Ο Χρήστος Παπαδόπουλος είναι άνθρωπος άξιος και ικανός που έχει παρουσιάσει έργο αξιοζήλευτο και εξυψώνει τον ήδη σημαντικό «Φάρο» Πολιτισμού της χώρας που είναι το το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Ιωαννιτών.
Τι θέση έχει ο πολιτισμός στην ιεράρχηση των προτεραιοτήτων του Δήμου-Οργανισμού σας;
Ο πολιτισμός βρίσκεται σε κεντρική θέση στην ιεράρχηση των προτεραιοτήτων τόσο του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Ιωαννιτών που αυτός είναι ο ρόλος του όσο και του Δήμου γενικότερα. Άλλωστε ο πολιτισμός λειτουργεί και ως συνδυαστικό εργαλείο σε πολλές δραστηριότητες όπως πχ στον τουρισμό.
Ποιες είναι οι κύριες Πολιτιστικές δράσεις του Δήμου σας;
Στον Δήμο Ιωαννιτών δραστηριοποιείται το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου, το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Ιωαννίνων και η Δημοτική Πινακοθήκη. Καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς υπάρχουν θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες, εκθέσεις ζωγραφικής, κινηματογραφικές προβολές και διαδραστικές πολιτιστικές δράσεις για παιδιά.
Ποιες είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζετε αυτή τη δύσκολη περίοδο της πανδημίας και ποιες λύσεις έχετε σκεφτεί για να τις αντιμετωπίσετε;
Η πανδημία μας προσγείωσε σε μια διαφορετική πραγματικότητα αλλά μας έδωσε και την ευκαιρία να επαναδιαπραγματευτούμε την σχέση μας με τον πολιτισμό. Ο φυσικός χώρος έπαψε να είναι αποκλειστικά υλικός. Έπρεπε εκ των πραγμάτων να “μετακομίσουμε” σε ψηφιακές αίθουσες – πλατφόρμες που αν και δεν αντικαθιστούν την εμπειρία της δια ζώσης παρακολούθησης σίγουρα αποτελούν ένα άξιο υποκατάστατο για σύντομες περιόδους. Αρχίσαμε λοιπόν να επενδύουμε στον πολιτισμό που μπορεί να παρουσιαστεί μέσα από το διαδίκτυο. Όταν αυτή η πραγματικά καταστροφική και ψυχοφθόρα περίοδος τελειώσει (και ας ελπίσουμε να τελειώσει το συντομότερο δυνατό) πιστεύω ότι δεν πρέπει να παρατήσουμε την ψηφιακή παραγωγή. Μπορεί κάλλιστα να συνυπάρχει με τις πιο παραδοσιακές μορφές παρουσίασης των εκδηλώσεων.
Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι ο πολιτισμός σε εποχές σαν αυτή που διανύουμε είναι κάτι περιττό, ενός είδους πολυτέλεια. Τι Θα του απαντούσατε;
Την απάντηση την έδωσε ο κόσμος, το ίδιο το κοινό που έχει αγκαλιάσει σε όλες τις χώρες τις ψηφιακές εκδηλώσεις. Στη δύσκολη στιγμή του εγκλεισμού, ο πολιτισμός μας κράτα ενωμένους έστω και πίσω από μία οθόνη. Η τέχνη δεν είναι δημιούργημα του αιώνα που ζούμε, ούτε του προηγούμενου. Υπάρχει λόγος που είναι συνυφασμένη με την ανθρώπινη ιστορία. Οι άνθρωποι κάθε εποχής χάνονται, ο πολιτισμός τους όμως όχι.
Ποιο είναι το όραμά σας για το μέλλον σε σχέση με το έργο σας;
Υπάρχουν πολλά σχέδια και ακόμη περισσότερα όνειρα για το μέλλον. Όσον αφορά στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Ιωαννιτών με το οποίο συνεργάζομαι θα ήθελα να ανοιχθεί σε ακόμη περισσότερες μορφές Τέχνης και σε ακόμη περισσότερες εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Ήδη εργαζόμαστε προς αυτή την κατεύθυνση με την προσπάθεια ανεύρεσης και άλλων χώρων καθώς και με την αναπροσαρμογή των ήδη υπαρχόντων ώστε να μπορούν να φιλοξενούν διαφορετικές πολιτιστικές δράσεις.
Τελικά η ιδέα να είναι προσβάσιμος ο πολιτισμός από όλους ανεξάρτητα από τις οικονομικές του δυνατότητες και το μορφωτικό του επίπεδο αποτελεί ουτοπία ή είναι ένας ρεαλιστικός στόχος;
Οι περισσότεροι πολιτιστικοί οργανισμοί στην Ελλάδα, τόσο οι κρατικοί και δημοτικοί όσο και οι ιδιωτικοί είτε προσφέρουν εντελώς δωρεάν το πρόγραμμα τους στους πολίτες είτε παρέχουν και δωρεάν εκδηλώσεις σε εβδομαδιαία ή μηνιαία βάση. Δεν συμβαίνει σε όλες τις χώρες αυτό. Στο Πνευματικό Κέντρο Ιωαννίνων οι περισσότερες εκδηλώσεις μας είναι δωρεάν και ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι ακριβώς γιατί θέλουμε να είναι προσβάσιμος ο πολιτισμός σε όλους. Από εκεί και πέρα, πιστεύω ότι είναι αναγκαία μια ισορροπία στο πολιτιστικό πρόγραμμα με εκδηλώσεις που να συναντούν τις διαφορετικές επιθυμίες του κοινού. Βέβαια πολλά από τα πιο λαοφιλή είδη καλύπτονται και από τον ιδιωτικό τομέα οπότε ο ρόλος του Δήμου είναι να ανοίγει περισσότερο το φάσμα και να περικλείει μέσα στο πρόγραμμα και λιγότερο δημοφιλείς προτάσεις που ενδεχομένως να μη μπορούσαν να παρουσιαστούν αλλού.
Ποια είναι τα σχέδιά σας για το προσεχές διάστημα, κορονοϊού επιτρέποντος βέβαια. Έχετε σκεφτεί κάποιους εναλλακτικούς τρόπους προβολής των έργων, ενδεχομένως μέσα από το διαδίκτυο;
Αυτή τη στιγμή το διαδίκτυο είναι μονόδρομος δυστυχώς επειδή αναγκαζόμαστε να έχουμε κλειστές τις αίθουσες και ευτυχώς επειδή οι ψηφιακές μας πόρτες παραμένουν ανοικτές. Έχουμε ήδη ξεκινήσει την παραγωγή και προβολή βιντεοσκοπημένων συναυλιών, σχεδιάζουμε ακόμη περισσότερες συναυλίες, αφηγήσεις παραμυθιών και κουκλοθέατρο για παιδιά ενώ ετοιμάζουμε και θεματικές ραδιοφωνικές παραγωγές σε συνεργασία με το Δημοτικό Ραδιόφωνο της πόλης.
Ζείτε τις δυσκολίες των καλλιτεχνών από κοντά, υπάρχουν λύσεις ή προτάσεις για να εξασφαλιστεί η συνέχεια της δραστηριότητάς τους και φυσικά η επιβίωσή τους;
Οι πόρτες των οργανισμών, τόσο του δικού μας όσο και όλων πιστεύω, είναι πάντα ανοικτές. Δυστυχώς δεν μπορούμε να ικανοποιήσουμε κάθε αίτημα για συνεργασία. Αλλά είμαστε διαθέσιμοι να συζητήσουμε κάθε προοπτική για το δύσκολο παρόν και το πραγματικά αβέβαιο μέλλον. Θεωρώ επίσης ότι θα έπρεπε και το Κράτος κεντρικά να σταθεί αρωγός τόσο στους καλλιτέχνες όσο και στους πολιτιστικούς οργανισμούς ώστε να υπάρξει ένα σταθερό θεμέλιο για το μέλλον και μια ταχύτερη επούλωση των πληγών που δημιούργησε αυτή η πρωτοφανής κατάσταση.
Είστε αισιόδοξος/ αισιόδοξη για το μέλλον; Πιστεύετε ότι θα επουλωθούν γρήγορα οι πληγές που δημιούργησε η πανδημία στο χώρο του πολιτισμού;
Δεν πιστεύω ότι είναι θέμα αισιοδοξίας. Το πρόβλημα είναι εδώ. Είναι στο χέρι όλων μας, με υπομονή, επιμονή και συνεργασία να ξεπεράσουμε τα εμπόδια. Είναι χρέος μας να επουλώσουμε τις πληγές. Και είμαι σίγουρος ότι θα τα καταφέρουμε.
Αυτή η πρωτόγνωρη κατάσταση που ζήσαμε μπορεί να έχει τελικά και κάποιο θετικό αντίκτυπο; Μας δίδαξε εκτός από την αξία των δραστηριοτήτων που θεωρούσαμε δεδομένες και νέους ρηξικέλευθους τρόπους (που θα μείνουν) να φτάσουμε στο κοινό το πολιτιστικό έργο;
Θεωρώ ότι το πιο σημαντικό που μας μαθαίνει αυτή η περίοδος είναι αυτό που όλοι στον πολιτισμό γνωρίζουμε και που όμως δεν θεωρούνταν από όλους δεδομένο. Ο πολιτισμός λοιπόν δεν είναι πολυτέλεια αλλά ανάγκη. Η ψηφιακή δίοδος όπως προανέφερα είναι ένας μονόδρομος που ήρθε για να μείνει όχι για να απειλήσει αλλά για να προστεθεί στους ήδη υπάρχοντες τρόπους παραγωγής, διανομής, έκθεσης κλπ. Είμαστε ακόμη στην αρχή. Να θυμίσω ότι υπάρχουν και μορφές τέχνες που ουσιαστικά λειτουργούν μόνο στο διαδίκτυο. Δεν πρόκειται για “τέχνη της καραντίνας” που ξεκίνησε δηλαδή φέτος . Ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του ‘90 υπάρχουν έξοχα δείγματα internet art με ιδιαίτερα διαδραστικά χαρακτηριστικά που δεν θα μπορούσαν να λειτουργήσουν εκτός διαδικτύου.
Ποιος πιστεύετε ότι πρέπει να είναι ο ρόλος της αυτοδιοίκησης στον πολιτισμό; Θα μπορούσε να είναι πιο παρεμβατικός και να δημιουργεί νέους δρόμους;
Πιστεύω ότι έχουμε ήδη περάσει σε μια εποχή που ο πολιτισμός απασχολεί την αυτοδιοίκηση με τον ίδιο τρόπο που την απασχολούν τα υπόλοιπα μεγάλα και μικρά ζητήματα της καθημερινότητας των πολιτών. Δεν ήταν πάντα έτσι. Ο σύγχρονος πολίτης όμως το απαιτεί πια, κάτι που ενδυναμώνει την άποψη του πολιτισμού ως ανάγκη. Και αυτή είναι μια πρόκληση που μπορεί και πρέπει να αποτελεί την ώθηση για την αυτοδιοίκηση ώστε να δημιουργεί νέους δρόμους, να εμπνέεται για να εμπνεύσει!
Τι θέση έχει ο πολιτισμός στην ιεράρχηση των προτεραιοτήτων του Δήμου-Οργανισμού σας;
Ο πολιτισμός βρίσκεται σε κεντρική θέση στην ιεράρχηση των προτεραιοτήτων τόσο του Πνευματικού Κέντρου του Δήμου Ιωαννιτών που αυτός είναι ο ρόλος του όσο και του Δήμου γενικότερα. Άλλωστε ο πολιτισμός λειτουργεί και ως συνδυαστικό εργαλείο σε πολλές δραστηριότητες όπως πχ στον τουρισμό.
Ποιες είναι οι κύριες Πολιτιστικές δράσεις του Δήμου σας;
Στον Δήμο Ιωαννιτών δραστηριοποιείται το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου, το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Ιωαννίνων και η Δημοτική Πινακοθήκη. Καθ’ όλη τη διάρκεια της χρονιάς υπάρχουν θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες, εκθέσεις ζωγραφικής, κινηματογραφικές προβολές και διαδραστικές πολιτιστικές δράσεις για παιδιά.
Ποιες είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζετε αυτή τη δύσκολη περίοδο της πανδημίας και ποιες λύσεις έχετε σκεφτεί για να τις αντιμετωπίσετε;
Η πανδημία μας προσγείωσε σε μια διαφορετική πραγματικότητα αλλά μας έδωσε και την ευκαιρία να επαναδιαπραγματευτούμε την σχέση μας με τον πολιτισμό. Ο φυσικός χώρος έπαψε να είναι αποκλειστικά υλικός. Έπρεπε εκ των πραγμάτων να “μετακομίσουμε” σε ψηφιακές αίθουσες – πλατφόρμες που αν και δεν αντικαθιστούν την εμπειρία της δια ζώσης παρακολούθησης σίγουρα αποτελούν ένα άξιο υποκατάστατο για σύντομες περιόδους. Αρχίσαμε λοιπόν να επενδύουμε στον πολιτισμό που μπορεί να παρουσιαστεί μέσα από το διαδίκτυο. Όταν αυτή η πραγματικά καταστροφική και ψυχοφθόρα περίοδος τελειώσει (και ας ελπίσουμε να τελειώσει το συντομότερο δυνατό) πιστεύω ότι δεν πρέπει να παρατήσουμε την ψηφιακή παραγωγή. Μπορεί κάλλιστα να συνυπάρχει με τις πιο παραδοσιακές μορφές παρουσίασης των εκδηλώσεων.
Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι ο πολιτισμός σε εποχές σαν αυτή που διανύουμε είναι κάτι περιττό, ενός είδους πολυτέλεια. Τι Θα του απαντούσατε;
Την απάντηση την έδωσε ο κόσμος, το ίδιο το κοινό που έχει αγκαλιάσει σε όλες τις χώρες τις ψηφιακές εκδηλώσεις. Στη δύσκολη στιγμή του εγκλεισμού, ο πολιτισμός μας κράτα ενωμένους έστω και πίσω από μία οθόνη. Η τέχνη δεν είναι δημιούργημα του αιώνα που ζούμε, ούτε του προηγούμενου. Υπάρχει λόγος που είναι συνυφασμένη με την ανθρώπινη ιστορία. Οι άνθρωποι κάθε εποχής χάνονται, ο πολιτισμός τους όμως όχι.
Ποιο είναι το όραμά σας για το μέλλον σε σχέση με το έργο σας;
Υπάρχουν πολλά σχέδια και ακόμη περισσότερα όνειρα για το μέλλον. Όσον αφορά στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Ιωαννιτών με το οποίο συνεργάζομαι θα ήθελα να ανοιχθεί σε ακόμη περισσότερες μορφές Τέχνης και σε ακόμη περισσότερες εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Ήδη εργαζόμαστε προς αυτή την κατεύθυνση με την προσπάθεια ανεύρεσης και άλλων χώρων καθώς και με την αναπροσαρμογή των ήδη υπαρχόντων ώστε να μπορούν να φιλοξενούν διαφορετικές πολιτιστικές δράσεις.
Τελικά η ιδέα να είναι προσβάσιμος ο πολιτισμός από όλους ανεξάρτητα από τις οικονομικές του δυνατότητες και το μορφωτικό του επίπεδο αποτελεί ουτοπία ή είναι ένας ρεαλιστικός στόχος;
Οι περισσότεροι πολιτιστικοί οργανισμοί στην Ελλάδα, τόσο οι κρατικοί και δημοτικοί όσο και οι ιδιωτικοί είτε προσφέρουν εντελώς δωρεάν το πρόγραμμα τους στους πολίτες είτε παρέχουν και δωρεάν εκδηλώσεις σε εβδομαδιαία ή μηνιαία βάση. Δεν συμβαίνει σε όλες τις χώρες αυτό. Στο Πνευματικό Κέντρο Ιωαννίνων οι περισσότερες εκδηλώσεις μας είναι δωρεάν και ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι ακριβώς γιατί θέλουμε να είναι προσβάσιμος ο πολιτισμός σε όλους. Από εκεί και πέρα, πιστεύω ότι είναι αναγκαία μια ισορροπία στο πολιτιστικό πρόγραμμα με εκδηλώσεις που να συναντούν τις διαφορετικές επιθυμίες του κοινού. Βέβαια πολλά από τα πιο λαοφιλή είδη καλύπτονται και από τον ιδιωτικό τομέα οπότε ο ρόλος του Δήμου είναι να ανοίγει περισσότερο το φάσμα και να περικλείει μέσα στο πρόγραμμα και λιγότερο δημοφιλείς προτάσεις που ενδεχομένως να μη μπορούσαν να παρουσιαστούν αλλού.
Ποια είναι τα σχέδιά σας για το προσεχές διάστημα, κορονοϊού επιτρέποντος βέβαια. Έχετε σκεφτεί κάποιους εναλλακτικούς τρόπους προβολής των έργων, ενδεχομένως μέσα από το διαδίκτυο;
Αυτή τη στιγμή το διαδίκτυο είναι μονόδρομος δυστυχώς επειδή αναγκαζόμαστε να έχουμε κλειστές τις αίθουσες και ευτυχώς επειδή οι ψηφιακές μας πόρτες παραμένουν ανοικτές. Έχουμε ήδη ξεκινήσει την παραγωγή και προβολή βιντεοσκοπημένων συναυλιών, σχεδιάζουμε ακόμη περισσότερες συναυλίες, αφηγήσεις παραμυθιών και κουκλοθέατρο για παιδιά ενώ ετοιμάζουμε και θεματικές ραδιοφωνικές παραγωγές σε συνεργασία με το Δημοτικό Ραδιόφωνο της πόλης.
Ζείτε τις δυσκολίες των καλλιτεχνών από κοντά, υπάρχουν λύσεις ή προτάσεις για να εξασφαλιστεί η συνέχεια της δραστηριότητάς τους και φυσικά η επιβίωσή τους;
Οι πόρτες των οργανισμών, τόσο του δικού μας όσο και όλων πιστεύω, είναι πάντα ανοικτές. Δυστυχώς δεν μπορούμε να ικανοποιήσουμε κάθε αίτημα για συνεργασία. Αλλά είμαστε διαθέσιμοι να συζητήσουμε κάθε προοπτική για το δύσκολο παρόν και το πραγματικά αβέβαιο μέλλον. Θεωρώ επίσης ότι θα έπρεπε και το Κράτος κεντρικά να σταθεί αρωγός τόσο στους καλλιτέχνες όσο και στους πολιτιστικούς οργανισμούς ώστε να υπάρξει ένα σταθερό θεμέλιο για το μέλλον και μια ταχύτερη επούλωση των πληγών που δημιούργησε αυτή η πρωτοφανής κατάσταση.
Είστε αισιόδοξος/ αισιόδοξη για το μέλλον; Πιστεύετε ότι θα επουλωθούν γρήγορα οι πληγές που δημιούργησε η πανδημία στο χώρο του πολιτισμού;
Δεν πιστεύω ότι είναι θέμα αισιοδοξίας. Το πρόβλημα είναι εδώ. Είναι στο χέρι όλων μας, με υπομονή, επιμονή και συνεργασία να ξεπεράσουμε τα εμπόδια. Είναι χρέος μας να επουλώσουμε τις πληγές. Και είμαι σίγουρος ότι θα τα καταφέρουμε.
Αυτή η πρωτόγνωρη κατάσταση που ζήσαμε μπορεί να έχει τελικά και κάποιο θετικό αντίκτυπο; Μας δίδαξε εκτός από την αξία των δραστηριοτήτων που θεωρούσαμε δεδομένες και νέους ρηξικέλευθους τρόπους (που θα μείνουν) να φτάσουμε στο κοινό το πολιτιστικό έργο;
Θεωρώ ότι το πιο σημαντικό που μας μαθαίνει αυτή η περίοδος είναι αυτό που όλοι στον πολιτισμό γνωρίζουμε και που όμως δεν θεωρούνταν από όλους δεδομένο. Ο πολιτισμός λοιπόν δεν είναι πολυτέλεια αλλά ανάγκη. Η ψηφιακή δίοδος όπως προανέφερα είναι ένας μονόδρομος που ήρθε για να μείνει όχι για να απειλήσει αλλά για να προστεθεί στους ήδη υπάρχοντες τρόπους παραγωγής, διανομής, έκθεσης κλπ. Είμαστε ακόμη στην αρχή. Να θυμίσω ότι υπάρχουν και μορφές τέχνες που ουσιαστικά λειτουργούν μόνο στο διαδίκτυο. Δεν πρόκειται για “τέχνη της καραντίνας” που ξεκίνησε δηλαδή φέτος . Ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του ‘90 υπάρχουν έξοχα δείγματα internet art με ιδιαίτερα διαδραστικά χαρακτηριστικά που δεν θα μπορούσαν να λειτουργήσουν εκτός διαδικτύου.
Ποιος πιστεύετε ότι πρέπει να είναι ο ρόλος της αυτοδιοίκησης στον πολιτισμό; Θα μπορούσε να είναι πιο παρεμβατικός και να δημιουργεί νέους δρόμους;
Πιστεύω ότι έχουμε ήδη περάσει σε μια εποχή που ο πολιτισμός απασχολεί την αυτοδιοίκηση με τον ίδιο τρόπο που την απασχολούν τα υπόλοιπα μεγάλα και μικρά ζητήματα της καθημερινότητας των πολιτών. Δεν ήταν πάντα έτσι. Ο σύγχρονος πολίτης όμως το απαιτεί πια, κάτι που ενδυναμώνει την άποψη του πολιτισμού ως ανάγκη. Και αυτή είναι μια πρόκληση που μπορεί και πρέπει να αποτελεί την ώθηση για την αυτοδιοίκηση ώστε να δημιουργεί νέους δρόμους, να εμπνέεται για να εμπνεύσει!
