Με καινούργιο θεματικό δίσκο, την «Αρετή», που θα περιλαμβάνει συμμετοχές σημαντικών ερμηνευτών, με πρώτους - πρώτους το Γιάννη Κότσιρα και τη Μαρία Παπαγεωργίου, υποδέχεται το φετινό φθινόπωρο ο Παντελής Κυραμαργιός.
Παράλληλα, προετοιμάζεται μαζί με τη Γεωργία Νταγάκη, να μας υποδεχτεί από τις 19 Οκτωβρίου και για τέσσερις Πέμπτες στο Κρεμλίνο του Πειραιά. Τραγουδοποιός - οδοντίατρος και, εξ αυτής της διπλής του ιδιότητας, καλλιτέχνης απεριόριστος και κατασταλαγμένος, δίνει ενδιαφέρουσες απαντήσεις και τροφή για σκέψη στη συνέντευξη που ακολουθεί.
Πως προέκυψε η ιδέα της «Αρετής», του ολοκληρωμένου επερχόμενου δίσκου σας;
Αγαπούσα πάντα τους θεματικούς δίσκους. Αυτό προσπάθησα να κάνω με την κολεκτίβα «Πλέγμα» στο «Ως την άκρη της κλωστής», το προηγούμενο άλμπουμ και κάτι ανάλογο προσπαθώ και τώρα. Αρχικά γράφτηκε το ομότιτλο τραγούδι, η «Αρετή» που κυκλοφόρησε στην αρχή της χρονιάς. Το πρώτο ντέμο του τραγουδιού το ηχογράφησα πριν δύο χρόνια. Την ίδια περίοδο έφτιαξα και τις «Δυο Σπιθαμές» και τις «Αντιθέσεις». Το τραγούδι λοιπόν μιλάει για την αναζήτηση της αρετής. Της έννοιας. Εύκολα όμως ερμηνεύεται και ως ερωτικό. Έγραψα λοιπόν στη συνέχεια, μια ιστορία, βασισμένη σε πραγματικά ιστορικά γεγονότα, για έναν άνδρα που αναζητά ταυτόχρονα την Αρετή ως πρόσωπο αλλα και ως έννοια και θυσιάζει τη μία για την άλλη. Αυτή η ιστορία θα ξετυλιχθεί μέσα από τα τραγούδια, το διήγημα και τις αφηγήσεις που θα συμπεριλαμβάνονται στο επερχόμενο άλμπουμ.
Πως επιλέχθηκαν οι διαφορετικοί ερμηνευτές και πως επιλέχθηκαν τα δύο πρώτα singles με το Γιάννη Κότσιρα (Δυο σπιθαμές) και τη Μαρία Παπαγεωργίου (Αντιθέσεις);
Ο Γιάννης Κότσιρας διαθέτει ένα σπάνιο χάρισμα. Έχει μια φωνή που σε αγκαλιάζει με έναν τρόπο μαγικό. Μόνο τυχαία δεν είναι η πορεία του. Στο πρόσφατο παρελθόν διάβασα κάποια άρθρα του που με έκαναν να τον αγαπήσω και για το ήθος του. Η προσωπικότητά του ακτινοβολεί και η αφοπλιστική του ευγένεια σε κερδίζει στην πρώτη κιόλας επαφή. Έκανα ένα πείραμα στέλνοντας του αυτό το τραγούδι και είμαι πολύ τυχερός που του άρεσε. Η ατυχία είναι μάλλον ότι το είπαμε μισό μισό ενώ έπρεπε να το πει μόνος του! Η Μαρία Παπαγεωργίου είναι η αγαπημένη μου καλλιτέχνις της νέας γενιάς. Είναι ατελείωτα τα βράδια που έχω περάσει χαζεύοντας βίντεο απο live της στο YouTube. Της είχα προτείνει να τραγουδήσει και στο προηγούμενο άλμπουμ αλλα δεν της ταίριαζε κανένα απο τα τραγούδια που της είχα στείλει τότε. Και πιστέψτε με της είχα στείλει πολλά. Της είπα λοιπόν ότι δεν θα τα παρατήσω . Της έστειλα τις «Αντιθέσεις», το πιο εσωστρεφές και μελαγχολικό τραγούδι μου και αρχικά δεν έλαβα καμιά απάντηση. Νόμιζα ότι μάλλον με βαρέθηκε! Όμως δύο μήνες μετά με πήρε τηλέφωνο και μου είπε οτι βρήκε ένα mail που καταλάθος είχε προσπεράσει. Ήθελε οπωσδήποτε να φτιάξουμε αυτό το τραγούδι παρέα. Ο λόγος που μέχρι στιγμής έχουν κυκλοφορήσει αυτά τα τραγούδια είναι καθαρά συναισθηματικός. Όπως προανέφερα γράφτηκαν την ίδια περίοδο με την «Αρετή».
Πόσο σημαντικό είναι για έναν συνθέτη ο ερμηνευτής του να είναι ταυτόχρονα και μουσικός; Συμμερίζεστε την άποψη ότι καλύτερος (ή καταλληλότερος) ερμηνευτής ενός τραγουδιού είναι ο ίδιος ο δημιουργός του;
Υπάρχουν τραγουδιστές άρτιοι τεχνικά. Εκείνοι πάντα έχουν γνώσεις μουσικές. Δεν είναι όμως απαραίτητα και ερμηνευτές. Η λέξη Ερμηνεία ,όπως μου είπε κάποτε μια φίλη, προέρχεται από τον Ερμή και είναι η γεφύρωση του θείου με το ανθρώπινο. Είναι δύσκολη και σπουδαία διαδικασία. Υπάρχουν ερμηνευτές που δεν είναι καλοί τραγουδιστές. Αυτό όμως προσωπικά δεν με πειράζει. Οι φωνές που ξεχωρίζουν άλλωστε, είναι αυτές που μεταδίδουν την ουσιά της μουσικής και του στίχου στους ακροατές. Ο τραγουδοποιός, ναι, μπορεί να το καταφέρει πιο εύκολα ακόμα κι αν δεν «πατάει» καλά στις νότες. Όταν όμως ένας καλός τραγουδιστής είναι και ερμηνευτής τότε αγγίζουμε την τελειότητα. Δεν είναι πάντα το ζητούμενο η τελειότητα, Δεν λέω αυτό. Αλλά το να υπάρχει γύρω μας είναι όμορφο. Γι’ αυτό τον λόγο οι συμμετοχές του Γιάννη Κότσιρα και της Μαρίας Παπαγεωργίου με τιμούν και με χαροποιούν ιδιαίτερα. Ανήκουν και οι δύο σε εκείνη την περιοχή που οι κύκλοι των μουσικών, των τραγουδιστών και των ερμηνευτών αλληλοκαλύπτονται.
Η τραγουδοποιία στη χώρα μας, για κάποιο(υς) λόγο(υς), εκπροσωπείται περισσότερο από άνδρες δημιουργούς. Λιγότερες είναι οι γυναίκες δημιουργοί. Αντίθετα, οι τραγουδίστριες είναι όσες και οι τραγουδιστές. Έχετε κάποια εξήγηση για αυτό το γεγονός;
Αυτό είναι κάτι που σκεφτόμουν πολύ πρόσφατα που άκουγα έναν υπέροχο δίσκο της Καραΐνδρου. Δεν κατέληξα σε κάποιο συμπέρασμα. Μόνο κάποιες πιθανές εκδοχές μπορώ να παραθέσω. Ίσως παίζει ρόλο το οτι οι άντρες είναι συχνά περισσότερο εσωστρεφείς απο τις γυναίκες. Και η τραγουδοποιία απαιτεί αυτή την εσωστρέφεια. Η μουσική επίσης έχει κάποια σύνδεση με τα μαθηματικά και τις θετικές γενικά επιστήμες. Εγκεφαλικά οι άνδρες έχουν μεγαλύτερη κλίση σε αυτές ενώ οι γυναίκες στις θεωρητικές. Αυτά είναι πολύ γενικοί κανόνες φυσικά και καθόλου απόλυτοι. Κάτι άλλο που παίζει ίσως ρόλο είναι το γεγονός ότι αν κάνεις μια βόλτα σε ένα ωδείο θα δεις λιγότερα κορίτσια απο ότι αγόρια. Τα περισσότερα απο τα πιο συνηθισμένα μουσικά όργανα όπως το μπάσο, τα ντραμς, η κιθάρα, αποτελούν ως επί το πλείστον ανδρική υπόθεση. Γι’ αυτό και οι μουσικοί σε ορχήστρες και μπάντες είναι στη συντριπτική τους πλειοψηφία άνδρες. Ίσως αυτοί οι λόγοι και άλλοι τόσοι να αποτελούν απάντηση.
Παλαιότερα, οι δημιουργοί σχηματίζαν ντουέτα και κάνανε έναν ολοκληρωμένο δίσκο με έναν ερμηνευτή ή και περισσότερους. Πλέον, αυτό έχει αντιστραφεί. Ο ερμηνευτής είναι ένας και οι δημιουργοί περισσότεροι. Που οφείλεται αυτό κατά την άποψή σας; Εσείς, έχετε προτίμηση σε ένα από τα δύο αυτά σχήματα;
Σαν ακροατής δεν έχω καμία προτίμηση. Μου αρέσουν οι πολυσυλλεκτικοί δίσκοι όπως και να’χει. Επειδή όμως, όπως είπα, έχω μια αδυναμία στους θεματικούς δίσκους, σαν τραγουδοποιός προτιμώ το παραδοσιακό σχήμα.
Ποιος είναι ο ρόλος της τέχνης, και ου τραγουδιού ειδικότερα, σε εποχές δύσκολες, σε εποχές κρίσης;
Η τέχνη και ειδικότερα τα τραγούδια, στα οποία η πρόσβαση είναι πιο εύκολη, ανήκουν σε όποιον τα έχει ανάγκη. Όχι σε όποιον τα γράφει. Και έχουν την ιδιότητα να γίνονται ό,τι ακριβώς έχουμε ανάγκη. Για μένα είναι αντίδραση, αντίσταση, επικοινωνία, ελπίδα και λύση.
Ο Ράινε Μαρία Ρίλκε, στα «Γράμματα σε ένα νέο ποιητή», έλεγε πως το χειρότερο πράγμα που συνέβη ποτέ στην τέχνη είναι η κριτική. Συμμερίζεστε αυτή την άποψη;
Ίσως. Όμως και πάλι είναι χρήσιμη. Τίποτα πιο χρήσιμο από το περιττό. Δεν υπάρχει καλό αν δεν υπάρχει κακό. Δεν θα υπήρχε ο κόσμος χωρίς τον υπόκοσμο. Προσωπικά, μέσα από κριτικές έχω αναζητήσει και ανακαλύψει κάποια από τα αγαπημένα μου άλμπουμ.
Σας έχει τύχει να διαβάσετε αποθεωτική κριτική μιας εμφάνισής σας που, κατά τη γνώμη σας, δεν ήταν καλή και το αντίθετο;
Μου έχει τύχει να διαβάσω διθυραμβικά σχόλια ενώ θεωρούσα ότι το αποτέλεσμα ήταν μέτριο. Δεν αναθεώρησα. Το αντίθετο δεν έχει συμβεί για δύο λόγους. Πρώτον σε καμία εμφάνιση δεν θεώρησα ότι όλα πήγαν καλά και δεύτερον σπάνια οι κριτικοί ασχολούνται μαζί μου!
Σε μια εποχή που η δισκογραφία πνέει τα λοίσθια και οι καλλιτέχνες ανασυντάσσονται για να βρουν διεξόδους, τι οδηγεί έναν νέο άνθρωπο να κυκλοφορήσει ένα cd; Δεν είναι ξεπερασμένη μέθοδος (ή και εμμονή) η κυκλοφορία δίσκων στην εποχή μας;
Τη μουσική που αγαπώ θέλω πάντα να την αντιμετωπίζω σαν τέχνη και να είμαι συνεπής απέναντί της. Ως εκ τούτου, τη στιγμή που θεωρώ έναν δίσκο με θέμα, με αρχή μέση και τέλος, έργο τέχνης δεν με απασχολεί το εμπορικό αποτέλεσμα. Η μουσική βιομηχανία ακολουθεί μια ρότα που δεν με αφορά γιατί δεν είμαι βιομήχανος. Δεν θέλω να κατηγορήσω κανέναν που ακολουθεί τις εξελίξεις ούτε να κάνω τον έξυπνο. Μάλλον εγώ είμαι εμμονικός. Δεν βιοπορίζομαι απο τη μουσική μιας και είμαι οδοντίατρος στο επάγγελμα και προφανώς μιλάω εκ του ασφαλούς. Επίσης η δισκογραφική εταιρεία στην οποία ανήκω, η Panik Oxygen, εξακολουθεί και με στηρίζει παρότι δεν αποτελώ εμπορικό προιόν. Ελπίζω όμως να διατηρήσω αυτή την εμμονή μέχρι το τέλος (και να μην ξαναχρησιμοποιήσω τόσα «δεν» σε μια απάντηση).
Τι ακούσατε τελευταία και σας έκανε εντύπωση (ελληνικό ή, και, ξένο);
Τώρα τελευταία έχω ξεχωρίσει την φωνή της Βιολέτας Ίκαρη και το σύνολο της δουλειάς του Χρήστου Νινιού. Από ξένα τραγούδια έχω ξεχωρίσει το τραγούδι «All in one night» των Stereophonics.
Με ποιο τρόπο ακούτε μουσική (mp3, βινύλλιο, ραδιόφωνο κλπ) και σε ποιες περιστάσεις της ζωής σας;
Ακούω ραδιόφωνο πολλές ώρες την ημέρα είτε βρίσκομαι στο σπίτι είτε στη δουλειά μου. Τα βράδια μου αρέσει να ψάχνω καινούργια ή παλιά αλλά άγνωστα σε μένα ακούσματα στο youtube, και όταν έχω χρόνο διαλέγω κάποιο αγαπημένο μου cd και το αφήνω να παίξει και να φέρει μαζί του όλες τις αναμνήσεις που κουβαλάει. Δεν τα πάω καθόλου καλά με τις άλλες ψηφιακές πλατφόρμες όπως spotify, itunes κλπ..
Θυμόσαστε πότε ακούσατε για πρώτη φορά ένα τραγούδι σας στο ραδιόφωνο και σε ποια συγκυρία;
Το πρώτο τραγούδι που υπέγραψα μόνος μου και άκουσα στο ραδιόφωνο ήταν το «Για σενα άλλαξα Θεό» που κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο του 2014. Το πρωί εκείνης της ημέρας ο πατέρας μου άκουσε αυτό το τραγούδι στο ραδιόφωνο και με πήρε τηλέφωνο ενθουσιασμένος να μου το πει. Μόλις κατέβηκα στο ιατρείο συντονίστηκα στον ίδιο σταθμό και μετά απο 6-7 ώρες το τραγούδι ξανάπαιξε και το άκουσα. Ο ασθενής είναι καλά! (γέλια)
Θα εμφανιστείτε κάπου προσεχώς;
Θα εμφανιστούμε παρέα με την Γεωργία Νταγάκη και την εξαιρετική μπάντα της στο Κρεμλίνο του Πειραιά για 4 Πέμπτες ξεκινώντας στις 19 Οκτωβρίου. Νομίζω ότι θα είναι πολύ ενδιαφέρουσα παράσταση μιας και τα τραγούδια είναι πολύ προσεχτικά επιλεγμένα και αρκετά «πειραγμένα». Η Γεωργία άλλωστε είναι μία πολύ ξεχωριστή περίπτωση καλλιτέχνη που αξίζει κανείς να παρακολουθήσει ξανά και ξανά. Ελπίζουμε να μας επισκεφτείτε!
Παράλληλα, προετοιμάζεται μαζί με τη Γεωργία Νταγάκη, να μας υποδεχτεί από τις 19 Οκτωβρίου και για τέσσερις Πέμπτες στο Κρεμλίνο του Πειραιά. Τραγουδοποιός - οδοντίατρος και, εξ αυτής της διπλής του ιδιότητας, καλλιτέχνης απεριόριστος και κατασταλαγμένος, δίνει ενδιαφέρουσες απαντήσεις και τροφή για σκέψη στη συνέντευξη που ακολουθεί.
Πως προέκυψε η ιδέα της «Αρετής», του ολοκληρωμένου επερχόμενου δίσκου σας;
Αγαπούσα πάντα τους θεματικούς δίσκους. Αυτό προσπάθησα να κάνω με την κολεκτίβα «Πλέγμα» στο «Ως την άκρη της κλωστής», το προηγούμενο άλμπουμ και κάτι ανάλογο προσπαθώ και τώρα. Αρχικά γράφτηκε το ομότιτλο τραγούδι, η «Αρετή» που κυκλοφόρησε στην αρχή της χρονιάς. Το πρώτο ντέμο του τραγουδιού το ηχογράφησα πριν δύο χρόνια. Την ίδια περίοδο έφτιαξα και τις «Δυο Σπιθαμές» και τις «Αντιθέσεις». Το τραγούδι λοιπόν μιλάει για την αναζήτηση της αρετής. Της έννοιας. Εύκολα όμως ερμηνεύεται και ως ερωτικό. Έγραψα λοιπόν στη συνέχεια, μια ιστορία, βασισμένη σε πραγματικά ιστορικά γεγονότα, για έναν άνδρα που αναζητά ταυτόχρονα την Αρετή ως πρόσωπο αλλα και ως έννοια και θυσιάζει τη μία για την άλλη. Αυτή η ιστορία θα ξετυλιχθεί μέσα από τα τραγούδια, το διήγημα και τις αφηγήσεις που θα συμπεριλαμβάνονται στο επερχόμενο άλμπουμ.
Πως επιλέχθηκαν οι διαφορετικοί ερμηνευτές και πως επιλέχθηκαν τα δύο πρώτα singles με το Γιάννη Κότσιρα (Δυο σπιθαμές) και τη Μαρία Παπαγεωργίου (Αντιθέσεις);
Ο Γιάννης Κότσιρας διαθέτει ένα σπάνιο χάρισμα. Έχει μια φωνή που σε αγκαλιάζει με έναν τρόπο μαγικό. Μόνο τυχαία δεν είναι η πορεία του. Στο πρόσφατο παρελθόν διάβασα κάποια άρθρα του που με έκαναν να τον αγαπήσω και για το ήθος του. Η προσωπικότητά του ακτινοβολεί και η αφοπλιστική του ευγένεια σε κερδίζει στην πρώτη κιόλας επαφή. Έκανα ένα πείραμα στέλνοντας του αυτό το τραγούδι και είμαι πολύ τυχερός που του άρεσε. Η ατυχία είναι μάλλον ότι το είπαμε μισό μισό ενώ έπρεπε να το πει μόνος του! Η Μαρία Παπαγεωργίου είναι η αγαπημένη μου καλλιτέχνις της νέας γενιάς. Είναι ατελείωτα τα βράδια που έχω περάσει χαζεύοντας βίντεο απο live της στο YouTube. Της είχα προτείνει να τραγουδήσει και στο προηγούμενο άλμπουμ αλλα δεν της ταίριαζε κανένα απο τα τραγούδια που της είχα στείλει τότε. Και πιστέψτε με της είχα στείλει πολλά. Της είπα λοιπόν ότι δεν θα τα παρατήσω . Της έστειλα τις «Αντιθέσεις», το πιο εσωστρεφές και μελαγχολικό τραγούδι μου και αρχικά δεν έλαβα καμιά απάντηση. Νόμιζα ότι μάλλον με βαρέθηκε! Όμως δύο μήνες μετά με πήρε τηλέφωνο και μου είπε οτι βρήκε ένα mail που καταλάθος είχε προσπεράσει. Ήθελε οπωσδήποτε να φτιάξουμε αυτό το τραγούδι παρέα. Ο λόγος που μέχρι στιγμής έχουν κυκλοφορήσει αυτά τα τραγούδια είναι καθαρά συναισθηματικός. Όπως προανέφερα γράφτηκαν την ίδια περίοδο με την «Αρετή».
Πόσο σημαντικό είναι για έναν συνθέτη ο ερμηνευτής του να είναι ταυτόχρονα και μουσικός; Συμμερίζεστε την άποψη ότι καλύτερος (ή καταλληλότερος) ερμηνευτής ενός τραγουδιού είναι ο ίδιος ο δημιουργός του;
Υπάρχουν τραγουδιστές άρτιοι τεχνικά. Εκείνοι πάντα έχουν γνώσεις μουσικές. Δεν είναι όμως απαραίτητα και ερμηνευτές. Η λέξη Ερμηνεία ,όπως μου είπε κάποτε μια φίλη, προέρχεται από τον Ερμή και είναι η γεφύρωση του θείου με το ανθρώπινο. Είναι δύσκολη και σπουδαία διαδικασία. Υπάρχουν ερμηνευτές που δεν είναι καλοί τραγουδιστές. Αυτό όμως προσωπικά δεν με πειράζει. Οι φωνές που ξεχωρίζουν άλλωστε, είναι αυτές που μεταδίδουν την ουσιά της μουσικής και του στίχου στους ακροατές. Ο τραγουδοποιός, ναι, μπορεί να το καταφέρει πιο εύκολα ακόμα κι αν δεν «πατάει» καλά στις νότες. Όταν όμως ένας καλός τραγουδιστής είναι και ερμηνευτής τότε αγγίζουμε την τελειότητα. Δεν είναι πάντα το ζητούμενο η τελειότητα, Δεν λέω αυτό. Αλλά το να υπάρχει γύρω μας είναι όμορφο. Γι’ αυτό τον λόγο οι συμμετοχές του Γιάννη Κότσιρα και της Μαρίας Παπαγεωργίου με τιμούν και με χαροποιούν ιδιαίτερα. Ανήκουν και οι δύο σε εκείνη την περιοχή που οι κύκλοι των μουσικών, των τραγουδιστών και των ερμηνευτών αλληλοκαλύπτονται.
Η τραγουδοποιία στη χώρα μας, για κάποιο(υς) λόγο(υς), εκπροσωπείται περισσότερο από άνδρες δημιουργούς. Λιγότερες είναι οι γυναίκες δημιουργοί. Αντίθετα, οι τραγουδίστριες είναι όσες και οι τραγουδιστές. Έχετε κάποια εξήγηση για αυτό το γεγονός;
Αυτό είναι κάτι που σκεφτόμουν πολύ πρόσφατα που άκουγα έναν υπέροχο δίσκο της Καραΐνδρου. Δεν κατέληξα σε κάποιο συμπέρασμα. Μόνο κάποιες πιθανές εκδοχές μπορώ να παραθέσω. Ίσως παίζει ρόλο το οτι οι άντρες είναι συχνά περισσότερο εσωστρεφείς απο τις γυναίκες. Και η τραγουδοποιία απαιτεί αυτή την εσωστρέφεια. Η μουσική επίσης έχει κάποια σύνδεση με τα μαθηματικά και τις θετικές γενικά επιστήμες. Εγκεφαλικά οι άνδρες έχουν μεγαλύτερη κλίση σε αυτές ενώ οι γυναίκες στις θεωρητικές. Αυτά είναι πολύ γενικοί κανόνες φυσικά και καθόλου απόλυτοι. Κάτι άλλο που παίζει ίσως ρόλο είναι το γεγονός ότι αν κάνεις μια βόλτα σε ένα ωδείο θα δεις λιγότερα κορίτσια απο ότι αγόρια. Τα περισσότερα απο τα πιο συνηθισμένα μουσικά όργανα όπως το μπάσο, τα ντραμς, η κιθάρα, αποτελούν ως επί το πλείστον ανδρική υπόθεση. Γι’ αυτό και οι μουσικοί σε ορχήστρες και μπάντες είναι στη συντριπτική τους πλειοψηφία άνδρες. Ίσως αυτοί οι λόγοι και άλλοι τόσοι να αποτελούν απάντηση.
Παλαιότερα, οι δημιουργοί σχηματίζαν ντουέτα και κάνανε έναν ολοκληρωμένο δίσκο με έναν ερμηνευτή ή και περισσότερους. Πλέον, αυτό έχει αντιστραφεί. Ο ερμηνευτής είναι ένας και οι δημιουργοί περισσότεροι. Που οφείλεται αυτό κατά την άποψή σας; Εσείς, έχετε προτίμηση σε ένα από τα δύο αυτά σχήματα;
Σαν ακροατής δεν έχω καμία προτίμηση. Μου αρέσουν οι πολυσυλλεκτικοί δίσκοι όπως και να’χει. Επειδή όμως, όπως είπα, έχω μια αδυναμία στους θεματικούς δίσκους, σαν τραγουδοποιός προτιμώ το παραδοσιακό σχήμα.
Ποιος είναι ο ρόλος της τέχνης, και ου τραγουδιού ειδικότερα, σε εποχές δύσκολες, σε εποχές κρίσης;
Η τέχνη και ειδικότερα τα τραγούδια, στα οποία η πρόσβαση είναι πιο εύκολη, ανήκουν σε όποιον τα έχει ανάγκη. Όχι σε όποιον τα γράφει. Και έχουν την ιδιότητα να γίνονται ό,τι ακριβώς έχουμε ανάγκη. Για μένα είναι αντίδραση, αντίσταση, επικοινωνία, ελπίδα και λύση.
Ο Ράινε Μαρία Ρίλκε, στα «Γράμματα σε ένα νέο ποιητή», έλεγε πως το χειρότερο πράγμα που συνέβη ποτέ στην τέχνη είναι η κριτική. Συμμερίζεστε αυτή την άποψη;
Ίσως. Όμως και πάλι είναι χρήσιμη. Τίποτα πιο χρήσιμο από το περιττό. Δεν υπάρχει καλό αν δεν υπάρχει κακό. Δεν θα υπήρχε ο κόσμος χωρίς τον υπόκοσμο. Προσωπικά, μέσα από κριτικές έχω αναζητήσει και ανακαλύψει κάποια από τα αγαπημένα μου άλμπουμ.
Σας έχει τύχει να διαβάσετε αποθεωτική κριτική μιας εμφάνισής σας που, κατά τη γνώμη σας, δεν ήταν καλή και το αντίθετο;
Μου έχει τύχει να διαβάσω διθυραμβικά σχόλια ενώ θεωρούσα ότι το αποτέλεσμα ήταν μέτριο. Δεν αναθεώρησα. Το αντίθετο δεν έχει συμβεί για δύο λόγους. Πρώτον σε καμία εμφάνιση δεν θεώρησα ότι όλα πήγαν καλά και δεύτερον σπάνια οι κριτικοί ασχολούνται μαζί μου!
Σε μια εποχή που η δισκογραφία πνέει τα λοίσθια και οι καλλιτέχνες ανασυντάσσονται για να βρουν διεξόδους, τι οδηγεί έναν νέο άνθρωπο να κυκλοφορήσει ένα cd; Δεν είναι ξεπερασμένη μέθοδος (ή και εμμονή) η κυκλοφορία δίσκων στην εποχή μας;
Τη μουσική που αγαπώ θέλω πάντα να την αντιμετωπίζω σαν τέχνη και να είμαι συνεπής απέναντί της. Ως εκ τούτου, τη στιγμή που θεωρώ έναν δίσκο με θέμα, με αρχή μέση και τέλος, έργο τέχνης δεν με απασχολεί το εμπορικό αποτέλεσμα. Η μουσική βιομηχανία ακολουθεί μια ρότα που δεν με αφορά γιατί δεν είμαι βιομήχανος. Δεν θέλω να κατηγορήσω κανέναν που ακολουθεί τις εξελίξεις ούτε να κάνω τον έξυπνο. Μάλλον εγώ είμαι εμμονικός. Δεν βιοπορίζομαι απο τη μουσική μιας και είμαι οδοντίατρος στο επάγγελμα και προφανώς μιλάω εκ του ασφαλούς. Επίσης η δισκογραφική εταιρεία στην οποία ανήκω, η Panik Oxygen, εξακολουθεί και με στηρίζει παρότι δεν αποτελώ εμπορικό προιόν. Ελπίζω όμως να διατηρήσω αυτή την εμμονή μέχρι το τέλος (και να μην ξαναχρησιμοποιήσω τόσα «δεν» σε μια απάντηση).
Τι ακούσατε τελευταία και σας έκανε εντύπωση (ελληνικό ή, και, ξένο);
Τώρα τελευταία έχω ξεχωρίσει την φωνή της Βιολέτας Ίκαρη και το σύνολο της δουλειάς του Χρήστου Νινιού. Από ξένα τραγούδια έχω ξεχωρίσει το τραγούδι «All in one night» των Stereophonics.
Με ποιο τρόπο ακούτε μουσική (mp3, βινύλλιο, ραδιόφωνο κλπ) και σε ποιες περιστάσεις της ζωής σας;
Ακούω ραδιόφωνο πολλές ώρες την ημέρα είτε βρίσκομαι στο σπίτι είτε στη δουλειά μου. Τα βράδια μου αρέσει να ψάχνω καινούργια ή παλιά αλλά άγνωστα σε μένα ακούσματα στο youtube, και όταν έχω χρόνο διαλέγω κάποιο αγαπημένο μου cd και το αφήνω να παίξει και να φέρει μαζί του όλες τις αναμνήσεις που κουβαλάει. Δεν τα πάω καθόλου καλά με τις άλλες ψηφιακές πλατφόρμες όπως spotify, itunes κλπ..
Θυμόσαστε πότε ακούσατε για πρώτη φορά ένα τραγούδι σας στο ραδιόφωνο και σε ποια συγκυρία;
Το πρώτο τραγούδι που υπέγραψα μόνος μου και άκουσα στο ραδιόφωνο ήταν το «Για σενα άλλαξα Θεό» που κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο του 2014. Το πρωί εκείνης της ημέρας ο πατέρας μου άκουσε αυτό το τραγούδι στο ραδιόφωνο και με πήρε τηλέφωνο ενθουσιασμένος να μου το πει. Μόλις κατέβηκα στο ιατρείο συντονίστηκα στον ίδιο σταθμό και μετά απο 6-7 ώρες το τραγούδι ξανάπαιξε και το άκουσα. Ο ασθενής είναι καλά! (γέλια)
Θα εμφανιστείτε κάπου προσεχώς;
Θα εμφανιστούμε παρέα με την Γεωργία Νταγάκη και την εξαιρετική μπάντα της στο Κρεμλίνο του Πειραιά για 4 Πέμπτες ξεκινώντας στις 19 Οκτωβρίου. Νομίζω ότι θα είναι πολύ ενδιαφέρουσα παράσταση μιας και τα τραγούδια είναι πολύ προσεχτικά επιλεγμένα και αρκετά «πειραγμένα». Η Γεωργία άλλωστε είναι μία πολύ ξεχωριστή περίπτωση καλλιτέχνη που αξίζει κανείς να παρακολουθήσει ξανά και ξανά. Ελπίζουμε να μας επισκεφτείτε!
