Ο Μάνος Ελευθερίου στις 45 στροφές

Τα τραγούδια με τα «μαλαματένια λόγια» του Μάνου Ελευθερίου, μέσα από τα αυλάκια των 45 στροφών
logo radio
Ogdoo web radio
Live
 
Σαν σήμερα…

Στις 12 Μαρτίου του 1938 γεννήθηκε στην Ερμούπολη της Σύρας ο Μάνος Ελευθερίου. Έφυγε στις 22 Ιουλίου 2018. 

Το πρώτο τραγούδι και η συνέχεια…

Ο Μάνος Ελευθερίου μπήκε στη δισκογραφία το 1963 με το τραγούδι «Το σπίτι γέμισε με λύπη», σε μουσική του Χρήστου Λεοντή, που κυκλοφόρησε σε δίσκο 45 στροφών με ερμηνεύτρια την Έφη Παναγιώτου. Ήταν ένα από τα τραγούδια που ακούστηκαν στις 11 Μαρτίου του ’63 (παραμονή των γενεθλίων του δηλαδή), στην πρώτη συναυλία που διοργάνωσε ο Σ.Φ.Ε.Μ. (Σύλλογος Φίλων Ελληνικής Μουσικής) στο θέατρο «Ακροπόλ», που ήταν παράλληλα και η πρώτη κοινή συναυλία του Χρήστου Λεοντή και του Μάνου Λοΐζου.

Από κει και πέρα, σύμφωνα με τα στοιχεία που έχω στη διάθεσή μου, το επόμενο τραγούδι με λόγια του Μάνου Ελευθερίου κυκλοφόρησε δυο χρόνια μετά, σε μουσική του Κώστα Μυλωνά, με ερμηνευτή τον Τέρη Χρυσό.

Λαμβάνοντας υπ’όψη το σύνολο των δισκογραφημένων τραγουδιών του, τα τραγούδια με στίχους του Μάνου Ελευθερίου που κυκλοφόρησαν σε μικρούς δίσκους είναι, σχετικά, λίγα, ενώ τα μισά, σχεδόν, από αυτά προέρχονται από μεγάλους δίσκους συνθετών ή ερμηνευτών. Είναι επίσης χαρακτηριστικό, πως στα περισσότερα από τα δισκάκια που περιλάμβαναν στη μία πλευρά τραγούδι του Μάνου Ελευθερίου, στην άλλη πλευρά υπήρχε τραγούδι άλλου στιχουργού. Ελάχιστα είναι αυτά που δεν έχουν κυκλοφορήσει μέχρι σήμερα σε άλλο ηχητικό φορέα.
Ανάμεσα στα τραγούδια των 45 στροφών, είναι η πρώτη εκτέλεση του τραγουδιού του Βασίλη Δημητρίου «Με πήρανε τα βάσανα» με τον Γιώργο Βάρσο, που το 1976 ξανατραγούδησε η Σωτηρία Μπέλλου στον δίσκο «Σεργιάνι στον παράδεισο», καθώς και το «Μη χτυπάς σ’ένα σπίτι κλειστό» του Λουκιανού Κηλαηδόνη με τον Μανώλη Μητσιά, που στον δίσκο «Η πόλη μας» μπήκε μόνο στο όνομα του Λουκιανού, μετά από απαίτηση της Κωστούλας Μητροπούλου, που υπέγραφε τους στίχους σε οκτώ τραγούδια του δίσκου.

Τα 45άρια του Μάνου Ελευθερίου
1)Το σπίτι γέμισε με λύπη (Χρήστος Λεοντής – Μάνος Ελευθερίου) Έφη Παναγιώτου & Χορωδία (RCA Victor-2435, 1963 & Olympic OE-81005, 1969)


2) Η νύχτα γέρνει στα μαλλιά σου (Κώστας Μυλωνάς – Μάνος Ελευθερίου) Τέρης Χρυσός (Decca PL-8083, 1965)


3) Η πληρωμή (Γιάννης Σπανός – Μάνος Ελευθερίου) Χρήστος Εμμανουήλ (Columbia SCDG-3902, 1969)


4) To παλικάρι έχει καημό (Μίκης Θεοδωράκης – Μάνος Ελευθερίου) Μαρία Φαραντούρη (CBS 4062 extended play, 1969, Ολλανδία)


5) Μη χτυπάς σ’ένα σπίτι κλειστό (Λουκιανός Κηλαηδόνης – Μάνος Ελευθερίου) Μανώλης Μητσιάς (HMV 7PG-3975, 1970)


6) O μύθος λέει τα πολλά (Αντιμύθος) (Γιάννης Μαρκόπουλος – Μάνος Ελευθερίου) Μέμη Σπυράτου & Δάφνη Ζούνη (Columbia SCDG-4037 & Odeon SCDG-4037 εξωτερικού, 1971)


7) Με πήρανε τα βάσανα (Βασίλης Δημητρίου – Μάνος Ελευθερίου) Γιώργος Βάρσος (Columbia SCDG-3994, 1971)


8) Άλλος για Χίο τράβηξε (Δήμος Μούτσης – Μάνος Ελευθερίου) Δημήτρης Μητροπάνος (Philips 6060137, 1972)


9) Κι αν φταίει κανείς (Δήμος Μούτσης – Μάνος Ελευθερίου) Πετρή Σαλπέα (Philips 6060137, 1972)


10) Ο χάρος βγήκε παγανιά (Δήμος Μούτσης - Μάνος Ελευθερίου) Δημήτρης Μητροπάνος - Πετρή Σαλπέα (Philips 6060152, 1972)


11) Η σούστα πήγαινε μπροστά (Δήμος Μούτσης - Μάνος Ελευθερίου) Δημήτρης Μητροπάνος - Πετρή Σαλπέα (Philips 6060152, 1972)


12) Ο χάρος βγήκε παγανιά (Δήμος Μούτσης – Μάνος Ελευθερίου) Κώστας Σμοκοβίτης – Χάρις Αλεξίου (Minos 5426 & Minos 5785 extended play, 1973)


13) Ο χάρος βγήκε παγανιά (Δήμος Μούτσης – Μάνος Ελευθερίου) Δημήτρης Τσερκέζος (Pan Vox PAN-6517, 1973)


14) Ο χάρος βγήκε παγανιά (Δήμος Μούτσης – Μάνος Ελευθερίου) Περικλής Περάκης (Sonora SNR-1003, 1973)

15) Το ρούχο σου το θαλασσί (Δήμος Μούτσης – Μάνος Ελευθερίου) Βίκυ Μοσχολιού (Olympic OE -75199, 1972)


16) Παναγιά μου Γρηγορούσα (Δήμος Μούτσης – Μάνος Ελευθερίου) Βίκυ Μοσχολιού (Olympic OE -75199, 1972)


17) Στην πόρτα του παράδεισου (Δήμος Μούτσης – Μάνος Ελευθερίου) Βίκυ Μοσχολιού (Olympic OE -75225, 1974)


18) Απ’τα μικρά ψαράδικα (Δήμος Μούτσης – Μάνος Ελευθερίου) Βίκυ Μοσχολιού (Olympic OE -75230, 1974)


19) Σε βρήκα στη Μονεμβασιά (Λουκιανός Κηλαηδόνης – Μάνος Ελευθερίου) Μανώλης Μητσιάς (Columbia SCDG-4140, 1973)


20) Σαν πας στην Αλεξάνδρεια (Λουκιανός Κηλαηδόνης – Μάνος Ελευθερίου) Μανώλης Μητσιάς (Columbia SCDG-4140, 1973)


21) Λέγοντας και κλαίγοντας (Βασίλης Δημητρίου – Μάνος Ελευθερίου) Γιάννης Καλατζής & Άννα Βίσση (Minos 5484, 1973)


22) Το τρένο φεύγει στις οκτώ (Μίκης Θεοδωράκης – Μάνος Ελευθερίου) Μαρία Δημητριάδη (Lyra LS-1431, 1974)


23) Πήρα την άγονη γραμμή (Γιώργος Χατζηνάσιος – Μάνος Ελευθερίου) Χριστιάνα (Polydor NHH-2061224, 1975)


24) Σαν σβησμένο καρβουνάκι (Σταύρος Κουγιουμτζής – Μάνος Ελευθερίου) Γιώργος Νταλάρας (Minos 5588, 1975)


25) Τρεις η ώρα νύχτα (Σταύρος Κουγιουμτζής – Μάνος Ελευθερίου) Χάρις Αλεξίου (Minos 5821, 1976)


26) Τα μαύρα κοροϊδεύεις (Σταύρος Κουγιουμτζής – Μάνος Ελευθερίου) Χάρις Αλεξίου (Minos 5822, 1976)


27) Ρόζα Λούξεμπουργκ (Θάνος Μικρούτσικος – Μάνος Ελευθερίου) Μαρία Δημητριάδη (Lyra LS-1460, 1976)


28) Κάλπικα ήταν όλα σου (Στέλιος Βαμβακάρης – Μάνος Ελευθερίου) Θεόδωρος Ζαφειράκης (ΑΙΓΑΙΟΝ ΕG-040, 1976)


29) Κοσμάκης είναι και ντουνιάς (Θανάσης Πολυκανδριώτης – Μάνος Ελευθερίου) Σπύρος Πολυκανδριώτης (EMI-70550, 1977)

30) Φεύγεις μετανάστης (Ηλίας Ανδριόπουλος – Μάνος Ελευθερίου) Βασίλης Πάτσιος (Delta GR-1002, 1978)


31) Οι ξένες αγκαλιές (Ηλίας Ανδριόπουλος – Μάνος Ελευθερίου) Βασίλης Πάτσιος (Delta GR-1004, 1979)


32) Ίδιος ήλιος μας ζεσταίνει (Γιάννης Μαρκόπουλος – Μάνος Ελευθερίου) Βασιλική Λαβίνα (EMI-70571, 1982)


33) Οι ελεύθεροι κι ωραίοι (Σταύρος Κουγιουμτζής – Μάνος Ελευθερίου) Γιώργος Νταλάρας & Χάρις Αλεξίου (Minos - Δείγμα μη εμπορεύσιμο, 1986)


Σημειώσεις

Το 1973 κυκλοφόρησε από τη Minos (5468) ένας μικρός δίσκος με τα τραγούδια «Κουράγιο και υπομονή» και «Όπα όπα οπαλά» σε μουσική του Λυκούργου Μαρκέα με ερμηνεύτρια την Ελένη Ροδά. Στην ετικέτα του δίσκου οι στίχοι αποδίδονται στους Γ.Λαζαρίδη (Γιώργος Λαζαρίδης) και Ν.Ελευθερίου (Ναπολέων Ελευθερίου). Ένα χρόνο μετά τραγούδια συμπεριλήφθηκαν στον πρώτο προσωπικό δίσκο της Ελένης Ροδά («Η ατίθαση»), έχοντας στην ετικέτα και στο οπισθόφυλλο, σαν δημιουργούς των τραγουδιών τους Λυκούργο Μαρκέα, Γιώργο Λαζαρίδη και Μ.Ελευθερίου (Μάνος Ελευθερίου δηλαδή). Βέβαια, στο οπισθόφυλλο της συλλογής «Ελένη Ροδά – 14 μεγάλα τραγούδια», που κυκλοφόρησε από την ΕΜΙ το 2006, δίπλα στα τραγούδια αυτά, αναγράφεται ολογράφως το όνομα του Ναπολέοντα Ελευθερίου. Επίσης, αξίζει να αναφερθεί, πως στο βιβλίο του Μάνου Ελευθερίου «Τα λόγια και τα χρόνια 1963 – 2013» (εκδόσεις «Μεταίχμιο»), όπου συγκεντρώθηκαν οι στίχοι των τραγουδιών του, τα συγκεκριμένα τραγούδια δεν υπάρχουν. Οπότε, αν λάβουμε υπόψη και το περιεχόμενο των στίχων, θεωρώ εξαιρετικά απίθανο τα τραγούδια να είναι του Μάνου Ελευθερίου.

Άλλη μια παρόμοια περίπτωση καταγράφεται σε ένα δισκάκι της Panivar (PA 521), που κυκλοφόρησε το 1972 με δυο τραγούδια με την ηθοποιό και τραγουδίστρια Χάιδω Τραϊφόρου, θετή κόρη της Σοφίας Βέμπο και του Μίμη Τραϊφόρου (Χάιδο Βέμπο στην ετικέτα του δίσκου). Στο ένα από τα δυο τραγούδια, που φέρει τον τίτλο «Την πήρα την απόφαση», ως δημιουργοί φέρονται ο Ζακ Ιακωβίδης, που έγραψε τη μουσική και οι Ελευθερίου (χωρίς Ν. ή Μ.) και Τραϊφόρος στους στίχους. Και σε αυτή την περίπτωση, θεωρώ πως είναι σχεδόν αδύνατο, οι στίχοι να είναι του Μάνου Ελευθερίου.

Στη gallery μπορείτε να δείτε τις περισσότερες από τις ετικέτες των μικρών δίσκων.

ΤΟ OGDOO.GR ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Το τραγούδι αλλιώς, στο email σας!

Ενημερωθείτε πρώτοι για τα τελευταία νέα στο χώρο της καλής μουσικής!