«Εγώ δεν είμαι δικαστής, εγώ είμαι ένας τραγουδιστής…»
Το 2010 κυκλοφόρησε ένας ξεχωριστός, πολυσυλλεκτικός δίσκος του Γιώργου Μαργαρίτη, με τίτλο «Έγκλημα και τιμωρία», με καινούργια τραγούδια του Χρήστου Νικολόπουλου και του Νίκου Αναγνωστάκη, του Πέτρου Βαγιόπουλου σε στίχους Γεώργιου Σουρή, Γιάννη Λογοθέτη (ΛοΓό) και Μανώλη Ρασούλη, του Δημήτρη Βλάχου και του Δημήτρη Ιατρόπουλου, δυο τραγούδια του Γιάννη Εμμανουηλίδη, μια επανεκτέλεση στο «Σπάστα γκρέμιστα κυρά μου» των Γιάννη Τατασόπουλου και Νίκου Ρούτσου και μια στο «Περιεχόμενο μηδέν» των Αντώνη Ρεπάνη και Γιάννη Καπλάνη, μια διασκευή του περίφημου «Ω, κιτάρε» του Enrico Macias με ελληνικούς στίχους της Λίνας Νικολακοπούλου και το «Πεθαίνω για σένα» του Λαυρέντη Μαχαιρίτσα σε στίχους της Ελένης Ράντου και του Γιάννη Μαύρου, σε δυο εκτελέσεις.
Τις ενορχηστρώσεις επιμελήθηκε ο Γιώργος Παγιάτης κι έπαιξαν οι Χρήστος Νικολόπουλος (μπουζούκι, μπαγλαμά), Μανώλης Καραντίνης (μπουζούκι, τζουρά, μπαγλαμά, κιθάρα fados), Γιώργος Παγιάτης (πιάνο, ακορντεόν, μεταλλόφωνο, κρουστά), Γρηγόρης Συντρίδης (τύμπανα), Χρήστος Περτσινίδης (ακουστική, ηλεκτρική, δωδεκάχορδη κιθάρα), Άγγελος Παπαδάτος (ηλεκτρικό μπάσο, κοντραμπάσο), Σπύρος Παγιάτης (πλήκτρα, προγραμματισμός) και ο Ανδρέας Παππάς (κρουστά). Φωνητικά έκαναν ο Γιώργος Φανάρας, η Μαρία Σπυροπούλου, ο Πέτρος Βαγιόπουλος, ο Γιώργος Μακράκης και ο Γιώργος Παγιάτης. Η ηχογράφηση έγινε από τον Ηλία Λάκκα και τη Νιόβη Παναγιωτάτου στο studio «Odeon», η φωτογράφηση από τον Μενέλαο Λιόντο και η διεύθυνση παραγωγής από τον Γιώργο Μακράκη. Ο δίσκος κυκλοφόρησε από την ΜBI.
Ένα από τα ωραιότερα του δίσκου, το οποίο ήταν παράλληλα και το τελευταίο τραγούδι με στίχους του Μανώλη Ρασούλη, που κυκλοφόρησε όσο ο στιχουργός ήταν εν ζωή, ήταν το «Έγκλημα και τιμωρία» σε μουσική του Πέτρου Βαγιόπουλου. Ένα τραγούδι, στην ιστορία του οποίου αναφέρθηκε ο Γιώργος Μαργαρίτης, όταν, στις 24 Νοεμβρίου 2012, παραβρέθηκε στην εκπομπή μου «Εγώ, δεν έχω βγάλει το… ωδείο» στο Εθελοντικό Ραδιόφωνο του Δήμου Θεσσαλονίκης, με κύρια αφορμή την κυκλοφορία του τριπλού cd «Ένας αιώνας λαϊκό τραγούδι», αλλά και τις εμφανίσεις του σε νυχτερινό κέντρο της πόλης.
Ανάμεσα σε αυτά που συζητήσαμε, εκτός από το «Έγκλημα και τιμωρία», ήταν η μάστιγα της ανεργίας και η οικονομική κρίση, αλλά και η σχέση που είχε διατηρήσει από τα χρόνια του ’80 με τον Στέλιο Καζαντζίδη…
-Πάμε ν’ ακούσουμε προς το παρόν έναν Μανώλη Ρασούλη σε μουσική Πέτρου Βαγιόπουλου…
-Το ξέρει ο κόσμος ότι αυτό το τραγούδι, είναι το τελευταίο τραγούδι που ηχογραφήθηκε του Μανώλη Ρασούλη; Αυτό είναι, πρόλαβε, να’ναι καλά εκεί που είναι… Το άκουσε και το έκανε κι εκπομπή, απ’ ότι ξέρω, στην ΕΡΤ στην Αθήνα.
-Κι από το πιο επίκαιρα τραγούδια που γράφτηκαν τελευταία.
-Είχε προβλέψει την κατάσταση. Βρεθήκαμε ένα βράδυ σε μια μουσική σκηνή, δεν είχαμε βρεθεί ποτέ από κοντά. Και εγώ ανέβηκα και είπα ένα τραγούδι μου, το «Κελί 33» το ξέρετε όλοι, με παρακολουθούσε πάρα πολύ έντονα, τι έβγαζα από μέσα μου. Και την άλλη μέρα λέει στον Πέτρο τον Βαγιόπουλο, «σου στέλνω ένα τραγούδι, πήρα λίγα ψίχουλα από τον Καζαντζίδη και λίγα απ’τον Στράτο κι εκεί μέσα είναι ο Γιώργος και έγραψα αυτό το τραγούδι».
-Έγκλημα και τιμωρία…
Ακούγεται το τραγούδι…
-Είπες προηγουμένως Γιώργο, ότι ο Μανώλης Ρασούλης είχε πει ότι «πήρε λίγα ψίχουλα από τον Στέλιο, λίγα από τον Στράτο». Γιατί το είπες αυτό;
-Ναι, ναι… «Κοινωνία ένοχη», «Ο δικαστής»… Ξέρεις… Γιατί με είχε τοποθετήσει, ήξερε, κατάλαβε τον πόνο μου, με είδε πώς τραγουδούσα, ας πούμε, στο πάλκο επάνω και κατάλαβε ότι εγώ αυτές τις κουβέντες θέλω. Κατάλαβες με ποια έννοια…
-Και σαν φωνές, είναι δυο από τις φωνές που είχες…
-Ε βέβαια, ήταν τραγουδιστές πονεμένοι, έχουν περάσει κι αυτοί, έχουν τα βιώματα αυτά, τα οποία τα’χω κι εγώ βέβαια, ήμουν ο πιο μικρός της παρέας, τι να κάνουμε τώρα; Δεν είχαμε την ίδια ηλικία…
-Τελικά θα υπάρξει τιμωρία κάποια στιγμή για όλα τα εγκλήματα; Πώς το βλέπεις το πράγμα;
-Θα τα ξεχάσουμε αυτά τα πράγματα, τίποτα δεν θα υπάρξει. Να σου πω το ποιο σπουδαίο, ποιο είναι αυτή τη στιγμή; Αδειάσανε τον κόσμο αυτό, τον οποίο κινούσε τα νήματα της αγοράς και προπαντός τη νύχτα. Αυτό τον κόσμο στείλανε στο σπίτι του. Δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα απ’την ανεργία. Δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα. Μη νομίζουν ότι θα καλοπεράσουν και οι άλλοι. Σιγά, σιγά έρχεται και η σειρά ολονών. Ήδη το πρώτο επάγγελμα που έχει την κάτω βόλτα είναι το δικό μου. Άμα αυτός ο κόσμος δεν έχει δουλειά, πώς θα κινηθεί η αγορά; Πώς θα’χουμε δουλειά εμείς; Σιγά, σιγά έρχονται και τ’ άλλα τα επαγγέλματα, που θα πάρουν την κάτω βόλτα. Τι να πω; Ας βρούνε άκρη, να μην υπάρχει ανεργία τουλάχιστον, δεν ζητάει λεφτά ο κόσμος, ζητά δουλειά…
-Αν δεν απατώμαι και με τον Στέλιο είχες γνωριστεί. Θέλω να μου πεις για τον Στέλιο…
-Κι αυτόν τον ευχαριστώ πάρα πολύ, που με τίμησε και μια και δυο φορές στο σπίτι μου, που ακόμα δεν ήμουνα Μαργαρίτης, ήμουνα Γιώργος, μ’ένα δίσκο, δύο… Ήρθε στο σπίτι μου ένα βράδυ, είπαμε αρκετά πράγματα. Ήταν ο τραγουδιστής πάνω απ’όλους βέβαια, που είχε αυτές τις δυνατότητες και να σου πω και κάτι; Μακάρι να είχανε και οι ξένοι τέτοια φωνή. Οι δυνατότητές του είναι τεράστιες. Κάναμε αρκετές φορές παρέα, όπως ξέρετε και κάποια φωτογράφηση που’χε γίνει, υπάρχουν αυτές οι φωτογραφίες. Εγώ δεν θα μπορούσα να κάνω κάτι γι’αυτό. Ο ίδιος τα’κανε αυτά τα πράγματα. Έστειλε κάποιον φίλο μας κοινό, από τη Δράμα και του είπε «να πας να φέρεις τον τραγουδιστή αυτόν στο σπίτι μου». Κι έτσι γνωριστήκαμε. Αλλά εγώ, την ημέρα που επέλεξα να συναντηθούμε, δεν ήταν γι’αυτόν καλή μέρα. Είχε τη μητέρα του στο νοσοκομείο. Τέτοια μέρα επέλεξα να πάω. Ήξερα την κυρά Γεσθημανή εγώ. Πριν τον Στέλιο, δέκα χρόνια, ήξερα την κυρά Γεσθημανή. Ερχόταν στα μαγαζιά και με άκουγε.
-Η Χατζήδαινα!
-Η Χατζήδαινα ναι! Και της έλεγα τα «Χνάρια», ξέρεις, τέτοια τραγούδια. Και πήγα να την δω κι εκεί γνωρίστηκα με τον Στέλιο. Φύγαμε και πήγαμε στην Καισαριανή σ’ένα φίλο και φάγαμε ψαράκια και γινήκαν κι αυτές οι φωτογραφίες. Ε μετά από κει, ήρθε σπίτι μου, στη συνέχεια βγήκαμε πολλές φορές, λέγαμε διάφορα πράγματα…
-Μεγάλη προίκα…
Στο τηλέφωνο - γνωρίζουν πάρα πολλοί - ότι εγώ τότε τραγουδούσα στη λεωφόρο κι ήμουν εδώ στη Θεσσαλονίκη στο «Φιλίππειο». Και με πήρε κάποιο τηλέφωνο από το Σχιστό, από την Αμφιάλη. Μου λέει:
-«Γιώργο»
-«Τι είναι Στέλιο;»
-«Οι δυο μας μείναμε».
Αλλά εγώ εκείνη τη στιγμή ήμουν μέσα στον ύπνο, μόλις είχα ξυπνήσει και μετά αντιλήφθηκα και λέω: «Τι οι δυο μας μείναμε; Τι μου είπε; Μόνος μου έμεινα, αφού δεν τραγουδάει!» (Γέλια). Κάπως αυτό πήγα να του πω, αλλά το θυμήθηκα αργά, είχαμε τελειώσει το τηλεφώνημα. Αυτά με τον Στέλιο.
-Εσύ με την αξία σου…
-Α αυτό είναι ένα από τα μεγαλύτερα τραγούδια του Στελλάρα. Μεγάλο τραγούδι. «Εγώ με την αξία μου». Υπάρχει μεγαλύτερη κουβέντα; Και να πω και κάτι ακόμα. Να ξέρει ο κόσμος, δεν τα’χει πει κανένας, του’χα πει και του Κώστα του Βίρβου προχθές, ο μισός Καζαντζίδης είναι Μπάμπης Μπακάλης. Κι είναι κρίμα να μην το λένε. Να πω μόνο ένα τραγούδι του, που κείνα τα χρόνια «καιγόταν» η Ελλάδα.
(Τραγουδάει): «Θέλω να πεθάνω, θέλω να πεθάνω…» Από κει και πέρα ο Καζαντζίδης άνοιξε τα φτερά του. Κι αυτό είναι του Βίρβου. Βίρβος – Μπακάλης…
Στο video μπορείτε να ακούσετε το τραγούδι, μαζί με το απόσπασμα της συνέντευξης του Γιώργου Μαργαρίτη.
Στο δεύτερο video μπορείτε να ακούσετε ολόκληρη την εκπομπή.
Το 2010 κυκλοφόρησε ένας ξεχωριστός, πολυσυλλεκτικός δίσκος του Γιώργου Μαργαρίτη, με τίτλο «Έγκλημα και τιμωρία», με καινούργια τραγούδια του Χρήστου Νικολόπουλου και του Νίκου Αναγνωστάκη, του Πέτρου Βαγιόπουλου σε στίχους Γεώργιου Σουρή, Γιάννη Λογοθέτη (ΛοΓό) και Μανώλη Ρασούλη, του Δημήτρη Βλάχου και του Δημήτρη Ιατρόπουλου, δυο τραγούδια του Γιάννη Εμμανουηλίδη, μια επανεκτέλεση στο «Σπάστα γκρέμιστα κυρά μου» των Γιάννη Τατασόπουλου και Νίκου Ρούτσου και μια στο «Περιεχόμενο μηδέν» των Αντώνη Ρεπάνη και Γιάννη Καπλάνη, μια διασκευή του περίφημου «Ω, κιτάρε» του Enrico Macias με ελληνικούς στίχους της Λίνας Νικολακοπούλου και το «Πεθαίνω για σένα» του Λαυρέντη Μαχαιρίτσα σε στίχους της Ελένης Ράντου και του Γιάννη Μαύρου, σε δυο εκτελέσεις.
Τις ενορχηστρώσεις επιμελήθηκε ο Γιώργος Παγιάτης κι έπαιξαν οι Χρήστος Νικολόπουλος (μπουζούκι, μπαγλαμά), Μανώλης Καραντίνης (μπουζούκι, τζουρά, μπαγλαμά, κιθάρα fados), Γιώργος Παγιάτης (πιάνο, ακορντεόν, μεταλλόφωνο, κρουστά), Γρηγόρης Συντρίδης (τύμπανα), Χρήστος Περτσινίδης (ακουστική, ηλεκτρική, δωδεκάχορδη κιθάρα), Άγγελος Παπαδάτος (ηλεκτρικό μπάσο, κοντραμπάσο), Σπύρος Παγιάτης (πλήκτρα, προγραμματισμός) και ο Ανδρέας Παππάς (κρουστά). Φωνητικά έκαναν ο Γιώργος Φανάρας, η Μαρία Σπυροπούλου, ο Πέτρος Βαγιόπουλος, ο Γιώργος Μακράκης και ο Γιώργος Παγιάτης. Η ηχογράφηση έγινε από τον Ηλία Λάκκα και τη Νιόβη Παναγιωτάτου στο studio «Odeon», η φωτογράφηση από τον Μενέλαο Λιόντο και η διεύθυνση παραγωγής από τον Γιώργο Μακράκη. Ο δίσκος κυκλοφόρησε από την ΜBI.
Ένα από τα ωραιότερα του δίσκου, το οποίο ήταν παράλληλα και το τελευταίο τραγούδι με στίχους του Μανώλη Ρασούλη, που κυκλοφόρησε όσο ο στιχουργός ήταν εν ζωή, ήταν το «Έγκλημα και τιμωρία» σε μουσική του Πέτρου Βαγιόπουλου. Ένα τραγούδι, στην ιστορία του οποίου αναφέρθηκε ο Γιώργος Μαργαρίτης, όταν, στις 24 Νοεμβρίου 2012, παραβρέθηκε στην εκπομπή μου «Εγώ, δεν έχω βγάλει το… ωδείο» στο Εθελοντικό Ραδιόφωνο του Δήμου Θεσσαλονίκης, με κύρια αφορμή την κυκλοφορία του τριπλού cd «Ένας αιώνας λαϊκό τραγούδι», αλλά και τις εμφανίσεις του σε νυχτερινό κέντρο της πόλης.
Ανάμεσα σε αυτά που συζητήσαμε, εκτός από το «Έγκλημα και τιμωρία», ήταν η μάστιγα της ανεργίας και η οικονομική κρίση, αλλά και η σχέση που είχε διατηρήσει από τα χρόνια του ’80 με τον Στέλιο Καζαντζίδη…
-Πάμε ν’ ακούσουμε προς το παρόν έναν Μανώλη Ρασούλη σε μουσική Πέτρου Βαγιόπουλου…
-Το ξέρει ο κόσμος ότι αυτό το τραγούδι, είναι το τελευταίο τραγούδι που ηχογραφήθηκε του Μανώλη Ρασούλη; Αυτό είναι, πρόλαβε, να’ναι καλά εκεί που είναι… Το άκουσε και το έκανε κι εκπομπή, απ’ ότι ξέρω, στην ΕΡΤ στην Αθήνα.
-Κι από το πιο επίκαιρα τραγούδια που γράφτηκαν τελευταία.
-Είχε προβλέψει την κατάσταση. Βρεθήκαμε ένα βράδυ σε μια μουσική σκηνή, δεν είχαμε βρεθεί ποτέ από κοντά. Και εγώ ανέβηκα και είπα ένα τραγούδι μου, το «Κελί 33» το ξέρετε όλοι, με παρακολουθούσε πάρα πολύ έντονα, τι έβγαζα από μέσα μου. Και την άλλη μέρα λέει στον Πέτρο τον Βαγιόπουλο, «σου στέλνω ένα τραγούδι, πήρα λίγα ψίχουλα από τον Καζαντζίδη και λίγα απ’τον Στράτο κι εκεί μέσα είναι ο Γιώργος και έγραψα αυτό το τραγούδι».
-Έγκλημα και τιμωρία…
Ακούγεται το τραγούδι…
-Είπες προηγουμένως Γιώργο, ότι ο Μανώλης Ρασούλης είχε πει ότι «πήρε λίγα ψίχουλα από τον Στέλιο, λίγα από τον Στράτο». Γιατί το είπες αυτό;
-Ναι, ναι… «Κοινωνία ένοχη», «Ο δικαστής»… Ξέρεις… Γιατί με είχε τοποθετήσει, ήξερε, κατάλαβε τον πόνο μου, με είδε πώς τραγουδούσα, ας πούμε, στο πάλκο επάνω και κατάλαβε ότι εγώ αυτές τις κουβέντες θέλω. Κατάλαβες με ποια έννοια…
-Και σαν φωνές, είναι δυο από τις φωνές που είχες…
-Ε βέβαια, ήταν τραγουδιστές πονεμένοι, έχουν περάσει κι αυτοί, έχουν τα βιώματα αυτά, τα οποία τα’χω κι εγώ βέβαια, ήμουν ο πιο μικρός της παρέας, τι να κάνουμε τώρα; Δεν είχαμε την ίδια ηλικία…
-Τελικά θα υπάρξει τιμωρία κάποια στιγμή για όλα τα εγκλήματα; Πώς το βλέπεις το πράγμα;
-Θα τα ξεχάσουμε αυτά τα πράγματα, τίποτα δεν θα υπάρξει. Να σου πω το ποιο σπουδαίο, ποιο είναι αυτή τη στιγμή; Αδειάσανε τον κόσμο αυτό, τον οποίο κινούσε τα νήματα της αγοράς και προπαντός τη νύχτα. Αυτό τον κόσμο στείλανε στο σπίτι του. Δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα απ’την ανεργία. Δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα. Μη νομίζουν ότι θα καλοπεράσουν και οι άλλοι. Σιγά, σιγά έρχεται και η σειρά ολονών. Ήδη το πρώτο επάγγελμα που έχει την κάτω βόλτα είναι το δικό μου. Άμα αυτός ο κόσμος δεν έχει δουλειά, πώς θα κινηθεί η αγορά; Πώς θα’χουμε δουλειά εμείς; Σιγά, σιγά έρχονται και τ’ άλλα τα επαγγέλματα, που θα πάρουν την κάτω βόλτα. Τι να πω; Ας βρούνε άκρη, να μην υπάρχει ανεργία τουλάχιστον, δεν ζητάει λεφτά ο κόσμος, ζητά δουλειά…
-Αν δεν απατώμαι και με τον Στέλιο είχες γνωριστεί. Θέλω να μου πεις για τον Στέλιο…
-Κι αυτόν τον ευχαριστώ πάρα πολύ, που με τίμησε και μια και δυο φορές στο σπίτι μου, που ακόμα δεν ήμουνα Μαργαρίτης, ήμουνα Γιώργος, μ’ένα δίσκο, δύο… Ήρθε στο σπίτι μου ένα βράδυ, είπαμε αρκετά πράγματα. Ήταν ο τραγουδιστής πάνω απ’όλους βέβαια, που είχε αυτές τις δυνατότητες και να σου πω και κάτι; Μακάρι να είχανε και οι ξένοι τέτοια φωνή. Οι δυνατότητές του είναι τεράστιες. Κάναμε αρκετές φορές παρέα, όπως ξέρετε και κάποια φωτογράφηση που’χε γίνει, υπάρχουν αυτές οι φωτογραφίες. Εγώ δεν θα μπορούσα να κάνω κάτι γι’αυτό. Ο ίδιος τα’κανε αυτά τα πράγματα. Έστειλε κάποιον φίλο μας κοινό, από τη Δράμα και του είπε «να πας να φέρεις τον τραγουδιστή αυτόν στο σπίτι μου». Κι έτσι γνωριστήκαμε. Αλλά εγώ, την ημέρα που επέλεξα να συναντηθούμε, δεν ήταν γι’αυτόν καλή μέρα. Είχε τη μητέρα του στο νοσοκομείο. Τέτοια μέρα επέλεξα να πάω. Ήξερα την κυρά Γεσθημανή εγώ. Πριν τον Στέλιο, δέκα χρόνια, ήξερα την κυρά Γεσθημανή. Ερχόταν στα μαγαζιά και με άκουγε.
-Η Χατζήδαινα!
-Η Χατζήδαινα ναι! Και της έλεγα τα «Χνάρια», ξέρεις, τέτοια τραγούδια. Και πήγα να την δω κι εκεί γνωρίστηκα με τον Στέλιο. Φύγαμε και πήγαμε στην Καισαριανή σ’ένα φίλο και φάγαμε ψαράκια και γινήκαν κι αυτές οι φωτογραφίες. Ε μετά από κει, ήρθε σπίτι μου, στη συνέχεια βγήκαμε πολλές φορές, λέγαμε διάφορα πράγματα…
-Μεγάλη προίκα…
Στο τηλέφωνο - γνωρίζουν πάρα πολλοί - ότι εγώ τότε τραγουδούσα στη λεωφόρο κι ήμουν εδώ στη Θεσσαλονίκη στο «Φιλίππειο». Και με πήρε κάποιο τηλέφωνο από το Σχιστό, από την Αμφιάλη. Μου λέει:
-«Γιώργο»
-«Τι είναι Στέλιο;»
-«Οι δυο μας μείναμε».
Αλλά εγώ εκείνη τη στιγμή ήμουν μέσα στον ύπνο, μόλις είχα ξυπνήσει και μετά αντιλήφθηκα και λέω: «Τι οι δυο μας μείναμε; Τι μου είπε; Μόνος μου έμεινα, αφού δεν τραγουδάει!» (Γέλια). Κάπως αυτό πήγα να του πω, αλλά το θυμήθηκα αργά, είχαμε τελειώσει το τηλεφώνημα. Αυτά με τον Στέλιο.
-Εσύ με την αξία σου…
-Α αυτό είναι ένα από τα μεγαλύτερα τραγούδια του Στελλάρα. Μεγάλο τραγούδι. «Εγώ με την αξία μου». Υπάρχει μεγαλύτερη κουβέντα; Και να πω και κάτι ακόμα. Να ξέρει ο κόσμος, δεν τα’χει πει κανένας, του’χα πει και του Κώστα του Βίρβου προχθές, ο μισός Καζαντζίδης είναι Μπάμπης Μπακάλης. Κι είναι κρίμα να μην το λένε. Να πω μόνο ένα τραγούδι του, που κείνα τα χρόνια «καιγόταν» η Ελλάδα.
(Τραγουδάει): «Θέλω να πεθάνω, θέλω να πεθάνω…» Από κει και πέρα ο Καζαντζίδης άνοιξε τα φτερά του. Κι αυτό είναι του Βίρβου. Βίρβος – Μπακάλης…
Στο video μπορείτε να ακούσετε το τραγούδι, μαζί με το απόσπασμα της συνέντευξης του Γιώργου Μαργαρίτη.
Στο δεύτερο video μπορείτε να ακούσετε ολόκληρη την εκπομπή.
