«Μικρό έπος για τον Ανδρέα Ροδινό»
Ανατρέχοντας πριν από λίγες ημέρες (με αφορμή τα γενέθλιά της) στην πλούσια δισκογραφία της Σοφίας Παπάζογλου, στάθηκα σε ένα cd που κυκλοφόρησε πριν από εικοσιένα χρόνια και που είχα πολλά χρόνια να ακούσω.To 1999 εκδόθηκε από την «Ακτή» ένα διπλό cd με τίτλο «Μικρό έπος για τον Ανδρέα Ροδινό», με την εργασία του Νίκου Μαμαγκάκη πάνω στο έργο του ξακουστού λυράρη από την Κρήτη Ανδρέα Ροδινού.
Σύμφωνα με τα αρχεία του Δήμου Ρεθύμνης ο Ανδρέας Ροδινός γεννήθηκε στα τέλη του 1911 στο Ρέθυμνο και πέθανε από φυματίωση στις 19 Φεβρουαρίου του 1934. Είναι χαρακτηριστικός ο πρόλογος του Νίκου Μαμαγκάκη στο κείμενό του στο ένθετο του cd:
Κουβαλάω τον Ανδρέα Ροδινό μέσα μου πάνω από μισόν αιώνα.
Υπήρξανε καιροί που φαντασιώθηκα την εικόνα του και που ταυτίστηκα πλήρως με το πρόσωπό του. Απ’ τον καιρό που αισθάνθηκα τον κόσμο και που πεντάχρονος – και μαυροφορεμένος για πρώτη φορά – την ημέρα της κηδείας του ένιωσα το βαρύ πένθος της οικογένειάς μου, τη μάνα μου μαζί με τον πατέρα μου να προσπαθούν να στιχουργήσουν τον επικήδειό του, το ότι θα γινόμουν μουσικός, το ότι ήμουν μουσικός, το θεώρησα αυτονόητο από μιας αρχής κι αυτό γιατί υπήρξε εκείνος. Όλα αυτά τα χρόνια, ένιωσα να βαραίνει το χρέος να του ανταποδώσω μ’ ένα «επάξιο εγκώμιο», όπως λέγει το τροπάριο, τα όσα μ’ αξίωσε να αισθανθώ από την πλήρη ταύτισή μου με τη μουσική, στην οποία ανήκω πια ολοκληρωτικά…
Το πρώτο cd περιλαμβάνει τέσσερα ηχητικά ντοκουμέντα από το 1933 με τον Ανδρέα Ροδινό στη λύρα και τον Γιάννη Μπερνιδάκη – Μπαξέ. Ήταν η πρώτη ηχογράφηση κρητικής μουσικής που έγινε ποτέ.
Το δεύτερο cd περιέχει «21 μουσικές προσφορές (τραγούδια, σόλο όργανα, μικρά ορχηστρικά σύνολα)» του Νίκου Μαμαγκάκη, σαν ένα είδος χαιρετισμού προς τον Ανδρέα Ροδινό.
Όσον αφορά τους στίχους, ο Μαμαγκάκης άρχισε τη σύνθεση με βάση τέσσερα ποιήματα που είχαν γραφτεί για τον Ροδινό. Το επιτύμβιο, που είχε γραφτεί στον τάφο του Ανδρέα από τη μάνα του Νίκου Μαμαγκάκη, το «Λύρα η μαγεμένη» της Αθηνάς Καραταράκη», το «Στους Νίππους» του Συμεών Καπετανάκη και τα «Παλιά παρέα» και «Γράμμα στο Γιάννη Μπαξέ» του Γιώργου Καλομενόπουλου, προσωπικού φίλου του Ροδινού.
Το δύσκολο, ερμηνευτικό έργο ανέλαβαν ο Μανώλης Λιδάκης, ο Ορφέας Περίδης, η Σαβίνα Γιαννάτου και η Σοφία Παπάζογλου ενώ στην ηχογράφηση συμμετείχαν σπουδαίοι μουσικοί, όπως ο μαντολινίστας Δημήτρης Μαρίνος, οι βιολίστες Γιώργος Μαγκλάρας, Σέργκιου Ναστάζα και Μίλτος Παπαστάμου, ο τσελίστας Ρενάτο Ρίπο, η Έλενα Παπανδρέου και οι Χάρης Κανελλίδης, Παύλος Κανελλάκης και Τάσος Χουλιαράς στις κιθάρες, η Αγγελίνα Τκάτσεβα στο τσέμπαλο, ο Νίκος Τσεσμελής στο κοντραμπάσο και ο Πέτρος Κούρτης, κρουστά.
Η Σοφία Παπάζογλου ξεκίνησε την καριέρα της το 1995 με τα τραγούδια του Νίκου Μαμαγκάκη από το δίσκο «Στεναγμός ανατολίτης».
Στο «Μικρό έπος στον Ανδρέα Ροδινό τραγούδησε καταρχήν το κομμάτι με τους στίχους του Συμεών Καπετανάκη που αναφέρεται «Στους Νίππους». Οι Νίπποι ήταν ένα οροπέδιο στα Φρατζεσκιανά Μετόχια, με κλίμα θεραπευτικό για τη φυματίωση, που μεταφέρθηκε ο Ροδινός στη διάρκεια της αρρώστιας του.
Το δεύτερο κομμάτι με την Σοφία Παπάζογλου και τη συνδρομή του Νίκου Μαμαγκάκη στην αφήγηση του κειμένου, ήταν ένα «Μοιρολόι», με το οποίο ολοκληρώνεται το έργο, σε στίχους της Αφροδίτης Μαμαγκάκη (μητέρας του Νίκου), που είχε αναρτηθεί στον τάφο του Ανδρέα Ροδινού μαζί με τη φωτογραφία του σε σιδερένιο πλαίσιο…
Φωτογραφία Σοφίας Παπάζογλου: Λευτέρης Σαμοθράκης
