Την Τρίτη 11 Φεβρουαρίου, στις 20:30, ο Κώστας Μακεδόνας, ο Γιάννης Μπέζος, η Ρίτα Αντωνοπούλου και η Ελένη Καρακάση συναντούν το Εργαστήρι Ελληνικής Μουσικής Δήμου Αθηναίων στο Ολύμπια, Δημοτικό Μουσικό Θέατρο «Μαρία Κάλλας», στη μουσική παράσταση «Τα λογοκριμένα», μία αναδρομή σε τραγούδια που υπέστησαν λογοκρισία από το 1937 μέχρι τα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης.
Την ιδέα, τα κείμενα και την καλλιτεχνική επιμέλεια της παράστασης έχει ο Δημήτρης Χαλιώτης, ο οποίος στο προσωπικό του σημείωμα προς το Ogdoo.gr αναφέρει:
Τι είναι «Τα Λογοκριμένα»; Μία μουσική παράσταση και ταυτόχρονα ένα χρονικό της λογοκρισίας στο ελληνικό τραγούδι από το 1937, οπότε την επιβάλλει ο Μεταξάς, μέχρι τα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης που η λογοκρισία σταματάει να είναι μεν προληπτική και αυστηρή, αλλά συνεχίζεται να υφίσταται. Είναι χαρακτηριστικό ότι το τελευταίο κρούσμα επίσημης κρατικής λογοκρισίας το συναντάμε το 1991 με το τραγούδι «Υπεραγορά» της Λένας Πλάτωνος, που λογοκρίνεται επειδή παρέφρασε τα λόγια του Συμβόλου της Πίστεως - Πιστεύω. Όπως μπορεί λοιπόν εύκολα να καταλάβει κάποιος η ιστορία της μουσικής λογοκρισίας στην Ελλάδα είναι μακρά και δεν αφορά μόνο τις δικτατορίες της 4ης Αυγούστου και της 21ης Απριλίου.
Αυτή τη διαδρομή 50 και πλέον χρόνων μουσικής λογοκρισίας επιχειρούν να διανύσουν «Τα λογοκριμένα» παίρνοντας το νήμα από την αρχή και ταξιδεύοντας μας σε μία εποχή που η ελευθερία της έκφρασης δεν ήταν δεδομένη. Τραγούδια απαγορευμένα που η λογοκρισία τα κυνήγησε αμείλικτα και άλλα που κυκλοφόρησαν κουτσουρεμένα ή παραλλαγμένα για το χατίρι της. Μαζί με ιστορικά στοιχεία και προσωπικές μαρτυρίες που κάνουν κατανοητό στον θεατή τον τρόπο που δρούσε η λογοκρισία.
Το ρεμπέτικο στο απόσπασμα, οι λέξεις στο μικροσκόπιο, οι συνθέτες και οι στιχουργοί στο έλεος επιτροπών, που αποτελούνταν από ανθρώπους που το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν είχαν ιδέα από μουσική. Γιατί ο Μεταξάς αποκαλούσε τους ρεμπέτες «Τουρκόσπορους»; Ποιοι ήταν η αρχικοί στίχοι του «Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι»; Με τι αφορμή λογόκρινε το κρατικό ραδιόφωνο τον Θεοδωράκη στις αρχές του ’60; Γιατί η «Παρασκευή» ήταν απαγορευμένη λέξη στα τραγούδια κατά τη διάρκεια της Χούντας;
Οι ιστορίες λογοκρισίας είναι τόσες πολλές που ήταν αδύνατον να χωρέσουν όλες σε μία παράσταση. Όπως και τα τραγούδια που έπεσαν στα δίχτυα της λογοκρισίας. Τραγούδια απ’ όλο το φάσμα της μουσικής. Τραγούδια με την υπογραφή κορυφαίων δημιουργών. Με πιο λογοκριμένο συνθέτη τον Μίκη Θεοδωράκη. Στα «Λογοκριμένα» έχουμε συμπεριλάβει πέρα από πολλά γνωστά τραγούδια του και κάποια λιγότερο γνωστά που έγραψε φυλακισμένος ή εξόριστος από τη Χούντα.
Πιστεύω ότι θα εκπλαγείτε από τις ιστορίες που κρύβονται πίσω από τραγούδια που έχουν λογοκριθεί. Όπως εξεπλάγην κι εγώ κατά τη διάρκεια της πολύμηνης έρευνάς μου. Μια ιδέα που ξεκίνησε πριν από περίπου δύο χρόνια παίρνει σάρκα και οστά στις 11 Φεβρουαρίου, στο Ολύμπια, Δημοτικό Μουσικό Θέατρο «Μαρία Κάλλας».
Σας περιμένουμε να κάνουμε μαζί αυτό το ταξίδι στη λογοκρισία στο ελληνικό τραγούδι. Παρέα με τον Κώστα Μακεδόνα, τη Ρίτα Αντωνοπούλου, τον Γιάννη Μπέζο και την Ελένη Καρακάση, αλλά και την σπουδαία ορχήστρα του Εργαστηρίου Ελληνικής Μουσικής του Δήμου Αθηναίων, υπό τη διεύθυνση του Άγγελου Ηλία. Είναι πολύ μεγάλη χαρά και τιμή που συνεργάζομαι μαζί τους και τους ευχαριστώ όλους από καρδιάς.
Δημήτρης Χαλιώτης
Την ιδέα, τα κείμενα και την καλλιτεχνική επιμέλεια της παράστασης έχει ο Δημήτρης Χαλιώτης, ο οποίος στο προσωπικό του σημείωμα προς το Ogdoo.gr αναφέρει:
Τι είναι «Τα Λογοκριμένα»; Μία μουσική παράσταση και ταυτόχρονα ένα χρονικό της λογοκρισίας στο ελληνικό τραγούδι από το 1937, οπότε την επιβάλλει ο Μεταξάς, μέχρι τα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης που η λογοκρισία σταματάει να είναι μεν προληπτική και αυστηρή, αλλά συνεχίζεται να υφίσταται. Είναι χαρακτηριστικό ότι το τελευταίο κρούσμα επίσημης κρατικής λογοκρισίας το συναντάμε το 1991 με το τραγούδι «Υπεραγορά» της Λένας Πλάτωνος, που λογοκρίνεται επειδή παρέφρασε τα λόγια του Συμβόλου της Πίστεως - Πιστεύω. Όπως μπορεί λοιπόν εύκολα να καταλάβει κάποιος η ιστορία της μουσικής λογοκρισίας στην Ελλάδα είναι μακρά και δεν αφορά μόνο τις δικτατορίες της 4ης Αυγούστου και της 21ης Απριλίου.
Αυτή τη διαδρομή 50 και πλέον χρόνων μουσικής λογοκρισίας επιχειρούν να διανύσουν «Τα λογοκριμένα» παίρνοντας το νήμα από την αρχή και ταξιδεύοντας μας σε μία εποχή που η ελευθερία της έκφρασης δεν ήταν δεδομένη. Τραγούδια απαγορευμένα που η λογοκρισία τα κυνήγησε αμείλικτα και άλλα που κυκλοφόρησαν κουτσουρεμένα ή παραλλαγμένα για το χατίρι της. Μαζί με ιστορικά στοιχεία και προσωπικές μαρτυρίες που κάνουν κατανοητό στον θεατή τον τρόπο που δρούσε η λογοκρισία.
Το ρεμπέτικο στο απόσπασμα, οι λέξεις στο μικροσκόπιο, οι συνθέτες και οι στιχουργοί στο έλεος επιτροπών, που αποτελούνταν από ανθρώπους που το μόνο σίγουρο είναι ότι δεν είχαν ιδέα από μουσική. Γιατί ο Μεταξάς αποκαλούσε τους ρεμπέτες «Τουρκόσπορους»; Ποιοι ήταν η αρχικοί στίχοι του «Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι»; Με τι αφορμή λογόκρινε το κρατικό ραδιόφωνο τον Θεοδωράκη στις αρχές του ’60; Γιατί η «Παρασκευή» ήταν απαγορευμένη λέξη στα τραγούδια κατά τη διάρκεια της Χούντας;
Οι ιστορίες λογοκρισίας είναι τόσες πολλές που ήταν αδύνατον να χωρέσουν όλες σε μία παράσταση. Όπως και τα τραγούδια που έπεσαν στα δίχτυα της λογοκρισίας. Τραγούδια απ’ όλο το φάσμα της μουσικής. Τραγούδια με την υπογραφή κορυφαίων δημιουργών. Με πιο λογοκριμένο συνθέτη τον Μίκη Θεοδωράκη. Στα «Λογοκριμένα» έχουμε συμπεριλάβει πέρα από πολλά γνωστά τραγούδια του και κάποια λιγότερο γνωστά που έγραψε φυλακισμένος ή εξόριστος από τη Χούντα.
Πιστεύω ότι θα εκπλαγείτε από τις ιστορίες που κρύβονται πίσω από τραγούδια που έχουν λογοκριθεί. Όπως εξεπλάγην κι εγώ κατά τη διάρκεια της πολύμηνης έρευνάς μου. Μια ιδέα που ξεκίνησε πριν από περίπου δύο χρόνια παίρνει σάρκα και οστά στις 11 Φεβρουαρίου, στο Ολύμπια, Δημοτικό Μουσικό Θέατρο «Μαρία Κάλλας».
Σας περιμένουμε να κάνουμε μαζί αυτό το ταξίδι στη λογοκρισία στο ελληνικό τραγούδι. Παρέα με τον Κώστα Μακεδόνα, τη Ρίτα Αντωνοπούλου, τον Γιάννη Μπέζο και την Ελένη Καρακάση, αλλά και την σπουδαία ορχήστρα του Εργαστηρίου Ελληνικής Μουσικής του Δήμου Αθηναίων, υπό τη διεύθυνση του Άγγελου Ηλία. Είναι πολύ μεγάλη χαρά και τιμή που συνεργάζομαι μαζί τους και τους ευχαριστώ όλους από καρδιάς.
Δημήτρης Χαλιώτης
