίζοντας, όμως, ένα όργανο η εξέλιξη και πορεία του οποίου στα χρόνια σηκώνει πολύ κουβέντα (ακόμη, τον θυμάμαι να παίζει ούτι και κοντραμπάσο) κατάφερε να ενσωματωθεί σε αυτό που ονομάζουμε νέο ελληνικό τραγούδι.
Εκτός από τη συμμετοχή του σε δεκάδες δίσκους και συνεργασίες αναφοράς αυτού του ρεπερτορίου (δεν αναφέρω ονόματα γιατί θα πρέπει να καταγράψουμε σχεδόν όλη την κεντρική μουσική σκηνή της τελευταίας εικοσαετίας) έγραψε και ο ίδιος ορισμένα εξαιρετικά τραγούδια που ερμήνευσαν η Ελευθερία Αρβανιτάκη («Σαν αεράκι» σε ποίηση Ναπολέοντα Λαπαθιώτη), ο Γιάννης Κότσιρας («Μια βάρκα μόνη» σε στίχους Χρήστου Σπουρδαλάκη), η Σοφία Παπάζογλου αλλά και ο ίδιος. Ο Μανώλης, εκτός των άλλων, είναι πολύ ζόρικος και εκφραστικός τραγουδιστής που εύκολα μπορεί να σε συνεπάρει μέχρι και να σε συγκινήσει. Με λίγα λόγια θα τον χαρακτήριζα έναν χαρισματικό, εμβληματικό (για το μπουζούκι), μουσικό της εποχής μας.
Παρακάτω παρουσιάζουμε μια λίστα με τους λιγοστούς προσωπικούς (ως συνθέτη και δεξιοτέχνη) δίσκους και τις τραγουδιστικές εμφανίσεις του. Οι πληροφορίες μας λένε ότι ετοιμάζεται ένας προσωπικός δίσκος με παιξίματα και ερμηνείες του Μανώλη, την επιμέλεια του οποίου έχει ο Σωκράτης Μάλαμας!
Μπουζούκι, Τζουράς, Μπαγλαμάς Οργανικός δίσκος, με την επιμέλεια της παραγωγής του Πέτρου Ταμπούρη, που μοιράζεται ανάμεσα στα αλά τούρκα παιξίματα του Περικλή Παπαπετρόπουλου και τα ορθόδοξα του Μανώλη Πάππου. F.M. Records 1990.
Αιγαίο (Μουσική και τραγούδια που έγραψαν οι: Βασίλης Δρογκάρης και Μανώλης Πάππος για τη σειρά της ΝΕΤ «Αιγαίο Νυν και Αεί») Protasis 2003.
Όσα σου μοιάζουν με τη Σοφία Παπάζογλου. 11 συνθέσεις του Μανώλη Πάππου σε στίχους Ηλία Κατσούλη, Θανάση Παπακωνσταντίνου, Αλκίνοου Ιωαννίδη και Χρήστου Σπουρδαλάκη. Universal 2003.
Τραγούδια με τη φωνή του
Στο βαποράκι (Γιώργου Ζήκα)
Μεγάλωνα – μεγάλωνα (Γιώργου Ζήκα). Από το δίσκο «Σβήστα όλα» 1990
Το τραγούδι της ξενιτιάς (Μίκη Θεοδωράκη – Ερρίκου Θαλασσινού)
Η ζωή μου όλη (Άκη Πάνου). Από το δίσκο: Ελευθερία Αρβανιτάκη «Εκτός Προγράμματος» 1998
Ο Έλληνας (Γιάννη Εμμανουηλίδη)
Κλάφ’τα Χαράλαμπε (Γιάννη Εμμανουηλίδη) μαζί με την Σοφία Παπάζογλου. Από το δίσκο «Τζώνυ-Μαξ» 2002
Ο Μπάρκος (Βαγγέλη Κορακάκη). Από το δίσκο «Κρύπτη» 2002
Ο Μανώλης (Κώστα Νούρου - Γιάννη Δραγάτση) μαζί με την Ελένη Βιτάλη. Από το δίσκο: Εστουδιαντίνα Νέας Ιωνίας «SMYRNE» 2003
Ο Νικόλας ο μονάχος (Μανώλη Πάππου). Από το δίσκο «Αιγαίο» 2003
Το τραγούδι της Χαράς (Κωνσταντίνου Πλούσιου). Από το δίσκο «Καπετάνιε» 2011
Η φάπα (Γιώργου Σιδέρη - Γιώργου Κ. Μπακόλα)
Κάτω στου Ψυρρή (Γιώργου Σιδέρη - Γιώργου Κ. Μπακόλα). Από το δίσκο «Λαϊκά κι αγύριστα 2012
Γαβριέλλα (Κώστα Καλδάρα) Ανέκδοτη ζωντανή εκτέλεση από το πρόγραμμα που παρουσίασαν στο Ραβάναστρον (Δημητσάνας 60 Αμπελόκηποι) ο Κώστας Καλδάρας και η Ελένη Τσαλιγοπόυλου 21 Μαΐου (Κωνσταντίνου και Ελένης) του 1992.
